طبری: تفاوت میان نسخه‌ها

۵۵ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۸ نوامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۶: خط ۱۶:
|-
|-
|محل زندگی
|محل زندگی
|طبرستان • آمل • ری• [[مصر]] • بنارس • [[بغداد]]
|طبرستان • آمل • [[ری]] • [[مصر]] • بنارس • [[بغداد]]
|-
|-
|شاگردان
|شاگردان
خط ۲۸: خط ۲۸:
|-
|-
|[[مذهب]]
|[[مذهب]]
|[[اهل سنت]] و جماعت
|[[اهل سنت و جماعت]]
|-
|-
|منصب
|منصب
|نویسنده تاریخ طبری و اولین مفسر قرآن
|نویسنده تاریخ طبری و اولین [[تفسیر|مفسر]] [[قرآن]]
|-
|-
|اساتید
|اساتید
خط ۴۲: خط ۴۲:
|نیمه قرن سوم یا اوایل قرن چهارم قمری
|نیمه قرن سوم یا اوایل قرن چهارم قمری
|-
|-
|مدفن
|مدفن  
|[[عراق]] • بغداد • اعظمیه
|اعظمیه • [[بغداد]] •  [[عراق]]
|-
|-
|}
|}
</div>
</div>
'''ابوجعفر محمد بن جریر طبری''' در ۲۲۴ قمری در [[آمل]] دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی خود را در زادگاهش فراگرفت. خود او در‌این‌باره می‌گوید: در هفت سالگی [[قرآن]] را حفظ کردم در هشت سالگی برای مردم نماز گزاردم و در ۹ سالگی پاره‌ای از [[احادیث]] را نگاشتم. وی بعد از ۱۲ سالگی برای ادامه تحصیل به [[ری]] که یکی از بزرگ‌ترین شهرهای [[ایران]] به شمار می‌رفت و از نظر آموزش علوم زمان سرآمد شهرهای دیگر بود، مهاجرت کرد. بعد از فراگیری [[حدیث]] و بسیاری از علوم دیگر نزد استادانی مانند محمد بن اسحاق واقدی رهسپار [[بغداد]] شد. این تاریخ دان اندیشمند برای فراگیری علوم به کشورها و شهرهای مختلفی از جمله [[مصر]]، [[شام]] و [[بیروت]] رفت.  
'''ابوجعفر محمد بن جریر طبری''' در ۲۲۴ قمری در [[آمل]] دیده به جهان گشود. تحصیلات ابتدایی خود را در زادگاهش فراگرفت. خود او در‌این‌باره می‌گوید: در هفت سالگی [[قرآن]] را حفظ کردم در هشت سالگی برای مردم نماز گزاردم و در ۹ سالگی پاره‌ای از [[احادیث]] را نگاشتم. وی بعد از ۱۲ سالگی برای ادامه تحصیل به [[ری]] که یکی از بزرگ‌ترین شهرهای [[ایران]] به شمار می‌رفت و از نظر آموزش علوم زمان سرآمد شهرهای دیگر بود، مهاجرت کرد. بعد از فراگیری [[حدیث]] و بسیاری از علوم دیگر نزد استادانی مانند محمد بن اسحاق واقدی رهسپار [[بغداد]] شد. این تاریخ دان اندیشمند برای فراگیری علوم به کشورها و شهرهای مختلفی از جمله [[مصر]]، [[شام]] و [[بیروت]] رفت.  


خط ۵۵: خط ۵۴:
ابوجعفر محمد بن جریر بن یزید بن کثیر بن غالب طبری مشهور به جریر طبری (زادهٔ ۲۲۴ در آمل – درگذشتهٔ ۳۱۰ هجری قمری در بغداد) (۲۱۸–۳۰۱ هجری خورشیدی) (۸۳۹-۹۲۳ میلادی) همه‌چیزدان، مورخ، [[مفسر قرآن]] و فیلسوف ایرانی، مؤلف [[کتاب تاریخ طبری]] مشهور به پدر علم و تاریخ و [[تفسیر]] است. <ref>پدر علم تفسیر و تاریخ؛ مروری بر زندگی و آثار جریر طبری</ref>
ابوجعفر محمد بن جریر بن یزید بن کثیر بن غالب طبری مشهور به جریر طبری (زادهٔ ۲۲۴ در آمل – درگذشتهٔ ۳۱۰ هجری قمری در بغداد) (۲۱۸–۳۰۱ هجری خورشیدی) (۸۳۹-۹۲۳ میلادی) همه‌چیزدان، مورخ، [[مفسر قرآن]] و فیلسوف ایرانی، مؤلف [[کتاب تاریخ طبری]] مشهور به پدر علم و تاریخ و [[تفسیر]] است. <ref>پدر علم تفسیر و تاریخ؛ مروری بر زندگی و آثار جریر طبری</ref>


وی در سال ۲۲۴ هجری قمری برابر با ۲۱۸ هجری خورشیدی در آمل چشم به جهان گشود. وی در عین تاریخ‌نگار بودن مفسری پرتوان نیز بود، وی کتاب تاریخ طبری را نگاشت که در آن وقایع به ترتیب سال تنظیم شده و تا سال ۳۰۲ هجری را در برنمی‌گیرد. تاریخ طبری مرجع عمده تاریخ جهان و [[ایران]] تا اول سده چهارم هجری است، همچنین این کتاب در واقع مأخذ عمده تمام کسانی واقع شده‌است که بعد از طبری به تألیف [[تاریخ اسلام]] اهتمام ورزیده‌اند. وی از سنین پیش از نوجوانی در زادگاهش طبرستان به فراگرفتن فنون و دانش از جمله مبحث علم و عرفان مشغول گردید. پس از فراگرفتن مقدمات علوم در ۱۲ سالگی آمل را ترک گفت و به [[ری]] روآورد. طبری پس از مدتی [[بین‌النهرین]] را ترک کرد و برای آشنایی با [[اصحاب]] ری عازم [[مصر]] شد.  
وی در سال ۲۲۴ هجری قمری برابر با ۲۱۸ هجری خورشیدی در آمل چشم به جهان گشود. وی در عین تاریخ‌نگار بودن مفسری پرتوان نیز بود، وی کتاب تاریخ طبری را نگاشت که در آن وقایع به ترتیب سال تنظیم شده و تا سال ۳۰۲ هجری را در برنمی‌گیرد. تاریخ طبری مرجع عمده تاریخ جهان و [[ایران]] تا اول سده چهارم هجری است، همچنین این کتاب در واقع مأخذ عمده تمام کسانی واقع شده‌است که بعد از طبری به تألیف [[تاریخ اسلام]] اهتمام ورزیده‌اند. وی از سنین پیش از نوجوانی در زادگاهش طبرستان به فراگرفتن فنون و دانش از جمله مبحث علم و عرفان مشغول گردید. پس از فراگرفتن مقدمات علوم در ۱۲ سالگی آمل را ترک گفت و به [[ری]] روآورد. طبری پس از مدتی [[بین النهرین|بین‌النهرین]] را ترک کرد و برای آشنایی با [[اصحاب]] ری عازم [[مصر]] شد.  


او در این سفر از راه [[شام]] و [[بیروت]] گذشت و در ۲۵۳ قمری هنگام حکومت احمد بن طولون به مصر وارد شد و سه سال در آن دیار ماند و در شهر فسطاط مصر نزد پاره‌ای از دانشمندان آن دیار شاگردی کرد. طبری طی سفرهای بسیار خود بیش‌تر سفرنامه‌هایی را که حاوی تاریخ و جغرافیای پیش از زمان خود بود، مطالعه کرد. هم‌چنین، طی آن سفرها با سیره نویسان گوناگونی در جهان دیدار کرد و اطلاعات زیادی از آن‌ها به دست آورد.  
او در این سفر از راه [[شام]] و [[بیروت]] گذشت و در ۲۵۳ قمری هنگام حکومت احمد بن طولون به مصر وارد شد و سه سال در آن دیار ماند و در شهر فسطاط مصر نزد پاره‌ای از دانشمندان آن دیار شاگردی کرد. طبری طی سفرهای بسیار خود بیش‌تر سفرنامه‌هایی را که حاوی تاریخ و جغرافیای پیش از زمان خود بود، مطالعه کرد. هم‌چنین، طی آن سفرها با سیره نویسان گوناگونی در جهان دیدار کرد و اطلاعات زیادی از آن‌ها به دست آورد.  
خط ۶۴: خط ۶۳:
یک صفحه از تاریخ بلعمی ترجمه تاریخ طبری در موزه ملی تاریخ طبیعی مؤسسه اسمیتسونیان در واشینگتن دی سی
یک صفحه از تاریخ بلعمی ترجمه تاریخ طبری در موزه ملی تاریخ طبیعی مؤسسه اسمیتسونیان در واشینگتن دی سی


دوره‌ای که طبری در آن می‌زیست مملو از اختلافات مذهبی و آشوب‌های سیاسی بود که انگ زدن و متهم کردن افراد به بدعت یا [[تشیع]] سکه رایج آن عصر بود. خصوصاً در میان علمای همطرازی که نظریه‌های مختلف علمی‌داشتند. حنابله بغداد در آن عصر طبری را متهم کرد.  
دوره‌ای که طبری در آن می‌زیست مملو از اختلافات مذهبی و آشوب‌های سیاسی بود که انگ زدن و متهم کردن افراد به بدعت یا [[تشیع]] سکه رایج آن عصر بود. خصوصاً در میان علمای هم‌طرازی که نظریه‌های مختلف علمی‌داشتند. حنابله بغداد در آن عصر طبری را متهم کرد.  


=مذهب طبری=
=مذهب طبری=
از محتوای کتاب ابن رستم، المسترشد، امامی‌بودن این [[متکلم]] برمی‌آید اما [[ابن حجر عسقلانی]] بدون ذکر مستند، او را متکلم [[معتزلی]] دانسته است. <ref>ابن حجر، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۳</ref> تشابه اسمی او با کسانی مثل محمد بن جریر طبری، مفسر و مورخ مشهور باعث شده است تا از این دست اشتباهات درباره او رخ دهد و برخی در تعیین مذهب او به اشتباه افتند. برای مثال، [[ابن ابی الحدید]]، یک دو بیتی را، که بنابر منابع <ref>یاقوت، ج۱، ص۶۸</ref> سروده ابوبکر خوارزمی و درباره طبری مذکور است و مشتمل بر مذهب و پاره‌ای اطلاعات دیگر ِ او است، درباره ابن رستم پنداشته است. <ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۶</ref>
از محتوای کتاب ابن رستم، المسترشد، امامی‌بودن این [[متکلم]] برمی‌آید اما [[ابن حجر عسقلانی]] بدون ذکر مستند، او را متکلم [[معتزلی]] دانسته است. <ref>ابن حجر، لسان المیزان، ج۵، ص۱۰۳</ref> تشابه اسمی او با کسانی مثل محمد بن جریر طبری، مفسر و مورخ مشهور باعث شده است تا از این دست اشتباهات درباره او رخ دهد و برخی در تعیین مذهب او به اشتباه افتند. برای مثال، [[ابن ابی الحدید]]، یک دو بیتی را، که بنابر منابع <ref>یاقوت، ج۱، ص۶۸</ref> سروده ابوبکر خوارزمی و درباره طبری مذکور است و مشتمل بر مذهب و پاره‌ای اطلاعات دیگر ِ او است، درباره ابن رستم پنداشته است. <ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج۲، ص۳۶</ref>


=اساتید طبری=
=اساتید طبری=
شیخ [[آقا بزرگ تهرانی]] که معتقد است طبری به سال ۳۱۰ق وفات یافته و محضر [[امام حسن عسکری]] را درک کرده است، <ref> آقابزرگ تهرانى، طبقات أعلام الشیعة، ج‏۱، ص۲۵۱</ref> مشایخ او را چنین بر می‌شمارد: <ref>آقابزرگ تهرانى، طبقات أعلام الشیعة، ۱۴۳۰ق٬ ج‏۱، ص۲۵۰</ref>
شیخ [[آقا بزرگ تهرانی]] که معتقد است طبری به سال ۳۱۰ق وفات یافته و محضر [[امام حسن عسکری]] را درک کرده است، <ref> آقابزرگ تهرانى، طبقات أعلام الشیعة، ج‏۱، ص۲۵۱</ref> مشایخ او را چنین بر می‌شمارد: <ref>آقابزرگ تهرانى، طبقات أعلام الشیعة، ۱۴۳۰ق٬ ج‏۱، ص۲۵۰</ref>


#حسین بن روح نوبختی، نائب خاص حضرت [[امام زمان(عج)]]
#[[حسین بن روح نوبختی]]، نائب خاص حضرت [[امام زمان(عج)]]
#حسن بن محمد
#حسن بن محمد
#محمد بن عبدالرحمان مخزومی
#محمد بن عبدالرحمان مخزومی
خط ۸۳: خط ۸۰:


=شاگردان=
=شاگردان=
#شریف حسن بن حمزه طبری مرعشی(متوفای ۳۵۸ق)
#شریف حسن بن حمزه طبری مرعشی(متوفای ۳۵۸ق)
#ابوالعباس محمد بن ابراهیم بن اسحاق طالقانی از مشایخ شیخ صدوق <ref> طبقات أعلام الشیعة،۱۴۳۰ق٬ ج‏۱، ص۲۵۰</ref>
#ابوالعباس محمد بن ابراهیم بن اسحاق طالقانی از مشایخ شیخ صدوق <ref> طبقات أعلام الشیعة،۱۴۳۰ق٬ ج‏۱، ص۲۵۰</ref>


=فوت=
=فوت=
طبری در ۲۸ شوال ۳۱۰ [[هجری قمری]] مصادف با ۳۰۱ شمسی در شهر بغداد درگذشت. خطیب بغدادی می‌نویسد: «در تشییع جنازهٔ او انبوهی از خلق که شمار آنان را جز [[خدا]] کسی نمی‌دانست، حضور یافتند و چندین ماه، شب و روز بر آرامگاهش [[نماز]] می‌گذاردند. گروه بسیاری از ارباب ادب و دیانت، اشعاری در رثای او سرودند». <ref> نگاهی به اندیشه‌ی سیاسی محمد بن جریر طبری</ref>
طبری در ۲۸ شوال ۳۱۰ [[هجری قمری]] مصادف با ۳۰۱ شمسی در شهر بغداد درگذشت. خطیب بغدادی می‌نویسد: «در تشییع جنازهٔ او انبوهی از خلق که شمار آنان را جز [[خدا]] کسی نمی‌دانست، حضور یافتند و چندین ماه، شب و روز بر آرامگاهش [[نماز]] می‌گذاردند. گروه بسیاری از ارباب ادب و دیانت، اشعاری در رثای او سرودند». <ref> نگاهی به اندیشه‌ی سیاسی محمد بن جریر طبری</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان]]
[[رده:عالمان اهل سنت]]
[[رده:عالمان اهل سنت]]
[[رده:مورخان]]
[[رده:مورخان]]
[[رده:مورخان اهل‌سنت]]
[[رده:مورخان اهل‌سنت]]
confirmed، مدیران
۳۳٬۶۲۶

ویرایش