۸۷٬۹۳۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - ' می کرد' به ' می‌کرد'
جز (جایگزینی متن - 'میگفتند' به 'میگفتند') |
جز (جایگزینی متن - ' می کرد' به ' می‌کرد') |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
=سیاست و روش کشورداری= | =سیاست و روش کشورداری= | ||
هنگامی که صاحب به مقام وزارت رسید در صدد اصلاح امور بر آمد و در اولین گام، بدعتهای ناپسند و رسوم ظالمانه را برانداخت. او در اجرای عدالت و رفع ستم از مردم بسیار کوشا بود. وی همچنین آباد ساختن شهرها، مرمت و بازسازی ویرانیها و بنای آثار نیک را نیز مورد عنایت قرار می داد؛ که میتوان از رونق یافتن شهرهای قزوین، قم و اصفهان یاد کرد. صاحب به شهر قم که در آن زمان پایگاه اصلی شیعیان بود توجه ویژه داشت. نویسنده تاریخ قم که این کتاب را به صاحب هدیه کرده است میگوید: «برای صاحب چیزی گزیدهتر از تصنیفی در اخبار قم و اهل آن، نیافتم». | هنگامی که صاحب به مقام وزارت رسید در صدد اصلاح امور بر آمد و در اولین گام، بدعتهای ناپسند و رسوم ظالمانه را برانداخت. او در اجرای عدالت و رفع ستم از مردم بسیار کوشا بود. وی همچنین آباد ساختن شهرها، مرمت و بازسازی ویرانیها و بنای آثار نیک را نیز مورد عنایت قرار می داد؛ که میتوان از رونق یافتن شهرهای قزوین، قم و اصفهان یاد کرد. صاحب به شهر قم که در آن زمان پایگاه اصلی شیعیان بود توجه ویژه داشت. نویسنده تاریخ قم که این کتاب را به صاحب هدیه کرده است میگوید: «برای صاحب چیزی گزیدهتر از تصنیفی در اخبار قم و اهل آن، نیافتم». | ||
<br>صاحب در دوران وزارت خود اقتصاد کشور را رونق بخشید و دارایی خزانه را به مرتبهای عالی رساند. او به ورزش نیز توجه بسیار داشت و ورزشکاران را مورد تشویق خود قرار می داد. کارهای دیوان را جز به اهل فضل و دانش نمیسپرد. و هر زمان آگاه میشد که فردی شایسته و کاردان بیکار میباشد یک شغل از کسانی را که چند شغل داشتند، میگرفت و به او واگذار | <br>صاحب در دوران وزارت خود اقتصاد کشور را رونق بخشید و دارایی خزانه را به مرتبهای عالی رساند. او به ورزش نیز توجه بسیار داشت و ورزشکاران را مورد تشویق خود قرار می داد. کارهای دیوان را جز به اهل فضل و دانش نمیسپرد. و هر زمان آگاه میشد که فردی شایسته و کاردان بیکار میباشد یک شغل از کسانی را که چند شغل داشتند، میگرفت و به او واگذار می‌کرد. | ||
=نقش صاحب در گسترش دانش و تأسیس کتابخانه= | =نقش صاحب در گسترش دانش و تأسیس کتابخانه= | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
<br>فراهم آوردن زمینههای گسترش علم در میان عموم مردم از سیاست‌های مهم صاحب در دوران وزارت بود. او در پی این مهم، دانشمندانی را از بغداد به اصفهان و ری فرا خواند. صاحب می‌دانست که آباد شدن کشور و رونق اقتصاد در نخستین مرحله، متوقف بر آن است که مردم از زنجیر جهل و نادانی رهیده، روشنایی دانش و فضیلت را درک کنند. | <br>فراهم آوردن زمینههای گسترش علم در میان عموم مردم از سیاست‌های مهم صاحب در دوران وزارت بود. او در پی این مهم، دانشمندانی را از بغداد به اصفهان و ری فرا خواند. صاحب می‌دانست که آباد شدن کشور و رونق اقتصاد در نخستین مرحله، متوقف بر آن است که مردم از زنجیر جهل و نادانی رهیده، روشنایی دانش و فضیلت را درک کنند. | ||
<br>صاحب به تألیفات اهل قلم عنایت ویژه داشت. هرگاه از تألیف کتابی جدید آگاهی می‌یافت با سعی و کوشش فراوان نسخه‌ای از آن فراهم می‌کرد و برای مطالعه در کتابخانه خویش قرار می داد. او در پیِ تلاش‌های فراوانِ خود، توانست کتابخانه‌ای عظیم و کم نظیر تشکیل دهد. کتابخانه صاحب، بیشتر آثار و تألیفات علمی آن دوران را در برداشت و دانشوران و نویسندگان متعدد، از آن گنجینه ارزشمند استفاده می‌بردند. «مقدسی» جغرافی‌دانِ پرآوازه و مشهور سده چهارم، تصریح کرده که از جمله کسانی است که استفاده فراوان و بهره بسیار از کتابخانه بزرگ صاحب برده است. فهرست نام کتاب‌های موجود در کتابخانه مذکور به تنهایی حاوی ده جلد بوده و تعداد خود کتاب‌ها بیشمار بوده است. به گفته برخی از کاوشگران، میزان کتاب‌های این کتابخانه در قرن دهم میلادی، برابر مجموع کتاب‌های موجود در کتاب‌خانه‌های اروپا بوده است. | <br>صاحب به تألیفات اهل قلم عنایت ویژه داشت. هرگاه از تألیف کتابی جدید آگاهی می‌یافت با سعی و کوشش فراوان نسخه‌ای از آن فراهم می‌کرد و برای مطالعه در کتابخانه خویش قرار می داد. او در پیِ تلاش‌های فراوانِ خود، توانست کتابخانه‌ای عظیم و کم نظیر تشکیل دهد. کتابخانه صاحب، بیشتر آثار و تألیفات علمی آن دوران را در برداشت و دانشوران و نویسندگان متعدد، از آن گنجینه ارزشمند استفاده می‌بردند. «مقدسی» جغرافی‌دانِ پرآوازه و مشهور سده چهارم، تصریح کرده که از جمله کسانی است که استفاده فراوان و بهره بسیار از کتابخانه بزرگ صاحب برده است. فهرست نام کتاب‌های موجود در کتابخانه مذکور به تنهایی حاوی ده جلد بوده و تعداد خود کتاب‌ها بیشمار بوده است. به گفته برخی از کاوشگران، میزان کتاب‌های این کتابخانه در قرن دهم میلادی، برابر مجموع کتاب‌های موجود در کتاب‌خانه‌های اروپا بوده است. | ||
<br>صاحب مقام بزرگان دین و علم و ادب را گرامی می داشت و از احترام به آنان کوچک‌ترین مضایقه ای نمی کرد. برخی از بزرگان به خدمتش حاضر شده، و در شمارش همراهان او در می آمدند و برخی دیگر با نامه نگاری به وی اظهار ارادت | <br>صاحب مقام بزرگان دین و علم و ادب را گرامی می داشت و از احترام به آنان کوچک‌ترین مضایقه ای نمی کرد. برخی از بزرگان به خدمتش حاضر شده، و در شمارش همراهان او در می آمدند و برخی دیگر با نامه نگاری به وی اظهار ارادت می‌کردند؛ همانند صابی نویسنده مشهور آن دوران. سید رضی نیز قصیده هایی در بغداد سروده و صاحب را مدح گفته است. | ||
<br>ابن عباد هر سال پنج هزار دینار به بغداد میفرستاد تا بین فقها و ادیبان آن دیار تقسیم گردد. برخی از دانشمندان و ادیبان ملازم صاحب بدین قرار بودند: | <br>ابن عباد هر سال پنج هزار دینار به بغداد میفرستاد تا بین فقها و ادیبان آن دیار تقسیم گردد. برخی از دانشمندان و ادیبان ملازم صاحب بدین قرار بودند: | ||
<br>۱ – ابوالقاسم زعفرانی | <br>۱ – ابوالقاسم زعفرانی | ||
| خط ۱۳۶: | خط ۱۳۶: | ||
=غروب خورشید= | =غروب خورشید= | ||
تا تو ای ماه زیر خاک شدی، خاک را بر سپهر فضل آمد. | تا تو ای ماه زیر خاک شدی، خاک را بر سپهر فضل آمد. | ||
<br>صاحب در اواخر عمر خویش، ناخوش و رنجور گشت و در بستر هم از مسائل کشور غافل نبود. مردم در ایام بیماری به عیادت او رفته، برای بهبودیاش روزی دوبار مقابل سرای او به درگاه خداوند دعا | <br>صاحب در اواخر عمر خویش، ناخوش و رنجور گشت و در بستر هم از مسائل کشور غافل نبود. مردم در ایام بیماری به عیادت او رفته، برای بهبودیاش روزی دوبار مقابل سرای او به درگاه خداوند دعا می‌کردند. ولی صاحب که از زندان تن به تنگ آمده، مشتاق لقای پروردگار خود بود. | ||
<br>وی سرانجام در شب جمعه ۲۴ صفر سال ۳۸۵هجری قمری جان به پروردگار خویش تسلیم کرد و روح متعالیاش به سرای باقی شتافت. | <br>وی سرانجام در شب جمعه ۲۴ صفر سال ۳۸۵هجری قمری جان به پروردگار خویش تسلیم کرد و روح متعالیاش به سرای باقی شتافت. | ||
<br>بامدادان مردم ری از ارتحال وزیر با وفای دیار خویش با خبر شدند. تمامی بازارهای شهر بسته گردید و دروازههای ری به هم آمد. جمعیتی انبوه در تشییع پیکر صاحب گرد آمدند. ابوالعباس ضبّی از دانشمندان ری که شاگرد صاحب بود بر پیکر استاد نماز خواند. فخرالدوله و سران سپاه در حالی که جامعه سیاه بر تن داشتند در مراسم عزای آن وزیر دانشمند، شرکت داشتند. مدتی تابوت صاحب در خانهاش در ری نهاده شد و سرانجام با شکوه انتقال داده و در زادگاهش اصفهان به خاک سپرده شد. از آن پس مقبره صاحب زیارت گاه خاص و عام گردید و همه ساله افراد زیادی از شیفتگان اهل بیت علیه السلام مقبره صاحب را زیارت میکنند (مرقدش در میدان طوقچی، جنب مزار آیت‌الله طیب واقع است). | <br>بامدادان مردم ری از ارتحال وزیر با وفای دیار خویش با خبر شدند. تمامی بازارهای شهر بسته گردید و دروازههای ری به هم آمد. جمعیتی انبوه در تشییع پیکر صاحب گرد آمدند. ابوالعباس ضبّی از دانشمندان ری که شاگرد صاحب بود بر پیکر استاد نماز خواند. فخرالدوله و سران سپاه در حالی که جامعه سیاه بر تن داشتند در مراسم عزای آن وزیر دانشمند، شرکت داشتند. مدتی تابوت صاحب در خانهاش در ری نهاده شد و سرانجام با شکوه انتقال داده و در زادگاهش اصفهان به خاک سپرده شد. از آن پس مقبره صاحب زیارت گاه خاص و عام گردید و همه ساله افراد زیادی از شیفتگان اهل بیت علیه السلام مقبره صاحب را زیارت میکنند (مرقدش در میدان طوقچی، جنب مزار آیت‌الله طیب واقع است). | ||