۸۶٬۳۲۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'عقل گرایی' به 'عقل‌گرایی'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'عقل گرایی' به 'عقل‌گرایی') |
||
| خط ۶: | خط ۶: | ||
==نحوه شکل‌گیری مکتب اشاعره== | ==نحوه شکل‌گیری مکتب اشاعره== | ||
ریشه یابی این موضوع مستلزم بررسی‌های دقیق و گسترده همراه با مباحث طولانی و میدانی است که در جای خود باید بحث شود. با این حال به طور خلاصه می‌توان گفت که این مکتب در زمانی بنیان شد که معتزلیان از طرف برخی از خلفای وقت عباسی طرد شده و همچنین پایگاه‌های خود را نزد مردم از دست داده بودند. | ریشه یابی این موضوع مستلزم بررسی‌های دقیق و گسترده همراه با مباحث طولانی و میدانی است که در جای خود باید بحث شود. با این حال به طور خلاصه می‌توان گفت که این مکتب در زمانی بنیان شد که معتزلیان از طرف برخی از خلفای وقت عباسی طرد شده و همچنین پایگاه‌های خود را نزد مردم از دست داده بودند. | ||
و این بیشتر به جهت تبلیغ سویی بود که به شکل وسیع علیه مکتب معتزله ایجاد شده بود. معتزلیان به دلیل افراط در | و این بیشتر به جهت تبلیغ سویی بود که به شکل وسیع علیه مکتب معتزله ایجاد شده بود. معتزلیان به دلیل افراط در عقل‌گرایی برخاسته از فلسفه یونانی، از متون [[قرآن]] و [[روایات]] فاصله گرفته بودند و همین موجب شد که مردم به این مکتب و پیروانش بد‌گمان و از آن روی گردان شوند.<ref> با استفاده از ولوی، علی‌محمد، تاریخ علم کلام و مذاهب اسلامی، موسسه انتشارات بعثت، تهران، ص450.</ref> | ||
==ابوالحسن اشعری== | ==ابوالحسن اشعری== | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
==هدف اشعری از ایجاد مکتب اشاعره== | ==هدف اشعری از ایجاد مکتب اشاعره== | ||
هدف اصلی ابوالحسن اشعری در ایجاد مکتب اشاعره، مبارزه با دو جریان تندرو | هدف اصلی ابوالحسن اشعری در ایجاد مکتب اشاعره، مبارزه با دو جریان تندرو عقل‌گرایی معتزله و نص گرایی اهل حدیث بود تا بتواند با تعدیل این دو روی کرد افراطی، مکتب میانه‌رویی را پایه‌گذاری کند. معتزلیان بر مبانی عقلی به عنوان تنها ابزار شناخت تاکید می‌کردند و با نفی هر آنچه در نظر آنان با فهم عقلی ناسازگار بود و نیز با استناد به آیات نفی کننده تشبیه، تجسیم و رؤیت خدا؛ منکر صفات زاید بر ذات شدند و از خلق کلام خدا سخن گفتند. و اما در برابر معتزلیان، اهل حدیث صف بسته بودند. پیروان این مکتب با تکیه بر نصوص و متون و نقلیات، روش عقل ستیزانه‌‌ای در پیش گرفتند و به تفسیر ظاهری آیات پرداختند و از تأویل عقلانی قرآن سخت پرهیز می‌کردند. در این میان، اشعری و پیروانش با تلاش در برابر این افراط و تفریط‌ها، راه میانه‌‌ای را انتخاب و مکتبی را بنیان کردند که به نام مکتب اشاعره معروف شد.<ref> ابن خلدون، مقدمه، ج۲، ص۹۴۲-۹۴۷، ترجمه محمدپروین گنابادی، تهران، ۱۳۵۳ش.</ref> | ||
==متکلمان شاخص اشعری== | ==متکلمان شاخص اشعری== | ||