اصحاب کساء: تفاوت میان نسخه‌ها

۶۷ بایت اضافه‌شده ،  ‏۲۵ ژانویهٔ ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:
| نام = اصحاب کِساء، یا اصحاب عبا
| نام = اصحاب کِساء، یا اصحاب عبا
}}
}}
'''اصحاب کساء''' به [[پیامبر خدا (صلی الله علیه)]]، [[امیرالمؤمنین]]، [[حضرت فاطمه زهرا|فاطمه زهرا (سلام الله علیها)]]، [[امام حسن]] و [[امام حسین (علیه السلام)]] گفته می‌شود.  
'''اصحاب کساء''' به [[پیامبر خدا(ص)|پیامبر خدا (صلی الله علیه)]]، [[امیرالمؤمنین]]، [[حضرت فاطمه زهرا|فاطمه زهرا (سلام الله علیها)]]، [[امام حسن]] و [[امام حسین علیه السلام|امام حسین (علیه السلام)]] گفته می‌شود.  


این پنج تن معصوم روزی با هم بودند و همه زیر یک ردا و پوششی قرار گرفتند. پیامبر خدا درباره آنان دعا کرد. سپس [[آیه تطهیر|آیه قرآن]] نازل شد و اراده الهی را بر پاکی و [[طهارت]] این خاندان بیان کرد {{متن قرآن|﴿وَقَرْنَ فِی بُیُوتِکُنَّ وَلا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِیَّةِ الأُولَی وَأَقِمْنَ الصَّلاةَ وَآتِینَ الزَّکَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا﴾}}<ref>سوره احزاب، آیه: ۳۳</ref>.
این پنج تن معصوم روزی با هم بودند و همه زیر یک ردا و پوششی قرار گرفتند. پیامبر خدا درباره آنان دعا کرد. سپس [[آیه تطهیر|آیه قرآن]] نازل شد و اراده الهی را بر پاکی و [[طهارت]] این خاندان بیان کرد {{متن قرآن|﴿وَقَرْنَ فِی بُیُوتِکُنَّ وَلا تَبَرَّجْنَ تَبَرُّجَ الْجَاهِلِیَّةِ الأُولَی وَأَقِمْنَ الصَّلاةَ وَآتِینَ الزَّکَاةَ وَأَطِعْنَ اللَّهَ وَرَسُولَهُ إِنَّمَا یُرِیدُ اللَّهُ لِیُذْهِبَ عَنکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَیُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیرًا﴾}}<ref>سوره احزاب، آیه: ۳۳</ref>.


چون این پنج نفر زیر یک عبا و ردا خفته بودند به [[اصحاب کساء]]، [[اصحاب عبا]]، [[پنج تن آل عبا]] و [[آل عبا]] هم مشهور شدند. [[حدیث]] مفصّلی که این واقعه و فضایل این پنج [[معصوم]] را بیان می‌کند و به خواندن آن در مجالس توصیه شده، "حدیث کساء" نام دارد. آیه‌ای که درباره آنان نازل شد، دلیل [[عصمت]]<ref>ر. ک:مقاله عصمت</ref> آنان است.<ref>محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۲۷</ref>
چون این پنج نفر زیر یک عبا و ردا خفته بودند به [[اصحاب کساء]]، [[اصحاب عبا]]، [[پنج تن آل عبا]] و [[آل عبا]] هم مشهور شدند. [[حدیث]] مفصّلی که این واقعه و فضایل این پنج [[معصوم]] را بیان می‌کند و به خواندن آن در مجالس توصیه شده، "حدیث کساء" نام دارد. آیه‌ای که درباره آنان نازل شد، دلیل [[عصمت]] آنان است<ref>محدثی، جواد، فرهنگ‌نامه دینی، ص۲۷</ref>.


=ماجرای اصحاب کساء=
== ماجرای اصحاب کساء ==
 
پیامبر(صلی الله علیه) در خانۀ [[ام سلمه]] بود که آیۀ «{{متن قرآن|إِنَّمٰا یُرِیدُ اللّٰهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً}}» نازل شد<ref>احزاب ۳۳</ref>.
پیامبر(صلی الله علیه) در خانۀ [[ام سلمه]] بود که آیۀ «إِنَّمٰا یُرِیدُ اللّٰهُ لِیُذْهِبَ عَنْکُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُمْ تَطْهِیراً» نازل شد. <ref>احزاب ۳۳</ref>


[[رسول خدا]]، [[فاطمه]]، علی، حسن و حسین را جمع کرد و همه را زیر یک کساء و عبایی قرار داد و چنین گفت:
[[رسول خدا]]، [[فاطمه]]، علی، حسن و حسین را جمع کرد و همه را زیر یک کساء و عبایی قرار داد و چنین گفت:
خط ۲۰: خط ۱۹:
حدیث کساء نیز در مقام و فضیلت این پنج تن وارد شده است<ref> دربارۀ اصحاب کساء و مناقب و فضایلشان، ر. ک:بحار الأنوار:ج ۳۷،ص ۳۵ تا ۱۰۷</ref>.
حدیث کساء نیز در مقام و فضیلت این پنج تن وارد شده است<ref> دربارۀ اصحاب کساء و مناقب و فضایلشان، ر. ک:بحار الأنوار:ج ۳۷،ص ۳۵ تا ۱۰۷</ref>.


=تعداد اصحاب کساء=
== تعداد اصحاب کساء ==
 
احادیثی که از طرق [[شیعه]] درباره حدیث کساء وارد شده است همه دلالت دارند که اصحاب کساء پنچ نفر هستند: رسول خدا (صلی الله علیه)، حضرت علی (علیه السلام)، [[فاطمه (سلام الله علیها)]]، [[امام حسن (علیه السلام)]] و [[امام حسین (علیه السلام)]]. طبق این روایات، ام سلمه نیز از [[پیامبر (صلی الله علیه)]] اجازه خواست که به جمع آنان بپیوندد، اما پیامبر(صلی الله علیه) به وی اجازه نداد.
احادیثی که از طرق [[شیعه]] درباره حدیث کساء وارد شده است همه دلالت دارند که اصحاب کساء پنچ نفر هستند: رسول خدا (صلی الله علیه)، حضرت علی (علیه السلام)، [[فاطمه (سلام الله علیها)]]، [[امام حسن (علیه السلام)]] و [[امام حسین (علیه السلام)]]. طبق این روایات، ام سلمه نیز از [[پیامبر (صلی الله علیه)]] اجازه خواست که به جمع آنان بپیوندد، اما پیامبر(صلی الله علیه) به وی اجازه نداد.


[[امام صادق(علیه السلام)]] در حدیثی صریحاً می‌فرماید:
[[امام صادق (علیه السلام)]] در حدیثی صریحاً می‌فرماید:


اصحاب کساء که کریم‌ترین مخلوقات و شریف‌ترین آنها نزد [[خدا]] بوده پنج تن می‌باشند. و در ادامه این پنج نفر را نام می‌برد. <ref> صدوق، علل الشرائع، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۷۳۳</ref>
اصحاب کساء که کریم‌ترین مخلوقات و شریف‌ترین آنها نزد [[خدا]] بوده پنج تن می‌باشند. و در ادامه این پنج نفر را نام می‌برد<ref> صدوق، علل الشرائع، ۱۳۸۰ش، ج۱، ص۷۳۳</ref>.


[[خامس اهل عبا]] یکی از القاب [[امیرالمؤمنین(علیه السلام)]] در زیارت‌نامه‌ ایشان توسط امام صادق(علیه السلام) بیان شده است <ref>سید بن طاووس، إقبال الأعمال، ۱۴۰۹ق ج۲، ص۵۷۲؛ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۷، ص۳۰۲ و ۳۷۳</ref> و در زیارت‌نامه‌ای دیگر، خامس اصحاب کِساء از القاب امام حسین(علیه السلام) معرفی شده است<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۸، ص۲۳۵</ref>.
[[خامس اهل عبا]] یکی از القاب [[امیرالمؤمنین(علیه السلام)]] در زیارت‌نامه‌ ایشان توسط امام صادق(علیه السلام) بیان شده است <ref>سید بن طاووس، إقبال الأعمال، ۱۴۰۹ق ج۲، ص۵۷۲؛ مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۷، ص۳۰۲ و ۳۷۳</ref> و در زیارت‌نامه‌ای دیگر، خامس اصحاب کِساء از القاب امام حسین(علیه السلام) معرفی شده است<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۹۸، ص۲۳۵</ref>.
خط ۴۰: خط ۳۸:
[[مفسرین]] و [[محدثین]] اجماع دارند که این سوره درباره اصحاب کساء نازل شده است<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۵، ص۲۵۶</ref>.
[[مفسرین]] و [[محدثین]] اجماع دارند که این سوره درباره اصحاب کساء نازل شده است<ref>مجلسی، بحار الأنوار، ۱۴۰۳ق، ج۳۵، ص۲۵۶</ref>.


=شعری درباره اصحاب کساء=
== شعری درباره اصحاب کساء ==
 
شاعر در همین مورد گفته است:
شاعر در همین مورد گفته است:


خط ۵۲: خط ۴۹:
اَرجُو السّلامَة و النّجا فیِ الآخرة<ref>الحسین فی طریقه الی الشهادة، ص ۱۱۲</ref>
اَرجُو السّلامَة و النّجا فیِ الآخرة<ref>الحسین فی طریقه الی الشهادة، ص ۱۱۲</ref>


=اصحاب کساء در کتب اهل سنت=
== اصحاب کساء در کتب اهل‌سنت ==
 
این روایت در کتب حدیثی اهل سنت نیز نقل شده است. حدیث کساء در [[صحیح مسلم]] این چنین آمده است: [[عایشه]] گوید: روزی رسول خدا بیرون آمد و عبائی نقشدار که از موی سیاه بافته شده بود، بر دوش داشت. ابتدا حسن (علیه السلام) آمد، او را به زیر عبا جای داد؛ پس از او حسین (علیه السلام) آمد، او را هم به زیر عبا جای داد سپس فاطمه آمد و در زیر عبا قرار گرفت، بعد علی (علیه السلام) آمد و او را هم همراه دیگران زیر عبا؛ جای داد و فرمود: «{{متن قرآن|إنّما یُریدُ اللّه لِیُذْهِبَ عَنْکُم الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُم تَطْهِیراً}}»<ref>مسلم، صحیح مسلم، ۱۴۲۳ق، ج۱۵، ص۱۹۰</ref>
این روایت در کتب حدیثی اهل سنت نیز نقل شده است. حدیث کساء در [[صحیح مسلم]] این چنین آمده است: [[عایشه]] گوید: روزی رسول خدا بیرون آمد و عبائی نقشدار که از موی سیاه بافته شده بود، بر دوش داشت. ابتدا حسن (علیه السلام) آمد، او را به زیر عبا جای داد؛ پس از او حسین (علیه السلام) آمد، او را هم به زیر عبا جای داد سپس فاطمه آمد و در زیر عبا قرار گرفت، بعد علی (علیه السلام) آمد و او را هم همراه دیگران زیر عبا؛ جای داد و فرمود: «{{متن قرآن|إنّما یُریدُ اللّه لِیُذْهِبَ عَنْکُم الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَیْتِ وَ یُطَهِّرَکُم تَطْهِیراً}}»<ref>مسلم، صحیح مسلم، ۱۴۲۳ق، ج۱۵، ص۱۹۰</ref>


[[ابن حجر]] در [[صواعق المحرقه]] می‌گوید: به سند صحیح رسیده که [[پیامبر (صلی الله علیه)]] کسائی را بر روی آن چهار نفر انداخت. آنگاه عرض کرد: بارخدایا! اینان [[اهل بیت]] من و خاصه من هستند، پلیدی را از آنان دور ساز و آنان را پاک گردان..<ref>ابن حجر، صواعق المحرقه، ۱۳۸۵ق، ص۱۴۳</ref>.
[[ابن حجر]] در [[صواعق المحرقه]] می‌گوید: به سند صحیح رسیده که [[پیامبر (صلی الله علیه)]] کسائی را بر روی آن چهار نفر انداخت. آنگاه عرض کرد: بارخدایا! اینان [[اهل بیت]] من و خاصه من هستند، پلیدی را از آنان دور ساز و آنان را پاک گردان..<ref>ابن حجر، صواعق المحرقه، ۱۳۸۵ق، ص۱۴۳</ref>.


[[ابن اثیر]] در اسدالغابه<ref>ابن الأثیر، أسد الغابة، ۱۳۷۷ق، ج۴، ص۲۹</ref> و [[احمد بن حنبل]] در مسند خود <ref>احمد بن حنبل، مسند احمد بن حنبل، ۱۴۱۲ق، ج۷، ص۴۱۵</ref> این حدیث را آورده‌اند و [[ابن تیمیه]] در [[منهاج السنة]] می‌گوید: «حدیث کسا از احادیث صحیح السندی است که احمد، ترمذی از ام سلمه نقل کرده و نیز مسلم در صحیح خود از عایشه نقل نموده است<ref> ابن تیمیه، منهاج السنه، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۱۳</ref>
[[ابن اثیر]] در اسدالغابه<ref>ابن الأثیر، أسد الغابة، ۱۳۷۷ق، ج۴، ص۲۹</ref> و [[احمد بن حنبل]] در مسند خود <ref>احمد بن حنبل، مسند احمد بن حنبل، ۱۴۱۲ق، ج۷، ص۴۱۵</ref> این حدیث را آورده‌اند و [[ابن تیمیه]] در [[منهاج السنة]] می‌گوید: «حدیث کسا از احادیث صحیح السندی است که احمد، ترمذی از ام سلمه نقل کرده و نیز مسلم در صحیح خود از [[عایشه]] نقل نموده است<ref> ابن تیمیه، منهاج السنه، ۱۴۰۶ق، ج۵، ص۱۳</ref>


این روایت در کتب تفسیری اهل سنت نیز آمده است. [[زمخشری]] در[[الکشاف]]، <ref>زمخشری، الکشاف، دارالکتاب العربی، ج۱، ص۳۶۸-۳۷۰</ref> [[فخر رازی]] در [[التفسیر الکبیر]] <ref>فخرالرازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۸، ص ۲۴۷</ref> و هر یک از [[قرطبی]] <ref> قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۱۴، ص۱۸۳</ref>، [[ابن کثیر]] ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۶، ص ۳۶۹</ref> و [[سیوطی]] <ref>سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۲۱ق، ج۵، ص۳۷۶</ref> در تفسیرهایشان حدیث کساء را نقل کرده‌اند. قُرطُبیّ <ref>قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۱۴، ص۱۸۳</ref> در تفسیر آیه تطهیر از امّ سلمه چنین نقل نموده‌اند: هنگامی که آیه تطهیر نازل شد، رسول خدا، علی (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیها) و حسن (علیه السلام) و حسین (علیه السلام) را فراخواند و بر آنان کسائی خیبری پوشاند.
این روایت در کتب تفسیری اهل سنت نیز آمده است. [[زمخشری]] در[[الکشاف]]<ref>زمخشری، الکشاف، دارالکتاب العربی، ج۱، ص۳۶۸-۳۷۰</ref> [[فخر رازی]] در [[التفسیر الکبیر]] <ref>فخرالرازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۸، ص ۲۴۷</ref>، و هر یک از [[قرطبی]] <ref> قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۱۴، ص۱۸۳</ref>، [[ابن کثیر]] ابن کثیر، تفسیر القرآن العظیم، ۱۴۱۹ق، ج۶، ص ۳۶۹</ref> و [[سیوطی]] <ref>سیوطی، الدرالمنثور، ۱۴۲۱ق، ج۵، ص۳۷۶</ref> در تفسیرهایشان حدیث کساء را نقل کرده‌اند. قُرطُبیّ <ref>قرطبی، الجامع لاحکام القرآن، ۱۴۰۵ق، ج۱۴، ص۱۸۳</ref> در تفسیر آیه تطهیر از امّ سلمه چنین نقل نموده‌اند: هنگامی که آیه تطهیر نازل شد، رسول خدا، علی (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیها) و حسن (علیه السلام) و حسین (علیه السلام) را فراخواند و بر آنان کسائی خیبری پوشاند.


=پانویس=
== پانویس ==
{{پانویس|2}}
{{پانویس|2}}
[[رده:مفاهیم اسلامی]]
[[رده:مفاهیم اسلامی]]
[[رده:پنج تن آل عبا]]
[[رده:پنج تن آل عبا]]
[[رده:اهل‌بیت]]
[[رده:اهل‌بیت]]
confirmed، مدیران
۳۷٬۳۵۲

ویرایش