ترکیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۱٬۰۱۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۶ دسامبر ۲۰۲۰
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۹: خط ۱۹:




بعد از فروپاشی امپراتوری عثمانی، کشور جدید ترکیه در اکتبر 1923 میلادی نظام "جمهوری" به رهبری مصطفی کمال آتاتورک برقرار گردید. اولین قانون اساسی ترکیه در سال 1924 میلادی با مختصر اصلاحاتی از قانون اساسی دوره عثمانی، در مجلس این کشور تصویب گردید. بر اساس این قانون اساسی، قوه مقننه فقط از یک مجلس تشکیل ¬شده و در رأس قوه مجریه، رئیس جمهور قرار داشت و امور قضایی کشور در دادگاه ¬های مستقل اداره می ¬شدند. اولین اصلاحات قانون اساسی در سال 1937 میلادی صورت پذیرفت. بعدها در سال¬ های 1960- 1971- 1973- 1974 میلادی برخی از مواد قانون اساسی دستخوش تغییرات قرار گرفت. در سال 1982 میلادی پیش ¬نویس قانون اساسی جدید ترکیه به رفراندوم گذاشته شد که مردم ترکیه با آرای بیش از 90 درصد این پیش نویس را تأیید کردند.  
بعد از فروپاشی امپراتوری عثمانی، کشور جدید ترکیه در اکتبر 1923 میلادی نظام "جمهوری" به رهبری مصطفی کمال آتاتورک برقرار گردید. اولین قانون اساسی ترکیه در سال 1924 میلادی با مختصر اصلاحاتی از قانون اساسی دوره عثمانی، در مجلس این کشور تصویب گردید. بر اساس این قانون اساسی، قوه مقننه فقط از یک مجلس تشکیل ¬شده و در رأس قوه مجریه، رئیس جمهور قرار داشت و امور قضایی کشور در دادگاههای مستقل اداره می ¬شدند. اولین اصلاحات قانون اساسی در سال 1937 میلادی صورت پذیرفت. بعدها در سال¬ های 1960- 1971- 1973- 1974 میلادی برخی از مواد قانون اساسی دستخوش تغییرات قرار گرفت. در سال 1982 میلادی پیش ¬نویس قانون اساسی جدید ترکیه به رفراندوم گذاشته شد که مردم ترکیه با آرای بیش از 90 درصد این پیش نویس را تأیید کردند.  


قانون اساسی سال 1982 در طول 32 سال گذشته 18 بار اصلاح شد که آخرین آن در سال 2017 رخ داد. در قانون اساسی جدید ترکیه بر اساس ماده اول، نوع حکومت ترکیه "جمهوری" ترسیم شده است. همچنین طبق ماده 2، این کشور دارای یک نظام اجتماعی غیردینی و دموکراتیک برگرفته از ناسیونالیسم آتاتورک می‌باشد.  
قانون اساسی سال 1982 در طول 32 سال گذشته 18 بار اصلاح شد که آخرین آن در سال 2017 رخ داد. در قانون اساسی جدید ترکیه بر اساس ماده اول، نوع حکومت ترکیه "جمهوری" ترسیم شده است. همچنین طبق ماده 2، این کشور دارای یک نظام اجتماعی غیردینی و دموکراتیک برگرفته از ناسیونالیسم آتاتورک می‌باشد.  
خط ۳۵: خط ۳۵:


== قوه مقننه==
== قوه مقننه==


بر اساس ساختار سیاسی جدید ترکیه، قوۀ قانون‌گذاری ترکیه مجلس کبیر ملی است که ۶۰۰ نماینده دارد. این رقم در پارلمان‌های پیشین، ۵۵۰ نفر بود. پایین‌ترین سن مجاز برای عضویت در پارلمان نیز از ۲۵ سال به ۱۸ سال کاهش یافته است. نمایندگان برای دوره‌ای ۵ ‌ساله و از طریق رأی مستقیم مردم وارد مجلس می‌شوند. تصویب قوانین، اصلاح و لغو آن‌ها با رأی دوسوم اعضاء کنترل و نظارت بر عملکرد شورای وزیران، اختیار دادن به شورای وزیران در خصوص معاهدات با قدرت قانونی، بحث و تصویب بودجه، اعلان‌جنگ و تصویب معاهدات بین‌المللی از جمله وظایف این مجلس است. احزاب برای تشکیل گروه پارلمانی باید حداقل دارای ۲۰ کرسی باشند. همچنین با تأیید سه‌پنجم از اعضا، پارلمان می‌تواند در صورت مطرح شدن اتهاماتی به رئیس‌جمهوری در خصوص ارتکاب جرایم، درخواست رسیدگی مطرح کند.
بر اساس ساختار سیاسی جدید ترکیه، قوۀ قانون‌گذاری ترکیه مجلس کبیر ملی است که ۶۰۰ نماینده دارد. این رقم در پارلمان‌های پیشین، ۵۵۰ نفر بود. پایین‌ترین سن مجاز برای عضویت در پارلمان نیز از ۲۵ سال به ۱۸ سال کاهش یافته است. نمایندگان برای دوره‌ای ۵ ‌ساله و از طریق رأی مستقیم مردم وارد مجلس می‌شوند. تصویب قوانین، اصلاح و لغو آن‌ها با رأی دوسوم اعضاء کنترل و نظارت بر عملکرد شورای وزیران، اختیار دادن به شورای وزیران در خصوص معاهدات با قدرت قانونی، بحث و تصویب بودجه، اعلان‌جنگ و تصویب معاهدات بین‌المللی از جمله وظایف این مجلس است. احزاب برای تشکیل گروه پارلمانی باید حداقل دارای ۲۰ کرسی باشند. همچنین با تأیید سه‌پنجم از اعضا، پارلمان می‌تواند در صورت مطرح شدن اتهاماتی به رئیس‌جمهوری در خصوص ارتکاب جرایم، درخواست رسیدگی مطرح کند.
خط ۵۴: خط ۵۳:




==احزاب سیاسی==
==احزاب سیاسی مهم ترکیه==




خط ۸۴: خط ۸۳:
با وقوع انقلاب اسلامی ایران  جریان اسلام‌گرای کردی در مناطق کردنشین ظهور پیدا کرد و توانست در میان اقشار مذهبی جایگاه مناسبی کسب کند و خط فکری اوجالان و حزبش را بطور جدی تهدید کند. ریشه‌ی شکل‌گیری گروه‌های اسلام‌گرای کردی در ترکیه به سال 1979 میلادی؛ زمانی که «حسین ولی‌اوغلو» دفتر علم را تأسیس کرد، باز می‌گردد. این دفتر، محلی شد. تا جوانان اسلام‌گرای کرد در آن جمع شده و جنبشی موسوم به «علمجی» یعنی اهل علم را در شهر باتمان ترکیه سازماندهی کنند. دفتر دیگری به نام منزل نیز با همین خصوصیات توسط فیدان‌ گونگور تاسیس شده بود. این دو دفتر بعدها با هم ادغام و یک جریان اسلامی کرد به مسئولیت 4 عضو ارشد این دو دفتر به نام‌های «منصور گوزل»، «فیدان‌گونگور»، «حسین ولی‌اوغلو» و «عبدالله دالار» به وجود آمد. پس از مدت‌ کوتاهی نفوذ این گروه در شهرهای مناطق جنوب و جنوب‌‌شرقی ترکیه  افزایش چشم‌گیری یافت و متعاقب این شهرت، این گروه جریان‌های سیاسی، عقیدتی به نام‌های «الفجر، التوحید، جیش‌الله، جنبش مردمی اسلامی و اتحادیه‌ی متدینین ملی کردستان» را نیز تاسیس و و به افکار عمومی معرفی کرد. با نقل مکان حسین ولی‌اوغلو به شهر دیاربکر در اواخر دهه‌ی 1980 میلادی این گروه به حزب‌الله ترکیه شهرت یافت و به یک جنبش توده‌ای کرد تبدیل گردید. این‌ گروه‌ با افکار راست‌ افراطی‌ به سرعت ‌توانست‌ در میان‌ برخی‌ از نیروهای‌ مقابل‌ جریان‌های‌ چپ‌ کردستان‌ ترکیه‌ جای‌ خود را باز کند
با وقوع انقلاب اسلامی ایران  جریان اسلام‌گرای کردی در مناطق کردنشین ظهور پیدا کرد و توانست در میان اقشار مذهبی جایگاه مناسبی کسب کند و خط فکری اوجالان و حزبش را بطور جدی تهدید کند. ریشه‌ی شکل‌گیری گروه‌های اسلام‌گرای کردی در ترکیه به سال 1979 میلادی؛ زمانی که «حسین ولی‌اوغلو» دفتر علم را تأسیس کرد، باز می‌گردد. این دفتر، محلی شد. تا جوانان اسلام‌گرای کرد در آن جمع شده و جنبشی موسوم به «علمجی» یعنی اهل علم را در شهر باتمان ترکیه سازماندهی کنند. دفتر دیگری به نام منزل نیز با همین خصوصیات توسط فیدان‌ گونگور تاسیس شده بود. این دو دفتر بعدها با هم ادغام و یک جریان اسلامی کرد به مسئولیت 4 عضو ارشد این دو دفتر به نام‌های «منصور گوزل»، «فیدان‌گونگور»، «حسین ولی‌اوغلو» و «عبدالله دالار» به وجود آمد. پس از مدت‌ کوتاهی نفوذ این گروه در شهرهای مناطق جنوب و جنوب‌‌شرقی ترکیه  افزایش چشم‌گیری یافت و متعاقب این شهرت، این گروه جریان‌های سیاسی، عقیدتی به نام‌های «الفجر، التوحید، جیش‌الله، جنبش مردمی اسلامی و اتحادیه‌ی متدینین ملی کردستان» را نیز تاسیس و و به افکار عمومی معرفی کرد. با نقل مکان حسین ولی‌اوغلو به شهر دیاربکر در اواخر دهه‌ی 1980 میلادی این گروه به حزب‌الله ترکیه شهرت یافت و به یک جنبش توده‌ای کرد تبدیل گردید. این‌ گروه‌ با افکار راست‌ افراطی‌ به سرعت ‌توانست‌ در میان‌ برخی‌ از نیروهای‌ مقابل‌ جریان‌های‌ چپ‌ کردستان‌ ترکیه‌ جای‌ خود را باز کند


اواخر دهه‌ی 1990 میلادی  با افزایش رو به رشد نفوذ این گروه در ترکیه، فشار نیروهای امنیتی این کشور علیه این گروه افزایش شدیدی یافت و موجب دستگیری اعضای این گروه در جنوب‌شرقی ترکیه گردید. در ژوئن 1999 میلادی ولی‌اوغلو به استانبول نقل مکان کرد و در 17 ژانویه‌ی 2000 میلادی در حمله‌ی پلیس ترکیه به یکی از منازل گروه در محله بیکوز شهر استانبول، کشته شد. در این عملیات آرشیو گروه به دست نیروهای امنیتی و پلیس افتاد. عده‌ای‌ از صاحب‌نظران معتقدند شاخه‌ای از این گروه‌ که مورد نفوذ موساد قرار گرفته بود. برای‌ تخریب وجهه مثبت حزب‌الله‌ لبنان و ایران در افکار عمومی‌ ترکیه، با استفاده از عناصر این گروه و ارتکاب اعمال جنایت‌کارانه مسلحانه، مثل ترور برخی ‌شخصیت‌های‌ مذهبی‌ و موجه جامعه ترکیه که‌ به‌ هیچ‌یک‌ از جناح‌های‌ سیاسی داخلی‌ و قدرت‌های خارجی‌ وابستگی نداشتند، و دفن جنازه‌های‌ آن‌ها در زیرزمین‌ خانه‌های‌ استیجاری خود، توانستند. نام‌ حزب‌الله را نزد بسیاری‌ از شخصیت‌های سیاسی، مذهبی، اجتماعی و افکار عمومی‌ ترکیه خدشه‌دار کنند.


اواخر دهه‌ی 1990 میلادی  با افزایش رو به رشد نفوذ این گروه در ترکیه، فشار نیروهای امنیتی این کشور علیه این گروه افزایش شدیدی یافت و موجب دستگیری اعضای این گروه در جنوب‌شرقی ترکیه گردید. در ژوئن 1999 میلادی ولی‌اوغلو به استانبول نقل مکان کرد و در 17 ژانویه‌ی 2000 میلادی در حمله‌ی پلیس ترکیه به یکی از منازل گروه در محله بیکوز شهر استانبول، کشته شد. در این عملیات آرشیو گروه به دست نیروهای امنیتی و پلیس افتاد. عده‌ای‌ از صاحب‌نظران معتقدند شاخه‌ای از این گروه‌ که مورد نفوذ موساد قرار گرفته بود. برای‌ تخریب وجهه مثبت حزب‌الله‌ لبنان و ایران در افکار عمومی‌ ترکیه، با استفاده از عناصر این گروه و ارتکاب اعمال جنایت‌کارانه مسلحانه، مثل ترور برخی ‌شخصیت‌های‌ مذهبی‌ و موجه جامعه ترکیه که‌ به‌ هیچ‌یک‌ از جناح‌های‌ سیاسی داخلی‌ و قدرت‌های خارجی‌ وابستگی نداشتند، و دفن جنازه‌های‌ آن‌ها در زیرزمین‌ خانه‌های‌ استیجاری خود، توانستند. نام‌ حزب‌الله را نزد بسیاری‌ از شخصیت‌های سیاسی، مذهبی، اجتماعی و افکار عمومی‌ ترکیه خدشه‌دار کنند.<br>
عده‌ای دیگر معتقدند سرویس اطلاعاتی ترکیه  (میت) به بخشی از این گروه نفوذ و از آن برای‌ مقابله‌ با جریان‌های‌ چپ‌ کردی‌ وابسته‌ به‌ پ.ک.ک و شخص‌ عبدالله‌ اوجلان‌ استفاده می‌کرد. اما در ادامه کنترل این شاخه از دست میت خارج و هدایت آن در اختیار افراد مافیای تحت نظر سیاست‌مداران و سرمایه‌داران قرار گرفت که از آن برای تسویه حساب‌های داخلی استفاده ‌کردند.  
عده‌ای دیگر معتقدند سرویس اطلاعاتی ترکیه  (میت) به بخشی از این گروه نفوذ و از آن برای‌ مقابله‌ با جریان‌های‌ چپ‌ کردی‌ وابسته‌ به‌ پ.ک.ک و شخص‌ عبدالله‌ اوجلان‌ استفاده می‌کرد. اما در ادامه کنترل این شاخه از دست میت خارج و هدایت آن در اختیار افراد مافیای تحت نظر سیاست‌مداران و سرمایه‌داران قرار گرفت که از آن برای تسویه حساب‌های داخلی استفاده ‌کردند.  
این گروه از سال 2002 میلادی، فعالیت‌هایش را در قالب جنبش مستضعفان(مستضعف‌لر) در میان اکراد ترکیه و اروپا به ‌ویژه در آلمان، هلند، سوئیس و اتریش افزایش داده، و علاوه بر ساخت مساجد و تشکیل شبکه‌های اجتماعی در بین اکراد مسلمان، برای کسب منابع مالی نیز در اروپا فعالیت می‌کند. این جنبش،‌ شهرت خود را مدیون برگزاری جشن‌های باشکوه مردمی به مناسبت‌های دینی به ویژه میلاد رسول‌اکرم(ص) در شهرهای کردی است.
این گروه از سال 2002 میلادی، فعالیت‌هایش را در قالب جنبش مستضعفان(مستضعف‌لر) در میان اکراد ترکیه و اروپا به ‌ویژه در آلمان، هلند، سوئیس و اتریش افزایش داده، و علاوه بر ساخت مساجد و تشکیل شبکه‌های اجتماعی در بین اکراد مسلمان، برای کسب منابع مالی نیز در اروپا فعالیت می‌کند. این جنبش،‌ شهرت خود را مدیون برگزاری جشن‌های باشکوه مردمی به مناسبت‌های دینی به ویژه میلاد رسول‌اکرم(ص) در شهرهای کردی است.
جریان اسلام‌گرای کردی منتسب به این گروه بعد از انحلال جنبش مستضعفان حزبی با عنوان حزب دعوای آزاد (حزب دعوا پارتیسی) را در سال 2012 میلادی تاسیس کرد. این حزب با تکیه بر مبانی اسلامی به دنبال آن است که نشان دهد مکاتب کمالیسم و آپوئیسم به نجات کردها منجر نخواهد شد. از چهره‌های شناخته شده این حزب، حسین یلماز، ‌وکیل مدافع اعضای بازداشت شده حزب‌الله و سعید شاهین،‌ سخنگو و رییس شعبه استانبول جنبش مستضعفان می‌باشند. اگرچه وابستگی این حزب به لحاظ تشکیلاتی به حزب‌الله، که در لیست گروه‌های تروریستی دولت ترکیه قرار دارد، از سوی رهبران این جریان رد می‌شود. اما آنان انکار نمی‌کنند که ممکن است. به علت ماهیت ایدئولوژیک حزب، اشتراکاتی با حزب‌الله در ادبیات و اهداف داشته باشند. رهبران این حزب معتقدند انتساب این حزب به حزب‌الله و یادآوری مسایل گذشته یک تلاش هدفمند تبلیغاتی برای مبارزه با حزب مذکور می‌باشد.
جریان اسلام‌گرای کردی منتسب به این گروه بعد از انحلال جنبش مستضعفان حزبی با عنوان حزب دعوای آزاد (حزب دعوا پارتیسی) را در سال 2012 میلادی تاسیس کرد. این حزب با تکیه بر مبانی اسلامی به دنبال آن است که نشان دهد مکاتب کمالیسم و آپوئیسم به نجات کردها منجر نخواهد شد. از چهره‌های شناخته شده این حزب، حسین یلماز، ‌وکیل مدافع اعضای بازداشت شده حزب‌الله و سعید شاهین،‌ سخنگو و رییس شعبه استانبول جنبش مستضعفان می‌باشند. اگرچه وابستگی این حزب به لحاظ تشکیلاتی به حزب‌الله، که در لیست گروه‌های تروریستی دولت ترکیه قرار دارد، از سوی رهبران این جریان رد می‌شود. اما آنان انکار نمی‌کنند که ممکن است. به علت ماهیت ایدئولوژیک حزب، اشتراکاتی با حزب‌الله در ادبیات و اهداف داشته باشند. رهبران این حزب معتقدند انتساب این حزب به حزب‌الله و یادآوری مسایل گذشته یک تلاش هدفمند تبلیغاتی برای مبارزه با حزب مذکور می‌باشد.


== حزب دمکراتیک خلق (DHP) به رهبری ارتوغرول کورکچو و صباحت تونجل===
== حزب دمکراتیک خلق (DHP) به رهبری ارتوغرول کورکچو و صباحت تونجل===
خط ۱۰۰: خط ۱۰۰:


طبق قانون اساسی ترکیه، کلمه “ترک”، به عنوان یک اصطلاح سیاسی، شامل همه شهروندان جمهوری ترکیه، بدون تمایز و اشاره به نژاد یا مذهب خاص می شود. اقلیت های قومی وضعیت رسمی ندارند. زبان مادری اکثریت مردم ، زبان ترکی است.  
طبق قانون اساسی ترکیه، کلمه “ترک”، به عنوان یک اصطلاح سیاسی، شامل همه شهروندان جمهوری ترکیه، بدون تمایز و اشاره به نژاد یا مذهب خاص می شود. اقلیت های قومی وضعیت رسمی ندارند. زبان مادری اکثریت مردم ، زبان ترکی است.  


=قومیت های مختلف ترکیه=  
=قومیت های مختلف ترکیه=  
خط ۲۳۵: خط ۲۳۶:


2- شافعی¬ها(معمولاً کردها هستند)
2- شافعی¬ها(معمولاً کردها هستند)
3- علویون (از همه قومیت ها)
3- علویون (از همه قومیت ها)
4- شیعیان (آذری¬های اصیل و مستبصرین)
4- شیعیان (آذری¬های اصیل و مستبصرین)
خط ۳۵۱: خط ۳۵۳:


4- جریان یا گروه آل البیت(تحت اشراف دفتر آیت الله سیستانی)
4- جریان یا گروه آل البیت(تحت اشراف دفتر آیت الله سیستانی)
5-  مؤسسه آل طه
5-  مؤسسه آل طه
6-مؤسسه اهلی در (انجمن علمای اهل البیت)
6-مؤسسه اهلی در (انجمن علمای اهل البیت)
اتحادیه علمای ترکیه (اهلادر) نزیک به یک دهه است که تشکیل شده و الان بیش از ۲۰۰ نفر عضو از سراسر ترکیه و غرب اروپا را دارد." حجت الاسلام و المسلمین شیخ قدیر آکاراس رییس این اتحادیه است. این اتحادیه یک شبکه تلویزیونی بنام محراب تی وی (mehrab tv)  دارند و  این تلویزیون اینترنتی یکی از پر محتوا ترین تلویزیونهای اینترنتی محسوب می گردد.
ساماندهی وضعیت تبلیغ در سراسر ترکیه و اهتمام جدی به آموزش قرآن کریم وظیفه اصلی این اتحادیه است. در حال حاضر دارالقرآن علامه طباطبایی، زیر نظر اتحادیه فعالیت دارد و در شهرهای استانبول و ایقدیر ترکیه کلاس‌های آموزشی قرآن دایر است.
6- مؤسسه جابر (اتحادیه علمای شیعی اهلی در و اتحادیه علمای جابر وابسته به زینبیه)
6- مؤسسه جابر (اتحادیه علمای شیعی اهلی در و اتحادیه علمای جابر وابسته به زینبیه)
7. مؤسسه پژوهشی و انتشاراتی عصر (زیر مجموعه تشکیلات آیت الله سیستانی) به مدیریت و اشراف آقایان آتام و سید مختار قره قوش.
7. مؤسسه پژوهشی و انتشاراتی عصر (زیر مجموعه تشکیلات آیت الله سیستانی) به مدیریت و اشراف آقایان آتام و سید مختار قره قوش.
۲۱۴

ویرایش