ابواسحاق اسفراینی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '==پانویس==↵ ↵↵[[رده:' به '== پانویس == {{پانویس}} [[رده:'
جز (جایگزینی متن - ' گرا ' به '‌گرا ')
جز (جایگزینی متن - '==پانویس==↵ ↵↵[[رده:' به '== پانویس == {{پانویس}} [[رده:')
خط ۳۱: خط ۳۱:
نکته دیگر این که ابواسحاق اسفراینی همانند ابوبکر باقلانی معتقد است که فعل(بعد از خلق) دارای دو حیثیت ذات و صفت است، ولی بر خلاف باقلانی و اشعری معتقد است که هم قدرت خدا و هم قدرت انسان هر دو با هم و هم زمان در ذات و صفات فعل موثر است، با این تفاوت که قدرت خدا به طور مستقل و قدرت بنده به طور غیر مستقل در ذات فعل تاثیر می‌گذارد، اما زمانی که قدرت خدا به قدرت بنده اضافه شود، قدرت بنده منشا اثر می‌شود. با اندک دقتی می‌توان فهمید که اسفراینی با این تفسیر به نگاه امامیه در امر بین الامرین بسیار نزدیک می‌شود، با این توضیح که در تفسیر اسفراینی از چگونگی تحقق افعال عباد و کسب، از دو قدرت و دو فاعل مستقل و غیر مستقل بحث شده است که هر دو در تشکیل فعل دخیل‌اند، در امر بین الامرین نیز وضع چنین است که دو فاعل هم زمان و به اندازه سهم خود در تشکیل یک فعل دخالت دارند که یکی از دو فاعل، مستقل و دیگری غیر مستقل است و تنها فرق در این است که امامیه در تفسیر امر بین الامرین به فاعلیت طولی معتقدند، ولی اشاعره از جمله اسفراینی همانند متکلمان پیش از خودش، چنین اعتقادی ندارند. بنا بر این، نظریه اسفراینی درباره کسب و شباهت تفسیری‌اش با نظریه امامیه موجب شده است تا شخصیت بزرگی چون [[خواجه نصیر طوسی]] به این نکته اشاره و اعتراف کند. می‌نویسد: «زعم الاُستاذ أبو إسحاق انّ ذات الفـعل [وصـفاته] تـقع بقدرتین».<ref>خواجه نصیر الدین طوسی،  تلخیص المحصل، ص 325</ref>یعنی به عقیده ابواسحاق اسفراینی، ذات و صفات فعل توسط دو قدرت الهی و انسانی) محقق می‌شود.اما در جهت تفاوت رای این متکلم با آرای امامیه می‌توان گفت که اسفراینی هم چون دیگر اشاعره، فقط خدا را خالق افعال می‌داند و برای انسان جز کسب فعل آفریده شده، سهم دیگری قایل نیست.
نکته دیگر این که ابواسحاق اسفراینی همانند ابوبکر باقلانی معتقد است که فعل(بعد از خلق) دارای دو حیثیت ذات و صفت است، ولی بر خلاف باقلانی و اشعری معتقد است که هم قدرت خدا و هم قدرت انسان هر دو با هم و هم زمان در ذات و صفات فعل موثر است، با این تفاوت که قدرت خدا به طور مستقل و قدرت بنده به طور غیر مستقل در ذات فعل تاثیر می‌گذارد، اما زمانی که قدرت خدا به قدرت بنده اضافه شود، قدرت بنده منشا اثر می‌شود. با اندک دقتی می‌توان فهمید که اسفراینی با این تفسیر به نگاه امامیه در امر بین الامرین بسیار نزدیک می‌شود، با این توضیح که در تفسیر اسفراینی از چگونگی تحقق افعال عباد و کسب، از دو قدرت و دو فاعل مستقل و غیر مستقل بحث شده است که هر دو در تشکیل فعل دخیل‌اند، در امر بین الامرین نیز وضع چنین است که دو فاعل هم زمان و به اندازه سهم خود در تشکیل یک فعل دخالت دارند که یکی از دو فاعل، مستقل و دیگری غیر مستقل است و تنها فرق در این است که امامیه در تفسیر امر بین الامرین به فاعلیت طولی معتقدند، ولی اشاعره از جمله اسفراینی همانند متکلمان پیش از خودش، چنین اعتقادی ندارند. بنا بر این، نظریه اسفراینی درباره کسب و شباهت تفسیری‌اش با نظریه امامیه موجب شده است تا شخصیت بزرگی چون [[خواجه نصیر طوسی]] به این نکته اشاره و اعتراف کند. می‌نویسد: «زعم الاُستاذ أبو إسحاق انّ ذات الفـعل [وصـفاته] تـقع بقدرتین».<ref>خواجه نصیر الدین طوسی،  تلخیص المحصل، ص 325</ref>یعنی به عقیده ابواسحاق اسفراینی، ذات و صفات فعل توسط دو قدرت الهی و انسانی) محقق می‌شود.اما در جهت تفاوت رای این متکلم با آرای امامیه می‌توان گفت که اسفراینی هم چون دیگر اشاعره، فقط خدا را خالق افعال می‌داند و برای انسان جز کسب فعل آفریده شده، سهم دیگری قایل نیست.


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}


[[رده: عالمان]]
[[رده: عالمان]]
[[رده: عالمان اهل سنت]]
[[رده: عالمان اهل سنت]]