ابوبکر بن حسن: تفاوت میان نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات شخصیت | عنوان = ابوبکر بن حسن(ع) | تصویر = آرامگاه شهدای کربلا.jpg | نام = ابوبکر بن حسن بن علی بن ابی‌طالب(ع) | نام‌های دیگر = عبدالله، عبدالله اکبر | سال تولد = | تاریخ تولد = | محل تولد = | سال درگذشت = 61 ق | تاریخ درگذشت = | محل درگذشت = کرب...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
ابوبکر فرزند امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) و مادرش ام وَلَد (کنیز) بود <ref>حسینی جلالی، محمدرضا، تسمیة من قتل، ص۱۵۰</ref> نام وی را نُفَيْلَه، <ref>سبط بن جوزی، تذكرة الخواص، ص۱۹۵</ref> امِّ اسحاق<ref>ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۱۹۲</ref>و نیز «رَمْلَه» <ref>شبّر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین علیه‌السلام، ج۱، ۱۶۲</ref>نوشته‌اند. به اعتقاد برخی وی و قاسم بن حسن از یک مادر بودند<ref>ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، ص۹۲</ref>. | ابوبکر فرزند امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) و مادرش ام وَلَد (کنیز) بود <ref>حسینی جلالی، محمدرضا، تسمیة من قتل، ص۱۵۰</ref> نام وی را نُفَيْلَه، <ref>سبط بن جوزی، تذكرة الخواص، ص۱۹۵</ref> امِّ اسحاق<ref>ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۱۹۲</ref>و نیز «رَمْلَه» <ref>شبّر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین علیه‌السلام، ج۱، ۱۶۲</ref>نوشته‌اند. به اعتقاد برخی وی و قاسم بن حسن از یک مادر بودند<ref>ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، ص۹۲</ref>. | ||
(نام او در تاریخ الامم و الملوک، ابوبکر بن الحسین ذکر شده است<ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۴۸</ref> ولی ظاهراً اشتباهی رخ داده است و منظور، همان ابوبکر بن الحسن است؛ زیرا در همان تاریخ طبری در جای دیگر<ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۶۸</ref> ابوبکر بن الحسن ذکر شده است.) | (نام او در تاریخ الامم و الملوک، ابوبکر بن الحسین ذکر شده است<ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۴۸</ref> ولی ظاهراً اشتباهی رخ داده است و منظور، همان ابوبکر بن الحسن است؛ زیرا در همان تاریخ طبری در جای دیگر<ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۶۸</ref> ابوبکر بن الحسن ذکر شده است.) | ||
به روایت برخی منابع، امام حسین (علیه‌السلام) دخترش سکینه را به ازدواج وی درآورد | به روایت برخی منابع، امام حسین (علیه‌السلام) دخترش سکینه را به ازدواج وی درآورد<ref>طوسی، محمد بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، ص۴۱۸</ref>. | ||
==حضور در کربلا== | ==حضور در کربلا== | ||
ابوبکر همراه عمویش | ابوبکر همراه عمویش امام حسین (علیه‌السلام) از [[مدینه]] تا [[مکه]] و سپس به کربلا آمد و در روز [[عاشورا]] به میدان رفت و پس از نبردی دلاورانه با تیر « عبدالله عُقْبَه غَنَوی » (از قبیله غنی) به شهادت رسید. [[امام باقر]] (علیه‌السلام) در حدیثی قاتل وی را عُقْبَه غَنَوی معرفی کرده است <ref>بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۴۰۶</ref>.ولی برخی قاتل او را حرملة بن کاهل اسدی دانسته‌اند<ref>ابن اثیر، ابوالحسن، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۹۲</ref>.بنابراین احتمال می‌رود، چنان‌که صاحب [[بحارالانوار]] اشاره کرده است، عبدالله بن عقبه و حرمله در به شهادت رساندن وی شریک بوده باشند<ref>مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۷۵</ref>. | ||
[[ابوالفرج اصفهانی]] شهادت ابوبکر بن حسن (علیه‌السلام) را پیش از شهادت قاسم بن حسن دانسته است. | [[ابوالفرج اصفهانی]] شهادت ابوبکر بن حسن (علیه‌السلام) را پیش از شهادت قاسم بن حسن دانسته است<ref>ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبین، ص۹۲</ref>.ولی برخی دیگر (تاریخ طبری و الارشاد) شهادتش را پس از شهادت قاسم آورده‌اند<ref>طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۶۵</ref><ref>ابن اثیر، ابوالحسن، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۷۵</ref>. | ||
مقصود (ابن ابی عقب) شاعر نیز در شعر زیر همین ابوبکر بن حسن (علیه‌السلام) است: وَعِنْدَ غَنيٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائِنا وَ فِی اسدٍ اخْری تُعَدُّ وَ تُذْكَرُ | مقصود (ابن ابی عقب) شاعر نیز در شعر زیر همین ابوبکر بن حسن (علیه‌السلام) است: وَعِنْدَ غَنيٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائِنا وَ فِی اسدٍ اخْری تُعَدُّ وَ تُذْكَرُ<ref>قمی، شیخ عباس، نفس المهموم، ص۲۹۵</ref> | ||
در قبیله «غنی» قطره‌ای از خون ما هست -که باید انتقام بگیریم- و در قبیله «اسد» نیز خون دیگری (اشاره به خون طفل شیرخوار امام حسین (علیه‌السّلام) است.) از ماست که فراموش نمی‌کنیم. | در قبیله «غنی» قطره‌ای از خون ما هست -که باید انتقام بگیریم- و در قبیله «اسد» نیز خون دیگری (اشاره به خون طفل شیرخوار امام حسین (علیه‌السّلام) است.) از ماست که فراموش نمی‌کنیم. | ||
==نام ابوبکر در زیارت ناحیه== | ==نام ابوبکر در زیارت ناحیه== | ||
در زیارت منسوب به ناحیه مقدسه از وی چنین یاد شده است: | در زیارت منسوب به ناحیه مقدسه از وی چنین یاد شده است: | ||
«السَّلامُ عَلی أَبِی بَكْرِ بْنِ الْحَسَن بْنِ عَلِىِّ الزَّكِىِّ الْوَلىِّ المَرْمِىِّ بالسَّهْمِ الرَّوِی لَعَنَ اللَّهُ قاتِلَهُ عَبْدِاللَّهِ بْنِ عُقْبَةِ الغَنَوِىَّ.» | «السَّلامُ عَلی أَبِی بَكْرِ بْنِ الْحَسَن بْنِ عَلِىِّ الزَّكِىِّ الْوَلىِّ المَرْمِىِّ بالسَّهْمِ الرَّوِی لَعَنَ اللَّهُ قاتِلَهُ عَبْدِاللَّهِ بْنِ عُقْبَةِ الغَنَوِىَّ.»<ref>ابی مخنف، مقتل الحسین علیه السلام، ص۱۷۴</ref>درود بر ابوبکر فرزند -امام- حسن بن علی (علیه‌السّلام) پاک، یاری‌کننده و تیرخورده با تیرکشنده، خدا قاتل او «عبداللَّه بن عقبه غنوی» را لعنت کند. | ||
==انتقام مختار از قاتل ابوبکر== | ==انتقام مختار از قاتل ابوبکر== | ||
چون [[مختار ثقفی]] قیام کرد و در کوفه به حکومت رسید، به جست‌و‌جوی عبدالله غنوی پرداخت، ولی به وی اطلاع داده شد که به «جَزِیرَه»<ref>معصوم قزوينى، محمد حسن بن محمد، رياض الشهادة و كنوز السعادة، ص۱۹۲</ref>. گریخته است. مختار نیز فرمان داد خانه‌اش را ویران و با خاک یکسان کنند<ref>قاضی نعمان، شرح الاخبار، ج۳، ص۱۷۹</ref>. | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
نسخهٔ ۲۱ دسامبر ۲۰۲۲، ساعت ۱۵:۰۶
| ابوبکر بن حسن(ع) | |
|---|---|
 | |
| نام کامل | ابوبکر بن حسن بن علی بن ابی‌طالب(ع) |
| نام‌های دیگر | عبدالله، عبدالله اکبر |
| اطلاعات شخصی | |
| سال درگذشت | 61 ق، ۶۰ ش، ۶۸۱ م |
| محل درگذشت | کربلا، عراق |
| دین | اسلام، شیعه |
ابوبکر بن حسن از فرزندان امام حسن(ع) و از شهدای کربلا است.
خاندان
نام وی بنا به مشهور ابوبکر است، ولی برخی او را عبدالله، یا عبدالله الاکبر نیز نوشته‌اندنام وی بنا به مشهور ابوبکر است، ولی برخی او را عبدالله، یا عبدالله الاکبر نیز نوشته‌اند[۱]. ابوبکر فرزند امام حسن مجتبی (علیه‌السلام) و مادرش ام وَلَد (کنیز) بود [۲] نام وی را نُفَيْلَه، [۳] امِّ اسحاق[۴]و نیز «رَمْلَه» [۵]نوشته‌اند. به اعتقاد برخی وی و قاسم بن حسن از یک مادر بودند[۶]. (نام او در تاریخ الامم و الملوک، ابوبکر بن الحسین ذکر شده است[۷] ولی ظاهراً اشتباهی رخ داده است و منظور، همان ابوبکر بن الحسن است؛ زیرا در همان تاریخ طبری در جای دیگر[۸] ابوبکر بن الحسن ذکر شده است.) به روایت برخی منابع، امام حسین (علیه‌السلام) دخترش سکینه را به ازدواج وی درآورد[۹].
حضور در کربلا
ابوبکر همراه عمویش امام حسین (علیه‌السلام) از مدینه تا مکه و سپس به کربلا آمد و در روز عاشورا به میدان رفت و پس از نبردی دلاورانه با تیر « عبدالله عُقْبَه غَنَوی » (از قبیله غنی) به شهادت رسید. امام باقر (علیه‌السلام) در حدیثی قاتل وی را عُقْبَه غَنَوی معرفی کرده است [۱۰].ولی برخی قاتل او را حرملة بن کاهل اسدی دانسته‌اند[۱۱].بنابراین احتمال می‌رود، چنان‌که صاحب بحارالانوار اشاره کرده است، عبدالله بن عقبه و حرمله در به شهادت رساندن وی شریک بوده باشند[۱۲]. ابوالفرج اصفهانی شهادت ابوبکر بن حسن (علیه‌السلام) را پیش از شهادت قاسم بن حسن دانسته است[۱۳].ولی برخی دیگر (تاریخ طبری و الارشاد) شهادتش را پس از شهادت قاسم آورده‌اند[۱۴][۱۵]. مقصود (ابن ابی عقب) شاعر نیز در شعر زیر همین ابوبکر بن حسن (علیه‌السلام) است: وَعِنْدَ غَنيٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائِنا وَ فِی اسدٍ اخْری تُعَدُّ وَ تُذْكَرُ[۱۶] در قبیله «غنی» قطره‌ای از خون ما هست -که باید انتقام بگیریم- و در قبیله «اسد» نیز خون دیگری (اشاره به خون طفل شیرخوار امام حسین (علیه‌السّلام) است.) از ماست که فراموش نمی‌کنیم.
نام ابوبکر در زیارت ناحیه
در زیارت منسوب به ناحیه مقدسه از وی چنین یاد شده است: «السَّلامُ عَلی أَبِی بَكْرِ بْنِ الْحَسَن بْنِ عَلِىِّ الزَّكِىِّ الْوَلىِّ المَرْمِىِّ بالسَّهْمِ الرَّوِی لَعَنَ اللَّهُ قاتِلَهُ عَبْدِاللَّهِ بْنِ عُقْبَةِ الغَنَوِىَّ.»[۱۷]درود بر ابوبکر فرزند -امام- حسن بن علی (علیه‌السّلام) پاک، یاری‌کننده و تیرخورده با تیرکشنده، خدا قاتل او «عبداللَّه بن عقبه غنوی» را لعنت کند.
انتقام مختار از قاتل ابوبکر
چون مختار ثقفی قیام کرد و در کوفه به حکومت رسید، به جست‌و‌جوی عبدالله غنوی پرداخت، ولی به وی اطلاع داده شد که به «جَزِیرَه»[۱۸]. گریخته است. مختار نیز فرمان داد خانه‌اش را ویران و با خاک یکسان کنند[۱۹].
پانویس
- ↑ علوی، علی بن محمد، المجدی فی انساب الطالبین، ص ۱۹
- ↑ حسینی جلالی، محمدرضا، تسمیة من قتل، ص۱۵۰
- ↑ سبط بن جوزی، تذكرة الخواص، ص۱۹۵
- ↑ ابن شهر آشوب، محمد بن علی، مناقب آل ابی طالب، ج۳، ص۱۹۲
- ↑ شبّر، جواد، ادب الطف او شعراء الحسین علیه‌السلام، ج۱، ۱۶۲
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبیین، ص۹۲
- ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۴۸
- ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ الامم و الملوک، ج۵، ص۴۶۸
- ↑ طوسی، محمد بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، ص۴۱۸
- ↑ بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۴۰۶
- ↑ ابن اثیر، ابوالحسن، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۹۲
- ↑ مجلسی، محمدباقر، بحارالانوار، ج۴۵، ص۳۷۵
- ↑ ابوالفرج اصفهانی، علی بن حسین، مقاتل الطالبین، ص۹۲
- ↑ طبری، محمد بن جریر، تاریخ طبری، ج۵، ص۴۶۵
- ↑ ابن اثیر، ابوالحسن، الکامل فی التاریخ، ج۴، ص۷۵
- ↑ قمی، شیخ عباس، نفس المهموم، ص۲۹۵
- ↑ ابی مخنف، مقتل الحسین علیه السلام، ص۱۷۴
- ↑ معصوم قزوينى، محمد حسن بن محمد، رياض الشهادة و كنوز السعادة، ص۱۹۲
- ↑ قاضی نعمان، شرح الاخبار، ج۳، ص۱۷۹