حارث الضاری

حارث بن سلیمان الضاری الشمری (۱۹۴۱ - ۲۱ جمادی الاول ۱۴۳۶ ه. ق / ۱۲ مارس ۲۰۱۵) دبیرکل سابق انجمن علمای مسلمان عراق است. او از زمان اشغال عراق توسط آمریکا در عمان اردن زندگی می‌کرد و یکی از بزرگترین مخالفان اشغال آمریکا و شیوه کنونی حکومت بر عراق است.

تولد

او در ۲۱ جمادی الاول ۱۴۳۶ه. ق مصادف با سال ۱۹۴۱ میلادی در قضاء ابوغریب بغداد به دنیا آمد.

تحصیلات

تحصیلات خود را در مدرسۀ حفظ قرآن آغاز کرد، سپس به مدرسۀ دینی رفت و دبستان را در آنجا به پایان رساند، و گواهی متوسطه خود را از آنجا دریافت کرد، سپس در سال ۱۹۶۳ میلادی در دانشگاه الازهر ثبت نام کرد و در آنجا مدرک کارشناسی را در دانشکده اصول دین و حدیث و تفسیر دریافت کرد، سپس وارد دورۀ تحصیلات تکمیلی شد و در سال ۱۹۶۹ مدرک کارشناسی ارشد تفسیر را به دست آورد و سپس در بخش حدیث ثبت نام کرد و در سال ۱۹۷۱ نیز مدرک کارشناسی ارشد خود را گرفت و سپس رسالۀ دکترای علوم حدیث را ارایه داد و در سال 1978 موفق به کسب مدرک دکترا شد.

مسئولیت‌ها

پس از پایان تحصیلات به عراق بازگشت و در ادارۀ اوقاف مشغول به کار شد و سپس با سمت دستیار، معلم، استادیار و استاد به دانشگاه بغداد منتقل شد. او بیش از ۳۲ سال را در آموزش دروس دانشگاهی گذراند و پس از کار در چندین دانشگاه عربی از جمله دانشگاه یرموک در اردن، دانشگاه عجمان در امارات متحده عربی و دانشکده مطالعات اسلامی و عربی در دبی بازنشسته شد و پس از سقوط بغداد در اول ژوئیه ۲۰۰۳ به عراق بازگشت.

تالیفات

او پژوهش‌ها و نوشته‌های بسیاری دارد که بیشتر در علوم حدیث نبوی است از جمله:

• الإمام الزهری وأثرهُ فی السنة.
• محاضرات فی علوم الحدیث.
• تفسیر القرآن الکریم للمرحلة الثانویة، با همکاری دکتر المساعد مسلم آل الجعفر.

مخالفت او با حکومت عراق

دولت عراق او را تروریست می‌دانست و حکم بازداشت علیه او صادر کرد ولی او خود را یک ملی‌گرا و حامی وحدت شیعه و سنی می‌دانست و معتقد بود شیعیان مسئول کشتارهای دسته جمعی سنی‌ها پس از اشغال در سال ۲۰۰۳ نیستند. بر مسئله وحدت عراق تمرکز داشت و نسبت به حوادث عراق پس از اشغال سال ۲۰۰۳ آمریکا نگران بود. از یک سو از جبهۀ مقاومت عراق در برابر اشغال آمریکا حمایت می‌کرد در حالی که شیعیانی را که از اشغال حمایت می‌کردند تایید می‌کرد و آن را رهایی از رژیم صدام حسین می‌دانست.

او به حمایت از نیروهای تروریستی مانند القاعده و داعش و برخی جناح‌های مخالف مسلح متهم شد و همچنین به او نسبت دادند که در بعضی از تجمع‌های القاعده در میدان های تحصن رمادی شرکت نموده و زمینه را برای ورود مالکی به این میدان که مهم‌ترین تحصن سنی‌ها در عراق بود، هموار کرده است.

رییس هیات علمای مسلمان

او رئیس هیات علمای مسلمان شد. او پس از حمله آمریکا به عراق این هیات را از میان مهم‌ترین نیروهای ضد اشغالگری عراق برای فعالیت‌های سیاسی و ضد فرقه‌گرایی و ضد استقلال‌طلبی احزاب سنی که منجر به تجزیه کشور عراق می‌شد، تأسیس کرد.

دیدگاه او

او در روز جمعه ۵/ ۱۰ / ۲۰۰۷ در مصاحبه‌ای با الجزیره با اشاره به تنظیم نیروی القاعده در عراق گفت: «القاعده از ماست و ما از از اوییم» و به نجنگیدن با القاعده فتوا داد واز الجزیره به اسامه بن لادن پیامی فرستاد مبنی بر اینکه: القاعده باید از مبارزه با قبایل و غیرنظامیان در عراق دست بردارد.

برنامه‌های او در شبکه الجزیره

رؤیة هیئة علماء المسلمین للمشاریع السیاسیة العراقیة، 20 یونیو 2007م

السنة فی العراق وحاضرهم تحت الاحتلال، 11 فبرایر 2004م

اتهامات

• فرماندهی عملیات بغداد شواهدی را فاش کرده است که نشان می‌دهد او در ترور افسران و مقامات در بغداد دست داشته است. خبرگزاری کردستان به نقل از سرلشکر قاسم عطا سخنگوی عملیات بغداد می‌گوید: «فرماندهی عملیات بغداد، اطلاعاتی را در خودروی متعلق به یک گروه تروریستی پیدا کرد که در منطقه تونل پلیس منفجر شد که نشان‌دهنده دخالت حارث الضاری در ترورهایی بود که افسران و مقامات دولتی را هدف قرار می‌داد.» وی افزود: یک دستور کار تروریستی وجود دارد که توسط افراد نزدیک به الضاری و به دستور شخص او در هدف قرار دادن افسران انجام می‌شود که در چند دوره اخیر در بغداد پایتخت انجام شده است.
• دولت عراق الضاری را متهم می‌کند که مغز متفکر ورود گروه‌های «تروریستی» در سال ۲۰۱۳ به میدان‌های تحصن در الانبار است که درگیری میان نیروهای ارتش و این گروه‌ها را بر جای گذاشت.

• دولت آمریکا سه عراقی را در فهرست تروریستی قرار داد که الضاری از جمله آنها بود. دولت آمریکا در بیانیه‌ای اشاره کرد که در ماه مه سال ۲۰۰۸، حارث الضاری به رهبران القاعده در عراق دستور داد تا به نیروهای ائتلاف و شوراهای بیداری(الصحوة) که از قبایل سنی هستند حمله کنند و دو گروه القاعده که هر دو تحت کنترل او هستند، تله‌های انفجاری را در مسیر کاروان ائتلاف کاشتند و همچنین حمله با سلاح‌های سبک به نقاط ایست بازرسی از عناصر «بیداری‌های عراقی» سنی را آغاز کردند.

وفات

حارث الضاری در صبح روز ۱۲ مارس ۲۰۱۵ پس از مبتلا شدن به سرطان گلو و طولانی شدن درمان در استانبول ترکیه درگذشت. جسد او به اردن منتقل شد و پس از نماز جمعه ۱۳ مارس، در مسجد ملک حسین بر او نماز خواندند و پس از آن به مقبره سهاب در جنوب پایتخت اردن تشییع و دفن شد.

ببینید

• الموقع الرسمی لهیئة علماء المسلمین
• موقع الفسطاط، منشور عن البیان التأسیسی للهیئة
• هیئة علماء المسلمین والسیر فی الألغام - إسلام اونلاین
• موقع الصحیفة الرسمیة التی تصدرها هیئة علماء المسلمین
• شخصیة الدکتور