ذکر: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۷۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۳ دسامبر ۲۰۲۲
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۱: خط ۱۱:
==تعریف و انواع ذکر==
==تعریف و انواع ذکر==
ذکر به معنای یاد کردن، بر زبان راندن، به یاد آوردن، آوازه، ثنا، [[دعا]]، ورد و ... است<ref>سعیدی، گل بابا، فرهنگ اصطلاحات ابن عربی، ص 228، انتشارات شفیعی، چاپ دوم، تهران، 1384.</ref>، و در کلمات عارفان به معنای؛ یاد کردن، مواظبت بر عمل، حفظ، طاعت، [[نماز]]، [[قرآن]] و... آمده است<ref>سجادی، سید جعفر، فرهنگ اصطلاحات عرفانی، ص 402، انتشارات طهوری، چاپ چهارم، تهران، 1378.</ref>.
ذکر به معنای یاد کردن، بر زبان راندن، به یاد آوردن، آوازه، ثنا، [[دعا]]، ورد و ... است<ref>سعیدی، گل بابا، فرهنگ اصطلاحات ابن عربی، ص 228، انتشارات شفیعی، چاپ دوم، تهران، 1384.</ref>، و در کلمات عارفان به معنای؛ یاد کردن، مواظبت بر عمل، حفظ، طاعت، [[نماز]]، [[قرآن]] و... آمده است<ref>سجادی، سید جعفر، فرهنگ اصطلاحات عرفانی، ص 402، انتشارات طهوری، چاپ چهارم، تهران، 1378.</ref>.
یکى از زیباترین جلوه هاى ارتباط عاشقانه با خدا و اساسى ‏ترین راه‏هاى [[سیر و سلوک]]، ذکر است؛ ذکر خدا، از یادبردن هستى محدود خویش در رهگذر یاد اسماى الاهى است و تداوم و استمرار آن، زنگار گناهان را از روى دل می‌زداید؛ زیرا غفلت و فراموشى حق تعالى، ساحت دل را مکدر می‌کند. از این جا است که یکى از رسالت‏‌هاى اولیاى الاهى و کتاب هاى آسمانى، برطرف نمودن این کدورت و تاریکى است و به همین علت "ذکر" را از اوصاف [[پیامبر]] و از نام‏هاى قرآن شمرده ‏اند. چنان که [[قرآن مجید]] به ذکر بودن [[پیامبر(ص)]] چنین اشاره میکند:
یکى از زیباترین جلوه هاى ارتباط عاشقانه با خدا و اساسى ‏ترین راه‌‏هاى [[سیر و سلوک]]، ذکر است؛ ذکر خدا، از یادبردن هستى محدود خویش در رهگذر یاد اسماى الاهى است و تداوم و استمرار آن، زنگار گناهان را از روى دل می‌زداید؛ زیرا غفلت و فراموشى حق تعالى، ساحت دل را مکدر می‌کند. از این جا است که یکى از رسالت‏‌هاى اولیاى الاهى و کتاب‌هاى آسمانى، برطرف نمودن این کدورت و تاریکى است و به همین علت "ذکر" را از اوصاف [[پیامبر]] و از نام‌‏هاى قرآن شمرده ‏اند. چنان که [[قرآن مجید]] به ذکر بودن [[حضرت محمد (ص)|پیامبرصلی الله علیه]] چنین اشاره میکند:
"... قد انزل الله الیکم ذکراً رسولاً یتلوا علیکم آیات الله..."<ref> طلاق، 10 و 11.</ref>؛ خداوند ذکرى(رسولى) را به سوى شما فرستاد تا آیات خدا را بر شما تلاوت کند.
"... قد انزل الله الیکم ذکراً رسولاً یتلوا علیکم آیات الله..."<ref> طلاق، 10 و 11.</ref>؛ خداوند ذکرى(رسولى) را به سوى شما فرستاد تا آیات خدا را بر شما تلاوت کند.
همچنین از نام‏هاى قرآن مجید ذکر است: "انّا نحن نزّلنا الذکر و انّا له لحافظون»<ref> حجر، 9.</ref>؛ ما ذکر (قرآن) را بر تو نازل کردیم و آن را حفظ خواهیم کرد.
همچنین از نام‌‏هاى [[قرآن|قرآن مجید]] ذکر است: "انّا نحن نزّلنا الذکر و انّا له لحافظون»<ref> حجر، 9.</ref>؛ ما ذکر (قرآن) را بر تو نازل کردیم و آن را حفظ خواهیم کرد.
وجه نام گذارى پیامبر(ص) و قرآن به ذکر این است که موجب یادآورى [[خداوند]] متعال هستند؛ زیرا یادآورى منوط به دانش قبلى است و این پیامبران و کتاب‏هاى آسمانى هستند که پرده غفلت و فراموشى را از روى دل کنار زده و نور الاهى را بدان می‌تابانند. بنابراین، یاد خدا انسان را از حضیض مادیت به اوج معنویت مى رساند و امید را در انسان زنده میکند و یأس و ناامیدى را که از تنگناهاى زندگى مادى و معادلات بشرى ناشى میگردد، برطرف میکند.
وجه نام گذارى پیامبرصلی الله علیه و قرآن به ذکر این است که موجب یادآورى [[خداوند]] متعال هستند؛ زیرا یادآورى منوط به دانش قبلى است و این پیامبران و کتاب‏‌هاى آسمانى هستند که پرده غفلت و فراموشى را از روى دل کنار زده و نور الاهى را بدان می‌تابانند. بنابراین، یاد خدا انسان را از حضیض مادیت به اوج معنویت مى رساند و امید را در انسان زنده می‌کند و یأس و ناامیدى را که از تنگناهاى زندگى مادى و معادلات بشرى ناشى میگردد، برطرف می‌کند.


==اقسام و درجات==
==اقسام و درجات==
خط ۲۸: خط ۲۸:


==نقش یاد خدا در تکامل انسان==
==نقش یاد خدا در تکامل انسان==
برای آنکه دچار غفلت نشویم و به بلیٌه خود فراموشی و از خود بیگانگی گرفتار نیاییم، لازم است دقایقی از شبانه روز را به یاد خدا اختصاص دهیم.
برای آن‌که دچار غفلت نشویم و به بلیٌه خود فراموشی و از خود بیگانگی گرفتار نیاییم، لازم است دقایقی از شبانه روز را به یاد خدا اختصاص دهیم.


یاد خداوند نقش اساسی در تکامل و به کمال رسیدن انسان دارد. چراکه اگر توجه کنیم در می‌یابیم که انسان اولاً برای به کمال رسیدن آفریده شده است و ثانیاً تکامل او ارتباط تنگاتنگ با خدا دارد و راه ارتباط با خدا قلب انسان است و بلکه تنهاترین ابزار تکامل انسان چیزی جز یاد خدا نیست. [[روح]] آدمی اگر بخواهد بزرگ شود و تکامل یابد راهش آن است که با یاد خدا، تجلی نور خدا را بر وجود خویش بیشتر نماید و هرچه خداوند بر قلب و روح انسان بیشتر تجلی کند، روح و نفس انسان کاملتر می‌شود.
یاد خداوند نقش اساسی در تکامل و به کمال رسیدن انسان دارد. چراکه اگر توجه کنیم در می‌یابیم که انسان:
* اولاً برای به کمال رسیدن آفریده شده است.
* ثانیاً تکامل او ارتباط تنگاتنگ با خدا دارد و راه ارتباط با خدا قلب انسان است و بلکه تنهاترین ابزار تکامل انسان چیزی جز یاد خدا نیست. [[روح]] آدمی اگر بخواهد بزرگ شود و تکامل یابد راهش آن است که با یاد خدا، تجلی نور خدا را بر وجود خویش بیشتر نماید و هرچه خداوند بر قلب و روح انسان بیشتر تجلی کند، روح و نفس انسان کاملتر می‌شود.


==موانع ذکر==
==موانع ذکر==
خط ۵۲: خط ۵۴:
انسان اگر از هوای نفس پیروی کند دلش از یاد خدا تهی می‌گردد و به جای خدا،معبودش شیطان می‌شود
انسان اگر از هوای نفس پیروی کند دلش از یاد خدا تهی می‌گردد و به جای خدا،معبودش شیطان می‌شود


'''[[حضرت على(ع)]] می‌فرمایند''':
'''[[علی بن ابی طالب|حضرت على علیه السلام]] می‌فرمایند''':


«در میان گناهان چیزى سخت‌تر از پیروى شهوت نیست. بنابراین، از آن پیروى نکنید که شما را از یاد خدا باز مى‌دارد »<ref> تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد؛ تصنیف غرر الحکم و دررالکلم، مطبعه مکتب الاعلام الاسلامی، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات، 1378 هـ .ش، چاپاول،ص190.</ref>.
«در میان گناهان چیزى سخت‌تر از پیروى شهوت نیست. بنابراین، از آن پیروى نکنید که شما را از یاد خدا باز مى‌دارد »<ref> تمیمی آمدی، عبدالواحد بن محمد؛ تصنیف غرر الحکم و دررالکلم، مطبعه مکتب الاعلام الاسلامی، مرکز انتشارات دفتر تبلیغات، 1378 هـ .ش، چاپاول،ص190.</ref>.


===چشم‌چرانى===
===چشم‌چرانى===
چشم‌چرانى، تخم شهوت را در دل مى‌کارد و چشمان آلوده، کمینگاه شیطان‌ است و نگاه کردن به ناموس دیگران، خواست شیطان است. چشمانى که تیرهاى آلوده نگاه را به نامحرمان پرتاب مى‌کند، محل کمین شیطان است و شیطان از کمان چشمهاى او ناموس دیگران را نشانه مى‌گیرد. حضرت
چشم‌چرانى، تخم شهوت را در دل مى‌کارد و چشمان آلوده، کمین‌گاه شیطان‌ است و نگاه کردن به ناموس دیگران، خواست شیطان است. چشمانى که تیرهاى آلوده نگاه را به نامحرمان پرتاب مى‌کند، محل کمین شیطان است و شیطان از کمان چشم‌هاى او ناموس دیگران را نشانه مى‌گیرد.  
 
'''على(ع) می‌فرمایند''':


'''حضرت على علیه السلام می‌فرمایند''':
« در میان اندام بدن، عضوى کم سپاس‌تر از چشم نیست. بنابراین، خواسته‌هایش را بجا نیاورید که شما را از ذکر خدا باز مى‌دارد»<ref>همان، ص190.</ref>.
« در میان اندام بدن، عضوى کم سپاس‌تر از چشم نیست. بنابراین، خواسته‌هایش را بجا نیاورید که شما را از ذکر خدا باز مى‌دارد»<ref>همان، ص190.</ref>.


confirmed، مدیران
۳۳٬۴۲۹

ویرایش