بحار الانوار (کتاب): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۹: خط ۱۹:
مجلسی در مقدمه بحارالانوار انگیزهٔ خود را از تألیف بحارالانوار چنین ذکر می‌کند:
مجلسی در مقدمه بحارالانوار انگیزهٔ خود را از تألیف بحارالانوار چنین ذکر می‌کند:


سبب تألیف کتاب این است که من در دانش آموزی در انواع علوم حریص بودم و بعد از سپری کردن بخشی از عمر در دانش‌های گوناگون و اندیشیدن به ثمرات و غایات این علوم دریافتم که علم، تنها از چشمه وحی و روایات [[اهل بیت (علیه السلام)]] حاصل می‌شود و در آخرت تنها این دانش سودمند است. از این رو به اخبار و روایات معصومین(علیه السلام) پرداخته‌ام<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۱، ص۲</ref>.
سبب تألیف کتاب این است که من در دانش آموزی در انواع علوم حریص بودم و بعد از سپری کردن بخشی از عمر در دانش‌های گوناگون و اندیشیدن به ثمرات و غایات این علوم دریافتم که علم، تنها از چشمه وحی و روایات [[اهل‌بیت (علیه السلام)]] حاصل می‌شود و در آخرت تنها این دانش سودمند است. از این رو به اخبار و روایات معصومین (علیه السلام) پرداخته‌ام<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۱، ص۲</ref>.


او همچنین درصدد منابعی بوده است که در معرض فراموشی قرار داشتند و از این رو، به سراغ کتاب‌هایی رفته که در گذر زمان و به علت توجه زیاد به کتب اربعه، مهجور مانده بود و یا به علت غرض ورزی فاسدان، بی‌توجهی جاهلان و وجود مخالفان اهل بیت(علیه السلام) در حال نابودی بوده‌اند<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۱، ص۳-۴</ref>.
او همچنین درصدد منابعی بوده است که در معرض فراموشی قرار داشتند و از این رو، به سراغ کتاب‌هایی رفته که در گذر زمان و به علت توجه زیاد به کتب اربعه، مهجور مانده بود و یا به علت غرض ورزی فاسدان، بی‌توجهی جاهلان و وجود مخالفان اهل‌بیت (علیه السلام) در حال نابودی بوده‌اند<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۱، ص۳-۴</ref>.


او می‌گوید: مانند این کتاب در عامه و خاصه تاکنون نوشته نشده و احدی در این کار بر من سبقت نگرفته و امید است این کتاب، تا قیام [[قائم آل محمد(ص)]]، مرجع فضلا و طالبان علم و منبع تحقیق تمام کسانی باشد که در پی تحصیل علوم ائمه اطهار می‌باشند<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۱، ص۶</ref>.  
او می‌گوید: مانند این کتاب در عامه و خاصه تاکنون نوشته نشده و احدی در این کار بر من سبقت نگرفته و امید است این کتاب، تا قیام [[قائم آل محمد (صلی الله علیه و آله و سلم)]]، مرجع فضلا و طالبان علم و منبع تحقیق تمام کسانی باشد که در پی تحصیل علوم ائمه اطهار می‌باشند<ref>مجلسی، بحارالانوار، ج۱، ص۶</ref>.  


== شیوه تألیف بحارالانوار ==
== شیوه تألیف بحارالانوار ==
خط ۳۹: خط ۳۹:


== اعتبار کتاب بحارالانوار ==
== اعتبار کتاب بحارالانوار ==
بحارالانوار به عنوان دائره المعارفی جامع از میراث اهل بیت(علیه السلام) همواره جایگاهی مهم و رفیع در سنت علمی [[شیعه]] داشته است.
بحارالانوار به عنوان دائره المعارفی جامع از میراث اهل‌بیت (علیه السلام) همواره جایگاهی مهم و رفیع در سنت علمی [[شیعه]] داشته است.


[[آقا بزرگ تهرانی]] می‌گوید:  
[[آقا بزرگ تهرانی]] می‌گوید:  
بحارالانوار کتاب جامعی است که دربرگیرنده اخبار اهل بیت (علیه السلام) است. تحقیقات دقیقی که بهتر از آن یافت نمی‌شود و باید گفت مانند این کتاب نه قبلاً نوشته شده است و نه در آینده نوشته خواهد شد<ref> تهرانی، الذریعه، ج۳، ص۱۶</ref>.
بحارالانوار کتاب جامعی است که دربرگیرنده اخبار اهل‌بیت (علیه السلام) است. تحقیقات دقیقی که بهتر از آن یافت نمی‌شود و باید گفت مانند این کتاب نه قبلاً نوشته شده است و نه در آینده نوشته خواهد شد<ref> تهرانی، الذریعه، ج۳، ص۱۶</ref>.


امام خمینی(ره) می‌نویسد:
امام خمینی(ره) می‌نویسد:
خط ۴۹: خط ۴۹:
نکتۀ قابل توجه در تألیف بحار آن است که استفاده محدود مؤلف از کتب اربعه باعث شده اهمیت کتاب او از لحاظ فقهی کم شده و به رغم اینکه در دیگر زمینه‌ها سیطره کامل و بسیار واضحی در حوزۀ فرهنگ تشیع پس از خود پیدا کرده، در مباحث فقهی، از مراجع متداول محسوب نشود.
نکتۀ قابل توجه در تألیف بحار آن است که استفاده محدود مؤلف از کتب اربعه باعث شده اهمیت کتاب او از لحاظ فقهی کم شده و به رغم اینکه در دیگر زمینه‌ها سیطره کامل و بسیار واضحی در حوزۀ فرهنگ تشیع پس از خود پیدا کرده، در مباحث فقهی، از مراجع متداول محسوب نشود.


همچنین نوع تحلیل‌ها و توضیحاتی که علامه دربارۀ احادیث می‌دهد، در فضای [[اخباری‌گری]] متعادل صورت گرفته و حتی آنجا که با مسائل عقلی برخورد می‌کند، با رویکردی کلامی و ظاهرگرایانه آن را نقد می‌کند، نه با رویکردی عقلی فلسفی، به همین خاطر برخی از متفکران شیعه معتقدند شرح‌ها و نکات علامه مجلسی از دقت کافی برخوردار نیستند<ref>علامه طباطبائی و مجلسی و حدیث عقل و نقل، سید محمد خامنه‌ای</ref>. از این رو، بخشی از تفسیرها و تعبیرهایی که علامه مجلسی ذیل روایات اهل بیت، درباره عناوینی چون روح، نفس، عقل و... می‌آورد، مورد نقد این محققین قرار گرفته است.
همچنین نوع تحلیل‌ها و توضیحاتی که علامه دربارۀ احادیث می‌دهد، در فضای [[اخباری‌گری]] متعادل صورت گرفته و حتی آنجا که با مسائل عقلی برخورد می‌کند، با رویکردی کلامی و ظاهرگرایانه آن را نقد می‌کند، نه با رویکردی عقلی فلسفی، به همین خاطر برخی از متفکران شیعه معتقدند شرح‌ها و نکات علامه مجلسی از دقت کافی برخوردار نیستند<ref>علامه طباطبائی و مجلسی و حدیث عقل و نقل، سید محمد خامنه‌ای</ref>. از این رو، بخشی از تفسیرها و تعبیرهایی که علامه مجلسی ذیل روایات اهل‌بیت، درباره عناوینی چون روح، نفس، عقل و... می‌آورد، مورد نقد این محققین قرار گرفته است.


از جمله [[علامه طباطبایی]] در تعلیقه خود بر بخش‌هایی از بحارالانوار می‌نویسد:
از جمله [[علامه طباطبایی]] در تعلیقه خود بر بخش‌هایی از بحارالانوار می‌نویسد:
خط ۱۰۲: خط ۱۰۲:
اوایل انقلاب، برخی که به تعبیر امام خمینی(ره) ولایتی‌هایی بی دیانت بودند، این توقف چاپ را به مرحوم امام خمینی و انقلاب نسبت داده و برخی از آنان به عمد حقایق را کتمان کردند.
اوایل انقلاب، برخی که به تعبیر امام خمینی(ره) ولایتی‌هایی بی دیانت بودند، این توقف چاپ را به مرحوم امام خمینی و انقلاب نسبت داده و برخی از آنان به عمد حقایق را کتمان کردند.


شخصی به نام [[شیخ محمدرضا مامقانی]] و با نام مستعار عبدالزهراء حسینی که از متهمان کودتای نوژه بود و بعدها به دلیل بیانات ضدانقلابی در دروس حوزوی خود محکوم به منع از ممارسات حوزوی به ویژه تدریس شد، در ولایت خود نسبت به [[امیر مؤمنان علی(علیه السلام)]] دچار افراط شده و کتاب مطاعن <big>فتن و محن</big> بحارالانوار را نیز به روش تحقیقی عبدالرحیم ربانی شیرازی به تحقیق درآورد و در دارالاضواء‌ بیروت با نام مستعار خود به چاپ رسانید<ref>سخنرانی حجت‌الاسلام یوسفی غروی</ref>.
شخصی به نام [[شیخ محمدرضا مامقانی]] و با نام مستعار عبدالزهراء حسینی که از متهمان کودتای نوژه بود و بعدها به دلیل بیانات ضدانقلابی در دروس حوزوی خود محکوم به منع از ممارسات حوزوی به ویژه تدریس شد، در ولایت خود نسبت به [[امیر مؤمنان علی (علیه السلام)]] دچار افراط شده و کتاب مطاعن <big>فتن و محن</big> بحارالانوار را نیز به روش تحقیقی عبدالرحیم ربانی شیرازی به تحقیق درآورد و در دارالاضواء‌ بیروت با نام مستعار خود به چاپ رسانید<ref>سخنرانی حجت‌الاسلام یوسفی غروی</ref>.


== معرفی کتاب‌های ترجمه شده بحارالانوار ==
== معرفی کتاب‌های ترجمه شده بحارالانوار ==
خط ۱۴۵: خط ۱۴۵:
# مهدی موعود (عج) (ترجمه جلد 51 بحار الأنوار)؛
# مهدی موعود (عج) (ترجمه جلد 51 بحار الأنوار)؛
#
#
# شیعه در پیشگاه قرآن و اهل بیت (علیه السلام) (ترجمه جلد 65 بحار الأنوار)؛
# شیعه در پیشگاه قرآن و اهل‌بیت (علیه السلام) (ترجمه جلد 65 بحار الأنوار)؛
#<ref>ترجمه بحارالانوار - پرسمان
#<ref>ترجمه بحارالانوار - پرسمان
https://www.porseman.com › article
https://www.porseman.com › article
confirmed، مدیران
۳۷٬۳۵۹

ویرایش