۴٬۹۳۳
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' گیری' به 'گیری') |
جز (تمیزکاری) |
||
خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
|- | |- | ||
|نام رهبر | |نام رهبر | ||
| | | محمد احمد المهدی | ||
|- | |- | ||
|} | |} | ||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
== رهبری جنبش == | == رهبری جنبش == | ||
با توجه به این شرایط سودان، جنبش [[محمد احمد المهدی]] سودانی و قیام عمومی مسلمانان مجال بروز یافت. در واقع زمینه و ریشه این جنبش را باید در این شرایط نامناسب سودان جستجو کرد.<br> | با توجه به این شرایط سودان، جنبش [[محمد احمد المهدی]] سودانی و قیام عمومی مسلمانان مجال بروز یافت. در واقع زمینه و ریشه این جنبش را باید در این شرایط نامناسب سودان جستجو کرد.<br> | ||
با این شرایط با گسترش نفوذ و افزایش پایگاههای استعماری در سودان، تودههای مردم مسلمان و تحت ظلم این منطقه به این مسائل واکنش نشان داده و جنبش خود را با جنبههای ضد استعماری و اصلاحی (همانند دیگر جنبشهای اسلامی) آغاز کردند.اما در رابطه با چگونگی آغاز و گسترش این قیام باید خاطر نشان ساخت که این جنبش در ابتدا به مدت دو سال به حاشیه جنوبی مناطق عربی سودان و در منطقه کردوفان متمرکز بود و فتح این منطقه نیز نخستین توفیق عمده قیام مهدی محسوب میشود.اما گسترش آن به سایر قسمتهای سودان به تدریج و با گسترش مبارزات صورت گرفت.<ref>پی.ام. هالت و ام. دبلیو. دالی، (1366) تاریخ سودان بعد از اسلام، ترجمه محمد تقی اکبری، تهران: بنیاد پژوهشهای اسلامی، 95</ref><br> | با این شرایط با گسترش نفوذ و افزایش پایگاههای استعماری در سودان، تودههای مردم مسلمان و تحت ظلم این منطقه به این مسائل واکنش نشان داده و جنبش خود را با جنبههای ضد استعماری و اصلاحی (همانند دیگر جنبشهای اسلامی) آغاز کردند. اما در رابطه با چگونگی آغاز و گسترش این قیام باید خاطر نشان ساخت که این جنبش در ابتدا به مدت دو سال به حاشیه جنوبی مناطق عربی سودان و در منطقه کردوفان متمرکز بود و فتح این منطقه نیز نخستین توفیق عمده قیام مهدی محسوب میشود. اما گسترش آن به سایر قسمتهای سودان به تدریج و با گسترش مبارزات صورت گرفت.<ref>پی. ام. هالت و ام. دبلیو. دالی، (1366) تاریخ سودان بعد از اسلام، ترجمه محمد تقی اکبری، تهران: بنیاد پژوهشهای اسلامی، 95</ref><br> | ||
رهبری جنبش المهدی در سودان را که به طور جدی از سال 1881 آغاز شد[[محمد احمد المهدی]] برعهده داشت.<br> | رهبری جنبش المهدی در سودان را که به طور جدی از سال 1881 آغاز شد[[محمد احمد المهدی]] برعهده داشت.<br> | ||
بعد از بروز نارضایتیهای مردمی در پی ظلم و فساد حاکمان محلی و استعماری در سودان محمد احمد رهبری معترضان را بر عهده گرفت و ادعا کرد که رهبر و پیشوای اسلام است.<br> | بعد از بروز نارضایتیهای مردمی در پی ظلم و فساد حاکمان محلی و استعماری در سودان محمد احمد رهبری معترضان را بر عهده گرفت و ادعا کرد که رهبر و پیشوای اسلام است.<br> | ||
در این راه او برای مبارزه به پیروان خود وعده مساوات و برابری و همچنین بیرون راندن بیگانگان را میداد. | در این راه او برای مبارزه به پیروان خود وعده مساوات و برابری و همچنین بیرون راندن بیگانگان را میداد. | ||
== تعالیم و مواضع فکری جنبش مهدیه == | == تعالیم و مواضع فکری جنبش مهدیه == | ||
[[تعالیم و مواضع فکری جنبش مهدیه]] ریشههای فکری جنبش | [[تعالیم و مواضع فکری جنبش مهدیه]] ریشههای فکری جنبش [[محمد احمد المهدی]] از یکسو به تعالیم تصوف و طریقتهای صوفیانه با گرایشهای اصلاحی و اجتماعی و از سوی دیگر به تعالیم و نظریات [[سیدجمالالدین اسدآبادی]] برمیگردد.<br> | ||
== سقوط دولت مهدیه == | == سقوط دولت مهدیه == | ||
[[سقوط دولت مهدیه]] | [[سقوط دولت مهدیه]] همزمان با تضعیف جنبش مهدیه به دلیل اختلافات داخلی در سالهای پایان قرن نوزدهم و افزایش فعالیتهای استعمارگران در افریقا، درگیریهای بین نیروهای مشترک [[انگلیس|انگلیسی]] و [[مصر|مصری]]، که فعالیت خود را مجدداً در شمال سودان افزایش داده بودند، گسترش یافت و به دلیلی مانند داشتن تسلیحات پیشرفته توانستند نیروهای جنبش به رهبری عبدالله را شکست دهند و بر مرکز دولت مهدیه مسلط شوند. | ||
== پیامدهای جنبش مهدیه == | == پیامدهای جنبش مهدیه == | ||
[[پیامدهای جنبش مهدیه سودان]] این جنبش موفق به برقراری یک حکومت اسلامی شد که به خصوص در اواخر [[محمد احمد المهدی]] و همچنین در اوایل خلافت عبدالله جانشین او دارای جهتگیری عدالتطلبانه بود. | [[پیامدهای جنبش مهدیه سودان]] این جنبش موفق به برقراری یک حکومت اسلامی شد که به خصوص در اواخر [[محمد احمد المهدی]] و همچنین در اوایل خلافت عبدالله جانشین او دارای جهتگیری عدالتطلبانه بود. | ||
== منابع == | == منابع == | ||
[[رده: جنبش های | [[رده:جنبش های مهم جهان اسلام]] | ||
[[رده:سودان]] | [[رده:سودان]] |