قطب راوندی: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۱۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۶: خط ۲۶:
== تحصیل ==
== تحصیل ==
فرزانه برومند راوند، علاوه بر پدر، از محضر بزرگان دیگری استفاده کرده است. قطب‌الدین خوشه‌چین خرمن عالمانی است که ثمره اندیشه‌شان قرن‌های متمادی مشام انسان‌ها را معطر ساخته است. افکار بزرگ شخصیت‌هایی چون [[محمد بن علی بن بابویه قمی|شیخ صدوق]]، [[سید مرتضی علم‌الهدی|سید مرتضی]]، [[ابوالحسن محمد بن الحسین بن موسی|سید رضی]] و [[محمد بن حسن طوسی|شیخ طوسی]]، در اندیشه و تفکر او جای پیدا کرده و با نقل حدیث از شاگردان آنان، جوهره علمی و عملی او نضج یافته است.
فرزانه برومند راوند، علاوه بر پدر، از محضر بزرگان دیگری استفاده کرده است. قطب‌الدین خوشه‌چین خرمن عالمانی است که ثمره اندیشه‌شان قرن‌های متمادی مشام انسان‌ها را معطر ساخته است. افکار بزرگ شخصیت‌هایی چون [[محمد بن علی بن بابویه قمی|شیخ صدوق]]، [[سید مرتضی علم‌الهدی|سید مرتضی]]، [[ابوالحسن محمد بن الحسین بن موسی|سید رضی]] و [[محمد بن حسن طوسی|شیخ طوسی]]، در اندیشه و تفکر او جای پیدا کرده و با نقل حدیث از شاگردان آنان، جوهره علمی و عملی او نضج یافته است.
بنابر آنچه در [[ریاض العلماء (کتاب)|ریاض العلماء]] آمده است، قطب‌الدین روایاتی از بزرگان [[حدیث]] در شهرهای [[اصفهان]]، [[خراسان]] و همدان شنیده و نقل کرده است<ref>ریاض العلماء، میرزا عبدالله افندی، ج 2، ص 435.</ref> و از این روزنه می‌توان به مسافرت‌های علمی او به شهرهای مختلف پی برد. چنان‌که قرار داشتن قبر شریف او در شهر [[قم]]، دلیلی بر استفاده او از محضر استادان آن دیار است.
بنابر آنچه در [[ریاض العلماء (کتاب)|ریاض العلماء]] آمده است، قطب‌الدین روایاتی از بزرگان [[حدیث]] در شهرهای [[اصفهان]]، [[خراسان]] و [[همدان]] شنیده و نقل کرده است<ref>ریاض العلماء، میرزا عبدالله افندی، ج 2، ص 435.</ref> و از این روزنه می‌توان به مسافرت‌های علمی او به شهرهای مختلف پی برد. چنان‌که قرار داشتن قبر شریف او در شهر [[قم]]، دلیلی بر استفاده او از محضر استادان آن دیار است.


== استادان ==
== استادان ==
# ابو جعفر محمد بن علی بن محسن حلبی. او موفق به درک محضر شیخ طوسی شده و قطب‌الدین راوندی از وی روایت نقل کرده است.
# ابو جعفر محمد بن علی بن محسن حلبی. او موفق به درک محضر [[شیخ طوسی]] شده و قطب‌الدین راوندی از وی روایت نقل کرده است.
# ابوالحسن محمد بن علی بن عبدالصمد تمیمی نیشابوری. او از شاگردان فرزند شیخ طوسی بوده است.
# ابوالحسن محمد بن علی بن عبدالصمد تمیمی نیشابوری. او از شاگردان فرزند شیخ طوسی بوده است.
# سید ابوالبرکات محمد بن اسماعیل مشهدی. وی از شاگردان شیخ طوسی بوده است و علاوه بر قطب‌الدین منتجب‌الدین (صاحب کتاب الفهرست) و امام ضیاء‌الدین از جمله شاگردانش بوده‌اند.
# سید ابوالبرکات محمد بن اسماعیل مشهدی. وی از شاگردان شیخ طوسی بوده است و علاوه بر قطب‌الدین منتجب‌الدین (صاحب کتاب الفهرست) و امام ضیاء‌الدین از جمله شاگردانش بوده‌اند.
خط ۴۷: خط ۴۷:


== استاد بزرگ ==
== استاد بزرگ ==
ابوعلی فضل بن حسن بن فضل طبرسی، معروف به «امین‌الدین» از بزرگترین دانشمندان و مفسران شیعی در قرن ششم هجری است. شیخ طبرسی با خلق تفسیر بی‌نظیر از [[قرآن كریم|قرآن کریم]] به نام [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن|مجمع البیان]] جاودانگی نام و یاد خویش را موجب گشت.
ابوعلی فضل بن حسن بن فضل طبرسی، معروف به «امین‌الدین» از بزرگترین دانشمندان و مفسران [[مذهب شیعه|شیعی]] در قرن ششم هجری است. شیخ طبرسی با خلق تفسیر بی‌نظیر از [[قرآن|قرآن کریم]] به نام [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن|مجمع البیان]] جاودانگی نام و یاد خویش را موجب گشت.
گرچه او بیش از دهها اثر مفید همچون «اعلام الوری» از خود به جا گذاشت، [[تفسیر قرآن]] (مجمع البیان) برای شناساندن شخصیت علمی‌اش از همه ممتازتر است<ref>شرح زندگانی این مفسر بزرگ را در كتاب شیخ طبرسی (از مجموعه دیدار با ابرار) نوشته محمد باقر پورامینی مطالعه كنید.</ref>. قطب راوندی شاگر ممتاز شیخ طبرسی بوده است و این امتیاز و شایستگی شاگرد، به حدّی رسیده که قطب را با او و او را با قطب می‌شناسند.
گرچه او بیش از دهها اثر مفید همچون «اعلام الوری» از خود به جا گذاشت، [[تفسیر قرآن]] ([[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|مجمع البیان]]) برای شناساندن شخصیت علمی‌اش از همه ممتازتر است<ref>شرح زندگانی این مفسر بزرگ را در كتاب شیخ طبرسی (از مجموعه دیدار با ابرار) نوشته محمد باقر پورامینی مطالعه كنید.</ref>. قطب راوندی شاگر ممتاز [[فضل بن حسن طبرسی|شیخ طبرسی]] بوده است و این امتیاز و شایستگی شاگرد، به حدی رسیده که قطب را با او و او را با قطب می‌شناسند.
قطب راوندی خود به قرآن عشق می‌ورزید و در راه نشر معارف آن پرتلاش بود اما تأثیر نفس قدسی استادش طبرسی بزرگ، در اندیشه و آثار گران سنگ او نقش بسزایی داشت و از این رو، آثار و تألیفات قطب راوندی، رنگ خدایی و بوی وحی به خود گرفت<ref> الغدیر، ج 5، ص 380، روضات الجنات، میرزا محمد باقر خوانساری، ج 4، ص 7.</ref>.
قطب راوندی خود به [[قرآن]] عشق می‌ورزید و در راه نشر معارف آن پرتلاش بود اما تأثیر نفس قدسی استادش طبرسی بزرگ، در اندیشه و آثار گران سنگ او نقش بسزایی داشت و از این رو، آثار و تألیفات قطب راوندی، رنگ خدایی و بوی [[وحی]] به خود گرفت<ref> الغدیر، ج 5، ص 380، روضات الجنات، میرزا محمد باقر خوانساری، ج 4، ص 7.</ref>.


== شاگردان ==
== شاگردان ==
خط ۶۶: خط ۶۶:
== دانش و آثار ==
== دانش و آثار ==
مردان خدا الگوهای روشنی هستند که به رغم مشکلات و کمبودهای عصر خویش، همه تلاش و همتشان خدمت به [[اسلام]] عزیز و احیای مجد و عظمت آن بوده است.
مردان خدا الگوهای روشنی هستند که به رغم مشکلات و کمبودهای عصر خویش، همه تلاش و همتشان خدمت به [[اسلام]] عزیز و احیای مجد و عظمت آن بوده است.
آنان با عشق به [[قرآن|قرآن مجید]] و [[اهل بیت|اهل‌بیت علیه‌السلام]] به نشر و پخش آثار ایشان پرداخته، همواره از سرچشمه زلال ابدیت سیراب می‌شوند.
آنان با عشق به [[قرآن|قرآن مجید]] و [[اهل بیت|اهل‌بیت (علیه‌السلام)]] به نشر و پخش آثار ایشان پرداخته، همواره از سرچشمه زلال ابدیت سیراب می‌شوند.
قطب‌الدین راوندی در زمره مردان بزرگی است که با دانش فراوان خود پس از بهره‌مندی از علوم مختلف و تبحر در آنها، حلقه زرینی در سلسله حافظان و راویان معارف اسلامی گردید و در بیشتر رشته‌های [[علوم اسلامی]] تبحر و تخصص خود را به نمایش گذارد که می‌توان به آثار زیر اشاره نمود:
قطب‌الدین راوندی در زمره مردان بزرگی است که با دانش فراوان خود پس از بهره‌مندی از علوم مختلف و تبحر در آنها، حلقه زرینی در سلسله حافظان و راویان معارف اسلامی گردید و در بیشتر رشته‌های [[علوم اسلامی]] تبحر و تخصص خود را به نمایش گذارد که می‌توان به آثار زیر اشاره نمود:


خط ۷۵: خط ۷۵:
# «اللباب فی فضل آیه الکرسی».
# «اللباب فی فضل آیه الکرسی».
# «الناسخ و المنسوخ من القرآن»<ref> الذريعة، آقا بزرگ تهراني، ج 2، ص 303؛ ج 4، ص 301؛ ج 7، ص 220؛ ج 13، ص 56؛ ج 18، ص 280؛ ج 24، ص 14.</ref>.
# «الناسخ و المنسوخ من القرآن»<ref> الذريعة، آقا بزرگ تهراني، ج 2، ص 303؛ ج 4، ص 301؛ ج 7، ص 220؛ ج 13، ص 56؛ ج 18، ص 280؛ ج 24، ص 14.</ref>.
# «الخرایج و الجرایح». این کتاب که معروفترین آثار قطب به شمار می‌آید در بیان مسائل کلامی و عقاید بوده و در برگیرنده هفت کتاب پیرامون مسأله معجزه و شیوه زندگی [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|رسول خدا (صلی الله علیه)]] است.
# «الخرایج و الجرایح». این کتاب که معروفترین آثار قطب به شمار می‌آید در بیان مسائل کلامی و عقاید بوده و در برگیرنده هفت کتاب پیرامون مسأله معجزه و شیوه زندگی [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم)]] است.
# «ام المعجزات». نام کتابی است که راوندی پس از چندی به عنوان «تتمه الخرایج» به نگارش درآورد.
# «ام المعجزات». نام کتابی است که راوندی پس از چندی به عنوان «تتمه الخرایج» به نگارش درآورد.
# «الاختلافات». این کتاب در برگیرنده اختلاف‌های کلامی بین [[محمد بن محمد بن نعمان|شیخ مفید]] و [[سید مرتضی علم‌الهدی|سید مرتضی]] (علم الهدی) بوده و 95 مسأله اختلافی در آن بررسی شده است.
# «الاختلافات». این کتاب در برگیرنده اختلاف‌های کلامی بین [[محمد بن محمد بن نعمان|شیخ مفید]] و [[سید مرتضی علم‌الهدی|سید مرتضی]] (علم الهدی) بوده و 95 مسأله اختلافی در آن بررسی شده است.
خط ۹۶: خط ۹۶:
# «تحفه العلیل». در موضوع دعا و آداب آن و [[احادیث]] مربوط به امراض و بلاها.
# «تحفه العلیل». در موضوع دعا و آداب آن و [[احادیث]] مربوط به امراض و بلاها.
# «رساله فی صحه احادیث اصحابنا». موضوع آن بیان صحت احادیثی است که علمای [[شیعه]] نقل کرده‌اند.
# «رساله فی صحه احادیث اصحابنا». موضوع آن بیان صحت احادیثی است که علمای [[شیعه]] نقل کرده‌اند.
# «شرح الکلمات المائه». شامل شرح صد کلمه از سخنان [[علی بن ابی‌طالب|حضرت علی علیه‌السلام]].
# «شرح الکلمات المائه». شامل شرح صد کلمه از سخنان [[علی بن ابی‌طالب|حضرت علی (علیه‌السلام)]].
# «ضیاء الشهاب». شرحی بر کتاب شهاب الاخبار قاضی سلامه مصری.
# «ضیاء الشهاب». شرحی بر کتاب شهاب الاخبار قاضی سلامه مصری.
# «لباب الاخبار».
# «لباب الاخبار».
خط ۱۰۳: خط ۱۰۳:
# «المجالس فی الحدیث».
# «المجالس فی الحدیث».
# «دعوات» معروف به سلوه الحزین. موضوع این کتاب ارزشمند مربوط به آداب دعاها و تأثیر آنها است که در چهار باب تدوین گشته است.
# «دعوات» معروف به سلوه الحزین. موضوع این کتاب ارزشمند مربوط به آداب دعاها و تأثیر آنها است که در چهار باب تدوین گشته است.
# «جنی الجنتین». در تاریخ اولاد [[علی بن محمد (هادی)|امام هادی علیه‌السلام]] و [[حسن بن علی (عسکری)|امام عسکری علیه‌السلام]].
# «جنی الجنتین». در تاریخ اولاد [[علی بن محمد (هادی)|امام هادی علیه‌السلام]] و [[حسن بن علی (عسکری)|امام عسکری (علیه‌السلام)]].
# «قصص الانبیاء». در این کتاب تاریخ و شرح زندگی [[پیامبران]] از زبان روایات بیان شده است<ref> معالم العلماء، ص 55.</ref>.
# «قصص الانبیاء». در این کتاب تاریخ و شرح زندگی [[پیامبران]] از زبان روایات بیان شده است<ref> معالم العلماء، ص 55.</ref>.
# «المستقصی». نام کتابی از راوندی در علم [[اصول فقه]] است. این کتاب شرحی بر «الذریعه» سید مرتضی در [[اصول فقه|علم اصول]] می‌باشد<ref>الذريعة، ج 21، ص 13.</ref>.
# «المستقصی». نام کتابی از راوندی در علم [[اصول فقه]] است. این کتاب شرحی بر «الذریعه» سید مرتضی در [[اصول فقه|علم اصول]] می‌باشد<ref>الذريعة، ج 21، ص 13.</ref>.
خط ۱۱۰: خط ۱۱۰:
# «شرح العوامل المأئه». شامل صد عامل در علم نحو.
# «شرح العوامل المأئه». شامل صد عامل در علم نحو.
# «غریب النهایه». در شرح لغتهای مشکل فقهی کتاب نهایه شیخ طوسی.
# «غریب النهایه». در شرح لغتهای مشکل فقهی کتاب نهایه شیخ طوسی.
# «نفثه المصدور». این کتاب دیوان اشعار قطب راوندی است<ref> الذريعة، ج 4، ص 228، ج 13، ص 372، ج 16، ص 50.</ref>.  
# «نفثه المصدور». این کتاب دیوان اشعار قطب راوندی است<ref> الذريعة، ج 4، ص 228، ج 13، ص 372، ج 16، ص 50.</ref>.
 
== وفات ==
== وفات ==
چهاردم شوال 573 ق. آسمان شهر [[قم]] رنگی دیگر به خود گرفته بود و عالمان و اندیشمندان و دوستداران [[اهل بیت|اهل‌بیت علیه‌السلام]] در خانه قطب راوندی، بر بالین یکی از بزرگمردان گرد آمده بودند نزدیکی‌های اذان ظهر بود که نسیم عطرآگین [[بهشت]] مشام راوندی را نوازش داد و شبنم اشک از دیدگان زنان و کودکان سرازیر گشت و [[جهان اسلام]] در عزای یکی از فرهیختگان مکتب اهل‌بیت به سوگ نشست.
چهاردهم [[شوال]] 573 ق. آسمان شهر [[قم]] رنگی دیگر به خود گرفته بود و عالمان و اندیشمندان و دوستداران [[اهل بیت|اهل‌بیت (علیه‌السلام)]] در خانه قطب راوندی، بر بالین یکی از بزرگ‌مردان گرد آمده بودند نزدیکی‌های اذان ظهر بود که نسیم عطرآگین [[بهشت]] مشام راوندی را نوازش داد و شبنم اشک از دیدگان زنان و کودکان سرازیر گشت و [[جهان اسلام]] در عزای یکی از فرهیختگان مکتب [[اهل بیت|اهل‌بیت]] به سوگ نشست.
پس از مراسم تشییع پیکر پاک آن فرزانه در جوار مرقد مطهر [[فاطمه بنت موسی بن جعفر]] به خاک سپرده شد و روح «سعید» محدثان با زمزمه «عاش سعیدا و مات سعیدا» به ملکوت اعلی پر کشید.
پس از مراسم تشییع پیکر پاک آن فرزانه در جوار مرقد مطهر [[فاطمه بنت موسی بن جعفر]] به خاک سپرده شد و روح «سعید» محدثان با زمزمه «عاش سعیدا و مات سعیدا» به ملکوت اعلی پر کشید.
از آن پس جسم مطهرش با کتابها و نوشته‌هایش جاودانه شد و روزی که پس از هشت قرن تعمیرگران صحن مطهر حضرت معصومه(سلام الله علیه) با پیکر سالم و سیمای نورانیش رو به رو شدند چیزی جز این منزلت را برای او تصور نکردند که باید جسم مطهرش چون روح شاهد و ناظرش بر حوزه فقاهت اهل‌بیت(علیه‌السلام) تا قیام قیامت سالم بماند. [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی|سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی]] ـ رحمه الله ـ به پاس خدمات او، سنگ قبری بلند و به یاد ماندنی را بر فرازش به یادگار نهاد تا زائران [[حرم فاطمه بنت موسی بن جعفر|حرم فاطمه معصومه (سلام الله علیه)]] در ابتدای ورود وخروج از صحن مبارکش چشمان‌شان به قبر این فرزانه بزرگ روشن شود.  
از آن پس جسم مطهرش با کتاب‌ها و نوشته‌هایش جاودانه شد و روزی که پس از هشت قرن تعمیرگران صحن مطهر حضرت معصومه(سلام الله علیه) با پیکر سالم و سیمای نورانیش رو به رو شدند چیزی جز این منزلت را برای او تصور نکردند که باید جسم مطهرش چون روح شاهد و ناظرش بر حوزه فقاهت اهل‌بیت(علیه‌السلام) تا قیام قیامت سالم بماند. [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی|سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی]] ـ رحمه الله ـ به پاس خدمات او، سنگ قبری بلند و به یاد ماندنی را بر فرازش به یادگار نهاد تا زائران [[حرم فاطمه بنت موسی بن جعفر|حرم فاطمه معصومه (سلام الله علیه)]] در ابتدای ورود وخروج از صحن مبارکش چشمان‌شان به قبر این فرزانه بزرگ روشن شود.
 
== جستارهای وابسته ==
* [[فضل بن حسن طبرسی|شیخ طبرسی]]
* [[مجمع البیان فی تفسیر القرآن (کتاب)|مجمع البیان]]
* [[محمدمحسن بن‌ علی ‌منزوی تهرانی|آقابزرگ تهرانی]]
* [[سید شهاب الدین مرعشی نجفی|سید شهاب‌الدین مرعشی نجفی]]


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۱۲۰: خط ۱۲۷:


== منابع ==
== منابع ==
[https://rasekhoon.net/article/show/134095/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%DB%8C-%D9%82%D8%B7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%8A-%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87 برگرفته از سایت زندگی‌نامه ی قطب‌الدین راوندی (رحمت الله علیه) - راسخونhttps://rasekhoon.net]  
* [https://rasekhoon.net/article/show/134095/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%DB%8C-%D9%82%D8%B7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%8A%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%88%D9%86%D8%AF%D9%8A-%D8%B1%D8%AD%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87 برگرفته از سایت زندگی‌نامه ی قطب‌الدین راوندی (رحمت الله علیه) - راسخونhttps://rasekhoon.net]  
 
{{علمای اسلام}}


[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان شیعه]]
[[رده:عالمان شیعه]]
  [[رده:ایران]]
  [[رده:ایران]]
confirmed، مدیران
۳۳٬۹۰۲

ویرایش