اسلام در اتریش (مقاله)

اتریش

اسلام سیاسی عامل انسجام جامعه مسلمانی در کشورهای اروپایی دانسته شده و به طور غیرمستقیم هدف قرار گرفته است که خود این موضوع قابل تأمل است در همین راستا مرکز مستندسازی اسلام سیاسی وزارت ادغام اتریش، نقشه پراکندگی اسلام در این کشور را که توسط یک تیم تحقیقاتی از دانشگاه وین به سرپرستی اسلام‌شناس اتریشی آقای عدنان اصلان کشیده شده است تکمیل و به صورت آنلاین در معرض دسترس عموم قرار داد. این نقشه که در یک وب سایت عرضه می‌شود، پراکندگی مؤسسات اسلامی را در اتریش روی نقشه این کشور نشان می‌داد. 623 نقطه آبی بر روی این نقشه دیده می‌شد که هر کدام معرف یک مسجد یا مؤسسه اسلامی در اتریش بود و با کلیک بر روی هر یک از آنها، می‌توان به اطلاعاتی در ارتباط با آن مسجد یا مرکز، عملکرد و میزان هماهنگی آن در موضوع ادغام فرهنگی، جهت‌گیری‌های ملی‌گرایانه یا افراط‌گرایی، و حتی "گرایش‌های خطرناک" احتمالی آنها دسترسی داشت.

تاریخچه

پروژه تدوین نقشه اسلام در اتریش؛ از سال 2012 با همکاری آقای پروفسور عدنان اصلان که پروفسور علوم اسلامی در دانشگاه در وین می‌باشد، آغاز شد و در پنجشنبه گذشته رونمایی از این پروژه توسط وزیر ادغام خانم سوزانه راب صورت گرفت که واکنش‌های وسیعی را از سوی مجامع دینی و مطبوعاتی موجب شد. نمایندگان 600 مرکز و انجمن اسلامی به این رونمایی از نام مراکز اسلامی برای عموم؛ انتقاد کردند. آقای عدنان اصلان استاد آموزش علوم اسلامی و مبتکر نقشه اسلام در واکنش به نظرات مخالفین انتشار این نقشه می‌گوید: "کار ما از لحاظ حقوقی هیچ مشکلی ندارد. حقوقدانانی که به من مشاوره داده‌اند هیچ مشکل حقوقی در این اقدام نمی بینند؛ چون مشخص است که داده‌ها برای چه اهداف علمی مورد استفاده قرار خواهد گرفت".

دیدگاه مبتکر طرح در قبال مخالفان

عدنان اصلان در ارتباط با تهدیدهایی که پیرامون رونمایی از این نقشه نسبت به او صورت گرفته است می‌گوید که تا به حال تهدیدهای زیادی داشته و از آن ترسی ندارد، زیرا در پناه پلیس قرار دارد. با این حال به نظر می‌رسد حملات اخیر برای او بسیار نگران کننده باشد. عکس‌های مرتبط با خبر اگر حفظ شود به نظر مناسب می‌آید. علائمی در لئوپولدشتات و مایدلینگ کشف شد. عکس‌های مربوط به نصب این علائم، روز چهارشنبه به سرعت در شبکه‌های اجتماعی پخش شد و بحث‌های زیادی را در پی داشت. این عکس‌ها در هفته نامه نیز منتشر گردید. طبق گزارش روزنامه هویته، شهرداری وین در ساعات اولیه پس از مشاهده این علائم تبعیض‌آمیز، اقدام به جمع‌آوری آنها کرده است. پس از بروز عکس العمل‌های گسترده از سوی مخالفین انتشار نقشه پراکندگی مسلمانان در اتریش؛ اعلام کردند که سایت این نقشه که دسترسی به داده‌های مراکز اسلامی از طریق آن انجام می‌شد از دسترس خارج شده است. آقای پروفسور عدنان اصلان به عنوان مسئول این پروژه رسماً اعلام کرد که دسترسی عمومی این نقشه فعلاً بسته شده و دیگر در سایت مربوطه نمی‌توان جزئیات آن را مشاهده کرد. بیانیه آقای عدنان اصلان در این ارتباط به شرح ذیل می‌باشد: "من بسیار متأسفم که این پروژه در چند روز گذشته، ابزار سیاسی گروه‌های مختلف شده و طیف گسترده‌ای از افراط گرایان راست، با این پروژه مقابله کردند و اهداف این پروژه را خنثی و از مسیر اصلی خارج نمودند. به طور مثال تابلوهای هشداردهنده که به تازگی از طرف راستگراهای افراطی در مکان‌های مختلف وین نصب شده است، تکان‌دهنده و نگران کننده هستند و من چنین اقداماتی را به شدت محکوم می‌کنم. نقشه اسلام قرار بود تا مباحث دیگری را درباره زندگی اسلامی در اتریش مطرح نماید و سهم مثبتی داشته باشد. هدف نشان دادن تنوع زندگی اسلامی در اتریش در همه ابعاد آن بود. من معتقدم که بدون شک نیاز به یک بحث کارشناسی در مورد اسلام در اتریش وجود دارد. نقشه اسلام می‌تواند کمک مهمی به این امر کند. در پایان یادآوری می‌کنم که این نقشه اولین بار در سال 2012 انتشار یافته بود. من بسیار متأسفم که گسترش این پروژه باعث چنین بحث‌هایی شده است. من از همه طرف‌ها می‌خواهم که به یک بحث کارشناسی و بنیادی علمی بازگردند."

حرکت خزنده اروپایی کردن اسلام

به نوعی اطلاع نقطه به نقطه مراکز اسلامی برای رصد بهتر همه‌جانبه انجمن جوانان مسلمان اتریش این پروژه را "خطرناک و عامل سوء‌ظن عمومی علیه مسلمانان" توصیف و ضمن اعلام پی‌گیری حقوقی این موضوع؛ اعلام کرد که این نقشه، نقض صریح حقوق محافظت از اطلاعات شخصی می‌باشد. بر همین اساس درخواست کردند تا به موضوع جرم انگاری زندگی مسلمانان خاتمه داده شده و دسترسی عمومی در فضای مجازی به نقشه مسلمانان بسته شود. نشان‌دهنده ی تأثیر اسلام سیاسی در اروپا از دیگر سو؛ متعاقب انتشار این نقشه؛ از سوی افراد ناشناس و تندروی ضد اسلام؛ شبانه علائم هشدار دهنده خودساخته‌ای در خیابان‌های مجاور نهادهای اسلامی‌مانند مسجد هدایت در وین که بر روی نقشه اسلام اطلاعات و موقعیت آنها منتشر گردیده بود؛ نصب می‌شود که بر روی این تابلوها نوشته شده است: "هشدار؛ اسلام سیاسی به شما بسیار نزدیک است". عکس‌های مربوط به نصب این علائم، به سرعت در شبکه‌های اجتماعی پخش شد و بحث‌ها و نگرانی‌های جدی را نسبت به بروز وقایع و تنشهای اجتماعی ایجاد نمود. پیرو بروز این نگرانی‌ها و بروز عکس العمل‌های گسترده از سوی مخالفین انتشار نقشه پراکندگی مسلمانان در اتریش؛ مسئولین پروژه نقشه اسلام در اتریش؛ دسترسی به داده‌های نقشه پراکندگی اسلام در اتریش را از دسترس خارج نمودند و آقای پروفسور عدنان اصلان به عنوان مسئول این پروژه اظهار تأسف کرد که این پروژه ابزار سیاسی گروه‌های مختلف شده و اهداف این پروژه را خنثی و از مسیر اصلی خارج شده است. به گزارش روزنامه دولتی وینر تسایتونگ وزارت ادغام اتریش نقشه اسلام در این کشور را تکمیل و ترسیم می‌کند. این نقشه که به صورت آنلاین و در یک وبسایت عرضه می‌شود، پراکندگی مؤسسات اسلامی را در اتریش روی نقشه این کشور نشان می‌دهد. احزاب راست میانه مردم و راست افراطی از این طرح استقبال کرده‌اند در حالی که حزب سبز آن را تحریک آمیز می‌خواند. "هدف این است که پراکندگی و نقاط قوت و ضعف نهادهای اسلامی برای همه قابل مشاهده باشد." اگر روی یکی از نقاط کلیک کنید، پنجره‌ای باز می‌شود که کم و بیش اطلاعات دقیقی درباره امکانات آن مرکز ارائه می‌کند و اصالت، اطلاعات تأسیس، ارتباطات و ایدئولوژی آن مرکز را بر می‌شمارد. با این حال؛ نقشه هنوز کامل نشده است. در حالی که توضیحات بسیار دقیقی درباره برخی انجمن‌ها یافت می‌شود، بسیاری از مؤسسات دیگر حتی ابتدایی‌ترین اطلاعات را ندارند. در این نقشه؛ برخی انجمن‌ها که "گرایش‌های خطرناک" دارند نیز مورد اشاره قرار گرفته است. اگر مؤسسه‌ای اهداف ملی‌گرایانه را دنبال یا افراط‌گرایی را ترویج کند، این مسئله در توضیحات مربوط به معرفی آن مرکز ذکر می‌شود. "هدف از تهیه این نقشه، نه ارزیابی و برچسب خوب یا بد زدن، بلکه تجزیه و تحلیل اطلاعات است. هدف این است که همگان، بحث را عینی تر ببینند و همه ی علاقه‌مندان به گفتمان دعوت شوند." آقای اصلان هم امیدوار است که این نقشه انگیزه‌ای برای اصلاحات در جوامع دینی اسلامی اتریش فراهم کند.

واکنش احزاب و گروه‌ها

سازمان جوانان مسلمان اتریش در این ارتباط می‌گوید: "این نقشه، نقض صریح حقوق محافظت از اطلاعات شخصی می‌باشد و ما برعلیه این پروژه اقدامات حقوقی خواهیم کرد. انتشار تمام نام‌ها، سمت‌ها و آدرس‌های مسلمانان و مؤسسات اسلامی؛ شکستن تمام مرزهای مجاز و نقض تمام حریم‌های شخصی می‌باشد. دولت اتریش برای مبارزه با اسلام سیاسی، مرکزی به نام مرکز اسناد اسلام سیاسی ایجاد نموده که در پژوهش‌های خود، از سازمان جوانان مسلمان اتریش به عنوان همکار گروه اخوان‌المسلمین نام می‌برد و بین این سازمان و مرکز اسناد اسلام سیاسی مدت‌ها است که تنش وجود دارد. حتی از طرف این مرکز گام‌های حقوقی برداشته شده است که بعضی از اعضای این سازمان را پیگرد قانونی قرار دهند؛ ولی از محتوای این اقدامات حقوقی هنوز مطلبی منتشر نشده است." رئیس جامعه اعتقادات اسلامی نیز پروژه انتشار نقشه اسلام در اتریش را یک ریسک و تهدید بزرگ امنیتی بر علیه مسلمانان این کشور نامید. دانشجویان دانشگاه یهودی اتریش به شدت از این کار انتقاد کردند. این گروه می‌گویند: "با انتشار چنین نقشه ای، مسلمانان احساس خواهند کرد که در معرض سوء‌ظن کلی قرار دارند، به طور مستمر رصد می‌شوند و باید بترسند؛ چرا که تمام مراکز و نام آنها در معرض دید عموم قرار گرفته است. این یکی از مصادیق تبعیض نژادی محض می‌باشد."

عکس العمل دولت

به رغم واکنش‌های گسترده در مخالفت با این اقدام؛ وزارت ادغام اتریش با اشاره به اینکه آدرس‌های منتشر شده در این نقشه را در سامانه ثبت انجمن‌ها نیز می‌توان فراخوانی و جستجو کرد، از انتشار این نقشه همچنان دفاع می‌کند .