جبهه آزادیبخش ملی الجزایر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۱۳: خط ۱۱۳:


== کثرت گرایی حزبی ==
== کثرت گرایی حزبی ==
از اواسط‌ دهه‌ 1360 ش‌/1980، [[الجزایر]] با وخامت‌ اوضاع‌ اقتصادی‌ و شکست‌ سیاست‌های‌ صنعتی‌ و توسعه‌ ملی‌ مواجه‌ شد. دراین‌ دهه‌ رشد اسلام‌گرایی‌ از یک‌سو و افزایش‌ انحصارطلبی‌ جبهه‌ آزادی‌بخش‌ ملی‌ از سوی‌ دیگر، به‌ عنوان‌ تنها حزب‌ حاکم‌ در کشور، سبب‌ گسترش‌ ناآرامیها و درگیریهایی‌ در [[الجزایر]] شد و دولت‌ حاکم‌ مجبور گردید در 14 اسفند 1367/ 23 فوریه‌ 1989، با برگزاری‌ همه‌پرسی‌، در قانون‌ اساسی‌ بازنگری‌ کند.  
از اواسط‌ دهه‌ 1360 ش‌/1980، [[الجزایر]] با وخامت‌ اوضاع‌ اقتصادی‌ و شکست‌ سیاست‌های‌ صنعتی‌ و توسعه‌ ملی‌ مواجه‌ شد. دراین‌ دهه‌ رشد [[اسلام‌گرایی|اسلام‌گرایی‌]] از یک‌سو و افزایش‌ انحصارطلبی‌ جبهه‌ آزادی‌بخش‌ ملی‌ از سوی‌ دیگر، به‌ عنوان‌ تنها حزب‌ حاکم‌ در کشور، سبب‌ گسترش‌ ناآرامی‌ها و درگیری‌هایی‌ در [[الجزایر]] شد و دولت‌ حاکم‌ مجبور گردید در 14 اسفند 1367/ 23 فوریه‌ 1989، با برگزاری‌ همه‌پرسی‌، در قانون‌ اساسی‌ بازنگری‌ کند.  


بر اساس‌ قانون‌ اساسی‌ جدید، کثرت‌گرایی‌ حزبی‌ به‌ رسمیت‌ شناخته‌ شد و همین‌ امر، سبب‌ اعتراض‌ رهبران‌ سنّتی‌ و قدیمی‌ جبهه‌ گردید.  
بر اساس‌ قانون‌ اساسی‌ جدید، کثرت‌گرایی‌ حزبی‌ به‌ رسمیت‌ شناخته‌ شد و همین‌ امر، سبب‌ اعتراض‌ رهبران‌ سنتی‌ و قدیمی‌ جبهه‌ گردید.  
جبهه‌ نجات‌ اسلامی‌ نیز در این‌ فضای‌ باز سیاسی‌، با اخذ مجوز رسمی‌ از وزارت‌ کشور، به‌ عنوان‌ رقیب‌ اصلی‌ جبهه‌ آزادی‌بخش‌ ملی‌ فعالیت‌ خود را آغاز کرد. دائره‌المعارف‌ جهان‌ اسلام‌ آکسفورد. <ref>ذیل‌ "Islamic Salvation Front"؛ کسرایی‌، ص‌19ـ26، 31ـ 35، 68؛ نیز رجوع کنید به جبهه‌ نجات‌ اسلامی‌ الجزایر</ref> و در انتخابات‌ شوراهای‌ شهرداری‌ و شوراهای‌ شهر (ایالتی‌) [[الجزایر]] در 22 خرداد 1362/ 12 ژوئن‌ 1990، و انتخابات‌ مجلس‌ در 5 دی‌ 1370/ 26 دسامبر 1991 به‌طور شگفت‌انگیزی‌ بر جبهه‌ آزادی‌بخش‌ ملی‌ [[الجزایر]] پیروز شد، ولی‌ کودتای‌ نظامیان‌ در 22 دی‌ 1370/ 12 ژانویه‌ 1992 و انحلال‌ جبهه‌ در 14 اسفند/ 4 مارس‌ همان‌ سال‌، زمینه‌ را برای‌ افزایش‌ انحصارطلبی‌ حزب‌ حاکم‌ فراهم‌ کرد. <ref>کسرایی‌، ص‌ 71، 74، 137، 167ـ169؛ رمضان‌ قرنی‌ محمد، ص‌ 213ـ217</ref>  
[[جبهه‌ نجات‌ اسلامی‌ الجزایر]] نیز در این‌ فضای‌ باز سیاسی‌، با اخذ مجوز رسمی‌ از وزارت‌ کشور، به‌ عنوان‌ رقیب‌ اصلی‌ جبهه‌ آزادی‌بخش‌ ملی‌ فعالیت‌ خود را آغاز کرد. دائره‌المعارف‌ جهان اسلام آکسفورد<ref>ذیل‌ "Islamic Salvation Front"؛ کسرایی‌، ص‌19ـ26، 31ـ 35، 68؛ نیز رجوع کنید به جبهه‌ نجات‌ اسلامی‌ الجزایر</ref>. و در انتخابات‌ شوراهای‌ شهرداری‌ و شوراهای‌ شهر (ایالتی‌) [[الجزایر]] در 22 خرداد 1362/ 12 ژوئن‌ 1990، و انتخابات‌ مجلس‌ در 5 دی‌ 1370/ 26 دسامبر 1991 به‌طور شگفت‌انگیزی‌ بر جبهه‌ آزادی‌بخش‌ ملی‌ [[الجزایر]] پیروز شد، ولی‌ کودتای‌ نظامیان‌ در 22 دی‌ 1370/ 12 ژانویه‌ 1992 و انحلال‌ جبهه‌ در 14 اسفند/ 4 مارس‌ همان‌ سال‌، زمینه‌ را برای‌ افزایش‌ انحصارطلبی‌ حزب‌ حاکم‌ فراهم‌ کرد<ref>کسرایی‌، ص‌ 71، 74، 137، 167ـ169؛ رمضان‌ قرنی‌ محمد، ص‌ 213ـ217</ref>.


الیامین‌ رِزوال‌ نیز در دوره‌ ریاست‌ جمهوری‌ خود تلاش‌ کرد تا سازمان‌ حزبی‌ جدیدی‌ را جانشین‌ جبهه‌ آزادی‌بخش‌ نماید، از این‌رو حزب‌ التجمع‌ الوطنی‌الدیمقراطی‌ را تأسیس‌ کرد، که‌ از اعضای‌ پایین‌ رتبه‌ جبهه‌ تشکیل‌ شده‌ بود. حزب‌ مذکور، در انتخابات‌ مجلس‌ در 15 خرداد 1376/ 5 ژوئن‌ 1997 بر جبهه‌ آزادی‌بخش‌ ملی‌ پیروز شد اما، در 20 شهریور 1377/ 11 سپتامبر 1998 ژنرال‌ زروال‌، تحت‌ فشار سیاسی‌ نظامیان‌، از قدرت‌ کناره‌ گرفت‌. <ref>صیداوی‌، ص‌40؛ میتکیس‌، ص‌ 34ـ35؛ باسل‌، ص‌200؛ مهابه‌، 1997، ص‌ 136</ref>  
الیامین‌ رِزوال‌ نیز در دوره‌ ریاست‌ جمهوری‌ خود تلاش‌ کرد تا سازمان‌ حزبی‌ جدیدی‌ را جانشین‌ جبهه‌ آزادی‌بخش‌ نماید، از این‌رو [[حزب‌ التجمع‌ الوطنی‌الدی مقراطی‌|حزب‌ التجمع‌ الوطنی‌الدیمقراطی‌]] را تأسیس‌ کرد، که‌ از اعضای‌ پایین‌ رتبه‌ جبهه‌ تشکیل‌ شده‌ بود. حزب‌ مذکور، در انتخابات‌ مجلس‌ در 15 خرداد 1376/ 5 ژوئن‌ 1997 بر جبهه‌ آزادی‌بخش‌ ملی‌ پیروز شد اما، در 20 شهریور 1377/ 11 سپتامبر 1998 ژنرال‌ زروال‌، تحت‌ فشار سیاسی‌ نظامیان‌، از قدرت‌ کناره‌ گرفت‌<ref>صیداوی‌، ص‌40؛ میتکیس‌، ص‌ 34ـ35؛ باسل‌، ص‌200؛ مهابه‌، 1997، ص‌ 136</ref>.


پس‌ از او در 16 فروردین‌ 1378/ 5 آوریل‌ 1999، عبدالعزیز بوتفلیقه‌ که‌ از 1356ش‌/1977 در ارتش‌ جبهه‌ آزادی‌بخش‌ ملی‌ حضور داشت‌، با حمایت‌ کمیته‌ مرکزی‌ جبهه‌ و پشتیبانی‌ نظامیان‌، نامزد انتخابات‌ ریاست‌ جمهوری‌ شد.  
پس‌ از او در 16 فروردین‌ 1378/ 5 آوریل‌ 1999، عبدالعزیز بوتفلیقه‌ که‌ از 1356ش‌/1977 در ارتش‌ جبهه‌ آزادی‌بخش‌ ملی‌ حضور داشت‌، با حمایت‌ کمیته‌ مرکزی‌ جبهه‌ و پشتیبانی‌ نظامیان‌، نامزد انتخابات‌ ریاست‌ جمهوری‌ شد.  
برخی‌ از رهبران‌ سنّتی‌ و قدیمی‌ جبهه‌آزادی‌بخش‌، با نامزدی‌ وی‌ مخالف‌ بودند؛ با این‌ همه‌، [[بوتفلیقه]]‌ با کسب‌ 79ر73% آرا به‌ ریاست‌ جمهوری‌ [[الجزایر]] رسید. <ref>مهابه‌، 1999، ص‌ 178ـ179؛ صیداوی‌، ص‌40ـ41</ref>
برخی‌ از رهبران‌ سنتی‌ و قدیمی‌ جبهه‌آزادی‌بخش‌، با نامزدی‌ وی‌ مخالف‌ بودند؛ با این‌ همه‌، [[بوتفلیقه]]‌ با کسب‌ 79ر73% آرا به‌ ریاست‌ جمهوری‌ [[الجزایر]] رسید<ref>مهابه‌، 1999، ص‌ 178ـ179؛ صیداوی‌، ص‌40ـ41</ref>.
 
== منابع‌:==
-شارل‌ روبر آژرون‌، تاریخ‌ معاصر الجزایر، ترجمه‌ منوچهر بیات‌ مختاری‌، مشهد] 1365 ش‌ [؛
 
-علیرضا ازغندی‌، انقلاب‌ الجزایر: بررسی‌ اوضاع‌ سیاسی‌ و اقتصادی‌ ـ اجتماعی‌ الجزایر قبل‌ و بعد از استقلال‌ (1965ـ1954)، تهران‌ 1365 ش‌؛
 
-مرتضی‌ اسعدی‌، جهان‌ اسلام‌، تهران‌ 1366ـ1369 ش‌؛ عمار اوزگان‌، افضل‌ الجهاد، ترجمه‌ حسن‌ حبیبی‌،] بی‌جا [: نشر جهاد،] 1357 ش‌ [؛
 
-رجب‌ باسل‌، «ابعاد استقاله‌ الرئیس‌ الجزائری‌ الامین‌ زروال‌»، السیاسه‌الدولیه‌، ش‌ 135 (ژانویه‌ 1999)؛
 
-م‌. براگینسکی‌، بیداری‌ آفریقا: بررسی‌ جنبش‌های‌ آزادی‌بخش‌ ملی‌ در آفریقای‌ استعماری‌، ترجمه‌ ج‌. علوی‌نیا و ا. ح‌. رضوانی‌، تهران‌ 1352 ش‌؛
 
-عمار بوحوش‌، التاریخ‌ السیاسی‌ للجزائر: من‌ البدایه‌ و لغایه‌ 1962، بیروت‌ 1997؛ محمد حربی‌، الجزائر 1954ـ1962: جبهه‌ التحریر الوطنی‌، الاسطوره‌ و الواقع‌، ترجمه‌ کمیل‌ قیصر داغر، بیروت‌ 1983؛
 
-هادی‌ خسروشاهی‌، الجزایر: سرزمین‌ قهرمانان‌ اسلامی‌، تهران‌ 1379 ش‌؛ علی‌ دخانیاتی‌، تاریخ‌ آفریقا، تهران‌ 1358 ش‌؛
 
-تیری‌ دژاردن‌، صد میلیون‌ عرب‌: برداشتی‌ نو از رویدادهای‌ جهان‌ عرب‌، ترجمه‌ حسین‌ مهری‌، تهران‌ 1357ش‌؛ رمضان‌ قرنی‌محمد، «الجزائر علی‌ ابواب‌ الانتخابات‌ البرلمانیه‌»، السیاسه‌الدولیه‌، ش‌ 107 (ژانویه‌ 1992)؛
 
-ژول‌ روآ، جنگ‌ الجزایر، ترجمه‌ اسداللّه‌ مبشری‌، تهران‌1361ش‌؛ ابوالقاسم‌ سعداللّه‌، الحرکه‌ الوطنیه‌الجزائریه‌، بیروت‌1992؛
 
-عبداللّه‌ شریط‌ و محمد مبارک‌ میلی‌، مختصر تاریخ‌ الجزائر: السیاسی‌ و الثقافی‌ والاجتماعی‌، الجزائر 1985؛
 
-محمدامیر شیخ‌نوری‌، پژوهشی‌ درباره‌ نهضت‌های‌ رهایی‌ بخش‌ (افریقا، آمریکای‌ لاتین‌ و مسئله‌ فلسطین‌)، تهران‌ 1378 ش‌؛
 
-حسن‌ صدر، الجزایر و مردان‌ مجاهد، تهران‌ 1360 ش‌؛ ریاض‌ صیداوی‌، «الانتخابات‌ و الدیمقراطیه‌ و العنف‌فی‌الجزائر»، المستقبل‌العربی‌، سال‌22، ش‌ 7 (ژوئیه‌ 1999)؛
 
-بسام‌ عسلی‌، جبهه‌ التحریر الوطنی‌ الجزائری‌ ،] بی‌جا. [: دارالنقائص‌،] بی‌تا. [؛ شاکر کسرایی‌، اسلامگرایی‌ در الجزایر، تهران‌ 1380ش‌؛
 
-علی‌ مجیدی‌سورکی‌، الجزایر، تهران‌: وزارت‌ امورخارجه‌، دفتر مطالعات‌ سیاسی‌ و بین‌المللی‌، 1375ش‌؛
 
-روبر مرل‌، بن‌بلا، ترجمه‌ خلیل‌ کوشا، تهران‌] 1355 ش‌ [؛ احمد مهابه‌، «الجزائر بین‌المشکلات‌ الداخلیه‌ و التدخلات‌ الخارجیه‌»، السیاسه‌ الدولیه‌، ش‌ 128 (آوریل‌ 1997)؛
 
-همو، «الجزائر و الانتخابات‌ الرئاسیه‌»،
 
-همان‌، ش‌ 136 (آوریل‌ 1999)؛
 
-هدی میتکیس‌، «توازنات‌ القوی‌ فی‌الجزائر: اشکالیات‌ الصراع‌ علی‌ السلطه‌ فی‌ اطار تعددی‌»، المستقبل‌العربی‌، سال‌16،ش‌6 (ژوئن‌ 1993).


== پانویس:==
== پانویس:==
{{پانویس|2}}
{{پانویس|2}}
== منابع‌ ==
* شارل‌ روبر آژرون‌، تاریخ‌ معاصر الجزایر، ترجمه‌ منوچهر بیات‌ مختاری‌، مشهد] 1365 ش‌ [؛
* علیرضا ازغندی‌، انقلاب‌ الجزایر: بررسی‌ اوضاع‌ سیاسی‌ و اقتصادی‌ ـ اجتماعی‌ الجزایر قبل‌ و بعد از استقلال‌ (1965ـ1954)، تهران‌ 1365 ش‌؛
* مرتضی‌ اسعدی‌، جهان‌ اسلام‌، تهران‌ 1366ـ1369 ش‌؛ عمار اوزگان‌، افضل‌ الجهاد، ترجمه‌ حسن‌ حبیبی‌،] بی‌جا [: نشر جهاد،] 1357 ش‌ [؛
* رجب‌ باسل‌، «ابعاد استقاله‌ الرئیس‌ الجزائری‌ الامین‌ زروال‌»، السیاسه‌الدولیه‌، ش‌ 135 (ژانویه‌ 1999)؛
* م‌. براگینسکی‌، بیداری‌ آفریقا: بررسی‌ جنبش‌های‌ آزادی‌بخش‌ ملی‌ در آفریقای‌ استعماری‌، ترجمه‌ ج‌. علوی‌نیا و ا. ح‌. رضوانی‌، تهران‌ 1352 ش‌؛
* عمار بوحوش‌، التاریخ‌ السیاسی‌ للجزائر: من‌ البدایه‌ و لغایه‌ 1962، بیروت‌ 1997؛ محمد حربی‌، الجزائر 1954ـ1962: جبهه‌ التحریر الوطنی‌، الاسطوره‌ و الواقع‌، ترجمه‌ کمیل‌ قیصر داغر، بیروت‌ 1983؛
* هادی‌ خسروشاهی‌، الجزایر: سرزمین‌ قهرمانان‌ اسلامی‌، تهران‌ 1379 ش‌؛ علی‌ دخانیاتی‌، تاریخ‌ آفریقا، تهران‌ 1358 ش‌؛
* تیری‌ دژاردن‌، صد میلیون‌ عرب‌: برداشتی‌ نو از رویدادهای‌ جهان‌ عرب‌، ترجمه‌ حسین‌ مهری‌، تهران‌ 1357ش‌؛ رمضان‌ قرنی‌محمد، «الجزائر علی‌ ابواب‌ الانتخابات‌ البرلمانیه‌»، السیاسه‌الدولیه‌، ش‌ 107 (ژانویه‌ 1992)؛
* ژول‌ روآ، جنگ‌ الجزایر، ترجمه‌ اسداللّه‌ مبشری‌، تهران‌1361ش‌؛ ابوالقاسم‌ سعداللّه‌، الحرکه‌ الوطنیه‌الجزائریه‌، بیروت‌1992؛
* عبداللّه‌ شریط‌ و محمد مبارک‌ میلی‌، مختصر تاریخ‌ الجزائر: السیاسی‌ و الثقافی‌ والاجتماعی‌، الجزائر 1985؛
* محمدامیر شیخ‌نوری‌، پژوهشی‌ درباره‌ نهضت‌های‌ رهایی‌ بخش‌ (افریقا، آمریکای‌ لاتین‌ و مسئله‌ فلسطین‌)، تهران‌ 1378 ش‌؛
* حسن‌ صدر، الجزایر و مردان‌ مجاهد، تهران‌ 1360 ش‌؛ ریاض‌ صیداوی‌، «الانتخابات‌ و الدیمقراطیه‌ و العنف‌فی‌الجزائر»، المستقبل‌العربی‌، سال‌22، ش‌ 7 (ژوئیه‌ 1999)؛
* بسام‌ عسلی‌، جبهه‌ التحریر الوطنی‌ الجزائری‌ ،] بی‌جا. [: دارالنقائص‌،] بی‌تا. [؛ شاکر کسرایی‌، اسلامگرایی‌ در الجزایر، تهران‌ 1380ش‌؛
* علی‌ مجیدی‌سورکی‌، الجزایر، تهران‌: وزارت‌ امورخارجه‌، دفتر مطالعات‌ سیاسی‌ و بین‌المللی‌، 1375ش‌؛
* روبر مرل‌، بن‌بلا، ترجمه‌ خلیل‌ کوشا، تهران‌] 1355 ش‌ [؛ احمد مهابه‌، «الجزائر بین‌المشکلات‌ الداخلیه‌ و التدخلات‌ الخارجیه‌»، السیاسه‌ الدولیه‌، ش‌ 128 (آوریل‌ 1997)؛
* همو، «الجزائر و الانتخابات‌ الرئاسیه‌»،
* همان‌، ش‌ 136 (آوریل‌ 1999)؛
* هدی میتکیس‌، «توازنات‌ القوی‌ فی‌الجزائر: اشکالیات‌ الصراع‌ علی‌ السلطه‌ فی‌ اطار تعددی‌»، المستقبل‌العربی‌، سال‌16،ش‌6 (ژوئن‌ 1993).


[[رده:احزاب و گروه‌ها]]
[[رده:احزاب و گروه‌ها]]
[[رده:الجزایر]]
[[رده:الجزایر]]
confirmed، مدیران
۳۴٬۵۵۱

ویرایش