جن: تفاوت میان نسخه‌ها

'''جن''' موجودی است که در مورد آن اختلاف زیادی میان عالمان [[مسلمان]] وجود دارد. جسم آتشی و هوایی دارای عقل و فهم، از جنس [[روح]] و [[ملائکه‌]] و مجرد از عناصر، اجسام لطیف ‌دارای حیات عرضی، از جمله این دیدگاه‌‏هاست. رؤیت جن، از دیگر موضوعات اختلافی است. برخی آن را ناممکن و ادعای رؤیت را باطل می‏دانند. عده‏ای خوراک این موجود را هوای آمیخته به بوی طعام می‏دانند. در برخی نصوص نیز بوی استخوان و ارواث حیوانات به عنوان غذای این موجود اشاره شده است. در مقابل عده‌‏ای معتقدند جن روحانی بوده و تغذیه مادی ندارد. دیگر اینکه برخی از آیات [[سوره مشعر]] به وجود جنس زن و مرد و نیز قانون زناشویی در میان جنیان می‌‏باشد. حیات اجتماعی و نیز تشکّل به شکل حیوان و انسان از دیگر گمانه‏‌‌زنی‏‌ها پیرامون این موجود است. دیگر اینکه جنیان همانند انسان دارای اختیار و تکلیف هستند، و در میان آنها صالح و غیرصالح وجود دارد، و نتیجه اعمال‌شان را در آخرت خواهند دید. برخی معتقدند چون جن از لحاظ ظرفیت کمال و کرامت به انسان نمی‌رسد، هیچ‌گاه از آنان پیامبری برنخاسته و ایشان تابعِ [[پیامبران]] بشری هستند. در [[آیات]] و[[روایات]]، مواردی از حضور جنیان و ارتباط آنان با [[پیامبر اکرم(ص)]] و [[ائمه اطهار(ع)]] بیان شده است.

از یک سو [[قرآن]]، کلامِ ناطقِ صادق، خبر از وجود جن، با ویژگی‌هایی که در بالا ذکر شد داده است، و از سوی دیگر هیچ دلیل عقلی بر نفی آن وجود ندارد. بنابراین باید آن را پذیرفت. این نکته نیز قابل توجه است که جن گاهی بر یک مفهوم وسیع تر اطلاق می‌شود که انواع موجودات ناپیدا را شامل می‌گردد، اعم از آنها که دارای عقل و درکند و آنها که عقل و درک ندارند، و حتی گروهی از حیواناتی که با چشم دیده می‌شوند و معمولاً در لانه‌ها پنهانند، نیز در این معنی وسیع وارد است. شاهد این سخن روایتی است که از [[پیامبر(ص)]] نقل شده است که فرمود: «خداوند جن را پنج صنف آفریده است: صنفی مانند باد در هوا (ناپیدا هستند) و صنفی به صورت مارها، و صنفی به صورت عقرب‌ها، و صنفی حشرات زمینند و صنفی از آنها مانند انسانند که بر آنها حساب و عقاب است<ref>سفینه البحار، ج 1، ص 186، (ماده جن) ناصر مكارم شیرازی، تفسیر نمونه (قم، دارالكتب الاسلامیه، چ 9، 1370) ج 25، ص 154 ـ 157.</ref>.» پس جن نیز مانند انسان موجودی است مادّی و همانند انسان دارای روح است<ref>معارف قرآن، استاد مصباح یزدی، قم، دفتر انتشارات اسلامی جامعه مدرسین، ص 310، سال نشر 1367.</ref>. پس به طور کلی دارای حیات هدفدار و معنادار می‌باشد که دارای ویژگی‌هایی است که حشر و نشر ([[معاد]]) را برای او لازم می‌گرداند<ref>تفسیر المیزان، علامه طباطبایی، تهران، كانون انتشارات محمودی، ترجمه موسوی همدانی، ج 12، ص 225، سال نشر 1356.</ref>.  

نکته‌ای که از آیات و روایات استفاده می‌شود این است که جنیان نیز همانند انسان‌ها [[مسلمان]] و [[کافر]] دارد[17]و نیز [[شیعه]] و غیر شیعه دارد. در [[سوره احقاف]] بحث فشرده‌ای پیرامون [[ایمان]] آوردن گروهی از جنیان به [[پیامبر اسلام]] و [[کتاب آسمانی]] او آمده است<ref>سوره احقاف، آیه 30.</ref>. و با آنچه بیان شد جای تردید نیست که جنیان نیز مانند ما انسان‌ها دارای عقاید مختلف بوده و عده‌ای از آنها فاسق، فاجر، ظالم و کافرند و عده‌ای از آنها صالح، مومن و مسلمان می‌باشند و در مورد شیعه بودن بعضی از جنیان نیز شواهدی وجود دارد که صحت این مطلب نیز محرز شده است. زیرا در روایات بسیاری از لسان [[اهل بیت(ع)]] عده‌ای از جنیان به عنوان شیعه معرفی شده‌اند. از آن جمله روایتی که [[ابوحمزه ثمالی]] نقل کرده است. که حکایت از شرفیابی عده‌ای از جنیان به حضور [[امام باقر(ع)]] دارد<ref>میزان الحكمه، محمد، محمدی ری شهری، تهران، بنیاد فرهنگ ایران، ج 2، ص 118، سال نشر 1346.</ref>.

از آیات 29 تا 31 سوره احقاف استفاده می‌شود که گروهی از جنیان به پیامبر اسلام ایمان آوردند. از این آیه نه تنها استفاده می‌شود که رسول گرامی اسلام پیامبر(ص) جنیان نیز هست بلکه بر این مطلب دلالت می‌کند که سایر پیامبران مرسل نیز بر جن و انس [[مبعوث]] شده‌اند چنانکه بعضی از آنها قبل از اسلام به [[دین]] [[حضرت موسی(ع)]] ایمان آوردند.