۴٬۹۳۳
ویرایش
جز
تمیزکاری
جز (جایگزینی متن - ']] ↵<references />' به ']]') |
جز (تمیزکاری) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''مرداریه''' یکی از شاخه‌های فرق «[[معتزله]]» و پیرو ابوموسی عیسی بن صَبیح بصری معروف به ابوموسی مردارند. وی به دلیل کثرت زهد و عبادت، به راهب معتزله معروف بود. | '''مرداریه''' یکی از شاخه‌های فرق «[[معتزله]]» و پیرو ابوموسی عیسی بن صَبیح بصری معروف به ابوموسی مردارند. وی به دلیل کثرت زهد و عبادت، به راهب معتزله معروف بود. | ||
==اختلاف در نام== | == اختلاف در نام == | ||
درباره نام این طایفه بین مورّخان اختلاف است. برخی <ref>مقريزى ج 2 ص 346</ref> <ref>مير سيّد شريف جرجانى میر سید شریف، شرح المواقف، ج 3 ص 284</ref> نام او را مزداریه نوشتهاند و برخی دیگر <ref>گلدزيهر، مجله خاورشناسان آلمانى مجلد 65 ص 363</ref> ثابت کرده اند که «مرداریه» صحیح و منسوب به مردار است. | درباره نام این طایفه بین مورّخان اختلاف است. برخی <ref>مقريزى ج 2 ص 346</ref> <ref>مير سيّد شريف جرجانى میر سید شریف، شرح المواقف، ج 3 ص 284</ref> نام او را مزداریه نوشتهاند و برخی دیگر <ref>گلدزيهر، مجله خاورشناسان آلمانى مجلد 65 ص 363</ref> ثابت کرده اند که «مرداریه» صحیح و منسوب به مردار است. | ||
==شرح حال موسس== | == شرح حال موسس == | ||
ابوموسی مردار یکی از بزرگان معتزله و شاگرد بشر بن معتمر بوده و به زهد و عبادت شاخته می‌شده است. اهل سنت با همه اختلافی که با معتزلیان دارند، وی را اهل دیانت دانسته‌اند. وی عقاید معتزلان را در بغداد منتشر می‌کرد و فصیح و نیکو بیان بود. | ابوموسی مردار یکی از بزرگان معتزله و شاگرد بشر بن معتمر بوده و به زهد و عبادت شاخته می‌شده است. اهل سنت با همه اختلافی که با معتزلیان دارند، وی را اهل دیانت دانسته‌اند. وی عقاید معتزلان را در بغداد منتشر می‌کرد و فصیح و نیکو بیان بود. | ||
==آراء و عقاید== | == آراء و عقاید == | ||
وی آرای مخصوصی داشته تا آن جا که برخی به وی می‌گویند که اگر چنین است که تو می گویی تنها تو و سه نفر دیگر وارد بهشت می‌شوید. | وی آرای مخصوصی داشته تا آن جا که برخی به وی می‌گویند که اگر چنین است که تو می گویی تنها تو و سه نفر دیگر وارد بهشت می‌شوید. | ||
===درباره قرآن=== | === درباره قرآن === | ||
وی مثل نظام معتقد بود که مردم می‌توانند کتابی همچون قرآن و حتی شیواتر از آن بیاورند. | وی مثل نظام معتقد بود که مردم می‌توانند کتابی همچون قرآن و حتی شیواتر از آن بیاورند. | ||
===همراهی با پادشاهان به کفر می‌انجامد=== | === همراهی با پادشاهان به کفر می‌انجامد === | ||
ابوموسی به دلیل پارسایی بیش از حدش معتقد بود که هر کسی با پادشاهان همراه شود کافر است و نه ارثی می‌برد و نه ارثی می‌گذارد. | ابوموسی به دلیل پارسایی بیش از حدش معتقد بود که هر کسی با پادشاهان همراه شود کافر است و نه ارثی می‌برد و نه ارثی می‌گذارد. | ||
===خدا قادر بر افعال قبیح نیست=== | === خدا قادر بر افعال قبیح نیست === | ||
مدعی بود که خداوند قادر نیست تا دروغ بگوید و اگر چنین کاری بکند در حقیقت خدای ستمگر و دروغگو شناخته می‌شود. | مدعی بود که خداوند قادر نیست تا دروغ بگوید و اگر چنین کاری بکند در حقیقت خدای ستمگر و دروغگو شناخته می‌شود. | ||
===اعتقاد به افعال متولده=== | === اعتقاد به افعال متولده === | ||
مردار به افعال متولده اعتقاد داشت و بر همین اساس می‌گفت که صدور فعل از دو نفر بر سبیل تولد جایز است. | مردار به افعال متولده اعتقاد داشت و بر همین اساس می‌گفت که صدور فعل از دو نفر بر سبیل تولد جایز است. | ||
===خدا را نمی‌تون با چشم سر دید=== | === خدا را نمی‌تون با چشم سر دید === | ||
وی معتقد بود که هر کسی بگوید که می‌شود خداوند را با چشم ظاهر دید، بدون شک کافر است و هر کسی هم در کفر او شک کند، او نیز کافر است. | وی معتقد بود که هر کسی بگوید که می‌شود خداوند را با چشم ظاهر دید، بدون شک کافر است و هر کسی هم در کفر او شک کند، او نیز کافر است. | ||
===مقدرات فنا ناپذیر است=== | === مقدرات فنا ناپذیر است === | ||
مقدرات الهی در نگاه وی فنا ناپذیر است. | مقدرات الهی در نگاه وی فنا ناپذیر است. | ||
==چگونگی مرگ ابوموسی مردار== | == چگونگی مرگ ابوموسی مردار == | ||
معتزلیان نقل کرده اند هنگامی که مرگ مردار فرا رسید، وصیت کرد که اموالش را صرف صدقه کنند و به ورثه ندهند. ابوالحسن خیاط متکلم معتزلی، ابوموسی مردار را در این کار معذور دانسته و می‌گوید که به نظر می‌رسد مالی که وی به دست آورده شبهه‌ناک و با حق مستمندان مخلوط بوده است. | معتزلیان نقل کرده اند هنگامی که مرگ مردار فرا رسید، وصیت کرد که اموالش را صرف صدقه کنند و به ورثه ندهند. ابوالحسن خیاط متکلم معتزلی، ابوموسی مردار را در این کار معذور دانسته و می‌گوید که به نظر می‌رسد مالی که وی به دست آورده شبهه‌ناک و با حق مستمندان مخلوط بوده است. | ||
==سال وفات== | == سال وفات == | ||
وی در سال 226 هجری قمری وفات یافته است. <ref>ذهبی سیر اعلام النبلاء، ج 9، ص 218</ref> <ref>سقلانی ابن حجر، | وی در سال 226 هجری قمری وفات یافته است. <ref>ذهبی سیر اعلام النبلاء، ج 9، ص 218</ref> <ref>سقلانی ابن حجر، لسان المیزان، ج5، ص372</ref> <ref>ابن ندیم، الفهرست، ص206</ref> <ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 407 با ویرایش و اصلاح جملات</ref><ref>ابن خیاط، الانتصار فى الرد على ابن الراوندى الملحد، با مقدمه و تعليقات دكتر ينبرگ سوئدى، مصر، سال 1925 میلادی، ص 81</ref><ref>المنية و الامل، ص 164.</ref><ref>اسفرایینی شاهفور بن طاهر، التبصير فى الدين، تحقيق شيخ محمد زاهد بن الحسن الكوثرى، قاهره، سال 1940 میلادی، ص 47.</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: فرق و مذاهب]] | [[رده:فرق و مذاهب]] | ||