۲۶٬۳۱۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
'''صادق سلام''' مورخ تاریخ اسلام در [[فرانسه]] است. ایشان که شرقشناس پرآوازهٔ فرانسوی است میگوید: آمارهایی که در آغاز دههٔ نود قرن بیستم به دست آمد، نشان میدهد که [[دین اسلام]] به لحاظ جمعیتی، رتبهٔ دوم را در فرانسه داراست. | '''صادق سلام''' مورخ تاریخ اسلام در [[فرانسه]] است. ایشان که شرقشناس پرآوازهٔ فرانسوی است میگوید: آمارهایی که در آغاز دههٔ نود قرن بیستم به دست آمد، نشان میدهد که [[دین اسلام]] به لحاظ جمعیتی، رتبهٔ دوم را در فرانسه داراست. | ||
== مهمترین فعالیتها == | == مهمترین فعالیتها == | ||
«صادق سلام» <ref>صادق سلام؛ پژوهشگری مسلمان که با نوشتههای جسورانهٔ خود دربارهٔ اسلام در فرانسه شناخته شده است. کتابهای: 1.اسلام و مسلمانان درفرانسه. 2. تا مسلمان امروز باشی. از تألیفات اوست. افزون بر این، صادق سلام همراه با چند نویسندهٔ دیگر، کتابهایی دربارهٔ وضع کنونی مسلمانان در الجزایر، تاریخ جنگ آزادی بخش و اندیشه مالک بن نبی تألیف کرده است.</ref> در مقدمهای که بر کتاب: «اسلام و مسلمانان در فرانسه» نوشته چنین آورده است: کاری که صادق سلام کرده است نتیجه تجربه و پژوهشی طولانی است که توانسته است فرآوردههای متفاوتی را عرضه کند که پرسشهای جوهری را به دور از تصویرهای از پیش آماده طرح می کند. | '''«صادق سلام»'''<ref>صادق سلام؛ پژوهشگری مسلمان که با نوشتههای جسورانهٔ خود دربارهٔ اسلام در فرانسه شناخته شده است. کتابهای: 1.اسلام و مسلمانان درفرانسه. 2. تا مسلمان امروز باشی. از تألیفات اوست. افزون بر این، صادق سلام همراه با چند نویسندهٔ دیگر، کتابهایی دربارهٔ وضع کنونی مسلمانان در الجزایر، تاریخ جنگ آزادی بخش و اندیشه مالک بن نبی تألیف کرده است.</ref> در مقدمهای که بر کتاب: '''«اسلام و مسلمانان در فرانسه»''' نوشته چنین آورده است: کاری که صادق سلام کرده است نتیجه تجربه و پژوهشی طولانی است که توانسته است فرآوردههای متفاوتی را عرضه کند که پرسشهای جوهری را به دور از تصویرهای از پیش آماده طرح می کند. | ||
«صادق سلام» در کتاب تازهٔ خود (فرانسه و مسلمانان) خواسته است تا بر زمینههای نزاعی حقیقی که تغذیه کننده نگرههای منفی نسبت به اسلام است پرتو افکند. هم چنین در بیان سکولاریسم گفته: که جوهرش جدایی میان دین و دولت و تشویق آزادی بیان و حقوق بشراست؛ ولی در فرانسه در تعامل با [[مسلمانان]] و دینشان چنین نیست و با [[اسلام]] و مسلمانان به گونهای رفتار میشود که با رسالت سکولاریسم که فرانسه به آن ـ به عنوان دستاورد بشری و تمدنی درخشان ـ افتخارمی کند منافات دارد. چنین رفتاری با مسلمانان و اسلام در فرانسه، شگفتیبرانگیز است. | «صادق سلام» در کتاب تازهٔ خود (فرانسه و مسلمانان) خواسته است تا بر زمینههای نزاعی حقیقی که تغذیه کننده نگرههای منفی نسبت به اسلام است پرتو افکند. هم چنین در بیان [[سکولاریسم]] گفته: که جوهرش جدایی میان دین و دولت و تشویق آزادی بیان و حقوق بشراست؛ ولی در فرانسه در تعامل با [[مسلمانان]] و دینشان چنین نیست و با [[اسلام]] و مسلمانان به گونهای رفتار میشود که با رسالت [[سکولاریسم]] که فرانسه به آن ـ به عنوان دستاورد بشری و تمدنی درخشان ـ افتخارمی کند منافات دارد. چنین رفتاری با مسلمانان و اسلام در فرانسه، شگفتیبرانگیز است. | ||
== هدف از عنوان کتاب: ((فرانسه و مسلمانان)) == | == هدف از عنوان کتاب: ((فرانسه و مسلمانان)) == | ||
وی از انتخاب عنوان کتابش چنین میگوید: من جنبه مشخصی از تاریخ اسلام معاصر و فرانسه را با هم یکجا مطالعه کردهام. من به عکس برخی پژوهشگران که عادت داشتهاند در طول ربع قرن گذشته مطالعات اسلامی را سیاسی کنند به آنچه در <big>[[افغانستان]]، [[مصر]]، [[چچن]] و...</big> رخ میدهد، پرداختهام. برخی آنان چندین جلد کتاب منتشرکردهاند و نام آن را بررسی اوضاع مسلمانان فرانسه نهادهاند؛ ولی تنها به حرکتهای بنیادگرا و تندرو پرداختهاند؛ اما من کوشیدهام، تا به این پرسش پاسخ دهم که فرانسه با مسلمانان که نه گرایش به جنبش [[ | وی از انتخاب عنوان کتابش چنین میگوید: من جنبه مشخصی از تاریخ اسلام معاصر و فرانسه را با هم یکجا مطالعه کردهام. من به عکس برخی پژوهشگران که عادت داشتهاند در طول ربع قرن گذشته مطالعات اسلامی را سیاسی کنند به آنچه در <big>[[افغانستان]]، [[مصر]]، [[چچن]] و...</big> رخ میدهد، پرداختهام. برخی آنان چندین جلد کتاب منتشرکردهاند و نام آن را بررسی اوضاع مسلمانان فرانسه نهادهاند؛ ولی تنها به حرکتهای بنیادگرا و تندرو پرداختهاند؛ اما من کوشیدهام، تا به این پرسش پاسخ دهم که فرانسه با مسلمانان که نه گرایش به جنبش [[اخوانالمسلمین]] دارند، نه به جریان [[وهابی]] و نه جنبش [[سلفی]] و تنها خواهان برخورداری از حقوق شهروندی و اجرای اصل برابری بر پیروان دین اسلام هستند، چگونه رفتار کرده است؟ | ||
== تاریخ اسلام در فرانسه == | == تاریخ اسلام در فرانسه == | ||
آنچه پیرامون موضوع اسلام در فرانسه منتشر میشود، برجنبشهای تندرو و دهشتافکن تمرکز میکنند. این گزینهها به لحاظ علمی قابل انتقاد هستند. بهترین راه برای جبران این نقص، بررسی موضوع از زاویه تاریخی است. این کار با توجه به قدمت بیشین روابط مستقیم میان فرانسویان و مسلمانان که به زمان حملهٔ ناپلئون | آنچه پیرامون موضوع اسلام در فرانسه منتشر میشود، برجنبشهای تندرو و دهشتافکن تمرکز میکنند. این گزینهها به لحاظ علمی قابل انتقاد هستند. بهترین راه برای جبران این نقص، بررسی موضوع از زاویه تاریخی است. این کار با توجه به قدمت بیشین روابط مستقیم میان فرانسویان و مسلمانان که به زمان حملهٔ [[ناپلئون بناپارت]]، به مصر میرسد، کاملا ممکن است. گذشته از این، دهها هزار مسلمان، پس از اخراج از [[اسپانیا]]، از سال 1609 میلادی، به بعد، در فرانسه مستقر شدند. | ||
== شخصیت ژنرال ژاک عبدالله مینو == | == شخصیت ژنرال ژاک عبدالله مینو == | ||
حملهٔ ناپلئون بناپارت به مصر، آغاز دورهٔ تازهای در تاریخ اسلام بوده است؛ زیرا بسیاری از مسلمانان از این دوره به مطالعهٔ چگونگی پذیرش ابعادی از مدرنیته اروپایی پرداختند؛ همزمان شمار فرانسویانی که به مطالعهٔ اسلام اهتمام یافتند، رو به فزونی نهاد. این اهتمام در برخی اینان، از حوزهٔ فکری و تاریخی، به حوزهٔ معنوی وعقیدتی کشیده شده و در نتیجه، از همین زمان؛ یعنی زمان حملهٔ ناپلئون به | حملهٔ [[ناپلئون بناپارت]] به مصر، آغاز دورهٔ تازهای در تاریخ اسلام بوده است؛ زیرا بسیاری از [[مسلمانان]] از این دوره به مطالعهٔ چگونگی پذیرش ابعادی از مدرنیته اروپایی پرداختند؛ همزمان شمار فرانسویانی که به مطالعهٔ اسلام اهتمام یافتند، رو به فزونی نهاد. این اهتمام در برخی اینان، از حوزهٔ فکری و تاریخی، به حوزهٔ معنوی وعقیدتی کشیده شده و در نتیجه، از همین زمان؛ یعنی زمان حملهٔ [[ناپلئون]] به [[مصر]]، شمار زیادی از فرانسویان، به اسلام روی آوردند ومسلمان شدند. پرآوازه ترین این تازه مسلمانان فرانسوی، <big>ژنرال ژاک عبدالله مینو</big> است که پس از مسلمان شدن به جای «کلیبر»، فرماندهی ارتش فرانسه را در مصر برعهده داشت.<br> | ||
<big>عبدالله مینو</big> با زنی مسلمان به نام لاله زبیده ازدواج کرد و از او صاحب فرزندی شد که نام او را علی گذاشت. <big>ناپلئون بناپارت</big> پس از درگذشت ژنرال <big>عبدالله مینو</big> به همسر و فرزندش که پس از بازگشت وی از مصر همراه او در [[ایتالیا]] ساکن شده بودند توجهای ویژه داشت. لاله زبیده سالهای طولانی در پاریس سکونت کرد، پس از مرگ در قبرستان <sub>پدر لاشاز</sub> دفن شد. وی همواره پوشش اسلامی خود را (حجاب سیاه رنگ) حفظ کرد و این یعنی سیاست بر گرایشهای درونی افراد حاکم نیست. | <big>عبدالله مینو</big> با زنی مسلمان به نام لاله زبیده ازدواج کرد و از او صاحب فرزندی شد که نام او را علی گذاشت. <big>ناپلئون بناپارت</big> پس از درگذشت ژنرال <big>عبدالله مینو</big> به همسر و فرزندش که پس از بازگشت وی از مصر همراه او در [[ایتالیا]] ساکن شده بودند توجهای ویژه داشت. لاله زبیده سالهای طولانی در پاریس سکونت کرد، پس از مرگ در قبرستان <sub>پدر لاشاز</sub> دفن شد. وی همواره پوشش اسلامی خود را (حجاب سیاه رنگ) حفظ کرد و این یعنی سیاست بر گرایشهای درونی افراد حاکم نیست. | ||
== مجله اسلام و نقش آن در فرانسه == | == مجله اسلام و نقش آن در فرانسه == | ||
«مجله اسلام» در سال 1895 میلادی، شروع به کار کرد. در آن زمان مؤسسهٔ <sup>کاستون دوجاریک</sup> اهمیت قضایای اسلامی را در تأمین منافع عالیه فرانسه احساس کرده بود. وی مشوق جهتدهی مطالعات اسلامی برای بهبود روابط فرانسه با مسلمانانش بود و این مجله مقامات فرانسوی راترغیب کرد تا مجتمعی مسکونی اسلامی در پاریس تأسیس کند تا فرانسه در صدر کشورهایی باشد که به نومسلمانان در [[اروپا]] کمک میکنند. | '''«مجله اسلام»''' در سال 1895 میلادی، شروع به کار کرد. در آن زمان مؤسسهٔ <sup>کاستون دوجاریک</sup> اهمیت قضایای اسلامی را در تأمین منافع عالیه فرانسه احساس کرده بود. وی مشوق جهتدهی مطالعات اسلامی برای بهبود روابط فرانسه با مسلمانانش بود و این مجله مقامات فرانسوی راترغیب کرد تا مجتمعی مسکونی اسلامی در پاریس تأسیس کند تا فرانسه در صدر کشورهایی باشد که به نومسلمانان در [[اروپا]] کمک میکنند. | ||
<sup>دوجاریک</sup> از شرق شناسانی که در توصیف جنبشهای اسلامی سیاسی یا نظامی به دهشتافکنی راه مبالغه می پیمودند انتقاد میکرد. آنان از پس این توصیف و تصویرها انگیزههای مالی داشتند؛ اما <sup>دوجاریک</sup> آنها را به بهبود روابطشان با مسلمانان و کمک به رشد اجتماعی و علمی اشان و اعطای حقوق کامل شهروندی به آنان فرا میخواند. وی پیش بینی میکرد که اگر به نصیحتهایش عمل نشود، جنبش های ضداستعماری ظهور خواهند کرد. | <sup>دوجاریک</sup> از شرق شناسانی که در توصیف جنبشهای اسلامی سیاسی یا نظامی به دهشتافکنی راه مبالغه می پیمودند انتقاد میکرد. آنان از پس این توصیف و تصویرها انگیزههای مالی داشتند؛ اما <sup>دوجاریک</sup> آنها را به بهبود روابطشان با مسلمانان و کمک به رشد اجتماعی و علمی اشان و اعطای حقوق کامل شهروندی به آنان فرا میخواند. وی پیش بینی میکرد که اگر به نصیحتهایش عمل نشود، جنبش های ضداستعماری ظهور خواهند کرد. | ||
=== جایی برای اظهار نظر متفکران === | === جایی برای اظهار نظر متفکران === | ||
این مجله ستونهایش را به روی متفکران مسلمان گشود؛ متفکرانی چون <big>سعید حلیم از عثمانی</big>، <big>قاسم امین از مصر</big>، <big>مصطفی کمال ابن خوجه از الجزایر</big> این متفکران مسلمان، در مجله اسلام مطلب می نوشتند. | این مجله ستونهایش را به روی متفکران مسلمان گشود؛ متفکرانی چون <big>سعید حلیم از عثمانی</big>، <big>قاسم امین از مصر</big>، <big>مصطفی کمال ابن خوجه از الجزایر</big> این متفکران مسلمان، در مجله اسلام مطلب می نوشتند. | ||
این مجله به مدت ده سال، در زمینهٔ مطالعات اسلامی و به طورمشخص، تعیین خط مشی سیاست فرانسه در تعامل با اسلام، به گونهای متفاوت با سیاست دوران استعمار، فعال بوده است؛ زیرا این مجله، گفتوگوی میان فرهنگها و ادیان و تمدنها را که امروز نیزهمچنان موضوعی شایستهٔ اهتمام است، تشویق میکرد. امروزه نیزبحرانهایی مشابه بحرانهایی که <big>دوجاریک</big> و همکارانش مانند<sup>لامیراس</sup> را به مطالعه اسلام و مسلمانان واداشت، طرح میشود. | این مجله به مدت ده سال، در زمینهٔ مطالعات اسلامی و به طورمشخص، تعیین خط مشی سیاست فرانسه در تعامل با اسلام، به گونهای متفاوت با سیاست دوران استعمار، فعال بوده است؛ زیرا این مجله، گفتوگوی میان فرهنگها و ادیان و تمدنها را که امروز نیزهمچنان موضوعی شایستهٔ اهتمام است، تشویق میکرد. امروزه نیزبحرانهایی مشابه بحرانهایی که <big>دوجاریک</big> و همکارانش مانند<sup>'''لامیراس'''</sup> را به مطالعه اسلام و مسلمانان واداشت، طرح میشود. | ||
== نظریهٔ ارنست رنان دربارهٔ اسلام == | == نظریهٔ ارنست رنان دربارهٔ اسلام == |