صربستان: تفاوت میان نسخه‌ها
جز (جایگزینی متن - 'می دانند' به 'می‌دانند') |
جز (جایگزینی متن - 'جدایی طلب' به 'جدایی‌طلب') |
||
| (۳۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
|- | |- | ||
|منطقه زمانی | |منطقه زمانی | ||
| data-type="authorfatherName" |GMT+2 . Utc+1(cet) | | data-type="authorfatherName" |GMT+2. Utc+1(cet) | ||
|- | |- | ||
|جمعیت | |جمعیت | ||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
|- | |- | ||
|زبان رایج | |زبان رایج | ||
| data-type="authorfatherName" | | | data-type="authorfatherName" |مجارستانی، آلبانی، کرواسی | ||
|- | |- | ||
|پایتخت | |پایتخت | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
| data-type="authorfatherName" |جمهوری | | data-type="authorfatherName" |جمهوری | ||
|- | |- | ||
| | |زبان‌های رسمی | ||
| data-type="authorfatherName" | | | data-type="authorfatherName" |صربی، رومانیایی، مجاری | ||
|- | |- | ||
|واحد پول | |واحد پول | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۹: | ||
=تاریخ صربستان= | =تاریخ صربستان= | ||
مردمان این بخش از جهان از نژاد اسلاو بودند. اینان در این گوشه اروپاساکن شدند و پس از چندی فرمانروایی تزارهای صربستان را ساختند. عثمانیان در یورش به اروپا واپسین تزار صرب را کشتند و آنگاه تا زمان چیرگی | مردمان این بخش از جهان از نژاد اسلاو بودند. اینان در این گوشه اروپاساکن شدند و پس از چندی فرمانروایی تزارهای صربستان را ساختند. عثمانیان در یورش به اروپا واپسین تزار صرب را کشتند و آنگاه تا زمان چیرگی امپراتوری عثمانی این سرزمین در اختیار آنان بود. | ||
<ref>[https://www.aftabtravel.com/serbia/culture برگرفته از سایت آفتاب تراول]</ref> | <ref>[https://www.aftabtravel.com/serbia/culture برگرفته از سایت آفتاب تراول]</ref> | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
برای قرنها در مرزهای فرهنگی میان شرق و غرب یک پادشاهی قدرتمند صرب در قرون وسطی –بعدها با نام امپراتوری- بیشتر بالکان را در تصرف داشت. حکومت نوین صربستان در سال ۱۸۱۷ در پی قیام دوم صربها به‌وجود آمد. مرزهای امروزی کشور پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت. در آن زمان صربستان یک واحد فدرال درون جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی شد. صربستان در سال ۲۰۰۶ پس از آنکه مونته‌نگرو از اتحاد صربستان و مونته‌نگرو جدا شد، دوباره پس از فروپاشی یوگسلاوی در سال ۱۹۹۰ به وضعیت حکومت منفرد درآمد. در سال ۲۰۰۸، استان خودمختار کوزوو، به صورت یکطرفه از صربستان اعلان استقلال کرد. حکومت صربستان استقلال کوزوو را غیرقانونی دانسته و آن را به رسمیت نمی‌شناسد. کشورهای دنیا نیز واکنش‌های متفاوتی نسبت به این رویداد داشته‌اند.<ref>[https://www.beytoote.com/iran/pastime/serbia1-touris-sites.html برگرفته از سایت بیتوته]</ref> | برای قرنها در مرزهای فرهنگی میان شرق و غرب یک پادشاهی قدرتمند صرب در قرون وسطی –بعدها با نام امپراتوری- بیشتر بالکان را در تصرف داشت. حکومت نوین صربستان در سال ۱۸۱۷ در پی قیام دوم صربها به‌وجود آمد. مرزهای امروزی کشور پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت. در آن زمان صربستان یک واحد فدرال درون جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی شد. صربستان در سال ۲۰۰۶ پس از آنکه مونته‌نگرو از اتحاد صربستان و مونته‌نگرو جدا شد، دوباره پس از فروپاشی یوگسلاوی در سال ۱۹۹۰ به وضعیت حکومت منفرد درآمد. در سال ۲۰۰۸، استان خودمختار کوزوو، به صورت یکطرفه از صربستان اعلان استقلال کرد. حکومت صربستان استقلال کوزوو را غیرقانونی دانسته و آن را به رسمیت نمی‌شناسد. کشورهای دنیا نیز واکنش‌های متفاوتی نسبت به این رویداد داشته‌اند.<ref>[https://www.beytoote.com/iran/pastime/serbia1-touris-sites.html برگرفته از سایت بیتوته]</ref> | ||
پس از | پس از جنگ جهانی اول بود که این سرزمین با رژیم پادشاهی اعلام استقلال پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی جمهوری سوسیالیستی یوگسلاوی هم در جریان جنگهای یوگسلاوی تجزیه شد (فروپاشی یوگسلاوی) و تنها دو جمهوری صربستان و مونته‌نگرو باقی ماندند که تا سال ۲۰۰۳ با نام جمهوری فدرال یوگسلاوی شناخته می‌شدند. در سال ۲۰۰۳، کشور یوگسلاوی به صربستان و مونته‌نگرو تغییر نام داد. برخی کشورها مانند آمریکا از سال ۱۹۹۲ به این کشور صربستان و مونته‌نگرو می‌گفتند. | ||
در ۳۱ مه ۲۰۰۶ همه‌پرسی استقلال در مونته نگرو برگزار شد و ۵۵٫۵٪ شرکت‌کنندگان رأی به استقلال مونته‌نگرو دادند. در سوم ژوئن مونته‌نگرو به صورت رسمی اعلام استقلال کرد.<ref>[https://www.aftabtravel.com/serbia/culture برگرفته از سایت آفتاب تراول]</ref> | در ۳۱ مه ۲۰۰۶ همه‌پرسی استقلال در مونته نگرو برگزار شد و ۵۵٫۵٪ شرکت‌کنندگان رأی به استقلال مونته‌نگرو دادند. در سوم ژوئن مونته‌نگرو به صورت رسمی اعلام استقلال کرد.<ref>[https://www.aftabtravel.com/serbia/culture برگرفته از سایت آفتاب تراول]</ref> | ||
=جغرافیای صربستان= | =جغرافیای صربستان= | ||
| خط ۵۶: | خط ۵۵: | ||
صربستان در اروپا، در شبه‌جزیره بالکان و در جلگه پانونین قرار دارد. جایی که پیوندگر میان مرکز، جنوب و خاور اروپاست. رودخانه دانوب (۲۸۵۰ کیلومتر) در یک‌سوم شمال کشور جاری است. طول ۵۸۸ کیلومتری این رودخانه در کشور، مرز با کرواسی و بخشی از مرز با رومانی را تشکیل داده‌است. از دیگر رودخانه‌های صربستان میتوان «ساوا»، «تیمیش»، «درینا» و «بگج» را نام برد. بیش ار یک چهارم سرزمین صربستان (۲۷٪) پوشیده از جنگل است. | صربستان در اروپا، در شبه‌جزیره بالکان و در جلگه پانونین قرار دارد. جایی که پیوندگر میان مرکز، جنوب و خاور اروپاست. رودخانه دانوب (۲۸۵۰ کیلومتر) در یک‌سوم شمال کشور جاری است. طول ۵۸۸ کیلومتری این رودخانه در کشور، مرز با کرواسی و بخشی از مرز با رومانی را تشکیل داده‌است. از دیگر رودخانه‌های صربستان میتوان «ساوا»، «تیمیش»، «درینا» و «بگج» را نام برد. بیش ار یک چهارم سرزمین صربستان (۲۷٪) پوشیده از جنگل است. | ||
شرایط طبیعی و به‌ویژه ناهمواری‌ها و شرایط توپوگرافیک صربستان به‌گونه‌ای است که برخلاف دیگر جمهوری‌های پیشین یوگسلاوی که غلبهٔ مناطق کوهستانی در | شرایط طبیعی و به‌ویژه ناهمواری‌ها و شرایط توپوگرافیک صربستان به‌گونه‌ای است که برخلاف دیگر جمهوری‌های پیشین یوگسلاوی که غلبهٔ مناطق کوهستانی در آنها چشمگیر است، بهره‌مند از دشت‌های واسطه‌ای کوچک و بزرگ است که به همراه اقلیمی نسبتاً مساعد و متنوع و وجود منابع آب تقریباً کافی به بزرگترین مرکز تولیدات فراورده‌های کشاورزی یوگسلاوی تبدیل شده‌بود. عبور رودخانه دانوب و شاخه‌های آن نیاز آب کشاورزی ۹۴٪ از زمینهای زیر کشت صربستان و وویوودینا را بر طرف می‌کند.<ref>[https://www.beytoote.com/iran/pastime/serbia1-touris-sites.html برگرفته از سایت بیتوته]</ref> | ||
'''پایتخت صربستان''' | '''پایتخت صربستان''' | ||
پایتخت کشور صربستان شهر بلگراد می‌باشد. این شهر که در حد فاصل رودخانه‌های دانوب و رود ساوا قرار گرفته بیش از ۱٫۱۵۰٫۰۰۰ نفر سکنه دارد که با احتساب محدوده حومه شهر جمعیت آن به بیش از دو میلیون می‌رسد. از این‌رو بلگراد یکی از | پایتخت کشور صربستان شهر بلگراد می‌باشد. این شهر که در حد فاصل رودخانه‌های دانوب و رود ساوا قرار گرفته بیش از ۱٫۱۵۰٫۰۰۰ نفر سکنه دارد که با احتساب محدوده حومه شهر جمعیت آن به بیش از دو میلیون می‌رسد. از این‌رو بلگراد یکی از بزرگترین شهرهای جنوب غرب اروپا محسوب میشود. | ||
شهر بلگراد حدود ۳٫۶ درصد از مساحت خاک صربستان را شامل میشود و ۱۵ درصد از جمعیت این کشور در بلگراد ساکن هستند. مساحت شهر بلگراد ۳۶۰ کیلومتر مربع بوده و در صورتی که محدوده آن را نیز به حساب آوریم، مساحت آن ۳۲۲۳ کیلومتر مربع می‌باشد.<ref>[https://www.beytoote.com/iran/pastime/serbia1-touris-sites.html برگرفته از سایت بیتوته]</ref> | شهر بلگراد حدود ۳٫۶ درصد از مساحت خاک صربستان را شامل میشود و ۱۵ درصد از جمعیت این کشور در بلگراد ساکن هستند. مساحت شهر بلگراد ۳۶۰ کیلومتر مربع بوده و در صورتی که محدوده آن را نیز به حساب آوریم، مساحت آن ۳۲۲۳ کیلومتر مربع می‌باشد.<ref>[https://www.beytoote.com/iran/pastime/serbia1-touris-sites.html برگرفته از سایت بیتوته]</ref> | ||
| خط ۶۸: | خط ۶۷: | ||
'''''سوبتیستا''''' | '''''سوبتیستا''''' | ||
شهر سوبتیتسا یک شهر زیبا در بخش شمالی صربستان است که در این شهر تنوع نژادی زیادی دیده | شهر سوبتیتسا یک شهر زیبا در بخش شمالی صربستان است که در این شهر تنوع نژادی زیادی دیده میشود. این شهر بسیار بزرگ است و دارای ساختمان‌های هنری ویژه‌ای است. در نظر داشته باشید که به طور کلی این شهر یکی از بهترین شهرهای دیدنی در کشور صربستان محسوب میشود و بزرگترین مرکز خرید نیز در این شهر قرار گرفته است. ایرانیان اغلب این شهر را گزینه خوبی برای زندگی می‌دانند. | ||
'''''زرنجانین''''' | '''''زرنجانین''''' | ||
شهر زرنجانین کشور صربستان یکی از شهرهای زیبا و خاص محسوب میشود که تاریخ بسیار وسیعی دارد این شهر به طور کلی در طول تاریخ تغییرات زیادی را شامل شده است اینطور که شواهد نشان می‌دهد در قرن نوزدهم این شهر توانسته تغییرات زیادی را ایجاد نماید. گشت‌وگذار در صربستان به طور کلی | شهر زرنجانین کشور صربستان یکی از شهرهای زیبا و خاص محسوب میشود که تاریخ بسیار وسیعی دارد این شهر به طور کلی در طول تاریخ تغییرات زیادی را شامل شده است اینطور که شواهد نشان می‌دهد در قرن نوزدهم این شهر توانسته تغییرات زیادی را ایجاد نماید. گشت‌وگذار در صربستان به طور کلی دسته‌بندی‌های مختلفی دارد. | ||
'''''ورانیه''''' | '''''ورانیه''''' | ||
شهر ورانیه یک شهر جنوبی در صربستان است که به طور کلی از دسته شهرهای بزرگ محسوب | شهر ورانیه یک شهر جنوبی در صربستان است که به طور کلی از دسته شهرهای بزرگ محسوب میشود و بیشتر برای دوره‌های عثمانی استفاده میشود. این شهر دارای فرهنگ محلی و خاصی است و قلعه‌های رومی زیبایی در آن دیده میشود. این شهر فرهنگ محلی زیادی دارد. | ||
'''''ساد''''' | '''''ساد''''' | ||
نووی ساد یکی از شهرهای شمالی کشور صربستان است که مشهور به کوچ نشین نو است این شهر به طور کلی از دسته شهرهایی است که بیشتر جوانان در مهاجرت به کشور صربستان آن را | نووی ساد یکی از شهرهای شمالی کشور صربستان است که مشهور به کوچ نشین نو است این شهر به طور کلی از دسته شهرهایی است که بیشتر جوانان در مهاجرت به کشور صربستان آن را می‌پسندند. شرایط تحصیل و کار در این شهر بسیار حرفه‌ای دیده میشود. | ||
'''''دروانگراد''''' | '''''دروانگراد''''' | ||
شهر دروانگراد یکی از شهرهای بسیار مهم در صربستان است که در بخش غربی این کشور قرار دارد . این شهر دارای فضای رنگارنگ و بسیار دیدنی است و زندگی در آن بسیار لذت بخش است. این شهر دهکده تاریخی صربستان محسوب | شهر دروانگراد یکی از شهرهای بسیار مهم در صربستان است که در بخش غربی این کشور قرار دارد. این شهر دارای فضای رنگارنگ و بسیار دیدنی است و زندگی در آن بسیار لذت بخش است. این شهر دهکده تاریخی صربستان محسوب میشود. | ||
'''''پوژارواتس''''' | '''''پوژارواتس''''' | ||
شهر پوژارواتس یکی از شهرهای تاریخی در است که دارای | شهر پوژارواتس یکی از شهرهای تاریخی در است که دارای موزه‌های زیادی دارد این شهر به طور کلی مناظر طبیعی بسیار دل‌انگیزی دارد و یکی از بهترین شهرهای کشور صربستان محسوب میشود این شهر در سفرهای گردشگری بسیار زیبا و دیدنی است | ||
'''تقسیمات کشوری صربستان''' | '''تقسیمات کشوری صربستان''' | ||
| خط ۹۵: | خط ۹۳: | ||
صربستان به ۲۹ ناحیه علاوه بر شهر بلگراد بخش شده‌است. ناحیه‌ها و شهر بلگراد نیز به چندین شهر تقسیم شده‌اند. صربستان دو استان خودمختار دارد: کوزوو و متوهیا در جنوب (۵ ناحیه و ۳۰ شهر)، و وُیوودینا در شمال (۷ ناحیه و ۴۶ شهر). کوزوو اعلان استقلال کرده‌است، اما کماکان زیر نظر نمایندگان موقت سازمان ملل اداره میشود. کوزوو در ۱۷ فوریه ۲۰۰۸ با وجود مخالفت بلگراد اعلان استقلال کرد. آن بخش از صربستان که نه در کوزوو قرار دارد و نه در وویوودینا، صربستان مرکزی نام دارد. صربستان مرکزی بر خلاف دو استان خودمختار، بعنوان یک تقسیم کشوری به‌شمار نمی‌آید و حکومت محلی جداگانه‌ای ندارد. آنچنان که میتوان صربستان مرکزی را یک «صربستان سره و کامل» دانست.<ref>[https://www.beytoote.com/iran/pastime/serbia1-touris-sites.html برگرفته از سایت بیتوته]</ref> | صربستان به ۲۹ ناحیه علاوه بر شهر بلگراد بخش شده‌است. ناحیه‌ها و شهر بلگراد نیز به چندین شهر تقسیم شده‌اند. صربستان دو استان خودمختار دارد: کوزوو و متوهیا در جنوب (۵ ناحیه و ۳۰ شهر)، و وُیوودینا در شمال (۷ ناحیه و ۴۶ شهر). کوزوو اعلان استقلال کرده‌است، اما کماکان زیر نظر نمایندگان موقت سازمان ملل اداره میشود. کوزوو در ۱۷ فوریه ۲۰۰۸ با وجود مخالفت بلگراد اعلان استقلال کرد. آن بخش از صربستان که نه در کوزوو قرار دارد و نه در وویوودینا، صربستان مرکزی نام دارد. صربستان مرکزی بر خلاف دو استان خودمختار، بعنوان یک تقسیم کشوری به‌شمار نمی‌آید و حکومت محلی جداگانه‌ای ندارد. آنچنان که میتوان صربستان مرکزی را یک «صربستان سره و کامل» دانست.<ref>[https://www.beytoote.com/iran/pastime/serbia1-touris-sites.html برگرفته از سایت بیتوته]</ref> | ||
=حکومت و سیاست در صربستان= | =حکومت و سیاست در صربستان= | ||
حکومت در صربستان از نوع جمهوری است که در آن | حکومت در صربستان از نوع جمهوری است که در آن رئیس‌جمهور، رئیس حکومت است. | ||
کوزوو بخشی از صربستان است که از سال ۱۹۹۹ میلادی تحت نظارت سازمان ملل متحد اداره میشود. این بخش خودگردان از سال ۱۹۹۳ درگیر ناآرامی‌هایی بود. ارتش | کوزوو بخشی از صربستان است که از سال ۱۹۹۹ میلادی تحت نظارت سازمان ملل متحد اداره میشود. این بخش خودگردان از سال ۱۹۹۳ درگیر ناآرامی‌هایی بود. ارتش جدایی‌طلب در این بخش شورش کردند و تلاش کردند کوزوو را از صربستان جدا کنند. | ||
با دخالت نیروهای سازمان ملل متحد و پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) آرامش نسبی به منطقه بازگشت. | با دخالت نیروهای سازمان ملل متحد و پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) آرامش نسبی به منطقه بازگشت. | ||
| خط ۱۰۷: | خط ۱۰۵: | ||
'''میزان تورم صربستان''' | '''میزان تورم صربستان''' | ||
میزان تورم سالانه در صربستان به 2/1٪ در ماه سپتامبر 2018 کاهش یافت و از 2.6٪ در ماه گذشته به میزان 2.8٪ رسیده بود. این | میزان تورم سالانه در صربستان به 2/1٪ در ماه سپتامبر 2018 کاهش یافت و از 2.6٪ در ماه گذشته به میزان 2.8٪ رسیده بود. این پایین‌ترین میزان تورم از ماه مه بود که عمدتا به دلیل کاهش قیمت مواد غذایی و نوشیدنی‌های غیر الکلی (1.4٪ از 2.6٪ در ماه اوت) و مسکن و آب و برق (2.2٪ از 2.6٪) بود. علاوه بر این، هزینه برای مبلمان و لوازم خانگی (0.6٪ از 1.2٪) و رستوران و هتل‌ها (1٪ از 1.3٪) کاهش یافته است. از سوی دیگر، قیمت‌ها برای حمل و نقل (5.9٪ از 5.4٪)، تفریح و فرهنگ (2.8٪ از 2.7٪)، سلامت (2.2٪ از 1.8٪) و کالاها و خدمات متفرقه (2٪ از 1.8٪) دارای رشد سریعی بود. | ||
در همین حال، | در همین حال، قیمت‌ها برای ارتباط (9.1٪، همانند ماه اوت) و لباس و کفش (-0.9٪ از -0.4٪) کاهش یافته است. بر مبنای ماهانه، قیمت مصرف کننده 0.3٪ کاهش یافته است. نرخ تورم در صربستان در سال 2007 تا 2018 به میزان 5.81 درصدی بوده است که در ماه ژوئن سال 2008 به بالاترین سطح خود یعنی 14.90 درصد رسیده است و در ماه ژانویه 2015 به پایین‌ترین حد 0.19 درصد رسیده است. | ||
میزان تولید ناخالص ملی صربستان | میزان تولید ناخالص ملی صربستان | ||
تولید ناخالص ملی (GDP) درآمد و خروجی ملی را برای اقتصاد یک کشور مشخص اندازه نمی‌گیرد. تولید ناخالص ملی برابر است با | تولید ناخالص ملی (GDP) درآمد و خروجی ملی را برای اقتصاد یک کشور مشخص اندازه نمی‌گیرد. تولید ناخالص ملی برابر است با هزینه‌های کلی همه ی خدمات و محصولات نهایی تولید شده درون یک کشور در یک دوره ی مشخص. تولید ناخالص ملی صربستان در سال 2017 برابر 43/41 میلیارد دلار آمریکا بوده است.<ref>[https://www.estahbanaty.org/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86/ برگرفته از سایت موسسه حقوقی وکلای برگزیده اصطهباناتی]</ref> | ||
'''پول رایج''' | '''پول رایج''' | ||
پول رایج کشور صربستان، دینار صربستان است و اغلب معاملات تجاری در داخل کشور با پول رسمی انجام میشود. در فرودگاه‌های کشور، شما میتوانید به آسانی دلارها یا یورو همراه خودتان را به دینار این کشور تبدیل نمایید. در صورت همراه داشتن یورو نیز میتوانید به خرید اجناس و کالاها در صربستان بپردازید. شهر بلگراد نسبت به سایر شهرهای این کشور، نرخ‌های نسبتا بالاتری دارد و قیمت اجناس گران است. اما در سایر شهرهای این کشور میتوانید با قیمت‌های بسیار پایین‌تری نسبت به بلگراد، اجناس دلخواه‌تان را خریداری نمایید.<ref>[https://www.mgairan.com/web/articles/view/368/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86.html برگرفته از سایت معراج گشت آسمان]</ref> | پول رایج کشور صربستان، دینار صربستان است و اغلب معاملات تجاری در داخل کشور با پول رسمی انجام میشود. در فرودگاه‌های کشور، شما میتوانید به آسانی دلارها یا یورو همراه خودتان را به دینار این کشور تبدیل نمایید. در صورت همراه داشتن یورو نیز میتوانید به خرید اجناس و کالاها در صربستان بپردازید. شهر بلگراد نسبت به سایر شهرهای این کشور، نرخ‌های نسبتا بالاتری دارد و قیمت اجناس گران است. اما در سایر شهرهای این کشور میتوانید با قیمت‌های بسیار پایین‌تری نسبت به بلگراد، اجناس دلخواه‌تان را خریداری نمایید.<ref>[https://www.mgairan.com/web/articles/view/368/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86.html برگرفته از سایت معراج گشت آسمان]</ref> | ||
'''میزان تولید ناخالص ملی''' | '''میزان تولید ناخالص ملی''' | ||
من با مقایسه این رقم برای کشورهایی نظیر آمریکا، چین، روسیه، کره ی جنوبی و ترکیه به ترتیب به 19390، 12237، 1577، 1530، 851 میلیارد دلار | من با مقایسه این رقم برای کشورهایی نظیر آمریکا، چین، روسیه، کره ی جنوبی و ترکیه به ترتیب به 19390، 12237، 1577، 1530، 851 میلیارد دلار می‌رسد. تولید ناخالص داخلی صربستان برابر با 0.07 درصد اقتصاد جهانی است. میانگین تولید ناخالص ملی این کشور از سال 1995 تا 2017 برابر با 51/30 میلیارد دلار و بالاترین و پایین‌ترین مقادیر آن به ترتیب برابر 26/46 میلیارد دلار در سال 2008 و 54/6 میلیارد دلار در سال 2000 بوده است. | ||
قدرت خرید مردم صربستان | قدرت خرید مردم صربستان | ||
با توجه به عملکرد قوی اقتصادی در سه ماهه دوم سال، | با توجه به عملکرد قوی اقتصادی در سه ماهه دوم سال، داده‌های موجود در سه ماهه سوم نشان می‌دهد که رشد اقتصادی به صورت گسترده‌ای در حال افزایش است. رشد دستمزد پایدار در ماه جولای بالاتر از نرخ تورم و شرایط اقتصادی بوده است و از هزینه‌های خانوار در سه ماهه سوم حمایت می‌کند و به همین ترتیب، رشد فروش در خرده فروشی‌ها در ماه اوت به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. و این فروش در مقابل کالاهای غیر غذایی فروش قابل توجهی داشته است که این نشانه‌ای از افزایش درآمد قابل توجه مصرف کنندگان است. | ||
علاوه بر این‌ها با ورود گردشگران خارجی در همان ماه، این افزایش درآمدها با سرعت بسیار زیادی رشد کرد. علاوه بر این‌ها فعالیت‌های ساخت و ساز که توسط سرمایه گذارهای مسکونی قوی پشتیبانی میشود، کمک زیادی در زمینه ی اقتصادی این کشور کرده است. در مجموع، فعالیت‌های اقتصادی داخلی کمک زیادی به اقتصادی کشور صربستان کرده است که عواملی همچون کاهش بیکاری و افزایش دستمزد رشد چشمگیری در افزایش رشد اقتصادی این کشور کرده است و همچنین باعث ایجاد زمینهای برای سرمایه‌گذاری‌های خارجی نیز شده است. | |||
'''رشد اقتصادی صربستان''' | '''رشد اقتصادی صربستان''' | ||
رشد اقتصاد کشور صربستان در سه ماهه اول سال 2018 به میزان 4.5 درصد بصورت سالیانه افزایش یافته است درحالیکه | رشد اقتصاد کشور صربستان در سه ماهه اول سال 2018 به میزان 4.5 درصد بصورت سالیانه افزایش یافته است درحالیکه پیش‌بینی‌ها بیش از 3. 1 درصد بوده است. این اطلاعات در تاریخ 30 آوریل توسط اداره آمار صربستان منتشر شده‌اند. جزئیات کامل در اواخر ماه می‌منتشر میشوند، اما سرمایه‌گذاری در این کشور نقش کلیدی را در افزایش رشد اقتصاد ایفا می‌کند که نیاز به تحلیل دارد. طبق آمار ارائه شده، کشور صربستان در سال‌های اخیر دارای رشد اقتصادی زیادی بوده است. | ||
در سال اخیر، رشد اقتصادی کشور صربستان تنها 2% بوده است. طبق تحقیقات اداره آمار این کشور، ارزیابی میانگین رشد اقتصادی در سه ماهه اول سال 2018، 4.5 درصد افزایش سالیانه داشته است. این رقم به طور شگفت‌انگیزی در ماههای ژانویه- مارس 2018 در زمینه تولید صنعتی5.9% به افزایش یافته است. فروش جزئی به 3.2 درصد و میزان واردات 12.3 درصد افزایش یافته است. افزایش صادرات نیز 8.7 درصد ارزیابی شده است. | |||
با این حال، در بخش ساخت و ساز نیز جای تعجب وجود دارد، تعداد مجوز‌های ساخت و ساز طی ماههای ژانویه – فوریه 2018 28.9 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است، که نشان‌دهنده این است که نرخ GDP در سه ماهه اول عمدتا توسط سرمایه‌گذاری‌ها پشتیبانی میشود. ساخت و ساز در کشور صربستان توسط بخش عمومی و خصوصی سرمایه‌گذاری میشود، همانطور که دولت در اواخر سال 2018 یک دوره سرمایه‌گذاری جدید را آغاز کرده است. ضمنا با مشاهده پرداختی‌ها متوجه افزایش 21 درصدی سرمایه‌گذاری خارجی از ماههای ژانویه تا فوریه خواهیم شد. شرایط اقامت و کار در صربستان را میتوانید از مشاورین موسسه حقوقی برگزیده اصطهباناتی (توسعه گران مهر) بخواهید. | |||
'''رنکینگ جهانی در کلیه | '''رنکینگ جهانی در کلیه زمینه‌های صربستان''' | ||
کشور صربستان در زمینه بهداشت و درمان رتبه خوبی دارد به طوریکه درصدهای بهداشتی در این کشور به رشد خوبی رسیده است و مشخص است که این کشور توانسته در یک فضای بهداشتی به رشد خوبی دست یابد. | کشور صربستان در زمینه بهداشت و درمان رتبه خوبی دارد به طوریکه درصدهای بهداشتی در این کشور به رشد خوبی رسیده است و مشخص است که این کشور توانسته در یک فضای بهداشتی به رشد خوبی دست یابد. | ||
کشور صربستان یک کشور قدرتمند در زمینه کسب و کار محسوب | کشور صربستان یک کشور قدرتمند در زمینه کسب و کار محسوب میشود رشد کاری در کشور صربستان نیز به صورتی است که افراد میتوانند با داشتن تخصص محدود نیز ورود به بازار کاری داشته باشند این موضوع در کمتر کشور دیگری دیده میشود. | ||
پایین بودن نرخ بیکاری در کشور صربستان سبب شده است که فضای درآمدزایی به صورت دقیق و صحیح پیش برود در نظر داشته باشید که این کشور به طور کلی کار و ورود به کار را برای خارجیان فراهم سازد. | پایین بودن نرخ بیکاری در کشور صربستان سبب شده است که فضای درآمدزایی به صورت دقیق و صحیح پیش برود در نظر داشته باشید که این کشور به طور کلی کار و ورود به کار را برای خارجیان فراهم سازد. | ||
یکی دیگر از | یکی دیگر از بخش‌های درآمدزایی در صربستان ثبت شرکت است، شرکت‌های ایرانی روز به روز در کشور صربستان بیشتر میشود و این موضوع نشان می‌دهد که این کشور در مسیرهای تجاری رشد دقیقی داشته است شایان ذکر است که در کشور صربستان دسته‌بندی‌های بسیار دقیقی در زمینه ثبت شرکت دیده میشود. | ||
کشور صربستان یک کشور قدرتمند در زمینه فروش جزئی است به طوریکه دولت صربستان بیشترین میزان سودآوری خود را در خرید و فروش جزئی در نظر گرفته است در نظر داشته باشید که میزان واردات در صربستان نیز رشد 12 درصدی داشته است و مشخص شده است که این کشور توانسته فضای | کشور صربستان یک کشور قدرتمند در زمینه فروش جزئی است به طوریکه دولت صربستان بیشترین میزان سودآوری خود را در خرید و فروش جزئی در نظر گرفته است در نظر داشته باشید که میزان واردات در صربستان نیز رشد 12 درصدی داشته است و مشخص شده است که این کشور توانسته فضای سرمایه‌گذاری خوبی ایجاد نماید. ساخت و ساز در کشور صربستان به سه بخش مهم تقسیم میشود بخش اول ساخت و ساز در زمینه کسب و کارهای روتین است که می‌تواند رتبه این کشور را نیز بیشتر شود. | ||
یکی دیگر دلایل شهرت صربستان وجود فضای بیمه بسیار دقیق و صحیح است، | یکی دیگر دلایل شهرت صربستان وجود فضای بیمه بسیار دقیق و صحیح است، بیمه‌های موجود در صربستان دسته‌بندی‌های مشخصی دارد و افراد میتوانند از آن استفاده نمایند. شایان ذکر است که صربستان یک کشور قدرتمند در زمینه کسب و کار محسوب میشود.<ref>[https://go2tr.com/serbia برگرفته از سایت GO2TR]</ref> | ||
=قوانین عمومی صربستان= | =قوانین عمومی صربستان= | ||
در کشور صربستان حق ندارید از کسی در مورد کار و درآمد توضیح بخواهید. | در کشور صربستان حق ندارید از کسی در مورد کار و درآمد توضیح بخواهید. | ||
شما حق ندارید برای فرزندان خود | شما حق ندارید برای فرزندان خود تصمیم‌گیری نمایید. | ||
بانوان در کشور صربستان در دوره بارداری نباید مشغول به کار شوند. | بانوان در کشور صربستان در دوره بارداری نباید مشغول به کار شوند. | ||
در کشور صربستان فضای درآمدزایی به صورتی است که میتوانید از پس | در کشور صربستان فضای درآمدزایی به صورتی است که میتوانید از پس هزینه‌های زندگی بر آیید و باید سعی کنید پس انداز خوبی داشته باشید. | ||
مردم کشور صربستان بسیار علاقه‌مند به شب نشینی هستند و | مردم کشور صربستان بسیار علاقه‌مند به شب نشینی هستند و توریستها در این کشور در فضای درآمدزایی خوبی قرار دارند.<ref>[https://go2tr.com/serbia برگرفته از سایت GO2TR]</ref> | ||
=مردم صربستان= | =مردم صربستان= | ||
مردم صربستان حدود سه قرن تحت سلطه عثمانی ها بوده | مردم صربستان حدود سه قرن تحت سلطه عثمانی ها بوده اند، سنت و آداب و رسومشان تا حد زیادی از آن ها تأثیر گرفته است و صربی ها به شدت به هنر علاقه‌مند هستند و برایشان دارای الویت مهم و اساسی دارد و به همین دلیل است که نقاش، مجسمه ساز، بازیگر و آهنگسازان بسیار هنرمند و زبردستی را میتوان در میان مردم مشاهده کرد و در ضمن بعد از انقلاب صربستان و مستقل شدن این کشور، روی فرهنگ صربی بیشتر کار شد تا بتوانند آن را بیشتر از قبل تقویت کرده و موفق هم شدند.<ref>[https://www.salamparvaz.com/a/v/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 برگرفته از سایت سلام پرواز]</ref> | ||
==فرهنگ و آداب و رسوم مردم صربستان== | == فرهنگ و آداب و رسوم مردم صربستان == | ||
مردم صربستان مردم بسیار خونگرم هستند و مهمان نوازی آنها در برابر گردشگران شهره جهان دارد؛ با وجود اینکه | مردم صربستان مردم بسیار خونگرم هستند و مهمان نوازی آنها در برابر گردشگران شهره جهان دارد؛ با وجود اینکه پتانسیلهای گردشگری در این کشور بسیار بالا است، مردم صربستان سعی میکنند تا از سنین پایین تر زبان انگلیسی خود را یاد بگیرند و خود را تقویت کنند و اغلب با گردشگران صربستان و توریستها به زبان انگلیسی صحبت می کنند؛ درنتیجه اگر شما به زبان انگلیسی مسلط هستید، میتوانید به خوبی در این کشور به گشت وگذار و تفریح بپردازید و آدرس ها و مناطق گردشگری صربستان را به راحتی پیدا کنید. در فصل تابستان، گردشگران صربستان اغلب در شهر بلگراد می‌روند؛ پارک های ملی این شهراز محبوبترین جاذبه‌های گردشگری صربستان می‌باشد، اما در فصل زمستان، صرب ها پیست های اسکی کوهستانی را برای گردشگران محیا میکنند. | ||
ایران و کشور صربستان به لحاظ فرهنگی و آداب و رسوم بسیار به هم نزدیک هستند و علاقه‌مندان به زبان و فرهنگ ایرانی در بین مردم صربستان بسیار دیده | ایران و کشور صربستان به لحاظ فرهنگی و آداب و رسوم بسیار به هم نزدیک هستند و علاقه‌مندان به زبان و فرهنگ ایرانی در بین مردم صربستان بسیار دیده میشوند که گروه‌های گردشگری این امکان را برای گردشگران صربستان در خصوص آشنایی و نزدیکی بیشتر دو کشور با امکانات یکدیگر جهت همکاری‌های تجاری و اقتصادی فراهم میکنند؛ در چهاردهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری صربستان که دسامبر سال پیش در تهران برگزار شد، یادداشت تفاهم همکاری بین دو کشور در هشت بند و برای یک دوره پنج ساله توسط " مسعود سلطانی فر" معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران و " راسیم لیاییچ " معاون نخست‌وزیر و وزیر تجارت، گردشگری و ارتباطات صربستان به امضا رسید که تاثیر بسیار مهمی در صنعت گردشگری 2 کشور برجای گذاشت.<ref>[https://www.mgairan.com/web/articles/view/368/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86.html برگرفته از سایت معراج گشت آسمان]</ref> | ||
صربستانی‌ها مردم خون‌گرمی هستند و مهمان‌نوازی‌شان دربرابر گردشگران شهره جهان است. باوجود آنکه پتانسیلهای گردشگری این کشور بسیار بالاست، مردم صربستان، سعی میکنند تا از سنین پایین‌تر زبان انگلیسی را یاد بگیرند و اغلب با گردشگران و توریستها به زبان انگلیسی سخن می‌گویند. درنتیجه اگر شما به زبان انگلیسی مسلط باشید، میتوانید به خوبی در این کشور به گشت‌وگذار بپردازید و آدرس‌ها و مکان‌های گردشگری را به آسانی پیدا کنید. درفصل تابستان، گردشگران اغلب در شهر بلگراد به سر می‌برند و پارک‌های ملی این شهر، محبوبترین جاذبه برای گردشگران است. اما در فصل زمستان، صربها پیست‌های اسکی کوهستانی را برای گردشگران آماده میکنند.<ref>[https://www.aftabtravel.com/serbia/culture برگرفته از سایت آفتاب تراول]</ref> | صربستانی‌ها مردم خون‌گرمی هستند و مهمان‌نوازی‌شان دربرابر گردشگران شهره جهان است. باوجود آنکه پتانسیلهای گردشگری این کشور بسیار بالاست، مردم صربستان، سعی میکنند تا از سنین پایین‌تر زبان انگلیسی را یاد بگیرند و اغلب با گردشگران و توریستها به زبان انگلیسی سخن می‌گویند. درنتیجه اگر شما به زبان انگلیسی مسلط باشید، میتوانید به خوبی در این کشور به گشت‌وگذار بپردازید و آدرس‌ها و مکان‌های گردشگری را به آسانی پیدا کنید. درفصل تابستان، گردشگران اغلب در شهر بلگراد به سر می‌برند و پارک‌های ملی این شهر، محبوبترین جاذبه برای گردشگران است. اما در فصل زمستان، صربها پیست‌های اسکی کوهستانی را برای گردشگران آماده میکنند.<ref>[https://www.aftabtravel.com/serbia/culture برگرفته از سایت آفتاب تراول]</ref> | ||
==آیین بزرگ و مهم | == آیین بزرگ و مهم صربستان، جمعه بزرگ (veliki petak)== | ||
در آیین کلیسای ارتودوکس | در آیین کلیسای ارتودوکس صربستان، جمعه بزرگ (veliki petak) روز به صلیب کشیده شدن مسیح (ع) می‌باشد که برای افراد مومن مسیحی غمگین‌ترین روز برایشان در تاریخ بشمار رفته و به آن " جمعه سیاه " نیز می گویند و همچنین آیین ها و مراسم مذهبی مهم و خاصی را در کلیساها برگزار می کنند و مراسم گرامیداشت این روز در میان مردم نیز با آداب و رسوم متنوع و قابل احترامی همراه می‌گردد و در ضمن توجه داشته باشید که که طبق تعلیمات کلیسای ارتودوکس، در این روز کار کردن کلا ممنوع بوده و افراد مومن و معتقد تمام روز را مشغول به عزاداری، نیایش و روزه بوده و اینکه آنها از خوردن گوشت پرهیز کرده و به جای وعده غذایی از سبزیجات و میوه استفاده می کنند، همچنین موسیقی و شادی در این روز حرام می‌باشد و برای نشان دادن اهمیت این واقعه مهم، مردم از انجام کارهای روزمره اجتناب میکنند و به عبادت می‌پردازند و معتقدان ارتودوکس بر حسب احترام به این روز در جمعه بزرگ آتشی نمی‌‌افروزند و نانی نمی‌‌پزند و در ضمن در جمعه سیاه، زنان سوزن به دست نمی‌‌گیرند و نیز اعتقاد دارند در غیر این صورت دست آنها حتما زخمی‌خواهد شد!<ref>[https://www.salamparvaz.com/a/v/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 برگرفته از سایت سلام پرواز]</ref> | ||
نکته حائز اهمیت در این روز این است که آداب و رسوم جمعه بزرگ خیلی متفاوت است مثلا یک نمونه رنگ کردن تخم مرغ های عید پاک است که توسط زنان و دختران صورت | نکته حائز اهمیت در این روز این است که آداب و رسوم جمعه بزرگ خیلی متفاوت است مثلا یک نمونه رنگ کردن تخم مرغ های عید پاک است که توسط زنان و دختران صورت می‌‌گیرد و جالب است بدانید که تخم مرغ نشانه زایش و زندگی جاویدانی است که مسیح به یاران خود وعده داده است و اینکه اولین تخم مرغ رنگ شده که حتما باید به رنگ قرمز باشد اهمیت بسیار ویژه‌ای دارد و معمولا تا عید پاک سال آینده آن را نگه می‌‌دارند، ضمنا رنگ سرخ دارای سمبلی از خون ریخته شده مسیح محسوب میشود. | ||
==موقعیت و جمعیت مردم صربستان== | == موقعیت و جمعیت مردم صربستان == | ||
صربستان که با نام رسمی جمهوری صربستان در میان کشورهای جهان شناخته | صربستان که با نام رسمی جمهوری صربستان در میان کشورهای جهان شناخته میشود، کشوری محصور در خشکی است که با هیچ دریا و یا اقیانوسی در ارتباط نمی‌باشد؛ این کشور که در جنوب شرقی اروپا قرار گرفته است از شمال با کشور مجارستان، از شرق با رومانی و بلغارستان، از جنوب با جمهوری مقدونیه و مونته نگرو و از غرب نیز با کشورهای کرواسی و بوسنی هرزگوین همسایه می‌باشد؛ کشور صربستان از نظر جغرافیایی در یکی از راه‌‌های بین المللی اصلی قرار گرفته است و مرکز و غرب اروپا را به کشورهای یونان، ترکیه، قاره آسیا، آفریقا و منطقه خاورمیانه را متصل می‌کند؛ صربستان با مساحتی حدود ۷۷۴۷۴ کیلومتر مربع زمین، به عنوان صد و هجدهمین کشور بزرگ از لحاظ مساحت محسوب میشود؛ جمعیت این کشور 10 میلیون و 150 هزار و 256 نفر می‌باشد و میانگین سنی جمعیت در این کشور 3/37 سال می‌باشد، امید به زندگی در بدو تولد برای زنان 86/77 سال و برای مردان 49/72 سال است؛ 82/9درصد از مردم آن صرب، 9/3 درصد مجار، 4/1درصد رومانیایی، 1/1 درصد یوگسلاو، 8/1درصد بوسنیایی و 9/0 درصد مونته نگرویی هستند و زبان رسمی این کشور صربیایی می‌باشد.<ref>[https://www.mgairan.com/web/articles/view/368/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86.html برگرفته از سایت معراج گشت آسمان]</ref> | ||
==زبان مردم صربستان== | == زبان مردم صربستان == | ||
جنگهای دهه 90 میلادی بر ساختار زبان صربی کرواتی، تاثیر چندانی ندارد و آن چه تغییر یافت تنها نام زبان این کشور بود، بیست سال قبل از جدایی کرواسی از یوگسلاوی سابق، نام زبان صربی کرواتی به نام کرواتی تغییر پیدا کرد و این نشانگر آن بود که نوعی خصومت و عدم تفاهم میان صاحبان این زبان مشترک وجود داشته است؛ زبان شناسان کروات بر تفاوت‌‌های بسیاری میان زبان صربی و کرواتی تاکید داشتند و به همین علت استفاده از لغات نوین و یا واژه های بسیار قدیمی، در میان مردم باعث تبلیغ و ترویج میشده است؛ تاثیر دخالت‌های آشکار سیاسی بر افتراق میان این دو زبان، غیرقابل انکار می‌باشد و آن هنگام که در کرواسی بر وجود زبان مستقل کرواتی، پا فشاری میکرده است و در صربستان همچنان از واژه زبان صربی کرواتی استفاده میکردند؛ زبان شناسان کروات به علت شیفتگی به استقلال همچنان بر نام زبان کروات تاکید داشتند، ولی صربها به علت از دست ندادن ارتباطات میان صرب های منطقه، در استفاده از واژه زبان صربی کرواتی اصرار داشته‌اند.<ref>[https://www.mgairan.com/web/articles/view/368/%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86.html برگرفته از سایت معراج گشت آسمان]</ref> | |||
مردم این کشور به زبان صربی با یکدیگر صحبت | مردم این کشور به زبان صربی با یکدیگر صحبت میکنند که مردم کرواسی و بوسنی نیز بر اساس ایده " فهم متقابل " میتوانند زبان آنها را درک و متوجه شوند و همچنین این زبان، گویش‌‌های متفاوتی را در خود جای داده است اما زبان استاندارد آن بر پایه گویش " اشتوکاوی (Shtokavian) " بوده و در کشورهایی همچون کرواسی، رومانی، مجارستان و اسلواکی نیز به عنوان زبان اقلیت شناخته شده و استفاده میشود؛ لازم به ذکر است که در زبان صربی دو سیستم نوشتاری متفاوت وجود دارد که مردم از الفبای سیریلیک (Cyrillic) هنوز در مدرسه و برای اسناد رسمی کمک گرفته و در سایر موارد، بیشتر از الفبای لاتین استفاده می کنند. <ref>[https://www.salamparvaz.com/a/v/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 برگرفته از سایت سلام پرواز]</ref> | ||
=مشاهیر صربستان= | =مشاهیر صربستان= | ||
==مشاهیر تاریخی صربستان== | == مشاهیر تاریخی صربستان == | ||
'''''کاراژرژ (قره جورج – جورج سیاه)'''''' <ref>[http://icro.ir/index.aspx?pageid=32738&p=149&showitem=5297 برگرفته از سایت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]</ref> | '''''کاراژرژ (قره جورج – جورج سیاه)'''''' <ref>[http://icro.ir/index.aspx?pageid=32738&p=149&showitem=5297 برگرفته از سایت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]</ref> | ||
یک میهن پرست صرب بود که در سال 1806 شهر بلگراد را تصرف کرد و ترکان را قتل و عام نمود.در سال 1808 بریاست صربستان انتخاب شد ولی بدنبال هجوم مجدد | یک میهن پرست صرب بود که در سال 1806 شهر بلگراد را تصرف کرد و ترکان را قتل و عام نمود. در سال 1808 بریاست صربستان انتخاب شد ولی بدنبال هجوم مجدد عثمانی‌ها به اتریش گریخت /.9 سال بعد به وطن بازگشت ولی به تحریک میلوش به قتل رسید. | ||
'''''میلوش''''' | '''''میلوش''''' | ||
امیر صربستان و کسی که در غیاب کاراژرژ موفق به کسب | امیر صربستان و کسی که در غیاب کاراژرژ موفق به کسب خود‌مختاری از دولت عثمانی شد. حکومت رو به زوال عثمانی در این زمان قدرت اعمال فشار برای حاکمیت مطلق بر صربستان را نداشت از طرفی روسیه در سال 1829 م. به موجب پیمان آدریا نوپل (ادرنه) سلطان عثمانی را مجبور کرد که خود‌مختاری صربستان را تضمین کند. بدین ترتیب بود که دولت عثمانی بالاجبار حکومت موروثی میلوش را به رسمیت شناخت. میلوش بعدها از طرف رهبران صربستان لقب امیر صربستان را کسب نمود. | ||
'''''میلان اوبرنوویچ (دوبرنویچ)''''' | '''''میلان اوبرنوویچ (دوبرنویچ)''''' | ||
پس از قتل میلوش، به پادشاهی یوگسلاوی رسید، او در سال 1869 اصلاحاتی را در قانون اساسی به عمل آورد و به قدرت مجلس عوام افزود وی همچنین از شورشیان ناحیه بوسنی و هرزه گوین علیه عثمانی حمایت کرد.شاه میلان بعنوان مدافع اسلاویسم در شبه جزیره بالکان، دست به اقداماتی زد که بلغارستان و اتریش هنگری را به مخالفت برانگیخت.سلطنت او حدود 20 سال به طول انجامید. پس از او آلکساندر اوبرنوویچ به سلطنت رسید و در 1894 قانون اساسی را لغو کرد و ازدواج او در سال 1900 با زنی بدنام به تنفر مردم نسبت به او افزود و سرانجام او و همسرش در سال 1903 بدست گروهی از نظامیان به قتل رسیدند و بدین سان سلسله اوبرنوویچ منقرض گردید و سلطنت مجدداً به خاندان کاراژرژ رسید. | پس از قتل میلوش، به پادشاهی یوگسلاوی رسید، او در سال 1869 اصلاحاتی را در قانون اساسی به عمل آورد و به قدرت مجلس عوام افزود وی همچنین از شورشیان ناحیه بوسنی و هرزه گوین علیه عثمانی حمایت کرد. شاه میلان بعنوان مدافع اسلاویسم در شبه جزیره بالکان، دست به اقداماتی زد که بلغارستان و اتریش هنگری را به مخالفت برانگیخت. سلطنت او حدود 20 سال به طول انجامید. پس از او آلکساندر اوبرنوویچ به سلطنت رسید و در 1894 قانون اساسی را لغو کرد و ازدواج او در سال 1900 با زنی بدنام به تنفر مردم نسبت به او افزود و سرانجام او و همسرش در سال 1903 بدست گروهی از نظامیان به قتل رسیدند و بدین سان سلسله اوبرنوویچ منقرض گردید و سلطنت مجدداً به خاندان کاراژرژ رسید. | ||
'''''یوسیپ (یوسف)''''' | '''''یوسیپ (یوسف)''''' | ||
بروز ملقب به تیتو رهبر پارتیزانهای کشور یوگسلاوی در جنگ جهانی دوم بود که علیه آلمانها | بروز ملقب به تیتو رهبر پارتیزانهای کشور یوگسلاوی در جنگ جهانی دوم بود که علیه آلمانها می‌جنگیدند، در سال 1944 نیروهای روسی وارد قسمتهایی از خاک یوگسلاوی شدند و با کمک نیروهای تیتو که تعداد آنها به 000/200 نفر بالغ می‌شد آلمانها را از خاک یوگسلاوی بیرون راندند، رقیب او ژنرال میخاییلوویچ به مقابله با او برخاست ولی به موفقیتی دست نیافت. تیتو پس از جنگ در سال 1945 و اعلام پایان حکومت سلطنتی از طرف مجلس مؤسسان به عنوان اولین نخست‌وزیر جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی برگزیده شد. یک سال بعد تیتو با کنار گذاشتن مخالفانش کاملاً بر اوضاع حاکم گشت و در سیاست خارجی استقلال از شوروی را مشی خود قرار داد. به همّت وی یوگسلاوی طی دو دهه پس از جنگ جهانی دوم به سرعت راه پیشرفت اقتصادی را پیمود؛ در سال 1974م. پس از چند دوره ریاست‌جمهوری، بطور مادام العمر رئیس‌جمهور یوگسلاوی شد، تیتو همچنین یکی از بنیان‌گذاران نهضت عدم تعهد بود. در سال 1978م. دیداری از آمریکا داشت. و یکسال بعد متعاقب آن دیدار دخالت شوروی در افغانستان را محکوم کرد. سرانجام در روز چهارم ماه مه سال 1980 مارشال تیتو در سن 87 سالکی به دنبال یک بیماری طولانی چند ساله پس از 35 سال حاکمیت مطلق بر یوگسلاوی درگذشت. | ||
==مشاهیر هنری صربستان== | == مشاهیر هنری صربستان == | ||
سونجا ساجزور از هنرمندان مشهور کشور صربستان است که به طور کلی آثار زیادی را شکل داده است. | سونجا ساجزور از هنرمندان مشهور کشور صربستان است که به طور کلی آثار زیادی را شکل داده است. | ||
مارینا آبراموویج از دیگر هنرمندان کشور صربستان محسوب | مارینا آبراموویج از دیگر هنرمندان کشور صربستان محسوب میشود و در زمینه طراحی رتبه خوبی را به دست آورده است.<ref>[https://go2tr.com/serbia برگرفته از سایت GO2TR]</ref> | ||
=دین در صربستان= | =دین در صربستان= | ||
==مسیحیت در صربستان== | == مسیحیت در صربستان == | ||
صربستان از زمان مسیحی شدن صربها توسط کلمنت اهرید در قرن 9 و به طور سنتی یک کشور مسیحی بوده است. غالب کلیسای ارتدکس صربستان ارتدکس شرقی است. کلیسای کاتولیک از زمان حضور مجارها در Vojvodina (عمدتا در قسمت شمالی استان) ریشه در این کشور | صربستان از زمان مسیحی شدن صربها توسط کلمنت اهرید در قرن 9 و به طور سنتی یک کشور مسیحی بوده است. غالب کلیسای ارتدکس صربستان ارتدکس شرقی است. کلیسای کاتولیک از زمان حضور مجارها در Vojvodina (عمدتا در قسمت شمالی استان) ریشه در این کشور دارد، در حالی که پروتستانیسم در قرن 18 و 19 با استقرار در اسلواکی وارد شد.<ref>[https://abadgar-q.com/wiki/Serbian_Orthodox_Eparchy_of_Austria_and_Switzerland برگرفته از سایت آبادگر]</ref> | ||
هویت | هویت صرب‌های قومی از نظر تاریخی عمدتاً بر اساس مسیحیت ارتدکس شرقی و کلیسای ارتدکس صرب بود، تا حدی که ادعاهایی مبنی بر صرب نبودن کسانی که به آن وفادار نیستند وجود دارد. با این حال، تغییر اسلاوی جنوبی از بت‌پرستی به مسیحیت قبل از انشعاب بزرگ، شکاف بین شرق یونان و غرب لاتین اتفاق افتاد. به طور کلی، پس از انشقاق، آن مسیحیانی که در حوزه نفوذ ارتدکس شرقی زندگی میکردند "ارتدکس شرقی" و کسانی که در حوزه نفوذ کاتولیک زندگی میکردند، تحت رم به عنوان پدرسالار غرب، "کاتولیک" شدند. برخی از قوم شناسان معتقدند که هویت متمایز صرب و کروات به دین مربوط است تا قومیت.<ref>[https://abadgar-q.com/wiki/Serbian_Orthodox_Eparchy_of_Austria_and_Switzerland برگرفته از سایت آبادگر]</ref> | ||
===معبد تستینیه مقدس‌ترین مرکز دینی در صربستان=== | === معبد تستینیه مقدس‌ترین مرکز دینی در صربستان === | ||
تستینیه مقدس‌ترین معبد ارتدکس‌های صرب و مونته نگرویی است و تقدس آن بیش از هر کلیسای دیگری می‌باشد. بنابراین، راهب ساکن در این معبد مقامی والاتر از کشیش‌ها و پدران روحانی مراکز دیگر دارد. از این رو، نگاهی کوتاه به صومعه تستینیه یکی از قدیمی‌ترین و مقدّس‌ترین صومعه‌های ارتدکس حائز اهمیت است.شهر تستینیه واقع در جمهوری مونته نگرو یکی از شهرهای باستانی و مذهبی در یوگسلاوی سابق بشمار می‌آید. «اوکنوایخ» اولین کتاب چاپی به زبان صربی در شهر تستینیه منتشر شده است، و این امر برای اروپا از اهمیت بسیاری برخوردار است. لیکن هدف نوشته حاضر معرفی جنبه مذهبی این صومعه است که به عنوان صومعه شفابخش و معجزه‌آسا نزد روحانیون و عامه مردم ارتدکس شناخته میشود.”ایوان تسرنویویچ“ در سال 1484 میلادی صومعه تستینیه را بنا نمود. صومعه در سده سوم حیات مذهبی خود یعنی در سال 1692 میلادی قربانی خشونت یکی از فرمانروایان وقت میشود؛ ”سلیمان پاشا“ این معبد را کاملاً ویران و با خاک یکسان می‌کند. راهبان و روحانیون ارتدکس بهمراه سراسقف اعظم ”آرسنیه چارنویویچ“ و اهالی تستینیه برای حفظ میراث دینی و فرهنگی خود در برابر مخاصمان هجرت بزرگی را آغاز میکنند که از جایگاه والا و مهمّی در تاریخ بقای مذهب ارتدکس برخوردار است. پدر ”دانیلو“ بعدها صومعه تستینیه را مجدداً بر جای معبد ویران شده بنا می‌کند.صومعه یادشده متبرک به بقایای اجساد اولیای مقدس دین مسیحیت است. برای نمونه، دست راست ”یحیای“ مقدّس که عیسی مسیح (ع) را در اردن غسل تعمید داد، بقایای جسد ”تئودور استراتیلات“ مقدّس که قدمت (1600) ساله دارد، جمجمه ”فورونیای“ مقدّس مربوط به سده‌های اول ظهور مسیحیّت، صلیبی که عیسی مسیح بر آن مصلوب شد و تمثال مریم مقدّس که توسط ”لوک“ یکی از حواریون ترسیم شده است، در صومعه تستینیه نگهداری میشود. این موارد بیانگر تقدّس فوق‌العاده صومعه یادشده در مقایسه با سایر صومعه‌های ارتدکس است. منابع کلیسای ارتدکس شفای بیماران و حتّی به سخن آمدن افرادی که قادر به تکلّم نبوده‌اند را در صومعه یادشده, نشانه معجزه‌آسا بودن بقایای اجساد اولیای مقدّس و صلیب و تمثال مریم مقدّس می‌دانند.<ref>[https://icro.ir/index.aspx?pageid=32738&p=149&showitem=3805 برگرفته از سایت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]</ref> | تستینیه مقدس‌ترین معبد ارتدکس‌های صرب و مونته نگرویی است و تقدس آن بیش از هر کلیسای دیگری می‌باشد. بنابراین، راهب ساکن در این معبد مقامی والاتر از کشیش‌ها و پدران روحانی مراکز دیگر دارد. از این رو، نگاهی کوتاه به صومعه تستینیه یکی از قدیمی‌ترین و مقدّس‌ترین صومعه‌های ارتدکس حائز اهمیت است. شهر تستینیه واقع در جمهوری مونته نگرو یکی از شهرهای باستانی و مذهبی در یوگسلاوی سابق بشمار می‌آید. «اوکنوایخ» اولین کتاب چاپی به زبان صربی در شهر تستینیه منتشر شده است، و این امر برای اروپا از اهمیت بسیاری برخوردار است. لیکن هدف نوشته حاضر معرفی جنبه مذهبی این صومعه است که به عنوان صومعه شفابخش و معجزه‌آسا نزد روحانیون و عامه مردم ارتدکس شناخته میشود. ”ایوان تسرنویویچ“ در سال 1484 میلادی صومعه تستینیه را بنا نمود. صومعه در سده سوم حیات مذهبی خود یعنی در سال 1692 میلادی قربانی خشونت یکی از فرمانروایان وقت میشود؛ ”سلیمان پاشا“ این معبد را کاملاً ویران و با خاک یکسان می‌کند. راهبان و روحانیون ارتدکس بهمراه سراسقف اعظم ”آرسنیه چارنویویچ“ و اهالی تستینیه برای حفظ میراث دینی و فرهنگی خود در برابر مخاصمان هجرت بزرگی را آغاز میکنند که از جایگاه والا و مهمّی در تاریخ بقای مذهب ارتدکس برخوردار است. پدر ”دانیلو“ بعدها صومعه تستینیه را مجدداً بر جای معبد ویران شده بنا می‌کند. صومعه یادشده متبرک به بقایای اجساد اولیای مقدس دین مسیحیت است. برای نمونه، دست راست ”یحیای“ مقدّس که عیسی مسیح (ع) را در اردن غسل تعمید داد، بقایای جسد ”تئودور استراتیلات“ مقدّس که قدمت (1600) ساله دارد، جمجمه ”فورونیای“ مقدّس مربوط به سده‌های اول ظهور مسیحیّت، صلیبی که عیسی مسیح بر آن مصلوب شد و تمثال مریم مقدّس که توسط ”لوک“ یکی از حواریون ترسیم شده است، در صومعه تستینیه نگهداری میشود. این موارد بیانگر تقدّس فوق‌العاده صومعه یادشده در مقایسه با سایر صومعه‌های ارتدکس است. منابع کلیسای ارتدکس شفای بیماران و حتّی به سخن آمدن افرادی که قادر به تکلّم نبوده‌اند را در صومعه یادشده, نشانه معجزه‌آسا بودن بقایای اجساد اولیای مقدّس و صلیب و تمثال مریم مقدّس می‌دانند.<ref>[https://icro.ir/index.aspx?pageid=32738&p=149&showitem=3805 برگرفته از سایت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی]</ref> | ||
==اسلام در صربستان== | == اسلام در صربستان == | ||
در طول حکومت عثمانی در | در طول حکومت عثمانی در بالکان، اسلام سنی خود را در سرزمین‌های صربستان، عمدتا در مناطق جنوبی و همچنین در قلمرو مورد مناقشه کوزوو مستقر کرد. | ||
حضور مسلمانان در صربستان، به قرن شانزدهم به بعد و به عبارتی به زمان حضور ترکهای عثمانی در صربستان بازمی‌گردد. به قول دارکو تاناسکوویچ، یکی از اعضای دانشگاه بلگراد و سفیر فعلی جمهوری فدرال یوگسلاوی در ترکیه، شکل گیری هسته مرکزی اسلام در یوگسلاوی، از زمان روند طولانی مدت اسلام سازی در بین | حضور مسلمانان در صربستان، به قرن شانزدهم به بعد و به عبارتی به زمان حضور ترکهای عثمانی در صربستان بازمی‌گردد. به قول دارکو تاناسکوویچ، یکی از اعضای دانشگاه بلگراد و سفیر فعلی جمهوری فدرال یوگسلاوی در ترکیه، شکل گیری هسته مرکزی اسلام در یوگسلاوی، از زمان روند طولانی مدت اسلام سازی در بین اقلیتهای مختلف نژادی نسل اسلاو و همچنین مهاجرتهای شرق تبار، جذب و اسکان گروه‌های غیر اسلاو و از همه مهمتر، اقامت تعداد قلیلی از ترک نژادهای مهاجم، از زمان هجوم عثمانی به صربستان، آغاز گردیده است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5483/5485/51940/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 برگرفته از سایت پایگاه اطلاع رسانی حوزه]</ref> | ||
===مسلمانان صربستان پس از عثمانی=== | === مسلمانان صربستان پس از عثمانی === | ||
پس از سقوط حکومت عثمانی و خروج از صربستان در سال ۱۸۶۸، به دستور پادشاه میخائیلوویچ، اظهار اسلام در سراسر این کشور ممنوع شد، با این حال مظاهر اسلامی‌مانند مساجد به حال خود باقی‌ماندند. با به حاکمیت رسیدن کاتولیک‌های اتریشی در صربستان، | پس از سقوط حکومت عثمانی و خروج از صربستان در سال ۱۸۶۸، به دستور پادشاه میخائیلوویچ، اظهار اسلام در سراسر این کشور ممنوع شد، با این حال مظاهر اسلامی‌مانند مساجد به حال خود باقی‌ماندند. با به حاکمیت رسیدن کاتولیک‌های اتریشی در صربستان، آنها تمام مساجد را ویران کردند. در آن هنگام فقط در بلگراد ۲۷۳ مسجد وجود داشت که به جز مسجد بایراکلی که هم‌اکنون نیز مورد استفاده مسلمانان است، ما بقی مساجد را ویران کردند و تنها مسجد باقی‌مانده را نیز به کلیسا تبدیل کردند. مارشال تیتو در سال ۱۹۶۸ با اصلاح قانون اساسی، مسلمانان را که اکثر آنها از ملیت صرب به‌شمار می‌آمدند به عنوان ملیت مسلمانان به رسمیت شناخت. | ||
مسلمانان صربستان در دو شهر بلگراد و نووی پازار تمرکز یافته‌اند.<ref>[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 برگرفته از وبلاگ خدایان باستان]</ref> | مسلمانان صربستان در دو شهر بلگراد و نووی پازار تمرکز یافته‌اند.<ref>[https://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85_%D8%AF%D8%B1_%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 برگرفته از وبلاگ خدایان باستان]</ref> | ||
===روابط مسلمانان در صربستان=== | === روابط مسلمانان در صربستان === | ||
مسلمانان یوگسلاوی در سه شهر بلگراد، نووی پازار و پریشتینا تمرکز | مسلمانان یوگسلاوی در سه شهر بلگراد، نووی پازار و پریشتینا تمرکز یافته‌اند. علی‌رغم روابط خوب مسلمانان با دیگر اتحادیه‌های مذهبی، از جمله کلیسای ارتدوکس، هنوز شکل کلی روابط آنها نسبت به یکدیگر در دست نمی‌باشد. روابط آنها نسبت به حکومت، بی‌تفاوت و حتی بعضا خصمانه است. اقلیت مزبور مستقر در سانجاک، در راستای منافع سیاسی خود در زمان اضمحلال و فروپاشی یوگسلاوی سابق، به سارایوو پناه آورده، آلبانی تباران وضعیتی را ایجاد نمودند که کشور را به خط مشی جدیدی (جنگ) رهنمون ساخت و در این میان، با ندای استقلال برای جداسازی کوزوو از یوگسلاوی، بدون توجه به عواقب بعدی، تدارک سرزمین جدیدی را دیدند. مسلمانان ساکن بلگراد، به طور پراکنده در این شهر بزرگ زندگی کرده، آماده هرگونه فداکاری برای صربستان می‌باشند. چنین تاثیری به طور یقین، نشات گرفته از اسلام نیست، ولی این نکته را نیز بایستی مد نظر داشت که اتحادیه اسلامی در طرح فکری این اعضا، بی‌تاثیر نبوده و شاید هم در پشت پرده عضویت در اتحادیه مزبور، علایق ناسیونالیستی، این حالات را برای آنها ایجاد نموده است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5483/5485/51940/%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%B5%D8%B1%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 برگرفته از سایت پایگاه اطلاع رسانی حوزه]</ref> | ||
=رجال دینی صربستان= | =رجال دینی صربستان= | ||
| خط ۲۳۵: | خط ۲۲۸: | ||
'''''علی عزت بگویچ''''' | '''''علی عزت بگویچ''''' | ||
علی عزت بگویچ، عضو شورای | علی عزت بگویچ، عضو شورای ریاست‌جمهوری بوسنی و هرزه گوین، گذشته از تمامی مسائل سیاسی، به عنوان یکی از رهبران برجسته اسلامی در قرن بیستم در منطقه جنوب شرق اروپا به شمار می‌رود (وی در اوان کودکی به علت عقاید اسلامی، دستگیر گردید و بعد از آن، در دوران بلوغ فکری، چیزی نمانده بود که مؤسس حکومتی اسلامی در اروپا باشد). | ||
'''''سعاد نصوفوویچ''''' | '''''سعاد نصوفوویچ''''' | ||
سعاد نصوفوویچ، رئیس العلمای صربستان و به عنوان عضو کمیسون علوم دینی دولت فعالیت | سعاد نصوفوویچ، رئیس العلمای صربستان و به عنوان عضو کمیسون علوم دینی دولت فعالیت می‌کند و در دبیرستان علوم اسلامی سینان بیگ در نووی پازار، دانشکده علوم اسلامی بلگراد و برخی از مراکز اسلامی تدریس دارد. | ||
=جنگ | =جنگ صربها علیه مسلمانان بوسنی= | ||
جنگ | جنگ صربها علیه [[مسلمانان]] در استان مسلمان‌نشین جنوبیش [[کوزوو]] در سال‌های ۱۹۹۸-۱۹۹۹ میلادی بر سر اعلام استقلال این استان رخ داد و در این جنگ بود که ناتو با بیش از هزار هواپیمای جنگی به صربستان حمله کرد. این حمله ناتو ارتباطی با جنگ قبلی بوسنی نداشت و بمباران‌ها ۸۷ روز طول کشید و بالغ بر ۳۸ هزار سُورتی پرواز رزمی را دربرگرفت که به تخریب تمامی زیرساخت‌های صربستان انجامید. | ||
این جنگ با امضای توافقنامهٔ دیتون در ۱۹۹۵ در [[آمریکا]] به پایان رسید و به خلاف تصور رایج در [[ایران]] با حملهٔ ناتو به [[صربستان]] ارتباطی نداشت و در نتیجهٔ این توافق الان [[بوسنی و هرزگوین]] کشوری است با سه پایتخت و سه | این جنگ با امضای توافقنامهٔ دیتون در ۱۹۹۵ در [[آمریکا]] به پایان رسید و به خلاف تصور رایج در [[ایران]] با حملهٔ ناتو به [[صربستان]] ارتباطی نداشت و در نتیجهٔ این توافق الان [[بوسنی و هرزگوین]] کشوری است با سه پایتخت و سه رئیس‌جمهور و سه دولت که به صورت نوبتی مسئولیت می‌پذیرند.<ref>[https://www.dinonline.com/20376/%D8%AA%D8%B5%D9%88%D9%81-%D8%AC%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D8%AA-%D9%85%D8%AA%DA%A9%D8%AB%D8%B1%D8%9B-%D8%B5%D9%88%D9%81%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B9%D8%B4%DB%8C-%D9%87%D9%85/ برگرفته از سایت دین آنلاین]</ref> | ||
'''''صربستان و صربسکا''''' | '''''صربستان و صربسکا''''' | ||
باید توجه داشت که وقتی می‌گوییم بوسنیایی‌ها با صربها جنگ کردند، نباید صربستان به ذهنمان بیاید. نام کشور صربستان به لاتین صربیا است. یک منطقهٔ دیگر هم داریم به نام لاتینی «صربسکا» که در درون کشور بوسنی و هرزگوین واقع است و حدود دو سوم مساحت آن را دربرمی‌گیرد و بر اساس قوانین کشور بوسنی برای خودش | باید توجه داشت که وقتی می‌گوییم بوسنیایی‌ها با صربها جنگ کردند، نباید صربستان به ذهنمان بیاید. نام کشور صربستان به لاتین صربیا است. یک منطقهٔ دیگر هم داریم به نام لاتینی «صربسکا» که در درون کشور بوسنی و هرزگوین واقع است و حدود دو سوم مساحت آن را دربرمی‌گیرد و بر اساس قوانین کشور بوسنی برای خودش رئیس‌جمهوری دارد. | ||
جنگ بوسنی میان صربها و کروات‌ها و بوشنیاک‌های کشور بوسنی و در داخل آن رخ داد. البته به هر حال رادیکال‌های صربستان از صرب‌های بوسنی و تندروهای کرواسی از کروات‌های بوسنی حمایت میکردند. | جنگ بوسنی میان صربها و کروات‌ها و بوشنیاک‌های کشور بوسنی و در داخل آن رخ داد. البته به هر حال رادیکال‌های صربستان از صرب‌های بوسنی و تندروهای کرواسی از کروات‌های بوسنی حمایت میکردند. | ||
'''''انگیزه تاریخی جنگ | '''''انگیزه تاریخی جنگ صربها علیه مسلمانان''''' | ||
صربستان بازماندهٔ یوگوسلاوی سابق است که تجزیه و شش کشور از آن جدا شده‌اند. در همان شهر «نیش» که دومین شهر بزرگ صربستان است، جایی هست بنام Ćele kula یا ستون جمجمه‌ها با طول و عرض ۴ و ارتفاع ۴.۵ متر که از قریب به هزار جمجمه انسانی پوشیده شده است و | صربستان بازماندهٔ یوگوسلاوی سابق است که تجزیه و شش کشور از آن جدا شده‌اند. در همان شهر «نیش» که دومین شهر بزرگ صربستان است، جایی هست بنام Ćele kula یا ستون جمجمه‌ها با طول و عرض ۴ و ارتفاع ۴.۵ متر که از قریب به هزار جمجمه انسانی پوشیده شده است و عثمانی‌ها این ستون را از سرهای کشته‌های یک قیام محلی صربها در این شهر در ابتدای قرن نوزدهم میلادی، ساخته‌اند و نمادی از بی‌رحمی و خشونت عثمانی‌هاست. | ||
نیروهای [[عثمانی]] در طول پنج قرن سلطهٔ خود بر این مناطق عثمانی‌ها با صربها، بلغارها، مجارها، رومانیایی‌ها و دیگر ساکنین متصرفاتشان برخوردهای این چنینی زیادی داشتند و نتیجه این شد که با تضعیف حکومت عثمانی در سال‌های انتهایی قرن نوزدهم و بعد از میان رفتن و تجزیه شدن این امپراطوری در جنگ اول جهانی، قضیه به عکس شد و پاکسازی‌های دینی متعددی علیه مسلمانان رخ داد تا آنجا که در برخی مناطق مسلمان نشین قبلی حالا باید بگردیم تا یک مسلمان پیدا کنیم. مسلمانان بالکان هنوز هم زیر فشار چنین اعمالی هستند. | نیروهای [[عثمانی]] در طول پنج قرن سلطهٔ خود بر این مناطق عثمانی‌ها با صربها، بلغارها، مجارها، رومانیایی‌ها و دیگر ساکنین متصرفاتشان برخوردهای این چنینی زیادی داشتند و نتیجه این شد که با تضعیف حکومت عثمانی در سال‌های انتهایی قرن نوزدهم و بعد از میان رفتن و تجزیه شدن این امپراطوری در جنگ اول جهانی، قضیه به عکس شد و پاکسازی‌های دینی متعددی علیه مسلمانان رخ داد تا آنجا که در برخی مناطق مسلمان نشین قبلی حالا باید بگردیم تا یک مسلمان پیدا کنیم. مسلمانان بالکان هنوز هم زیر فشار چنین اعمالی هستند. | ||
| خط ۲۵۸: | خط ۲۵۱: | ||
'''''نسل کُشی مسلمانان در بوسنی''''' | '''''نسل کُشی مسلمانان در بوسنی''''' | ||
در یازدهم ژوئیه سال ۱۹۹۵ و در اوج جنگ بوسنی، ارتش جمهوری صرب بوسنی به فرماندهی [[راتکو ملادیچ]] پس از هفته‌ها محاصره شهر [[سربرنیتسا]]، وارد منطقه امن سازمان ملل متحد شد. این نیروها در برابر چشمان صلح‌بانان بین‌المللی- که اکثر | در یازدهم ژوئیه سال ۱۹۹۵ و در اوج جنگ بوسنی، ارتش جمهوری صرب بوسنی به فرماندهی [[راتکو ملادیچ]] پس از هفته‌ها محاصره شهر [[سربرنیتسا]]، وارد منطقه امن سازمان ملل متحد شد. این نیروها در برابر چشمان صلح‌بانان بین‌المللی- که اکثر آنها هلندی بودند- بیش از هشت هزار مرد و پسر نوجوان مسلمان را با اتوبوس از محدوده تحت حفاظت سازمان ملل متحد خارج کرده و در طی۱۰ روز همگی آنان را در اطراف شهر به قتل رساندند. | ||
سربازان صرب بعد از قتل‌عام، اجساد را در گورهای دسته جمعی در چندین منطقه ریختند و محل‌ها را با بولدوزر صاف کردند تا رد جنایت را از میان ببرند. با این حال دانشمندان بین‌المللی و بوسنیایی در عملیاتی که در ابتدا غیرممکن فرض می‌شد، استخوان‌های قربانیان را یافته و توانستند با آزمایش DNA | سربازان صرب بعد از قتل‌عام، اجساد را در گورهای دسته جمعی در چندین منطقه ریختند و محل‌ها را با بولدوزر صاف کردند تا رد جنایت را از میان ببرند. با این حال دانشمندان بین‌المللی و بوسنیایی در عملیاتی که در ابتدا غیرممکن فرض می‌شد، استخوان‌های قربانیان را یافته و توانستند با آزمایش DNA آنها را با اسامی مفقودان مطابقت دهند. در این پروژه که زمانی «بزرگترین پازل پزشکی قانونی در جهان» خوانده می‌شد، اجساد بیش از ۶ هزار نفر شناسایی شدند و با مشخصات در قبرستان یادبود پوتوگاری به خاک سپرده شدند.<ref>[http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/93823/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7 برگرفته از سایت پیام آفتاب]</ref> | ||
غیرنظامیان بوسنی، درحالی به نیروهای هلندی وابسته به نیروهای حافظ صلح سازمان ملل پناه آورده بودند که توسط سربازان هلند به صربها تحویل داده شدند. | غیرنظامیان بوسنی، درحالی به نیروهای هلندی وابسته به نیروهای حافظ صلح سازمان ملل پناه آورده بودند که توسط سربازان هلند به صربها تحویل داده شدند. | ||
| خط ۲۶۸: | خط ۲۶۱: | ||
ملادیچ به دلیل کشتار بیش از 8 هزار بوسنیایی مسلمان در سربرنیتسا در 11 جولای 1995 از سوی دادگاه بین‌المللی جرایم جنگی لاهه به حبس ابد محکوم شد. | ملادیچ به دلیل کشتار بیش از 8 هزار بوسنیایی مسلمان در سربرنیتسا در 11 جولای 1995 از سوی دادگاه بین‌المللی جرایم جنگی لاهه به حبس ابد محکوم شد. | ||
در این کشتار بیش از 8 هزار و 372 بوسنیایی کشته شدند، بسیاری از زنان و کودکان از | در این کشتار بیش از 8 هزار و 372 بوسنیایی کشته شدند، بسیاری از زنان و کودکان از خانه‌هایشان آواره شدند.<ref>[https://www.aa.com.tr/fa/%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86/%D9%86%D8%B3%D9%84-%D9%83%D8%B4%DB%8C-%D8%B3%D8%B1%D8%A8%D8%B1%D9%86%D9%8A%D8%AA%D8%B3%D8%A7-%D8%B2%D8%AE%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%AA%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D9%86%D8%A7%D9%BE%D8%B0%DB%8C%D8%B1-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%A8%D9%88%D8%B3%D9%86%DB%8C/1200034 برگرفته از سایت aa.com]</ref> | ||
'''''اعتراف هلندی‌ها به جرم خود''''' | '''''اعتراف هلندی‌ها به جرم خود''''' | ||
پس از پایان جنگ بوسنی با قرارداد صلح دایتون، دیوان بین‌المللی ویژه رسیدگی به جرائم ارتکابی در یوگسلاوی سابق تشکیل شد و شماری از رهبران صرب از جمله اسلوبودان میلوشویچ، رادوان کاراجیچ و راتکو ملادیچ را به دلیل مشارکت در نسل‌کشی مسلمانان به حبس ابد محکوم کرد. شبکه یورو نیوز در این خصوص گزارش داده‌است که دادگاه عالی هلند نیز، با تأیید ماهوی رأی دادگاه بدوی و | پس از پایان جنگ بوسنی با قرارداد صلح دایتون، دیوان بین‌المللی ویژه رسیدگی به جرائم ارتکابی در یوگسلاوی سابق تشکیل شد و شماری از رهبران صرب از جمله اسلوبودان میلوشویچ، رادوان کاراجیچ و راتکو ملادیچ را به دلیل مشارکت در نسل‌کشی مسلمانان به حبس ابد محکوم کرد. شبکه یورو نیوز در این خصوص گزارش داده‌است که دادگاه عالی هلند نیز، با تأیید ماهوی رأی دادگاه بدوی و تجدید‌نظر، مسئولیت مستقیم این کشور در قبال جان باختن ۳۵۰ مرد و پسر بوسنیایی در جریان کشتار سربرنیتسا را پذیرفت. | ||
اما دادگاه هلند، پس از مدتی کوتاه، حکم خود را پس گرفت! این دادگاه، اعلام کرد که نیروهای هلندی مستقر در سربرنیتسا که برای نسل‌کشی مسلمانان به صربها چراغ سبز نشان داده و حفاظت از | اما دادگاه هلند، پس از مدتی کوتاه، حکم خود را پس گرفت! این دادگاه، اعلام کرد که نیروهای هلندی مستقر در سربرنیتسا که برای نسل‌کشی مسلمانان به صربها چراغ سبز نشان داده و حفاظت از آنها را رها کردند، سهم بسیار اندکی در این کشتار داشته و نباید بابت این موضوع مورد محاکمه و سرزنش قرار گیرند!<ref>[http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/93823/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7 برگرفته از سایت پیام آفتاب]</ref> | ||
'''''استدلال مضحکانه دادگاه هلند''''' | '''''استدلال مضحکانه دادگاه هلند''''' | ||
دادگاه هلند، سهم این کشور در نسل‌کشی سربرنیتسا را با یک استدلال مضحکانه و کاملاً غیر حقوقی به ۱۰ درصد کاهش داد. در این حکم آمده‌است: | دادگاه هلند، سهم این کشور در نسل‌کشی سربرنیتسا را با یک استدلال مضحکانه و کاملاً غیر حقوقی به ۱۰ درصد کاهش داد. در این حکم آمده‌است: | ||
«اگر قربانیان در منطقه تحت حفاظت سازمان ملل می‌ماندند، تنها ۳۰ درصد شانس زنده ماندن داشتند و تنها ۱۰ درصد مسئولیت خروج قربانیان از منطقه و کشته شدن | «اگر قربانیان در منطقه تحت حفاظت سازمان ملل می‌ماندند، تنها ۳۰ درصد شانس زنده ماندن داشتند و تنها ۱۰ درصد مسئولیت خروج قربانیان از منطقه و کشته شدن آنها به عهده صلح بانان هلندی بوده‌است!» | ||
به عبارت بهتر، دادگاه هلند مدعی شده‌است که اگر مسلمانان سربرنیتسا زنده هم می‌ماندند، بالاخره بخشی از | به عبارت بهتر، دادگاه هلند مدعی شده‌است که اگر مسلمانان سربرنیتسا زنده هم می‌ماندند، بالاخره بخشی از آنها (به دلیل محاصره صربها) جان می‌باختند! بنابراین، صلح بانان هلندی با رها کردن این منطقه و عدول از مسئولیت حفاظت از مسلمانان ساکن سربرنیتسا، صرفاً این روند (مرگ مسلمانان) را تسریع کرده‌اند! این در حالی‌است که دادگاه بدوی در سال ۲۰۱۴ و یک شعبه دادگاه تجدید‌نظر هلند در سال ۲۰۱۷، دولت این کشور را در قبال انفعال کلاه آبی‌های هلندی سازمان ملل متحد در جریان کشتار سربرنیتسا به میزان ۳۰ درصد مسئول دانسته بودند! اگرچه آن حکم نیز غیرعادلانه بود و کلاه آبی‌های هلندی، ۱۰۰ درصد در کشتار مردم سربرنیتسا و تحقق آن فاجعه انسانی بزرگ، مقصر بوده‌اند، اما دادگاه عالی هلند، این میزان اندک را نیز به ۱۰ درصد تقلیل داده تا بر همگان اثبات شود که «عدالت» چگونه در دادگاه عالی هلند و دیگر کشورهای اروپایی پیاده میشود!<ref>[http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/93823/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7 برگرفته از سایت پیام آفتاب]</ref> | ||
'''''شکایت خانواده قربانیان از صلح بانان هلندی''''' | '''''شکایت خانواده قربانیان از صلح بانان هلندی''''' | ||
در سند شکایت و اعلام جرم خانواده قربانیان در قبال صلح بانان هلندی، به وضوح ابعاد واقعی جنایت بزرگ | در سند شکایت و اعلام جرم خانواده قربانیان در قبال صلح بانان هلندی، به وضوح ابعاد واقعی جنایت بزرگ آنها ترسیم و تشریح شده‌است. | ||
در این سند حقوقی آمده‌است: | در این سند حقوقی آمده‌است: | ||
«پس از پایان جنگ داخلی بوسنی، در ژوئیه ۱۹۹۵، ۴۰۰ سرباز صلح‌بان هلندی حافظ امنیت این شهر که از سوی سازمان ملل متحد منطقه حفاظت شده و امن اعلام شده بود در انجام وظایف خود کوتاهی کرده‌اند، زیرا مردان بوسنیایی پس از خروج از پناهگاه سازمان ملل کشته شدند. نیروهای هلندی در پناهگاه خود در سربرنیتسا هزاران پناهجوی مسلمان بوسنیایی را تحت حمایت داشتند. پس از تکمیل ظرفیت پناهگاه از پذیرش پناهجویان جدید سر باز زدند و به نیروهای صرب اجازه تخلیه پناهجویان را دادند. در گزارش دادگاه اولیه آمده بود که صلح‌بانان هلندی می‌دانستند که مردان و پسران جوانی که از بقیه جدا شده و به منطقه نامعلومی برده شدند در خطر هستند.»<ref>[http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/93823/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7 برگرفته از سایت پیام آفتاب]</ref> | «پس از پایان جنگ داخلی بوسنی، در ژوئیه ۱۹۹۵، ۴۰۰ سرباز صلح‌بان هلندی حافظ امنیت این شهر که از سوی سازمان ملل متحد منطقه حفاظت شده و امن اعلام شده بود در انجام وظایف خود کوتاهی کرده‌اند، زیرا مردان بوسنیایی پس از خروج از پناهگاه سازمان ملل کشته شدند. نیروهای هلندی در پناهگاه خود در سربرنیتسا هزاران پناهجوی مسلمان بوسنیایی را تحت حمایت داشتند. پس از تکمیل ظرفیت پناهگاه از پذیرش پناهجویان جدید سر باز زدند و به نیروهای صرب اجازه تخلیه پناهجویان را دادند. در گزارش دادگاه اولیه آمده بود که صلح‌بانان هلندی می‌دانستند که مردان و پسران جوانی که از بقیه جدا شده و به منطقه نامعلومی برده شدند در خطر هستند.»<ref>[http://www.payam-aftab.com/fa/doc/news/93823/%D8%B3%D8%A7%D9%86%D8%B3%D9%88%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%AC%D9%86%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D9%85%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%B1%D9%88%D9%BE%D8%A7 برگرفته از سایت پیام آفتاب]</ref> | ||
=پانویس= | == پانویس == | ||
{{پانویس | {{پانویس}} | ||
[[رده: کشورهای دارای جمعیت مسلمان]] | [[رده:کشورها]] | ||
[[رده:کشورهای دارای جمعیت مسلمان]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۲ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۲:۱۵
| نام کشور | جمهوری صربستان |
| مکان | اروپا |
| منطقه زمانی | GMT+2. Utc+1(cet) |
| جمعیت | ۸٬۰۲۳٬۵۵۷ |
| جمعیت مسلمانان | ۲۵۶٬۷۵۴ |
| زبان رایج | مجارستانی، آلبانی، کرواسی |
| پایتخت | بلگراد |
| نوع حکومت و ساختار سیاسی | جمهوری |
| زبان‌های رسمی | صربی، رومانیایی، مجاری |
| واحد پول | دینار صربی (RSD) |
صربستان (به صربی: Србија) با نام رسمی جمهوری صربستان (به صربی: Република Србија) کشوری است که همه اطراف آن را خشکی فراگرفته و در مرکز جنوب خاوری اروپا، بخش جنوبی جلگهٔ پانونی و جنوب شبه‌جزیره بالکان را دربرگرفته‌است. همسایگان این کشور عبارتند از: مجارستان در شمال، رومانی و بلغارستان در شرق، جمهوری مقدونیه و مونته‌نگرو و کوزوو در جنوب، کرواسی و بوسنی و هرزگوین که در غرب با صربستان هم‌مرز است. شهر بلگراد پایتخت این کشور است.
تاریخ صربستان
مردمان این بخش از جهان از نژاد اسلاو بودند. اینان در این گوشه اروپاساکن شدند و پس از چندی فرمانروایی تزارهای صربستان را ساختند. عثمانیان در یورش به اروپا واپسین تزار صرب را کشتند و آنگاه تا زمان چیرگی امپراتوری عثمانی این سرزمین در اختیار آنان بود. [۱]
صربستان به همراه مقدونیه، مونته‌نگرو و بوسنی و هرزگوین از سال ۱۳۸۹ میلادی زیر سلطهٔ امپراتوری عثمانی رفت و پس از ۴ سده در سال ۱۹۱۲ به دنبال جنگ کوزوو به آزادی دست یافت و بعد از آن به‌عنوان یکی از جمهوری‌های سه‌گانه، همراه با کرواسی و اسلوونی، پادشاهی یوگسلاوی را تشکیل داد که این حکومت نیز تا سال ۱۹۴۵ و به قدرت رسیدن تیتو ادامه داشت. مهاجرت صربها به سوی مناطق غربی‌تر به دنبال ورود ترکهای عثمانی صورت گرفت و اصولاً اولین هسته‌های تداخل و تلفیق در جهت یوگسلاوی کنونی از همین زمان آغاز شد.[۲]
برای قرنها در مرزهای فرهنگی میان شرق و غرب یک پادشاهی قدرتمند صرب در قرون وسطی –بعدها با نام امپراتوری- بیشتر بالکان را در تصرف داشت. حکومت نوین صربستان در سال ۱۸۱۷ در پی قیام دوم صربها به‌وجود آمد. مرزهای امروزی کشور پس از جنگ جهانی دوم شکل گرفت. در آن زمان صربستان یک واحد فدرال درون جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی شد. صربستان در سال ۲۰۰۶ پس از آنکه مونته‌نگرو از اتحاد صربستان و مونته‌نگرو جدا شد، دوباره پس از فروپاشی یوگسلاوی در سال ۱۹۹۰ به وضعیت حکومت منفرد درآمد. در سال ۲۰۰۸، استان خودمختار کوزوو، به صورت یکطرفه از صربستان اعلان استقلال کرد. حکومت صربستان استقلال کوزوو را غیرقانونی دانسته و آن را به رسمیت نمی‌شناسد. کشورهای دنیا نیز واکنش‌های متفاوتی نسبت به این رویداد داشته‌اند.[۳]
پس از جنگ جهانی اول بود که این سرزمین با رژیم پادشاهی اعلام استقلال پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی جمهوری سوسیالیستی یوگسلاوی هم در جریان جنگهای یوگسلاوی تجزیه شد (فروپاشی یوگسلاوی) و تنها دو جمهوری صربستان و مونته‌نگرو باقی ماندند که تا سال ۲۰۰۳ با نام جمهوری فدرال یوگسلاوی شناخته می‌شدند. در سال ۲۰۰۳، کشور یوگسلاوی به صربستان و مونته‌نگرو تغییر نام داد. برخی کشورها مانند آمریکا از سال ۱۹۹۲ به این کشور صربستان و مونته‌نگرو می‌گفتند.
در ۳۱ مه ۲۰۰۶ همه‌پرسی استقلال در مونته نگرو برگزار شد و ۵۵٫۵٪ شرکت‌کنندگان رأی به استقلال مونته‌نگرو دادند. در سوم ژوئن مونته‌نگرو به صورت رسمی اعلام استقلال کرد.[۴]
جغرافیای صربستان
صربستان با نام رسمی جمهوری صربستان یک کشور محاط در خشکی در مرکز جنوب خاوری اروپا است که بخش جنوبی جلگهٔ پانونی و جنوب شبه‌جزیره بالکان را دربرگرفته‌است. کشور صربستان با مجارستان در شمال، رومانی و بلغارستان در شرق، جمهوری مقدونیه و مونته‌نگرو در جنوب، کرواسی و بوسنی و هرزگوین در غرب هم‌مرز است. بلگراد پایتخت این کشور است.[۵]
صربستان در اروپا، در شبه‌جزیره بالکان و در جلگه پانونین قرار دارد. جایی که پیوندگر میان مرکز، جنوب و خاور اروپاست. رودخانه دانوب (۲۸۵۰ کیلومتر) در یک‌سوم شمال کشور جاری است. طول ۵۸۸ کیلومتری این رودخانه در کشور، مرز با کرواسی و بخشی از مرز با رومانی را تشکیل داده‌است. از دیگر رودخانه‌های صربستان میتوان «ساوا»، «تیمیش»، «درینا» و «بگج» را نام برد. بیش ار یک چهارم سرزمین صربستان (۲۷٪) پوشیده از جنگل است.
شرایط طبیعی و به‌ویژه ناهمواری‌ها و شرایط توپوگرافیک صربستان به‌گونه‌ای است که برخلاف دیگر جمهوری‌های پیشین یوگسلاوی که غلبهٔ مناطق کوهستانی در آنها چشمگیر است، بهره‌مند از دشت‌های واسطه‌ای کوچک و بزرگ است که به همراه اقلیمی نسبتاً مساعد و متنوع و وجود منابع آب تقریباً کافی به بزرگترین مرکز تولیدات فراورده‌های کشاورزی یوگسلاوی تبدیل شده‌بود. عبور رودخانه دانوب و شاخه‌های آن نیاز آب کشاورزی ۹۴٪ از زمینهای زیر کشت صربستان و وویوودینا را بر طرف می‌کند.[۶]
پایتخت صربستان
پایتخت کشور صربستان شهر بلگراد می‌باشد. این شهر که در حد فاصل رودخانه‌های دانوب و رود ساوا قرار گرفته بیش از ۱٫۱۵۰٫۰۰۰ نفر سکنه دارد که با احتساب محدوده حومه شهر جمعیت آن به بیش از دو میلیون می‌رسد. از این‌رو بلگراد یکی از بزرگترین شهرهای جنوب غرب اروپا محسوب میشود.
شهر بلگراد حدود ۳٫۶ درصد از مساحت خاک صربستان را شامل میشود و ۱۵ درصد از جمعیت این کشور در بلگراد ساکن هستند. مساحت شهر بلگراد ۳۶۰ کیلومتر مربع بوده و در صورتی که محدوده آن را نیز به حساب آوریم، مساحت آن ۳۲۲۳ کیلومتر مربع می‌باشد.[۷]
شهرهای مهم صربستان
سوبتیستا
شهر سوبتیتسا یک شهر زیبا در بخش شمالی صربستان است که در این شهر تنوع نژادی زیادی دیده میشود. این شهر بسیار بزرگ است و دارای ساختمان‌های هنری ویژه‌ای است. در نظر داشته باشید که به طور کلی این شهر یکی از بهترین شهرهای دیدنی در کشور صربستان محسوب میشود و بزرگترین مرکز خرید نیز در این شهر قرار گرفته است. ایرانیان اغلب این شهر را گزینه خوبی برای زندگی می‌دانند.
زرنجانین
شهر زرنجانین کشور صربستان یکی از شهرهای زیبا و خاص محسوب میشود که تاریخ بسیار وسیعی دارد این شهر به طور کلی در طول تاریخ تغییرات زیادی را شامل شده است اینطور که شواهد نشان می‌دهد در قرن نوزدهم این شهر توانسته تغییرات زیادی را ایجاد نماید. گشت‌وگذار در صربستان به طور کلی دسته‌بندی‌های مختلفی دارد.
ورانیه
شهر ورانیه یک شهر جنوبی در صربستان است که به طور کلی از دسته شهرهای بزرگ محسوب میشود و بیشتر برای دوره‌های عثمانی استفاده میشود. این شهر دارای فرهنگ محلی و خاصی است و قلعه‌های رومی زیبایی در آن دیده میشود. این شهر فرهنگ محلی زیادی دارد.
ساد
نووی ساد یکی از شهرهای شمالی کشور صربستان است که مشهور به کوچ نشین نو است این شهر به طور کلی از دسته شهرهایی است که بیشتر جوانان در مهاجرت به کشور صربستان آن را می‌پسندند. شرایط تحصیل و کار در این شهر بسیار حرفه‌ای دیده میشود.
دروانگراد
شهر دروانگراد یکی از شهرهای بسیار مهم در صربستان است که در بخش غربی این کشور قرار دارد. این شهر دارای فضای رنگارنگ و بسیار دیدنی است و زندگی در آن بسیار لذت بخش است. این شهر دهکده تاریخی صربستان محسوب میشود.
پوژارواتس
شهر پوژارواتس یکی از شهرهای تاریخی در است که دارای موزه‌های زیادی دارد این شهر به طور کلی مناظر طبیعی بسیار دل‌انگیزی دارد و یکی از بهترین شهرهای کشور صربستان محسوب میشود این شهر در سفرهای گردشگری بسیار زیبا و دیدنی است
تقسیمات کشوری صربستان
صربستان به ۲۹ ناحیه علاوه بر شهر بلگراد بخش شده‌است. ناحیه‌ها و شهر بلگراد نیز به چندین شهر تقسیم شده‌اند. صربستان دو استان خودمختار دارد: کوزوو و متوهیا در جنوب (۵ ناحیه و ۳۰ شهر)، و وُیوودینا در شمال (۷ ناحیه و ۴۶ شهر). کوزوو اعلان استقلال کرده‌است، اما کماکان زیر نظر نمایندگان موقت سازمان ملل اداره میشود. کوزوو در ۱۷ فوریه ۲۰۰۸ با وجود مخالفت بلگراد اعلان استقلال کرد. آن بخش از صربستان که نه در کوزوو قرار دارد و نه در وویوودینا، صربستان مرکزی نام دارد. صربستان مرکزی بر خلاف دو استان خودمختار، بعنوان یک تقسیم کشوری به‌شمار نمی‌آید و حکومت محلی جداگانه‌ای ندارد. آنچنان که میتوان صربستان مرکزی را یک «صربستان سره و کامل» دانست.[۸]
حکومت و سیاست در صربستان
حکومت در صربستان از نوع جمهوری است که در آن رئیس‌جمهور، رئیس حکومت است.
کوزوو بخشی از صربستان است که از سال ۱۹۹۹ میلادی تحت نظارت سازمان ملل متحد اداره میشود. این بخش خودگردان از سال ۱۹۹۳ درگیر ناآرامی‌هایی بود. ارتش جدایی‌طلب در این بخش شورش کردند و تلاش کردند کوزوو را از صربستان جدا کنند.
با دخالت نیروهای سازمان ملل متحد و پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) آرامش نسبی به منطقه بازگشت.
موضوع نامزدی صربستان در اتحادیه اروپا نیز در اول مارس ۲۰۱۲ به تصویب سران این اتحادیه رسید.[۹]
اقتصاد در صربستان
میزان تورم صربستان
میزان تورم سالانه در صربستان به 2/1٪ در ماه سپتامبر 2018 کاهش یافت و از 2.6٪ در ماه گذشته به میزان 2.8٪ رسیده بود. این پایین‌ترین میزان تورم از ماه مه بود که عمدتا به دلیل کاهش قیمت مواد غذایی و نوشیدنی‌های غیر الکلی (1.4٪ از 2.6٪ در ماه اوت) و مسکن و آب و برق (2.2٪ از 2.6٪) بود. علاوه بر این، هزینه برای مبلمان و لوازم خانگی (0.6٪ از 1.2٪) و رستوران و هتل‌ها (1٪ از 1.3٪) کاهش یافته است. از سوی دیگر، قیمت‌ها برای حمل و نقل (5.9٪ از 5.4٪)، تفریح و فرهنگ (2.8٪ از 2.7٪)، سلامت (2.2٪ از 1.8٪) و کالاها و خدمات متفرقه (2٪ از 1.8٪) دارای رشد سریعی بود.
در همین حال، قیمت‌ها برای ارتباط (9.1٪، همانند ماه اوت) و لباس و کفش (-0.9٪ از -0.4٪) کاهش یافته است. بر مبنای ماهانه، قیمت مصرف کننده 0.3٪ کاهش یافته است. نرخ تورم در صربستان در سال 2007 تا 2018 به میزان 5.81 درصدی بوده است که در ماه ژوئن سال 2008 به بالاترین سطح خود یعنی 14.90 درصد رسیده است و در ماه ژانویه 2015 به پایین‌ترین حد 0.19 درصد رسیده است. میزان تولید ناخالص ملی صربستان تولید ناخالص ملی (GDP) درآمد و خروجی ملی را برای اقتصاد یک کشور مشخص اندازه نمی‌گیرد. تولید ناخالص ملی برابر است با هزینه‌های کلی همه ی خدمات و محصولات نهایی تولید شده درون یک کشور در یک دوره ی مشخص. تولید ناخالص ملی صربستان در سال 2017 برابر 43/41 میلیارد دلار آمریکا بوده است.[۱۰]
پول رایج
پول رایج کشور صربستان، دینار صربستان است و اغلب معاملات تجاری در داخل کشور با پول رسمی انجام میشود. در فرودگاه‌های کشور، شما میتوانید به آسانی دلارها یا یورو همراه خودتان را به دینار این کشور تبدیل نمایید. در صورت همراه داشتن یورو نیز میتوانید به خرید اجناس و کالاها در صربستان بپردازید. شهر بلگراد نسبت به سایر شهرهای این کشور، نرخ‌های نسبتا بالاتری دارد و قیمت اجناس گران است. اما در سایر شهرهای این کشور میتوانید با قیمت‌های بسیار پایین‌تری نسبت به بلگراد، اجناس دلخواه‌تان را خریداری نمایید.[۱۱]
میزان تولید ناخالص ملی
من با مقایسه این رقم برای کشورهایی نظیر آمریکا، چین، روسیه، کره ی جنوبی و ترکیه به ترتیب به 19390، 12237، 1577، 1530، 851 میلیارد دلار می‌رسد. تولید ناخالص داخلی صربستان برابر با 0.07 درصد اقتصاد جهانی است. میانگین تولید ناخالص ملی این کشور از سال 1995 تا 2017 برابر با 51/30 میلیارد دلار و بالاترین و پایین‌ترین مقادیر آن به ترتیب برابر 26/46 میلیارد دلار در سال 2008 و 54/6 میلیارد دلار در سال 2000 بوده است.
قدرت خرید مردم صربستان
با توجه به عملکرد قوی اقتصادی در سه ماهه دوم سال، داده‌های موجود در سه ماهه سوم نشان می‌دهد که رشد اقتصادی به صورت گسترده‌ای در حال افزایش است. رشد دستمزد پایدار در ماه جولای بالاتر از نرخ تورم و شرایط اقتصادی بوده است و از هزینه‌های خانوار در سه ماهه سوم حمایت می‌کند و به همین ترتیب، رشد فروش در خرده فروشی‌ها در ماه اوت به میزان قابل توجهی افزایش یافته است. و این فروش در مقابل کالاهای غیر غذایی فروش قابل توجهی داشته است که این نشانه‌ای از افزایش درآمد قابل توجه مصرف کنندگان است.
علاوه بر این‌ها با ورود گردشگران خارجی در همان ماه، این افزایش درآمدها با سرعت بسیار زیادی رشد کرد. علاوه بر این‌ها فعالیت‌های ساخت و ساز که توسط سرمایه گذارهای مسکونی قوی پشتیبانی میشود، کمک زیادی در زمینه ی اقتصادی این کشور کرده است. در مجموع، فعالیت‌های اقتصادی داخلی کمک زیادی به اقتصادی کشور صربستان کرده است که عواملی همچون کاهش بیکاری و افزایش دستمزد رشد چشمگیری در افزایش رشد اقتصادی این کشور کرده است و همچنین باعث ایجاد زمینهای برای سرمایه‌گذاری‌های خارجی نیز شده است.
رشد اقتصادی صربستان
رشد اقتصاد کشور صربستان در سه ماهه اول سال 2018 به میزان 4.5 درصد بصورت سالیانه افزایش یافته است درحالیکه پیش‌بینی‌ها بیش از 3. 1 درصد بوده است. این اطلاعات در تاریخ 30 آوریل توسط اداره آمار صربستان منتشر شده‌اند. جزئیات کامل در اواخر ماه می‌منتشر میشوند، اما سرمایه‌گذاری در این کشور نقش کلیدی را در افزایش رشد اقتصاد ایفا می‌کند که نیاز به تحلیل دارد. طبق آمار ارائه شده، کشور صربستان در سال‌های اخیر دارای رشد اقتصادی زیادی بوده است.
در سال اخیر، رشد اقتصادی کشور صربستان تنها 2% بوده است. طبق تحقیقات اداره آمار این کشور، ارزیابی میانگین رشد اقتصادی در سه ماهه اول سال 2018، 4.5 درصد افزایش سالیانه داشته است. این رقم به طور شگفت‌انگیزی در ماههای ژانویه- مارس 2018 در زمینه تولید صنعتی5.9% به افزایش یافته است. فروش جزئی به 3.2 درصد و میزان واردات 12.3 درصد افزایش یافته است. افزایش صادرات نیز 8.7 درصد ارزیابی شده است.
با این حال، در بخش ساخت و ساز نیز جای تعجب وجود دارد، تعداد مجوز‌های ساخت و ساز طی ماههای ژانویه – فوریه 2018 28.9 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافته است، که نشان‌دهنده این است که نرخ GDP در سه ماهه اول عمدتا توسط سرمایه‌گذاری‌ها پشتیبانی میشود. ساخت و ساز در کشور صربستان توسط بخش عمومی و خصوصی سرمایه‌گذاری میشود، همانطور که دولت در اواخر سال 2018 یک دوره سرمایه‌گذاری جدید را آغاز کرده است. ضمنا با مشاهده پرداختی‌ها متوجه افزایش 21 درصدی سرمایه‌گذاری خارجی از ماههای ژانویه تا فوریه خواهیم شد. شرایط اقامت و کار در صربستان را میتوانید از مشاورین موسسه حقوقی برگزیده اصطهباناتی (توسعه گران مهر) بخواهید.
رنکینگ جهانی در کلیه زمینه‌های صربستان
کشور صربستان در زمینه بهداشت و درمان رتبه خوبی دارد به طوریکه درصدهای بهداشتی در این کشور به رشد خوبی رسیده است و مشخص است که این کشور توانسته در یک فضای بهداشتی به رشد خوبی دست یابد.
کشور صربستان یک کشور قدرتمند در زمینه کسب و کار محسوب میشود رشد کاری در کشور صربستان نیز به صورتی است که افراد میتوانند با داشتن تخصص محدود نیز ورود به بازار کاری داشته باشند این موضوع در کمتر کشور دیگری دیده میشود.
پایین بودن نرخ بیکاری در کشور صربستان سبب شده است که فضای درآمدزایی به صورت دقیق و صحیح پیش برود در نظر داشته باشید که این کشور به طور کلی کار و ورود به کار را برای خارجیان فراهم سازد.
یکی دیگر از بخش‌های درآمدزایی در صربستان ثبت شرکت است، شرکت‌های ایرانی روز به روز در کشور صربستان بیشتر میشود و این موضوع نشان می‌دهد که این کشور در مسیرهای تجاری رشد دقیقی داشته است شایان ذکر است که در کشور صربستان دسته‌بندی‌های بسیار دقیقی در زمینه ثبت شرکت دیده میشود.
کشور صربستان یک کشور قدرتمند در زمینه فروش جزئی است به طوریکه دولت صربستان بیشترین میزان سودآوری خود را در خرید و فروش جزئی در نظر گرفته است در نظر داشته باشید که میزان واردات در صربستان نیز رشد 12 درصدی داشته است و مشخص شده است که این کشور توانسته فضای سرمایه‌گذاری خوبی ایجاد نماید. ساخت و ساز در کشور صربستان به سه بخش مهم تقسیم میشود بخش اول ساخت و ساز در زمینه کسب و کارهای روتین است که می‌تواند رتبه این کشور را نیز بیشتر شود.
یکی دیگر دلایل شهرت صربستان وجود فضای بیمه بسیار دقیق و صحیح است، بیمه‌های موجود در صربستان دسته‌بندی‌های مشخصی دارد و افراد میتوانند از آن استفاده نمایند. شایان ذکر است که صربستان یک کشور قدرتمند در زمینه کسب و کار محسوب میشود.[۱۲]
قوانین عمومی صربستان
در کشور صربستان حق ندارید از کسی در مورد کار و درآمد توضیح بخواهید.
شما حق ندارید برای فرزندان خود تصمیم‌گیری نمایید.
بانوان در کشور صربستان در دوره بارداری نباید مشغول به کار شوند.
در کشور صربستان فضای درآمدزایی به صورتی است که میتوانید از پس هزینه‌های زندگی بر آیید و باید سعی کنید پس انداز خوبی داشته باشید.
مردم کشور صربستان بسیار علاقه‌مند به شب نشینی هستند و توریستها در این کشور در فضای درآمدزایی خوبی قرار دارند.[۱۳]
مردم صربستان
مردم صربستان حدود سه قرن تحت سلطه عثمانی ها بوده اند، سنت و آداب و رسومشان تا حد زیادی از آن ها تأثیر گرفته است و صربی ها به شدت به هنر علاقه‌مند هستند و برایشان دارای الویت مهم و اساسی دارد و به همین دلیل است که نقاش، مجسمه ساز، بازیگر و آهنگسازان بسیار هنرمند و زبردستی را میتوان در میان مردم مشاهده کرد و در ضمن بعد از انقلاب صربستان و مستقل شدن این کشور، روی فرهنگ صربی بیشتر کار شد تا بتوانند آن را بیشتر از قبل تقویت کرده و موفق هم شدند.[۱۴]
فرهنگ و آداب و رسوم مردم صربستان
مردم صربستان مردم بسیار خونگرم هستند و مهمان نوازی آنها در برابر گردشگران شهره جهان دارد؛ با وجود اینکه پتانسیلهای گردشگری در این کشور بسیار بالا است، مردم صربستان سعی میکنند تا از سنین پایین تر زبان انگلیسی خود را یاد بگیرند و خود را تقویت کنند و اغلب با گردشگران صربستان و توریستها به زبان انگلیسی صحبت می کنند؛ درنتیجه اگر شما به زبان انگلیسی مسلط هستید، میتوانید به خوبی در این کشور به گشت وگذار و تفریح بپردازید و آدرس ها و مناطق گردشگری صربستان را به راحتی پیدا کنید. در فصل تابستان، گردشگران صربستان اغلب در شهر بلگراد می‌روند؛ پارک های ملی این شهراز محبوبترین جاذبه‌های گردشگری صربستان می‌باشد، اما در فصل زمستان، صرب ها پیست های اسکی کوهستانی را برای گردشگران محیا میکنند.
ایران و کشور صربستان به لحاظ فرهنگی و آداب و رسوم بسیار به هم نزدیک هستند و علاقه‌مندان به زبان و فرهنگ ایرانی در بین مردم صربستان بسیار دیده میشوند که گروه‌های گردشگری این امکان را برای گردشگران صربستان در خصوص آشنایی و نزدیکی بیشتر دو کشور با امکانات یکدیگر جهت همکاری‌های تجاری و اقتصادی فراهم میکنند؛ در چهاردهمین نشست کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری صربستان که دسامبر سال پیش در تهران برگزار شد، یادداشت تفاهم همکاری بین دو کشور در هشت بند و برای یک دوره پنج ساله توسط " مسعود سلطانی فر" معاون رئیس‌جمهوری و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران و " راسیم لیاییچ " معاون نخست‌وزیر و وزیر تجارت، گردشگری و ارتباطات صربستان به امضا رسید که تاثیر بسیار مهمی در صنعت گردشگری 2 کشور برجای گذاشت.[۱۵]
صربستانی‌ها مردم خون‌گرمی هستند و مهمان‌نوازی‌شان دربرابر گردشگران شهره جهان است. باوجود آنکه پتانسیلهای گردشگری این کشور بسیار بالاست، مردم صربستان، سعی میکنند تا از سنین پایین‌تر زبان انگلیسی را یاد بگیرند و اغلب با گردشگران و توریستها به زبان انگلیسی سخن می‌گویند. درنتیجه اگر شما به زبان انگلیسی مسلط باشید، میتوانید به خوبی در این کشور به گشت‌وگذار بپردازید و آدرس‌ها و مکان‌های گردشگری را به آسانی پیدا کنید. درفصل تابستان، گردشگران اغلب در شهر بلگراد به سر می‌برند و پارک‌های ملی این شهر، محبوبترین جاذبه برای گردشگران است. اما در فصل زمستان، صربها پیست‌های اسکی کوهستانی را برای گردشگران آماده میکنند.[۱۶]
آیین بزرگ و مهم صربستان، جمعه بزرگ (veliki petak)
در آیین کلیسای ارتودوکس صربستان، جمعه بزرگ (veliki petak) روز به صلیب کشیده شدن مسیح (ع) می‌باشد که برای افراد مومن مسیحی غمگین‌ترین روز برایشان در تاریخ بشمار رفته و به آن " جمعه سیاه " نیز می گویند و همچنین آیین ها و مراسم مذهبی مهم و خاصی را در کلیساها برگزار می کنند و مراسم گرامیداشت این روز در میان مردم نیز با آداب و رسوم متنوع و قابل احترامی همراه می‌گردد و در ضمن توجه داشته باشید که که طبق تعلیمات کلیسای ارتودوکس، در این روز کار کردن کلا ممنوع بوده و افراد مومن و معتقد تمام روز را مشغول به عزاداری، نیایش و روزه بوده و اینکه آنها از خوردن گوشت پرهیز کرده و به جای وعده غذایی از سبزیجات و میوه استفاده می کنند، همچنین موسیقی و شادی در این روز حرام می‌باشد و برای نشان دادن اهمیت این واقعه مهم، مردم از انجام کارهای روزمره اجتناب میکنند و به عبادت می‌پردازند و معتقدان ارتودوکس بر حسب احترام به این روز در جمعه بزرگ آتشی نمی‌‌افروزند و نانی نمی‌‌پزند و در ضمن در جمعه سیاه، زنان سوزن به دست نمی‌‌گیرند و نیز اعتقاد دارند در غیر این صورت دست آنها حتما زخمی‌خواهد شد![۱۷]
نکته حائز اهمیت در این روز این است که آداب و رسوم جمعه بزرگ خیلی متفاوت است مثلا یک نمونه رنگ کردن تخم مرغ های عید پاک است که توسط زنان و دختران صورت می‌‌گیرد و جالب است بدانید که تخم مرغ نشانه زایش و زندگی جاویدانی است که مسیح به یاران خود وعده داده است و اینکه اولین تخم مرغ رنگ شده که حتما باید به رنگ قرمز باشد اهمیت بسیار ویژه‌ای دارد و معمولا تا عید پاک سال آینده آن را نگه می‌‌دارند، ضمنا رنگ سرخ دارای سمبلی از خون ریخته شده مسیح محسوب میشود.
موقعیت و جمعیت مردم صربستان
صربستان که با نام رسمی جمهوری صربستان در میان کشورهای جهان شناخته میشود، کشوری محصور در خشکی است که با هیچ دریا و یا اقیانوسی در ارتباط نمی‌باشد؛ این کشور که در جنوب شرقی اروپا قرار گرفته است از شمال با کشور مجارستان، از شرق با رومانی و بلغارستان، از جنوب با جمهوری مقدونیه و مونته نگرو و از غرب نیز با کشورهای کرواسی و بوسنی هرزگوین همسایه می‌باشد؛ کشور صربستان از نظر جغرافیایی در یکی از راه‌‌های بین المللی اصلی قرار گرفته است و مرکز و غرب اروپا را به کشورهای یونان، ترکیه، قاره آسیا، آفریقا و منطقه خاورمیانه را متصل می‌کند؛ صربستان با مساحتی حدود ۷۷۴۷۴ کیلومتر مربع زمین، به عنوان صد و هجدهمین کشور بزرگ از لحاظ مساحت محسوب میشود؛ جمعیت این کشور 10 میلیون و 150 هزار و 256 نفر می‌باشد و میانگین سنی جمعیت در این کشور 3/37 سال می‌باشد، امید به زندگی در بدو تولد برای زنان 86/77 سال و برای مردان 49/72 سال است؛ 82/9درصد از مردم آن صرب، 9/3 درصد مجار، 4/1درصد رومانیایی، 1/1 درصد یوگسلاو، 8/1درصد بوسنیایی و 9/0 درصد مونته نگرویی هستند و زبان رسمی این کشور صربیایی می‌باشد.[۱۸]
زبان مردم صربستان
جنگهای دهه 90 میلادی بر ساختار زبان صربی کرواتی، تاثیر چندانی ندارد و آن چه تغییر یافت تنها نام زبان این کشور بود، بیست سال قبل از جدایی کرواسی از یوگسلاوی سابق، نام زبان صربی کرواتی به نام کرواتی تغییر پیدا کرد و این نشانگر آن بود که نوعی خصومت و عدم تفاهم میان صاحبان این زبان مشترک وجود داشته است؛ زبان شناسان کروات بر تفاوت‌‌های بسیاری میان زبان صربی و کرواتی تاکید داشتند و به همین علت استفاده از لغات نوین و یا واژه های بسیار قدیمی، در میان مردم باعث تبلیغ و ترویج میشده است؛ تاثیر دخالت‌های آشکار سیاسی بر افتراق میان این دو زبان، غیرقابل انکار می‌باشد و آن هنگام که در کرواسی بر وجود زبان مستقل کرواتی، پا فشاری میکرده است و در صربستان همچنان از واژه زبان صربی کرواتی استفاده میکردند؛ زبان شناسان کروات به علت شیفتگی به استقلال همچنان بر نام زبان کروات تاکید داشتند، ولی صربها به علت از دست ندادن ارتباطات میان صرب های منطقه، در استفاده از واژه زبان صربی کرواتی اصرار داشته‌اند.[۱۹]
مردم این کشور به زبان صربی با یکدیگر صحبت میکنند که مردم کرواسی و بوسنی نیز بر اساس ایده " فهم متقابل " میتوانند زبان آنها را درک و متوجه شوند و همچنین این زبان، گویش‌‌های متفاوتی را در خود جای داده است اما زبان استاندارد آن بر پایه گویش " اشتوکاوی (Shtokavian) " بوده و در کشورهایی همچون کرواسی، رومانی، مجارستان و اسلواکی نیز به عنوان زبان اقلیت شناخته شده و استفاده میشود؛ لازم به ذکر است که در زبان صربی دو سیستم نوشتاری متفاوت وجود دارد که مردم از الفبای سیریلیک (Cyrillic) هنوز در مدرسه و برای اسناد رسمی کمک گرفته و در سایر موارد، بیشتر از الفبای لاتین استفاده می کنند. [۲۰]
مشاهیر صربستان
مشاهیر تاریخی صربستان
کاراژرژ (قره جورج – جورج سیاه)' [۲۱]
یک میهن پرست صرب بود که در سال 1806 شهر بلگراد را تصرف کرد و ترکان را قتل و عام نمود. در سال 1808 بریاست صربستان انتخاب شد ولی بدنبال هجوم مجدد عثمانی‌ها به اتریش گریخت /.9 سال بعد به وطن بازگشت ولی به تحریک میلوش به قتل رسید.
میلوش
امیر صربستان و کسی که در غیاب کاراژرژ موفق به کسب خود‌مختاری از دولت عثمانی شد. حکومت رو به زوال عثمانی در این زمان قدرت اعمال فشار برای حاکمیت مطلق بر صربستان را نداشت از طرفی روسیه در سال 1829 م. به موجب پیمان آدریا نوپل (ادرنه) سلطان عثمانی را مجبور کرد که خود‌مختاری صربستان را تضمین کند. بدین ترتیب بود که دولت عثمانی بالاجبار حکومت موروثی میلوش را به رسمیت شناخت. میلوش بعدها از طرف رهبران صربستان لقب امیر صربستان را کسب نمود.
میلان اوبرنوویچ (دوبرنویچ)
پس از قتل میلوش، به پادشاهی یوگسلاوی رسید، او در سال 1869 اصلاحاتی را در قانون اساسی به عمل آورد و به قدرت مجلس عوام افزود وی همچنین از شورشیان ناحیه بوسنی و هرزه گوین علیه عثمانی حمایت کرد. شاه میلان بعنوان مدافع اسلاویسم در شبه جزیره بالکان، دست به اقداماتی زد که بلغارستان و اتریش هنگری را به مخالفت برانگیخت. سلطنت او حدود 20 سال به طول انجامید. پس از او آلکساندر اوبرنوویچ به سلطنت رسید و در 1894 قانون اساسی را لغو کرد و ازدواج او در سال 1900 با زنی بدنام به تنفر مردم نسبت به او افزود و سرانجام او و همسرش در سال 1903 بدست گروهی از نظامیان به قتل رسیدند و بدین سان سلسله اوبرنوویچ منقرض گردید و سلطنت مجدداً به خاندان کاراژرژ رسید.
یوسیپ (یوسف)
بروز ملقب به تیتو رهبر پارتیزانهای کشور یوگسلاوی در جنگ جهانی دوم بود که علیه آلمانها می‌جنگیدند، در سال 1944 نیروهای روسی وارد قسمتهایی از خاک یوگسلاوی شدند و با کمک نیروهای تیتو که تعداد آنها به 000/200 نفر بالغ می‌شد آلمانها را از خاک یوگسلاوی بیرون راندند، رقیب او ژنرال میخاییلوویچ به مقابله با او برخاست ولی به موفقیتی دست نیافت. تیتو پس از جنگ در سال 1945 و اعلام پایان حکومت سلطنتی از طرف مجلس مؤسسان به عنوان اولین نخست‌وزیر جمهوری فدرال سوسیالیستی یوگسلاوی برگزیده شد. یک سال بعد تیتو با کنار گذاشتن مخالفانش کاملاً بر اوضاع حاکم گشت و در سیاست خارجی استقلال از شوروی را مشی خود قرار داد. به همّت وی یوگسلاوی طی دو دهه پس از جنگ جهانی دوم به سرعت راه پیشرفت اقتصادی را پیمود؛ در سال 1974م. پس از چند دوره ریاست‌جمهوری، بطور مادام العمر رئیس‌جمهور یوگسلاوی شد، تیتو همچنین یکی از بنیان‌گذاران نهضت عدم تعهد بود. در سال 1978م. دیداری از آمریکا داشت. و یکسال بعد متعاقب آن دیدار دخالت شوروی در افغانستان را محکوم کرد. سرانجام در روز چهارم ماه مه سال 1980 مارشال تیتو در سن 87 سالکی به دنبال یک بیماری طولانی چند ساله پس از 35 سال حاکمیت مطلق بر یوگسلاوی درگذشت.
مشاهیر هنری صربستان
سونجا ساجزور از هنرمندان مشهور کشور صربستان است که به طور کلی آثار زیادی را شکل داده است.
مارینا آبراموویج از دیگر هنرمندان کشور صربستان محسوب میشود و در زمینه طراحی رتبه خوبی را به دست آورده است.[۲۲]
دین در صربستان
مسیحیت در صربستان
صربستان از زمان مسیحی شدن صربها توسط کلمنت اهرید در قرن 9 و به طور سنتی یک کشور مسیحی بوده است. غالب کلیسای ارتدکس صربستان ارتدکس شرقی است. کلیسای کاتولیک از زمان حضور مجارها در Vojvodina (عمدتا در قسمت شمالی استان) ریشه در این کشور دارد، در حالی که پروتستانیسم در قرن 18 و 19 با استقرار در اسلواکی وارد شد.[۲۳]
هویت صرب‌های قومی از نظر تاریخی عمدتاً بر اساس مسیحیت ارتدکس شرقی و کلیسای ارتدکس صرب بود، تا حدی که ادعاهایی مبنی بر صرب نبودن کسانی که به آن وفادار نیستند وجود دارد. با این حال، تغییر اسلاوی جنوبی از بت‌پرستی به مسیحیت قبل از انشعاب بزرگ، شکاف بین شرق یونان و غرب لاتین اتفاق افتاد. به طور کلی، پس از انشقاق، آن مسیحیانی که در حوزه نفوذ ارتدکس شرقی زندگی میکردند "ارتدکس شرقی" و کسانی که در حوزه نفوذ کاتولیک زندگی میکردند، تحت رم به عنوان پدرسالار غرب، "کاتولیک" شدند. برخی از قوم شناسان معتقدند که هویت متمایز صرب و کروات به دین مربوط است تا قومیت.[۲۴]
معبد تستینیه مقدس‌ترین مرکز دینی در صربستان
تستینیه مقدس‌ترین معبد ارتدکس‌های صرب و مونته نگرویی است و تقدس آن بیش از هر کلیسای دیگری می‌باشد. بنابراین، راهب ساکن در این معبد مقامی والاتر از کشیش‌ها و پدران روحانی مراکز دیگر دارد. از این رو، نگاهی کوتاه به صومعه تستینیه یکی از قدیمی‌ترین و مقدّس‌ترین صومعه‌های ارتدکس حائز اهمیت است. شهر تستینیه واقع در جمهوری مونته نگرو یکی از شهرهای باستانی و مذهبی در یوگسلاوی سابق بشمار می‌آید. «اوکنوایخ» اولین کتاب چاپی به زبان صربی در شهر تستینیه منتشر شده است، و این امر برای اروپا از اهمیت بسیاری برخوردار است. لیکن هدف نوشته حاضر معرفی جنبه مذهبی این صومعه است که به عنوان صومعه شفابخش و معجزه‌آسا نزد روحانیون و عامه مردم ارتدکس شناخته میشود. ”ایوان تسرنویویچ“ در سال 1484 میلادی صومعه تستینیه را بنا نمود. صومعه در سده سوم حیات مذهبی خود یعنی در سال 1692 میلادی قربانی خشونت یکی از فرمانروایان وقت میشود؛ ”سلیمان پاشا“ این معبد را کاملاً ویران و با خاک یکسان می‌کند. راهبان و روحانیون ارتدکس بهمراه سراسقف اعظم ”آرسنیه چارنویویچ“ و اهالی تستینیه برای حفظ میراث دینی و فرهنگی خود در برابر مخاصمان هجرت بزرگی را آغاز میکنند که از جایگاه والا و مهمّی در تاریخ بقای مذهب ارتدکس برخوردار است. پدر ”دانیلو“ بعدها صومعه تستینیه را مجدداً بر جای معبد ویران شده بنا می‌کند. صومعه یادشده متبرک به بقایای اجساد اولیای مقدس دین مسیحیت است. برای نمونه، دست راست ”یحیای“ مقدّس که عیسی مسیح (ع) را در اردن غسل تعمید داد، بقایای جسد ”تئودور استراتیلات“ مقدّس که قدمت (1600) ساله دارد، جمجمه ”فورونیای“ مقدّس مربوط به سده‌های اول ظهور مسیحیّت، صلیبی که عیسی مسیح بر آن مصلوب شد و تمثال مریم مقدّس که توسط ”لوک“ یکی از حواریون ترسیم شده است، در صومعه تستینیه نگهداری میشود. این موارد بیانگر تقدّس فوق‌العاده صومعه یادشده در مقایسه با سایر صومعه‌های ارتدکس است. منابع کلیسای ارتدکس شفای بیماران و حتّی به سخن آمدن افرادی که قادر به تکلّم نبوده‌اند را در صومعه یادشده, نشانه معجزه‌آسا بودن بقایای اجساد اولیای مقدّس و صلیب و تمثال مریم مقدّس می‌دانند.[۲۵]
اسلام در صربستان
در طول حکومت عثمانی در بالکان، اسلام سنی خود را در سرزمین‌های صربستان، عمدتا در مناطق جنوبی و همچنین در قلمرو مورد مناقشه کوزوو مستقر کرد.
حضور مسلمانان در صربستان، به قرن شانزدهم به بعد و به عبارتی به زمان حضور ترکهای عثمانی در صربستان بازمی‌گردد. به قول دارکو تاناسکوویچ، یکی از اعضای دانشگاه بلگراد و سفیر فعلی جمهوری فدرال یوگسلاوی در ترکیه، شکل گیری هسته مرکزی اسلام در یوگسلاوی، از زمان روند طولانی مدت اسلام سازی در بین اقلیتهای مختلف نژادی نسل اسلاو و همچنین مهاجرتهای شرق تبار، جذب و اسکان گروه‌های غیر اسلاو و از همه مهمتر، اقامت تعداد قلیلی از ترک نژادهای مهاجم، از زمان هجوم عثمانی به صربستان، آغاز گردیده است.[۲۶]
مسلمانان صربستان پس از عثمانی
پس از سقوط حکومت عثمانی و خروج از صربستان در سال ۱۸۶۸، به دستور پادشاه میخائیلوویچ، اظهار اسلام در سراسر این کشور ممنوع شد، با این حال مظاهر اسلامی‌مانند مساجد به حال خود باقی‌ماندند. با به حاکمیت رسیدن کاتولیک‌های اتریشی در صربستان، آنها تمام مساجد را ویران کردند. در آن هنگام فقط در بلگراد ۲۷۳ مسجد وجود داشت که به جز مسجد بایراکلی که هم‌اکنون نیز مورد استفاده مسلمانان است، ما بقی مساجد را ویران کردند و تنها مسجد باقی‌مانده را نیز به کلیسا تبدیل کردند. مارشال تیتو در سال ۱۹۶۸ با اصلاح قانون اساسی، مسلمانان را که اکثر آنها از ملیت صرب به‌شمار می‌آمدند به عنوان ملیت مسلمانان به رسمیت شناخت. مسلمانان صربستان در دو شهر بلگراد و نووی پازار تمرکز یافته‌اند.[۲۷]
روابط مسلمانان در صربستان
مسلمانان یوگسلاوی در سه شهر بلگراد، نووی پازار و پریشتینا تمرکز یافته‌اند. علی‌رغم روابط خوب مسلمانان با دیگر اتحادیه‌های مذهبی، از جمله کلیسای ارتدوکس، هنوز شکل کلی روابط آنها نسبت به یکدیگر در دست نمی‌باشد. روابط آنها نسبت به حکومت، بی‌تفاوت و حتی بعضا خصمانه است. اقلیت مزبور مستقر در سانجاک، در راستای منافع سیاسی خود در زمان اضمحلال و فروپاشی یوگسلاوی سابق، به سارایوو پناه آورده، آلبانی تباران وضعیتی را ایجاد نمودند که کشور را به خط مشی جدیدی (جنگ) رهنمون ساخت و در این میان، با ندای استقلال برای جداسازی کوزوو از یوگسلاوی، بدون توجه به عواقب بعدی، تدارک سرزمین جدیدی را دیدند. مسلمانان ساکن بلگراد، به طور پراکنده در این شهر بزرگ زندگی کرده، آماده هرگونه فداکاری برای صربستان می‌باشند. چنین تاثیری به طور یقین، نشات گرفته از اسلام نیست، ولی این نکته را نیز بایستی مد نظر داشت که اتحادیه اسلامی در طرح فکری این اعضا، بی‌تاثیر نبوده و شاید هم در پشت پرده عضویت در اتحادیه مزبور، علایق ناسیونالیستی، این حالات را برای آنها ایجاد نموده است.[۲۸]
رجال دینی صربستان
علی عزت بگویچ
علی عزت بگویچ، عضو شورای ریاست‌جمهوری بوسنی و هرزه گوین، گذشته از تمامی مسائل سیاسی، به عنوان یکی از رهبران برجسته اسلامی در قرن بیستم در منطقه جنوب شرق اروپا به شمار می‌رود (وی در اوان کودکی به علت عقاید اسلامی، دستگیر گردید و بعد از آن، در دوران بلوغ فکری، چیزی نمانده بود که مؤسس حکومتی اسلامی در اروپا باشد).
سعاد نصوفوویچ
سعاد نصوفوویچ، رئیس العلمای صربستان و به عنوان عضو کمیسون علوم دینی دولت فعالیت می‌کند و در دبیرستان علوم اسلامی سینان بیگ در نووی پازار، دانشکده علوم اسلامی بلگراد و برخی از مراکز اسلامی تدریس دارد.
جنگ صربها علیه مسلمانان بوسنی
جنگ صربها علیه مسلمانان در استان مسلمان‌نشین جنوبیش کوزوو در سال‌های ۱۹۹۸-۱۹۹۹ میلادی بر سر اعلام استقلال این استان رخ داد و در این جنگ بود که ناتو با بیش از هزار هواپیمای جنگی به صربستان حمله کرد. این حمله ناتو ارتباطی با جنگ قبلی بوسنی نداشت و بمباران‌ها ۸۷ روز طول کشید و بالغ بر ۳۸ هزار سُورتی پرواز رزمی را دربرگرفت که به تخریب تمامی زیرساخت‌های صربستان انجامید.
این جنگ با امضای توافقنامهٔ دیتون در ۱۹۹۵ در آمریکا به پایان رسید و به خلاف تصور رایج در ایران با حملهٔ ناتو به صربستان ارتباطی نداشت و در نتیجهٔ این توافق الان بوسنی و هرزگوین کشوری است با سه پایتخت و سه رئیس‌جمهور و سه دولت که به صورت نوبتی مسئولیت می‌پذیرند.[۲۹]
صربستان و صربسکا باید توجه داشت که وقتی می‌گوییم بوسنیایی‌ها با صربها جنگ کردند، نباید صربستان به ذهنمان بیاید. نام کشور صربستان به لاتین صربیا است. یک منطقهٔ دیگر هم داریم به نام لاتینی «صربسکا» که در درون کشور بوسنی و هرزگوین واقع است و حدود دو سوم مساحت آن را دربرمی‌گیرد و بر اساس قوانین کشور بوسنی برای خودش رئیس‌جمهوری دارد.
جنگ بوسنی میان صربها و کروات‌ها و بوشنیاک‌های کشور بوسنی و در داخل آن رخ داد. البته به هر حال رادیکال‌های صربستان از صرب‌های بوسنی و تندروهای کرواسی از کروات‌های بوسنی حمایت میکردند.
انگیزه تاریخی جنگ صربها علیه مسلمانان صربستان بازماندهٔ یوگوسلاوی سابق است که تجزیه و شش کشور از آن جدا شده‌اند. در همان شهر «نیش» که دومین شهر بزرگ صربستان است، جایی هست بنام Ćele kula یا ستون جمجمه‌ها با طول و عرض ۴ و ارتفاع ۴.۵ متر که از قریب به هزار جمجمه انسانی پوشیده شده است و عثمانی‌ها این ستون را از سرهای کشته‌های یک قیام محلی صربها در این شهر در ابتدای قرن نوزدهم میلادی، ساخته‌اند و نمادی از بی‌رحمی و خشونت عثمانی‌هاست.
نیروهای عثمانی در طول پنج قرن سلطهٔ خود بر این مناطق عثمانی‌ها با صربها، بلغارها، مجارها، رومانیایی‌ها و دیگر ساکنین متصرفاتشان برخوردهای این چنینی زیادی داشتند و نتیجه این شد که با تضعیف حکومت عثمانی در سال‌های انتهایی قرن نوزدهم و بعد از میان رفتن و تجزیه شدن این امپراطوری در جنگ اول جهانی، قضیه به عکس شد و پاکسازی‌های دینی متعددی علیه مسلمانان رخ داد تا آنجا که در برخی مناطق مسلمان نشین قبلی حالا باید بگردیم تا یک مسلمان پیدا کنیم. مسلمانان بالکان هنوز هم زیر فشار چنین اعمالی هستند.
نسل کُشی مسلمانان در بوسنی
در یازدهم ژوئیه سال ۱۹۹۵ و در اوج جنگ بوسنی، ارتش جمهوری صرب بوسنی به فرماندهی راتکو ملادیچ پس از هفته‌ها محاصره شهر سربرنیتسا، وارد منطقه امن سازمان ملل متحد شد. این نیروها در برابر چشمان صلح‌بانان بین‌المللی- که اکثر آنها هلندی بودند- بیش از هشت هزار مرد و پسر نوجوان مسلمان را با اتوبوس از محدوده تحت حفاظت سازمان ملل متحد خارج کرده و در طی۱۰ روز همگی آنان را در اطراف شهر به قتل رساندند.
سربازان صرب بعد از قتل‌عام، اجساد را در گورهای دسته جمعی در چندین منطقه ریختند و محل‌ها را با بولدوزر صاف کردند تا رد جنایت را از میان ببرند. با این حال دانشمندان بین‌المللی و بوسنیایی در عملیاتی که در ابتدا غیرممکن فرض می‌شد، استخوان‌های قربانیان را یافته و توانستند با آزمایش DNA آنها را با اسامی مفقودان مطابقت دهند. در این پروژه که زمانی «بزرگترین پازل پزشکی قانونی در جهان» خوانده می‌شد، اجساد بیش از ۶ هزار نفر شناسایی شدند و با مشخصات در قبرستان یادبود پوتوگاری به خاک سپرده شدند.[۳۰]
غیرنظامیان بوسنی، درحالی به نیروهای هلندی وابسته به نیروهای حافظ صلح سازمان ملل پناه آورده بودند که توسط سربازان هلند به صربها تحویل داده شدند.
ملادیچ در اظهارات خود در آستانه عید صربها گفته بود که این شهر را به ملت صرب هدیه می‌کنم. در نهایت زمان آن فرا رسید که از ترک‌ها (اصطلاحی که برای مسلمانان آن منطقه استفاده میشود) در این سرزمین انتقام بگیریم.
ملادیچ به دلیل کشتار بیش از 8 هزار بوسنیایی مسلمان در سربرنیتسا در 11 جولای 1995 از سوی دادگاه بین‌المللی جرایم جنگی لاهه به حبس ابد محکوم شد.
در این کشتار بیش از 8 هزار و 372 بوسنیایی کشته شدند، بسیاری از زنان و کودکان از خانه‌هایشان آواره شدند.[۳۱]
اعتراف هلندی‌ها به جرم خود
پس از پایان جنگ بوسنی با قرارداد صلح دایتون، دیوان بین‌المللی ویژه رسیدگی به جرائم ارتکابی در یوگسلاوی سابق تشکیل شد و شماری از رهبران صرب از جمله اسلوبودان میلوشویچ، رادوان کاراجیچ و راتکو ملادیچ را به دلیل مشارکت در نسل‌کشی مسلمانان به حبس ابد محکوم کرد. شبکه یورو نیوز در این خصوص گزارش داده‌است که دادگاه عالی هلند نیز، با تأیید ماهوی رأی دادگاه بدوی و تجدید‌نظر، مسئولیت مستقیم این کشور در قبال جان باختن ۳۵۰ مرد و پسر بوسنیایی در جریان کشتار سربرنیتسا را پذیرفت. اما دادگاه هلند، پس از مدتی کوتاه، حکم خود را پس گرفت! این دادگاه، اعلام کرد که نیروهای هلندی مستقر در سربرنیتسا که برای نسل‌کشی مسلمانان به صربها چراغ سبز نشان داده و حفاظت از آنها را رها کردند، سهم بسیار اندکی در این کشتار داشته و نباید بابت این موضوع مورد محاکمه و سرزنش قرار گیرند![۳۲]
استدلال مضحکانه دادگاه هلند
دادگاه هلند، سهم این کشور در نسل‌کشی سربرنیتسا را با یک استدلال مضحکانه و کاملاً غیر حقوقی به ۱۰ درصد کاهش داد. در این حکم آمده‌است: «اگر قربانیان در منطقه تحت حفاظت سازمان ملل می‌ماندند، تنها ۳۰ درصد شانس زنده ماندن داشتند و تنها ۱۰ درصد مسئولیت خروج قربانیان از منطقه و کشته شدن آنها به عهده صلح بانان هلندی بوده‌است!» به عبارت بهتر، دادگاه هلند مدعی شده‌است که اگر مسلمانان سربرنیتسا زنده هم می‌ماندند، بالاخره بخشی از آنها (به دلیل محاصره صربها) جان می‌باختند! بنابراین، صلح بانان هلندی با رها کردن این منطقه و عدول از مسئولیت حفاظت از مسلمانان ساکن سربرنیتسا، صرفاً این روند (مرگ مسلمانان) را تسریع کرده‌اند! این در حالی‌است که دادگاه بدوی در سال ۲۰۱۴ و یک شعبه دادگاه تجدید‌نظر هلند در سال ۲۰۱۷، دولت این کشور را در قبال انفعال کلاه آبی‌های هلندی سازمان ملل متحد در جریان کشتار سربرنیتسا به میزان ۳۰ درصد مسئول دانسته بودند! اگرچه آن حکم نیز غیرعادلانه بود و کلاه آبی‌های هلندی، ۱۰۰ درصد در کشتار مردم سربرنیتسا و تحقق آن فاجعه انسانی بزرگ، مقصر بوده‌اند، اما دادگاه عالی هلند، این میزان اندک را نیز به ۱۰ درصد تقلیل داده تا بر همگان اثبات شود که «عدالت» چگونه در دادگاه عالی هلند و دیگر کشورهای اروپایی پیاده میشود![۳۳]
شکایت خانواده قربانیان از صلح بانان هلندی
در سند شکایت و اعلام جرم خانواده قربانیان در قبال صلح بانان هلندی، به وضوح ابعاد واقعی جنایت بزرگ آنها ترسیم و تشریح شده‌است. در این سند حقوقی آمده‌است: «پس از پایان جنگ داخلی بوسنی، در ژوئیه ۱۹۹۵، ۴۰۰ سرباز صلح‌بان هلندی حافظ امنیت این شهر که از سوی سازمان ملل متحد منطقه حفاظت شده و امن اعلام شده بود در انجام وظایف خود کوتاهی کرده‌اند، زیرا مردان بوسنیایی پس از خروج از پناهگاه سازمان ملل کشته شدند. نیروهای هلندی در پناهگاه خود در سربرنیتسا هزاران پناهجوی مسلمان بوسنیایی را تحت حمایت داشتند. پس از تکمیل ظرفیت پناهگاه از پذیرش پناهجویان جدید سر باز زدند و به نیروهای صرب اجازه تخلیه پناهجویان را دادند. در گزارش دادگاه اولیه آمده بود که صلح‌بانان هلندی می‌دانستند که مردان و پسران جوانی که از بقیه جدا شده و به منطقه نامعلومی برده شدند در خطر هستند.»[۳۴]
پانویس
- ↑ برگرفته از سایت آفتاب تراول
- ↑ برگرفته از سایت بیتوته
- ↑ برگرفته از سایت بیتوته
- ↑ برگرفته از سایت آفتاب تراول
- ↑ برگرفته از سایت بیتوته
- ↑ برگرفته از سایت بیتوته
- ↑ برگرفته از سایت بیتوته
- ↑ برگرفته از سایت بیتوته
- ↑ برگرفته از سایت همشهری آنلاین
- ↑ برگرفته از سایت موسسه حقوقی وکلای برگزیده اصطهباناتی
- ↑ برگرفته از سایت معراج گشت آسمان
- ↑ برگرفته از سایت GO2TR
- ↑ برگرفته از سایت GO2TR
- ↑ برگرفته از سایت سلام پرواز
- ↑ برگرفته از سایت معراج گشت آسمان
- ↑ برگرفته از سایت آفتاب تراول
- ↑ برگرفته از سایت سلام پرواز
- ↑ برگرفته از سایت معراج گشت آسمان
- ↑ برگرفته از سایت معراج گشت آسمان
- ↑ برگرفته از سایت سلام پرواز
- ↑ برگرفته از سایت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
- ↑ برگرفته از سایت GO2TR
- ↑ برگرفته از سایت آبادگر
- ↑ برگرفته از سایت آبادگر
- ↑ برگرفته از سایت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
- ↑ برگرفته از سایت پایگاه اطلاع رسانی حوزه
- ↑ برگرفته از وبلاگ خدایان باستان
- ↑ برگرفته از سایت پایگاه اطلاع رسانی حوزه
- ↑ برگرفته از سایت دین آنلاین
- ↑ برگرفته از سایت پیام آفتاب
- ↑ برگرفته از سایت aa.com
- ↑ برگرفته از سایت پیام آفتاب
- ↑ برگرفته از سایت پیام آفتاب
- ↑ برگرفته از سایت پیام آفتاب