کتابشناسی علم أنساب «نسخه های خطی» (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' در باره ' به ' درباره '
جز (تمیزکاری)
جز (جایگزینی متن - ' در باره ' به ' درباره ')
خط ۱۴: خط ۱۴:
نسب نگاری گرچه پیشینه ای پیش از اسلام دارد اما بعداز ظهور [[اسلام]] بدست مسلمانان به جهات مختلف مورد توجه قرار گرفت و کتاب‌های مختلفی درباره آن نوشته شد. با بررسی ای که محققان در مورد پیشگامان درعرصه انساب‌نگاری انجام داده‌اند میتوان دریافت که هرچند برخی اولین مسلمان که به ثبت و ضبط انساب عنایت داشت، ابونصر محمد بن سائب کلبی (د 146ق) از اصحاب [[امام محمد باقر (ع)]] و امام جعفر صادق (ع) می‌دانند، اما ظاهرا وی گرچه از نسابین مطرح عصر خود بود اما شخصاً به تدوین انساب اقدام نکرده و کتابی به نام او در منابع ثبت نگردیده است.  
نسب نگاری گرچه پیشینه ای پیش از اسلام دارد اما بعداز ظهور [[اسلام]] بدست مسلمانان به جهات مختلف مورد توجه قرار گرفت و کتاب‌های مختلفی درباره آن نوشته شد. با بررسی ای که محققان در مورد پیشگامان درعرصه انساب‌نگاری انجام داده‌اند میتوان دریافت که هرچند برخی اولین مسلمان که به ثبت و ضبط انساب عنایت داشت، ابونصر محمد بن سائب کلبی (د 146ق) از اصحاب [[امام محمد باقر (ع)]] و امام جعفر صادق (ع) می‌دانند، اما ظاهرا وی گرچه از نسابین مطرح عصر خود بود اما شخصاً به تدوین انساب اقدام نکرده و کتابی به نام او در منابع ثبت نگردیده است.  
اما فرزند او هشام بن محمد کلبی (د 204 ق) حدود ده کتاب‌ چون "جمهره " و " الفرید " و" الملوکی " در انساب نگاشته است. امااو نیز اولین نسب نگار مسلمان به شمار نمی‌آید زیرا هم زمان و حتی قبل از او کسانی مانند محمّدبن مسلم شهاب زُهری (د 124ق) نویسنده کتاب" نسب قومه " و سحیم بن حفص معروف به ابوالیقظان نسابه (د ۱۹۰ق) مؤلف کتاب‌های " النسب الکبیر" و " نسب خندف و اخبارها " و مؤرج بن عمرو سدوسی بصری (د ۱۹۵ق) مؤلف کتاب‌های " نسب قریش و جماهیر قبایل "، به تدوین انساب پرداخته‌اند؛  
اما فرزند او هشام بن محمد کلبی (د 204 ق) حدود ده کتاب‌ چون "جمهره " و " الفرید " و" الملوکی " در انساب نگاشته است. امااو نیز اولین نسب نگار مسلمان به شمار نمی‌آید زیرا هم زمان و حتی قبل از او کسانی مانند محمّدبن مسلم شهاب زُهری (د 124ق) نویسنده کتاب" نسب قومه " و سحیم بن حفص معروف به ابوالیقظان نسابه (د ۱۹۰ق) مؤلف کتاب‌های " النسب الکبیر" و " نسب خندف و اخبارها " و مؤرج بن عمرو سدوسی بصری (د ۱۹۵ق) مؤلف کتاب‌های " نسب قریش و جماهیر قبایل "، به تدوین انساب پرداخته‌اند؛  
اما در این که هشام (د ۲۰۴ق) اولین نسب نگار شیعه ومجدد علم نسب وموسس مکتب عراق در نسب شناسی می‌باشد، هیچ تردیدی وجود ندارد. هشام حتی پا را فراتر از انساب آدمی گذاشته وبه تحقیقات کارشناسانه در باره برخی حیوانات ارائه داده است وکتاب " انساب الخیل فی الجاهلیه والاسلام " را تدوین کرده است.  
اما در این که هشام (د ۲۰۴ق) اولین نسب نگار شیعه ومجدد علم نسب وموسس مکتب عراق در نسب شناسی می‌باشد، هیچ تردیدی وجود ندارد. هشام حتی پا را فراتر از انساب آدمی گذاشته وبه تحقیقات کارشناسانه درباره برخی حیوانات ارائه داده است وکتاب " انساب الخیل فی الجاهلیه والاسلام " را تدوین کرده است.  
از آغاز رشد تدوین کتب انساب بسیاری از دانشمندان وارد این عرصه شدند وآثار بسیاری را بجا گذاشته اند. بخشی از این آثار به همت محققین به چاپ رسیده و بخش دیگر هنوز به زیور چاپ مزین نشده‌اند و در کنج کتابخانه‌ها باقی مانده‌اند. بجاست که از زحمات علامه دوران، حضرت آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی (ره)یاد کنیم. ایشان با احیای کتاب‌های اصیل نسب شناسی، در باز سازی این دانش درعصر ما و احیای علم انساب شیعی، نقش بسزایی ایفا کردند
از آغاز رشد تدوین کتب انساب بسیاری از دانشمندان وارد این عرصه شدند وآثار بسیاری را بجا گذاشته اند. بخشی از این آثار به همت محققین به چاپ رسیده و بخش دیگر هنوز به زیور چاپ مزین نشده‌اند و در کنج کتابخانه‌ها باقی مانده‌اند. بجاست که از زحمات علامه دوران، حضرت آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی (ره)یاد کنیم. ایشان با احیای کتاب‌های اصیل نسب شناسی، در باز سازی این دانش درعصر ما و احیای علم انساب شیعی، نقش بسزایی ایفا کردند
بی تردید کتابشناسی ورصد. های صورت گرفته در این عرصه میتواند به پژوهشگران در تحقیقات وایجاد آثار جدید کمک فراوانی داشته باشد.  
بی تردید کتابشناسی ورصد. های صورت گرفته در این عرصه میتواند به پژوهشگران در تحقیقات وایجاد آثار جدید کمک فراوانی داشته باشد.  
خط ۴۶۶: خط ۴۶۶:
کتابخانه مسجد اعظم/ قم ش 2/ 1846، 862 ق (فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مسجد اعظم قم: 526  
کتابخانه مسجد اعظم/ قم ش 2/ 1846، 862 ق (فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه مسجد اعظم قم: 526  
کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی / قم، در حاشیه با خط آیت‌الله مرعشی تصحیح شده است. (مقدّمة الفخری: 25)،  
کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی / قم، در حاشیه با خط آیت‌الله مرعشی تصحیح شده است. (مقدّمة الفخری: 25)،  
چاپ: قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، 1409 ه، وزیری، 30+/ 384 ص، با مقدّمة آیت‌الله مرعشی در باره زندگی‌نامه وآثار مولف کتاب که آن را «الضوء البدری فی حیاة صاحب الفخری» نامیده است، تحقیق سید مهدی رجائی.  
چاپ: قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، 1409 ه، وزیری، 30+/ 384 ص، با مقدّمة آیت‌الله مرعشی درباره زندگی‌نامه وآثار مولف کتاب که آن را «الضوء البدری فی حیاة صاحب الفخری» نامیده است، تحقیق سید مهدی رجائی.  


الفصول الفخریة فی أُصول البریة (فارسی)، سید أحمد بن علی حسنی‏«ابن عنبة» (ح 748- 828 ق) أنساب بشر از آدم تا نوح و فرزندانش وبایاد ملوك فارس ویمن ویونان وأنساب عرب تا نبی اکرم صلى الله علیه و آله. دارای مقدمة و (3) فصل اول: ذكر فرزندان حام بن نوح، فصل دوم: ذكر فرزندانیافث بن نوح، فصل سوم: ذكر فرزندان سام بن نوح. کتاب را برای فخرالدین حسن بن محمد به نگارش درآورده است. نسخه:  
الفصول الفخریة فی أُصول البریة (فارسی)، سید أحمد بن علی حسنی‏«ابن عنبة» (ح 748- 828 ق) أنساب بشر از آدم تا نوح و فرزندانش وبایاد ملوك فارس ویمن ویونان وأنساب عرب تا نبی اکرم صلى الله علیه و آله. دارای مقدمة و (3) فصل اول: ذكر فرزندان حام بن نوح، فصل دوم: ذكر فرزندانیافث بن نوح، فصل سوم: ذكر فرزندان سام بن نوح. کتاب را برای فخرالدین حسن بن محمد به نگارش درآورده است. نسخه:  
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۹۶۳

ویرایش