۸۷٬۹۳۷
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'علیهم السلام' به 'علیهمالسلام') |
جز (جایگزینی متن - 'علیه السلام' به 'علیهالسلام') |
||
خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
'''عبدالله بن مسعود''' از [[اصحاب]] [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(صلی الله علیه)]] بوده که در بسیاری از جنگهای [[صدر اسلام]] حضور داشته است و بسیار به پیامبر(صلی الله علیه) نزدیک بود. او [[قاری قرآن]] و صاحب [[مصحف]] بود. | '''عبدالله بن مسعود''' از [[اصحاب]] [[حضرت محمد (ص)|پیامبر(صلی الله علیه)]] بوده که در بسیاری از جنگهای [[صدر اسلام]] حضور داشته است و بسیار به پیامبر(صلی الله علیه) نزدیک بود. او [[قاری قرآن]] و صاحب [[مصحف]] بود. | ||
پیامبر(صلی الله علیه) و [[علی بن ابی طالب|حضرت علی( | پیامبر(صلی الله علیه) و [[علی بن ابی طالب|حضرت علی(علیهالسلام)]] به نیکی از او نام میکردند؛ این مطلب که او از محبین [[اهل بیت (علیهمالسلام)|اهلبیت(علیهالسلام)]] بوده است به راحتی قابل اثبات است اما این مطلب که وی معتقد به [[امامت]] و خلافت بلافصل حضرت علی(علیهالسلام) بوده است هرچند مورد اختلاف دانشمندان [[علم رجال]] است ولی با توجه به تعریف و تمجید [[سید مرتضی]] از او، و ارتباط نزدیکی که با پیامبر(صلی الله علیه) داشته است و قرائن دیگر، شاید بتوانیم بگوئیم وی معتقد به امامت حضرت علی(علیهالسلام) نیز بوده است. | ||
== نام و نسب == | == نام و نسب == | ||
خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
== جایگاه نزد شیعه و سنی == | == جایگاه نزد شیعه و سنی == | ||
[[اهل سنت و جماعت|اهلسنت]] بر جلالت قدر او اتفاقنظر دارند و او را از [[عشره مبشره|عَشَرهٔ مُبَشَّره]] میدانند. <ref> الاستیعاب، ج۳، ص۹۸۸؛ اسدالغابه، ج۳، ص۲۸۴</ref> در آثار [[امامیه]] هم از ابن مسعود همواره به عنوان یکی از بزرگان صحابه به احترام یاد و به روایتهای او به ویژه احادیثش در تأیید فضیلتهای اهل بیت( | [[اهل سنت و جماعت|اهلسنت]] بر جلالت قدر او اتفاقنظر دارند و او را از [[عشره مبشره|عَشَرهٔ مُبَشَّره]] میدانند. <ref> الاستیعاب، ج۳، ص۹۸۸؛ اسدالغابه، ج۳، ص۲۸۴</ref> در آثار [[امامیه]] هم از ابن مسعود همواره به عنوان یکی از بزرگان صحابه به احترام یاد و به روایتهای او به ویژه احادیثش در تأیید فضیلتهای اهل بیت(علیهالسلام) توجه شده است. <ref>الخصال، ص۱۷۳، ۴۶۴، ۴۶۷-۴۶۹</ref> البته علماء شیعه درباره وی اتفاقنظر ندارند. برخی در شیعهبودن او تردید کردهاند؛ با استناد به ادلهای از جمله روایت منقول از [[فضل بن شاذان]] در مورد [[مخلط]] بودن (راویای که صحیح و ناصحیح را نقل میکند) ابن مسعود <ref>رجال کشی، ج۱، ص۱۷۸-۱۷۹</ref> و نیز فتاوای فقهی وی و تخطئهاش در برخی روایتها و ترجیح قرائت [[ابی بن کعب|ابی بن کعب]] بر قرائت او از سوی [[امام جعفر صادق|امام صادق(علیهالسلام)]]. <ref>الکافی، ج۲، ص۶۳۴؛ معجم رجال الحدیث، ج۱۱، ص۳۴۵</ref> | ||
این گروه روایتهای [[شیخ صدوق]] را ضعیف دانستهاند که ابن مسعود را از ۱۲ مخالف ابوبکر شمرده و از پیامبر(صلی الله علیه) روایتی در معرفی [[امامان دوازدهگانه]] جانشین ایشان آورده است. <ref>معجم رجال الحدیث، ج۱۱، ص۳۴۵-۳۴۶</ref> گروهی دیگر با استدلالهایی وی را توثیق کردهاند؛ از جمله اینکه [[ابن قولویه]] در [[کامل الزیارات]] از او نقل کرده است. <ref>معجم رجال الحدیث، ج۱۱، ص۳۴۴-۳۴۵</ref> | این گروه روایتهای [[شیخ صدوق]] را ضعیف دانستهاند که ابن مسعود را از ۱۲ مخالف ابوبکر شمرده و از پیامبر(صلی الله علیه) روایتی در معرفی [[امامان دوازدهگانه]] جانشین ایشان آورده است. <ref>معجم رجال الحدیث، ج۱۱، ص۳۴۵-۳۴۶</ref> گروهی دیگر با استدلالهایی وی را توثیق کردهاند؛ از جمله اینکه [[ابن قولویه]] در [[کامل الزیارات]] از او نقل کرده است. <ref>معجم رجال الحدیث، ج۱۱، ص۳۴۴-۳۴۵</ref> | ||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
== ابن مسعود و خلافت بلافصل امام علی == | == ابن مسعود و خلافت بلافصل امام علی == | ||
=== دیدگاه برخی علمای رجال === | === دیدگاه برخی علمای رجال === | ||
اما از طرف دیگر برخی علمای رجال او را پیرو عامه دانستهاند و شواهدی را در مخالفت ابن مسعود با حضرت علی ( | اما از طرف دیگر برخی علمای رجال او را پیرو عامه دانستهاند و شواهدی را در مخالفت ابن مسعود با حضرت علی (علیهالسلام) نقل کردند؛ از جمله: | ||
فتاوایی که در باب ارث داده با [[حضرت علی|حضرت علی( | فتاوایی که در باب ارث داده با [[حضرت علی|حضرت علی(علیهالسلام)]] مخالف بوده و اختلافاتی در قرائت قرآن با قرائت ائمه داشته است؛ یعنی ائمه بر قرائت او صحه نگذاشتند؛ از جمله: | ||
=== روایتی از امام باقر === | === روایتی از امام باقر === | ||
از امام باقر ( | از امام باقر (علیهالسلام) نقل شده که فرمود: ابن مسعود دو سوره معوذتین را از قرآن حذف کرده بود؛ درحالیکه پدرم فرمود: ابن مسعود این کار را به رأی خودش انجام داده است. <ref>علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج ۲، ص ۴۵۰</ref> | ||
=== دیدگاه علامه تستری === | === دیدگاه علامه تستری === | ||
مرحوم [[علامه تستری]] در کتاب [[قاموس الرجال]] به دلایلی که در شیعه بودن ابن مسعود ذکر شد خدشه میکند و میگوید: خبر انکار دوازده نفر به [[خلافت]] ابوبکر در منابع دیگر مثل [[احتجاج طبرسی]] ذکر شده و ابن مسعود جزء آنها شمرده نشده است و از طرفی اخباری بر مخالفت او با حضرت علی ( | مرحوم [[علامه تستری]] در کتاب [[قاموس الرجال]] به دلایلی که در شیعه بودن ابن مسعود ذکر شد خدشه میکند و میگوید: خبر انکار دوازده نفر به [[خلافت]] ابوبکر در منابع دیگر مثل [[احتجاج طبرسی]] ذکر شده و ابن مسعود جزء آنها شمرده نشده است و از طرفی اخباری بر مخالفت او با حضرت علی (علیهالسلام) داریم؛ و روایتی هم که نقل شده با این مضمون که "ابن مسعود گفته من از امام خودم در کارها اذن نمیگرفتم، همانطور که [[سلمان]] و [[عمار]] میگرفتند؛ لذا من توبه میکنم" خبر واحد است و نمیشود به آن استناد کرد. <ref> محمدتقی، تستری، قاموس الرجال، ج ۶، ص ۶۰۰ ـ ۶۰۸، چاپ جامعه مدرسین قم، محرم ۱۴۱۵</ref> | ||
=== دیدگاه مرحوم خویی === | === دیدگاه مرحوم خویی === | ||
مرحوم [[آیتالله خویی]] هم در کتاب معجم او را محب حضرت علی ( | مرحوم [[آیتالله خویی]] هم در کتاب معجم او را محب حضرت علی (علیهالسلام) نمیداند و میگوید: تابع حضرت نبوده؛ ولی چون در اسناد [[کتاب کامل الزیارات]] آمده میشود حکم به وثاقت او داد. <ref>خوئی، ابوالقاسم، معجم رجال الحدیث، ج ۱۰، ص ۳۲۲، چاپ اول، سال ۱۳۹۸، انتشارات مدینه العلم قم</ref> | ||
== فوت ابن مسعود == | == فوت ابن مسعود == |