confirmed، مدیران
۳۷٬۴۴۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴: | خط ۴: | ||
| نام = آستان قدس رضوی | | نام = آستان قدس رضوی | ||
}} | }} | ||
'''آستان قدس رضوی''' در لغت به معنی بارگاه پاک و مطهر [[امام رضا ( | '''آستان قدس رضوی''' در لغت به معنی بارگاه پاک و مطهر [[امام رضا (علیه السلام)]] است. ولی در اصطلاح و به طور عموم به مجموعه [[حرم مطهر]]، دستگاه‌ها، نهادها، ادارات فرهنگی، صنعتی، کشاورزی، درمانی و... گفته می‌شود که منتسب به [[حضرت رضا (علیه السلام)]] است. تولیت این سازمان توسط [[رهبر جمهوری اسلامی ایران|رهبر جمهوری اسلامی]] منصوب می‌شود. | ||
== پیشینه آستان قدس رضوی == | == پیشینه آستان قدس رضوی == | ||
پس از شهادت حضرت علی بن موسی الرّضا ( | پس از شهادت حضرت علی بن موسی الرّضا (علیه السلام) پیکرش را در سمت بالاسرِ قبرِ هارون دفن کردند. پیش از دفن علی بن موسی الرّضا در سناباد بر مزار [[هارون]]، بقعه‌ای به دستور [[مأمون]] ساخته شده بود و آن منطقه به <big>قُبّهٔ هارونی</big> مشهور بود. <ref> سجادی، رضایی و پات، «آستان قدس رضوی»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.</ref> پس از دفن حضرت علی بن موسی (علیه السلام) آبادانی آنجا شتاب گرفت و سامانیان اقدام به ساخت بناهایی در آنجا کردند. <ref>حسینی کازرونی، پژوهشی در اعلام تاریخی و جغرافیایی تاریخ بیهقی</ref> | ||
تا آنجا که در دورهٔ غَزنَویان ساختمان و قُبّهٔ جدیدی بر آن مقبره ساخته شد <ref>پطروشفسکی، اسلام در ایران، ۲۱۷.</ref> و این ساخت و سازها تا دوره [[صفویه]] ادامه داشت و در حکومت صفویان به اوج خود رسید. توسعهٔ آرامگاه در عصر افشاریان با طلاکاری ایوان صحن ادامه داشت تا آنکه در دورهٔ قاجاریان ضریح جدیدی برای بقعه ساخته شد. در دوران سلطنت پهلوی بیشتر تلاش‌ها معطوف به بازسازی، ترمیم و تغییر کاربری‌های بخش‌های مختلف حرم شد. پس از انقلاب ۱۳۵۷ [[ایران]]، طرح‌های مختلفی در توسعهٔ حرم اجرا شد و بیشترین حجم توسعه مربوط به این دوران بوده‌است. <ref>عالم‌زاده، حرم رضوی به روایت تاریخ، ۳۴–۳۵.</ref> | تا آنجا که در دورهٔ غَزنَویان ساختمان و قُبّهٔ جدیدی بر آن مقبره ساخته شد <ref>پطروشفسکی، اسلام در ایران، ۲۱۷.</ref> و این ساخت و سازها تا دوره [[صفویه]] ادامه داشت و در حکومت صفویان به اوج خود رسید. توسعهٔ آرامگاه در عصر افشاریان با طلاکاری ایوان صحن ادامه داشت تا آنکه در دورهٔ قاجاریان ضریح جدیدی برای بقعه ساخته شد. در دوران سلطنت پهلوی بیشتر تلاش‌ها معطوف به بازسازی، ترمیم و تغییر کاربری‌های بخش‌های مختلف حرم شد. پس از انقلاب ۱۳۵۷ [[ایران]]، طرح‌های مختلفی در توسعهٔ حرم اجرا شد و بیشترین حجم توسعه مربوط به این دوران بوده‌است. <ref>عالم‌زاده، حرم رضوی به روایت تاریخ، ۳۴–۳۵.</ref> | ||
== تولیت آستان قدس رضوی == | == تولیت آستان قدس رضوی == | ||
حرم حضرت علی بن موسی الرضا ( | حرم حضرت علی بن موسی الرضا (علیه السلام) در مشهد، یکی از اماکن مقدس اسلامی است که مورد توجه [[شیعیان]] است. این مکان مقدس با توجه به موقوفات بسیار آن، در ابتدا از جانب [[سادات]] رضوی و موسوی که اصطلاحاً <big>نقیب</big> شناخته می‌شدند، اداره می‌شد. <ref>محسنی، «تولیت آستان قدس»، شهر قانون.</ref> | ||
در دوران پادشاهی صفویه، دو منصب از جانب شاه به [[فقها]] محول می‌شد. یکی از این مناصب، نیابت شاهنشاه در امور روضه منوره بود. این منصب برای انجام امور مربوط به دو آرامگاه علی بن موسی الرضا و شیخ صفی‌الدین به عالمان دینی سپرده می‌شد. این منصب در دوره صفوی با عنوان «متولی سر کار فیض آثار روضه منوره» و در عصر قاجار با عنوان «متولی باشی» یا «نائب التولیه» تعبیر می‌شد. <ref>ولایی، «نواب پیشین»، نامه آستان قدس.</ref> | در دوران پادشاهی صفویه، دو منصب از جانب شاه به [[فقها]] محول می‌شد. یکی از این مناصب، نیابت شاهنشاه در امور روضه منوره بود. این منصب برای انجام امور مربوط به دو آرامگاه علی بن موسی الرضا و شیخ صفی‌الدین به عالمان دینی سپرده می‌شد. این منصب در دوره صفوی با عنوان «متولی سر کار فیض آثار روضه منوره» و در عصر قاجار با عنوان «متولی باشی» یا «نائب التولیه» تعبیر می‌شد. <ref>ولایی، «نواب پیشین»، نامه آستان قدس.</ref> | ||