جاسر عوده

جاسر عوده از علما و اندیشمندان مقاصد الشریعه، استاد کرسی امام شاطبی در دانشگاه السلام العاملی آفریقای جنوبی، رئیس مؤسسه مقاصد، که یک مرکز تحقیقاتی بین‌المللی ثبت شده در ایالات متحده آمریکاست. او استاد حقوق اسلامی دانشگاه کارلتون کانادا و عضو هیات موسس و هیات امنای اتحادیه بین‌المللی علمای مسلمان است. عضو کمیته اجرایی شورای فقه آمریکای شمالی، عضو شورای فقه و تحقیقات اروپایی، همکار مجمع فقه اسلامی هند، و دبیرکل بنیاد بیداری فکر جوانان است.

دکترای فلسفه قانون‌گذاری اسلامی را از دانشگاه ولز بریتانیا و دکترای خود را در تحلیل سیستم‌ها از دانشگاه واترلو کانادا علاوه بر حفظ قرآن و مطالعات اولیه حدیث، فقه و خاستگاه در محافل مسجد الازهر قاهره دریافت کرد. او پیش از این مدیر تأسیس مرکز بررسی مقصید الشریع و معاون مرکز قانون‌گذاری و اخلاق اسلامی در دوحه و همچنین استاد دانشگاه واترلو کانادا، دانشگاه اسکندریه مصر، دانشگاه اسلامی سنگاک بوسنی، کالج مطالعات اسلامی (قطر)، و دانشگاه آمریکایی شارجه بود. او در مورد اسلام، قانون‌گذاری و اخلاق آن در ده‌ها دانشگاه و نهاد دیگر در سراسر جهان سخنرانی کرده است و بیست و پنج کتاب به زبان‌های عربی و انگلیسی دارد که برخی از آنها به بیش از بیست زبان ترجمه شده‌اند.

تولد و تحصیلات

او در نوامبر ۱۹۶۶ به دنیا آمد، قرآن را در مدرسه و دانشگاه حفظ کرد و در محافل مسجد الازهر قاهره به تحصیل فقه، حدیث و اصول خواند. مراحل آموزشی رسمی را با موفقیت گذراند و زبان‌های انگلیسی و فرانسوی را در مدرسه دار التربیه قاهره یاد گرفت.

سپس به تحصیل آزادانه در حلقات درس مسجد الازهر بین (۱۹۸۴ تا ۱۹۹۰) پرداخت و قرآن را به روایت حفص از عاصم حفظ کرد و در آنجا کتاب‌های بخاری، فتح الباری، مسلم با شرح نووی، فقه شافعی (متن قلیوبی و عمیره)، اسناد و تخریج و اصول فقه مقارن را خواند.

مدرک کارشناسی مهندسی را از دانشگاه قاهره (۱۹۸۸)، لیسانس مطالعات اسلامی را از دانشگاه اسلامی آمریکا، میشیگان (۲۰۰۱) و دکترای مطالعات اسلامی را از دانشگاه ولز برتانیا و دکترای تحلیل سیستم‌ها را از دانشگاه واترلو کانادا و کارشناسی ارشد فقه مقارن را از دانشگاه اسلامی آمریکا در میشیگان دریافت کرد.

فعالیت‌های آموزشی

• دکترای مطالعات اسلامی از دانشگاه ولز بریتانیا که موضوع آن مطالعه تطبیقی بین مقاصد شریعت به عنوان فلسفه قانون‌گذاری اسلامی و فلسفه قانون‌گذاری غرب (۲۰۰۸) است.
• دکترای فلسفه سیستم‌ها، دانشگاه واترلو کانادا با موضوع آن سیستم‌های طبقه بندی ذهنی (۱۹۹۶).
• کارشناسی ارشد در فقه تطبیقی، دانشگاه اسلامی آمریکایی میشیگان، در مقاصد شریعت و رابطه آن با احکام شریعت (۲۰۰۴).
• کارشناسی در مطالعات اسلامی، دانشگاه اسلامی آمریکا، میشیگان (2001)
• کارشناسی مهندسی، دانشگاه قاهره (۱۹۸۸). مسجد الازهر بین (۱۹۸۴ - ۱۹۹۰)

فعالیت‌ها

• استاد حقوق اسلامی، گروه حقوق، دانشگاه نوفی بزار، استان سنگاک، بوسنی.
• عضو هیئت مدیره اتحادیه بین‌المللی علمای مسلمان.
• عضو دفتر اجرایی انجمن دانشمندان اجتماعی مسلمان، بریتانیا.
• عضو انجمن مبارزه با نژادپرستی و اسلام هراسی، بریتانیا.
• عضو انجمن مطالعات خاورمیانه بریتانیا.
• عضو هیئت امنای مرکز مطالعه تمدن‌ها، بریتانیا.
• عضو شورای علمای مسلمان بریتانیا، دانشگاه کمبریج بریتانیا.
• عضو کمیته علمی موسسه بین‌المللی فکر اسلامی.
• همکار موسسه بین‌المللی مطالعات پیشرفته در سیستم ها، کانادا.
• عضو هیئت معتمدین بنیاد جسور مصر.
• عضو پروژه استانداردهای شریعت در دفتر نخست وزیر مالزی با همکاری بنیاد کوردوبا.
• عضو مجمع بین‌المللی حقوق اسلامی در هند.
• عضو افتخاری آکادمی اسلامی فقه هند.
• مدیر مسئول مجله مطالعات اسلامی معاصر، بنیاد بلومزبری قطر.
• دبیرکل هیئت مشورتی بنیاد هوشیاری فکر در قاهره.

مشاغل دانشگاهی

• مدیر هیئت مدیره مرکز بررسی مقاصد الشریعه اسلامی لندن (2010–2005).
• دانشیار مهمان، گروه شریعت، دانشگاه اسکندریه مصر (2010 – 2006).
• استاد مرکز تحقیقات فلسفی و دینی، دانشگاه ساوث هامبتون بریتانیا (2008).
• دانشیار، کالج علوم و هنر، دانشگاه آمریکایی شارجه (2005 – 2001).
• استادیار دانشگاه رایرسون تورنتو کانادا (۱۹ تا ۲۰۰۱)، دانشگاه بحرین (۱۹۹۸-۱۹) و دانشگاه واترلو کانادا (1997 – 1996).

تالیفات

• الدولة المدنية نحو تجاوز الاستبداد وتحقيق مقاصد الشريعة،
• بين الشريعة والسياسة: أسئلة لمرحلة ما بعد الثورات،
• الاجتهاد المقاصدي: من التصور الأصولي إلی التنـزيل العملي،
• نقد نظرية النسخ: بحث في فقه مقاصد الشريعة،
• مقاصد الشريعة كفلسفة للتشريع الإسلامي،
• إعادة النظر في فقه الأقليات نحو هويةإسلامية غربية،
• السلوك مع الله، رحلة مع حكم بن عطاء الله السكندري،
• كلمات الحكمة – رحلة مع حكم ابن عطاء الله،
• خلاصة بدايةالمجتهد ونهايةالمقتصد لابن رشد،
• مقاصد الشريعة دليل المبتدئ،
• مقاصد الشريعة والاجتهاد: بحوث منهجية ونماذج تطبيقية،
• فقه المقاصد إناطة الأحكام الشرعية بمقاصدها،
• تلخيص بدايةالمجتهد ونهايةالمقتصد،
• مقاصد الشريعة عند الشيخ القرضاوي.

گزارش‌های سیاست‌گذاری برای جوامع مسلمان

• بومی سازی اسلام در بریتانیا، گزارش برنامه های تقدیمی به وزارت پناهندگان بریتانیا، بامشارکت دانشگاه كامبريج، اكتوبر 2009.
• رویکردهای بین‌المللی به مطالعات اسلامی در سطح دانشگاه، گزارش سیاست ارائه شده به اداره بودجه آموزش و پرورش بریتانیا، مارس 2008.

ترجمه کتاب

• روان ويليامز (أسقف بريطانيا بكانتربري)، الإسلام والمسيحية والتعددية،
• الشيخ محمد الغزالي، المرأة المسلمة ما بين التقاليد الوافدة والراكدة،
• الشيخ محمد الغزالي، مستقبل الإسلام خارج أرضه كيف نفكر فيه،
• أجزاء من كتاب الشيخ القرضاوي: الشيخ الغزالي كما عرفته.

جوایز

• گواهی الریاده فی القانون، قطر، 2009 م.
• خرقه اتحاد دانشجویان مسلمان، دانشگاه کیب تاون، آفریقای جنوبی، آگوست 2008 م.
• خرقه مرکز تحقیقات اعتدالی، کویت، آوریل 2008 م.
• خرقه دانشگاه قاهره، فوریه 2006 م.
• جایزه نوآوری در تحقیقات، موسسه تحقیقاتی تحلیل موسسات، آلمان، آگوست 2002 م.
• بورس تحصیلی تحصیلات تکمیلی انتاریو، کانادا. (1996: 1994)
• بورس تحصیلی تحصیلات تکمیلی ساسکشوان، کانادا. (1994: 1993)
• جایزه اول حفظ قرآن، انجمن شریعت عابدین قاهره، 1991 م.

منابع

اتحادیه بین‌المللی علمای مسلمان