حکومت و ساختار سیاسی ترکیه: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'محافظه کار' به 'محافظه‌کار'
جز (جایگزینی متن - 'بنیانگذار' به 'بنیان‌گذار')
جز (جایگزینی متن - 'محافظه کار' به 'محافظه‌کار')
 
(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۷: خط ۷:
تا قبل از اصلاح نحوه انتخاب رئیس قوه مجریه در این کشور، رئیس‌جمهور [[ترکیه]] در پارلمان این کشور و توسط نمایندگان به مدت 7 سال انتخاب می‌شد. اما پارلمان ترکیه طرح اصلاح نحوه انتخاب رئیس‌جمهور در این کشور را تصویب کرد که به موجب آن رئیس‌جمهور با رأی مستقیم مردم انتخاب خواهد شد.
تا قبل از اصلاح نحوه انتخاب رئیس قوه مجریه در این کشور، رئیس‌جمهور [[ترکیه]] در پارلمان این کشور و توسط نمایندگان به مدت 7 سال انتخاب می‌شد. اما پارلمان ترکیه طرح اصلاح نحوه انتخاب رئیس‌جمهور در این کشور را تصویب کرد که به موجب آن رئیس‌جمهور با رأی مستقیم مردم انتخاب خواهد شد.


پس از همه پرسی اصلاح قانون اساسی ترکیه در سال ۲۰۱۷ و انتخابات سراسری (پارلمانی و ریاست جمهوری) ترکیه درسال ۲۰۱۸، ترکیه وارد دوران جدیدی شد و نظام سیاسی ترکیه از پارلمانی به ریاستی تغییر کرد و رئیس‌جمهوری ترکیه رئیس دولت ترکیه و در راس ساختار سیاسی ترکیه قرار دارد.
پس از همه پرسی اصلاح قانون اساسی ترکیه در سال ۲۰۱۷ و انتخابات سراسری (پارلمانی و ریاست‌جمهوری) ترکیه درسال ۲۰۱۸، ترکیه وارد دوران جدیدی شد و نظام سیاسی ترکیه از پارلمانی به ریاستی تغییر کرد و رئیس‌جمهوری ترکیه رئیس دولت ترکیه و در راس ساختار سیاسی ترکیه قرار دارد.
یکی از بخش‌های دیگر قوه مجریه هیئت دولت می‌باشد که مرکب از نخست‌وزیر و وزیران است. طبق قانون اساسی ترکیه مسئولیت مهم اجرایی کشور بر دوش هیئت وزیران می‌باشد. نخست‌وزیر از بین نمایندگان مجلس برای مدت پنج سال انتخاب می‌شود. با توجه به وجود نظام حزبی در ساختار سیاسی ترکیه، رهبر حزبی که اکثریت کرسی مجلس را به دست بیاورد به عنوان نخست‌وزیر به رئیس‌جمهور معرفی می‌شود. شورای امنیت ملی به دلیل جایگاه ویژه نظامیان در ساختارهای سیاسی ترکیه یکی از بخش‌های دیگر مهم قوه مجریه محسوب می‌شود. این شورا متشکل از نخست‌وزیر- رئیس ستاد مشترک ارتش- وزرای دفاع، امور خارجه و فرماندهان نیروی زمینی، هوایی و دریایی ارتش و ژاندارمری می‌باشد. از کارکرد این شورا می‌توان به تنظیم سیاست امنیتی کشور و اتخاذ تصمیمات مهم از جمله مبارزه با ترور - جنگ و ... اشاره نمود.
یکی از بخش‌های دیگر قوه مجریه هیئت دولت می‌باشد که مرکب از نخست‌وزیر و وزیران است. طبق قانون اساسی ترکیه مسئولیت مهم اجرایی کشور بر دوش هیئت وزیران می‌باشد. نخست‌وزیر از بین نمایندگان مجلس برای مدت پنج سال انتخاب می‌شود. با توجه به وجود نظام حزبی در ساختار سیاسی ترکیه، رهبر حزبی که اکثریت کرسی مجلس را به دست بیاورد به عنوان نخست‌وزیر به رئیس‌جمهور معرفی می‌شود. شورای امنیت ملی به دلیل جایگاه ویژه نظامیان در ساختارهای سیاسی ترکیه یکی از بخش‌های دیگر مهم قوه مجریه محسوب می‌شود. این شورا متشکل از نخست‌وزیر- رئیس ستاد مشترک ارتش- وزرای دفاع، امور خارجه و فرماندهان نیروی زمینی، هوایی و دریایی ارتش و ژاندارمری می‌باشد. از کارکرد این شورا می‌توان به تنظیم سیاست امنیتی کشور و اتخاذ تصمیمات مهم از جمله مبارزه با ترور - جنگ و ... اشاره نمود.
از مهم‌ترین وظایف رئیس‌جمهوری می‌توان به هماهنگی میان سازمان‌ها و نهادهای دولتی، انتصاب رئیس بانک مرکزی، انتصاب سرپرست رادیو و تلویزیو، تأیید مصوبات پارلمان و در صورت لزوم وتوی آنها، اعلام وضعیت فوق‌العاده و قدرت انحلال مجلس و... اشاره نمود.
از مهم‌ترین وظایف رئیس‌جمهوری می‌توان به هماهنگی میان سازمان‌ها و نهادهای دولتی، انتصاب رئیس بانک مرکزی، انتصاب سرپرست رادیو و تلویزیو، تأیید مصوبات پارلمان و در صورت لزوم وتوی آنها، اعلام وضعیت فوق‌العاده و قدرت انحلال مجلس و... اشاره نمود.
خط ۳۱: خط ۳۱:
6ـ اعلان جنگ  
6ـ اعلان جنگ  


7ـ‌ تفویض اختیار به هیئت دولت در جهت صدور احکام حکومتی شهروندان بالای 30 سال طبق ماده 76 قانون اساسی حق کاندید شدن در قالب احزاب و یا مستقل را دارند. احزاب شرکت کننده در انتخابات پارلمانی برای پیروزی و حضور در پارلمان باید حداقل ده درصد آرای مأخوذه را کسب کرده باشند.
7ـ‌ تفویض اختیار به هیئت دولت در جهت صدور احکام حکومتی شهروندان بالای 30 سال طبق ماده 76 قانون اساسی حق کاندید شدن در قالب احزاب و یا مستقل را دارند. احزاب شرکت‌کننده در انتخابات پارلمانی برای پیروزی و حضور در پارلمان باید حداقل ده درصد آرای مأخوذه را کسب کرده باشند.


== قوه قضاییه ==  
== قوه قضاییه ==  
خط ۵۵: خط ۵۵:
پس از کودتای ۱۹۶۰ که ارتش همۀ احزاب را منحل کرد، دوران تعدد احزاب و حکومت‌های ائتلافی تا ۱۹۸۰ آغاز شد. در این دوره، احزاب از صافی نظامیان عبور کردند و اغلب با نام‌های متعدد اما با یک هدف و مدیریت وارد عرصۀ سیاسی ترکیه شدند. نتیجۀ این سیاست پیدایش دولت‌های ائتلافی همسو و تقسیم قدرت میان جریانات وابستۀ حکومتی و عموما” در میان نظامیان بود. پس از کودتای ۱۹۸۰، مجددا” احزاب منحل شدند. پس از تصویب قانون اساسی جدید در ۱۹۸۲، حکومت نظامیان در ۱۹۸۳ طی اطلاعیه ای، اجازۀ تأسیس احزاب سیاسی جدید را صادر کرد.
پس از کودتای ۱۹۶۰ که ارتش همۀ احزاب را منحل کرد، دوران تعدد احزاب و حکومت‌های ائتلافی تا ۱۹۸۰ آغاز شد. در این دوره، احزاب از صافی نظامیان عبور کردند و اغلب با نام‌های متعدد اما با یک هدف و مدیریت وارد عرصۀ سیاسی ترکیه شدند. نتیجۀ این سیاست پیدایش دولت‌های ائتلافی همسو و تقسیم قدرت میان جریانات وابستۀ حکومتی و عموما” در میان نظامیان بود. پس از کودتای ۱۹۸۰، مجددا” احزاب منحل شدند. پس از تصویب قانون اساسی جدید در ۱۹۸۲، حکومت نظامیان در ۱۹۸۳ طی اطلاعیه ای، اجازۀ تأسیس احزاب سیاسی جدید را صادر کرد.
   
   
در دهه ۹۰ میلادی، ۲۰ حزب عمده به رقابت با یکدیگر پرداختند. در این دهه، برای نخستین بار یک حزب با مشی غیرلائیک و با دیدگاه‌های اسلام‌گرایانه در رقابت‌های سیاسی از جایگاه ویژه ای برخوردار و به تشکیل دولت موفق شد. دولت حزب رفاه اگر چه عمر کوتاهی داشت، اما موقعیت را برای ورود احزاب دیگری با گرایش اسلامی به عرصه و صحنۀ سیاسی ترکیه باز کرد. پیروزی حزب اسلام‌گرای عدالت و توسعه، نتیجۀ این فرایند تغییرات سیاسی در ترکیه است.
در دهه ۹۰ میلادی، ۲۰ حزب عمده به رقابت با یکدیگر پرداختند. در این دهه، برای نخستین بار یک حزب با مشی غیرلائیک و با دیدگاه‌های اسلام‌گرایانه در رقابت‌های سیاسی از جایگاه ویژه ای برخوردار و به تشکیل دولت موفق شد. دولت حزب رفاه اگر‌چه عمر کوتاهی داشت، اما موقعیت را برای ورود احزاب دیگری با گرایش اسلامی به عرصه و صحنۀ سیاسی ترکیه باز کرد. پیروزی حزب اسلام‌گرای عدالت و توسعه، نتیجۀ این فرایند تغییرات سیاسی در ترکیه است.


در حال حاضر احزاب متعددی در صحنه سیاسی ترکیه حضور دارند که می‌توان به احزاب جمهوری خلق - عدالت و توسعه - حرکت ملی- کارگر- کمونیست ترکیه - دموکرات – جوان و ... اشاره نمود. هر حزبی برای حضور در لایه‌‌های قدرت ناگزیر به شرکت در انتخابات پارلمانی می‌ باشد که طبق قانون اساسی ترکیه هر حزب باید حداقل 10 درصد از کل آراء را در سطح کشور به خود اختصاص دهد.<ref>
در حال حاضر احزاب متعددی در صحنه سیاسی ترکیه حضور دارند که می‌توان به احزاب جمهوری خلق - عدالت و توسعه - حرکت ملی- کارگر- کمونیست ترکیه - دموکرات – جوان و ... اشاره نمود. هر حزبی برای حضور در لایه‌‌های قدرت ناگزیر به شرکت در انتخابات پارلمانی می‌ باشد که طبق قانون اساسی ترکیه هر حزب باید حداقل 10 درصد از کل آراء را در سطح کشور به خود اختصاص دهد.<ref>
خط ۷۰: خط ۷۰:
== حزب عدالت و توسعه ==
== حزب عدالت و توسعه ==


حزب عدالت و توسعه، حزب سیاسی حاکم در ترکیه از سال ۲۰۰۲ تاکنون است. این حزب خود را جزء احزاب راست‌گرا و میانه معرفی می‌کند. رهبر فعلی حزب، رجب طیب اردوغان است. این حزب از هنگام تأسیس، خود را به عنوان یک حزب طرفدار غرب و آمریکا در فضای سیاسی ترکیه مطرح کرد که از لیبرالیسم و اقتصاد آزاد بازار و عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا حمایت می‌کند. بدنه اجتماعی این حزب طیف وسیعی از گرایش‌های راستگرا؛ شامل اسلام‌گراها، اصلاح‌طلبان اسلام‌گرا، محافظه کاران، ملی‌گراها، راست‌های میانه و طرفداران تجارت را در بر می‌گیرد.
حزب عدالت و توسعه، حزب سیاسی حاکم در ترکیه از سال ۲۰۰۲ تاکنون است. این حزب خود را جزء احزاب راست‌گرا و میانه معرفی می‌کند. رهبر فعلی حزب، رجب طیب اردوغان است. این حزب از هنگام تأسیس، خود را به عنوان یک حزب طرفدار غرب و آمریکا در فضای سیاسی ترکیه مطرح کرد که از لیبرالیسم و اقتصاد آزاد بازار و عضویت ترکیه در اتحادیه اروپا حمایت می‌کند. بدنه اجتماعی این حزب طیف وسیعی از گرایش‌های راستگرا؛ شامل اسلام‌گراها، اصلاح‌طلبان اسلام‌گرا، محافظه‌کاران، ملی‌گراها، راست‌های میانه و طرفداران تجارت را در بر می‌گیرد.


مؤسسین و اعضای ارشد کنونی این حزب از شاگردان نجم الدین اَربکان، رهبر حزب‌های اسلام‌گرای رفاه، فضیلت و سعادت بودند که در سال ۲۰۰۱ از آن منشعب شده ولی همچنان عنوان اسلامگریی را حفظ کرده‌اند. این حزب اسلام‌گرای ترکیه در سال ۲۰۰۲ توانست با قاطعیت آراء، پارلمان؛ دولت و ریاست جمهوری را در اختیار بگیرد. این حزب در انتخابات ۲۴ ژوئن ۲۰۱۸ میلادی که با حضور ۸۷ درصدی مردم ترکیه برگزار شد، در قالب ائتلاف جمهور شامل حزب حاکم عدالت و توسعه و حزب حرکت ملی با تصاحب ۳۴۴ کرسی، اکثریت مجلس این کشور را به دست گرفت.
مؤسسین و اعضای ارشد کنونی این حزب از شاگردان نجم الدین اَربکان، رهبر حزب‌های اسلام‌گرای رفاه، فضیلت و سعادت بودند که در سال ۲۰۰۱ از آن منشعب شده ولی همچنان عنوان اسلامگریی را حفظ کرده‌اند. این حزب اسلام‌گرای ترکیه در سال ۲۰۰۲ توانست با قاطعیت آراء، پارلمان؛ دولت و ریاست‌جمهوری را در اختیار بگیرد. این حزب در انتخابات ۲۴ ژوئن ۲۰۱۸ میلادی که با حضور ۸۷ درصدی مردم ترکیه برگزار شد، در قالب ائتلاف جمهور شامل حزب حاکم عدالت و توسعه و حزب حرکت ملی با تصاحب ۳۴۴ کرسی، اکثریت مجلس این کشور را به دست گرفت.


در این انتخابات حزب حاکم عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری کنونی و نامزد پیروز ریاست جمهوری که در قالب ائتلاف جمهور حضور داشت، با کسب ۴۲.۵۶ درصد مجموع آرا و با به دست آوردن ۲۹۵ کرسی، به عنوان حزب پیشتار رقابت انتخابات مجلس ترکیه بود ولی نتوانست به تنهایی حائز اکثریت در مجلس ۶۰۰ نفره ترکیه شود. حزب حاکم عدالت و توسعه در انتخابات سال ۲۰۱۵ ترکیه ۳۱۷ کرسی مجلس ترکیه را کسب کرده بود. وجود اکثریت کرسی‌های پارلمان در اختیار حزب عدالت و توسعه نشان از پذیریش و اقبال مردم ترکیه از برنامه‌ها و خط مشی‌های این حزب دارد.
در این انتخابات حزب حاکم عدالت و توسعه به رهبری رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری کنونی و نامزد پیروز ریاست‌جمهوری که در قالب ائتلاف جمهور حضور داشت، با کسب ۴۲.۵۶ درصد مجموع آرا و با به دست آوردن ۲۹۵ کرسی، به عنوان حزب پیشتار رقابت انتخابات مجلس ترکیه بود ولی نتوانست به تنهایی حائز اکثریت در مجلس ۶۰۰ نفره ترکیه شود. حزب حاکم عدالت و توسعه در انتخابات سال ۲۰۱۵ ترکیه ۳۱۷ کرسی مجلس ترکیه را کسب کرده بود. وجود اکثریت کرسی‌های پارلمان در اختیار حزب عدالت و توسعه نشان از پذیریش و اقبال مردم ترکیه از برنامه‌ها و خط مشی‌های این حزب دارد.


== حزب خلق جمهوری ‌خواه ترکیه ==
== حزب خلق جمهوری ‌خواه ترکیه ==
خط ۸۰: خط ۸۰:
حزب خلق جمهوری خواه ترکیه قدیمی‌ترین حزب سیاسی جمهوری ترکیه و مهمترین حزب چپ میانه این کشور است که گرایش‌های ملی‌گرایانه، سوسیال دموکرات و لائیک دارد و عضو انجمن جهانی انترناسیونال سوسیالیست و حزب سوسیالیست‌های اروپایی است. این حزب در نهم سپتامبر سال ۱۹۲۳ از سوی مصطفی کمال آتاترک رهبر جمهوری نوین ترکیه تأسیس شد. رئیس این حزب، کمال قلیچ دار اوغلو است.  
حزب خلق جمهوری خواه ترکیه قدیمی‌ترین حزب سیاسی جمهوری ترکیه و مهمترین حزب چپ میانه این کشور است که گرایش‌های ملی‌گرایانه، سوسیال دموکرات و لائیک دارد و عضو انجمن جهانی انترناسیونال سوسیالیست و حزب سوسیالیست‌های اروپایی است. این حزب در نهم سپتامبر سال ۱۹۲۳ از سوی مصطفی کمال آتاترک رهبر جمهوری نوین ترکیه تأسیس شد. رئیس این حزب، کمال قلیچ دار اوغلو است.  


در انتخابات ۲۴ ژوئن ۲۰۱۸ میلادی ترکیه حزب جمهوری خواه خلق ترکیه به رهبری کمال قلیچدار اوغلو به عنوان قدیمی‌ترین حزب حاضر در مجلس ترکیه ۲۲.۶۴ درصد آرای مردمی را کسب کرده و ۱۴۶ کرسی مجلس را به دست آورد. این حزب مخالف، در انتخابات ۷ ژوئن ۲۰۱۵ مجلس ترکیه ۱۳۴ کرسی نهاد قانون‌گذاری را در اختیار گرفت و بزرگترین حزب رقیب و منتقد جدی حزب حاکم عدالت و توسعه و مخالف سیاست‌های رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه به شمار می‌رود.
در انتخابات ۲۴ ژوئن ۲۰۱۸ میلادی ترکیه حزب جمهوری خواه خلق ترکیه به رهبری کمال قلیچدار اوغلو به عنوان قدیمی‌ترین حزب حاضر در مجلس ترکیه ۲۲.۶۴ درصد آرای مردمی را کسب کرده و ۱۴۶ کرسی مجلس را به دست آورد. این حزب مخالف، در انتخابات ۷ ژوئن ۲۰۱۵ مجلس ترکیه ۱۳۴ کرسی نهاد قانون‌گذاری را در اختیار گرفت و بزرگ‌ترین حزب رقیب و منتقد جدی حزب حاکم عدالت و توسعه و مخالف سیاست‌های رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه به شمار می‌رود.


== حزب دموکراتیک خلق ==
== حزب دموکراتیک خلق ==
خط ۹۴: خط ۹۴:
== حزب نیک ==
== حزب نیک ==


حزب تازه تاسیس نیک در ۲۵ اکتبر ۲۰۱۷، توسط «مرال آکشِنِر» و به همراه دیگر مخالفان حزب راست افراطی حرکت ملی (MHP) و دیگر احزاب تأسیس شد. این حزب یک حزب سیاسی ملی گرا، سکولار و محافظه کار در ترکیه است که طیف گسترده‌ای از حزب دموکراتیک چپ (DSP)، حزب جمهوری ‌خواه خلق (CHP) میانه و دیگر احزاب را در برمی‌گیرد. این حزب به عنوان یک بدیل ضد اردوغانیسم برای رأی ‌دهندگان راست‌گرا تأسیس شد و بر احیای مجدد نظام پارلمانی و یکپارچگی قوه قضایی و نهادها تأکید ویژه‌ای دارد. حزب تازه تاسیس نیک به رهبری خانم مرال آکشنر که پس از انشعاب از حزب حرکت ملی و بعد از انتخابات مجلس پیشین ترکیه تشکیل شده، در مجلس کنونی این کشور ۵ نماینده دارد.
حزب تازه تاسیس نیک در ۲۵ اکتبر ۲۰۱۷، توسط «مرال آکشِنِر» و به همراه دیگر مخالفان حزب راست افراطی حرکت ملی (MHP) و دیگر احزاب تأسیس شد. این حزب یک حزب سیاسی ملی‌گرا، سکولار و محافظه‌کار در ترکیه است که طیف گسترده‌ای از حزب دموکراتیک چپ (DSP)، حزب جمهوری ‌خواه خلق (CHP) میانه و دیگر احزاب را در برمی‌گیرد. این حزب به عنوان یک بدیل ضد اردوغانیسم برای رأی ‌دهندگان راست‌گرا تأسیس شد و بر احیای مجدد نظام پارلمانی و یکپارچگی قوه قضایی و نهادها تأکید ویژه‌ای دارد. حزب تازه تاسیس نیک به رهبری خانم مرال آکشنر که پس از انشعاب از حزب حرکت ملی و بعد از انتخابات مجلس پیشین ترکیه تشکیل شده، در مجلس کنونی این کشور ۵ نماینده دارد.


== حزب سعادت ==
== حزب سعادت ==
خط ۱۰۶: خط ۱۰۶:
== حزب آینده ==
== حزب آینده ==


احمد داوود اوغلو نخست‌وزیر سابق ترکیه ۲۲ آذر ماه۱۳۹۸ از حزب جدیدش به نام حزب آینده رونمایی کرد و با کسب آرای موافق تمامی اعضای این حزب رهبری اش را بدست گرفت. وی هدف حزبش را مشارکت در حیات سیاسی ترکیه و خدمت به مردم این کشور معرفی می‌کند. وی در مراسم معرفی اعضای موسس و بیانیه حزبش اعلام کرده بود، نظام ریاست جمهوری در ترکیه موجب «پایین آمدن استانداردهای دموکراسی شده» و «ما از نظام پارلمانی حمایت می‌کنیم.» رسانه‌های ترکیه پیش‌تر گزارش داده بودند که تلاش‌های اوغلو برای تاسیس حزب از حمایت ۳.۴ درصد مردم این کشور برخوردار است.
احمد داوود اوغلو نخست‌وزیر سابق ترکیه ۲۲ آذر ماه۱۳۹۸ از حزب جدیدش به نام حزب آینده رونمایی کرد و با کسب آرای موافق تمامی اعضای این حزب رهبری اش را بدست گرفت. وی هدف حزبش را مشارکت در حیات سیاسی ترکیه و خدمت به مردم این کشور معرفی می‌کند. وی در مراسم معرفی اعضای موسس و بیانیه حزبش اعلام کرده بود، نظام ریاست‌جمهوری در ترکیه موجب «پایین آمدن استانداردهای دموکراسی شده» و «ما از نظام پارلمانی حمایت می‌کنیم.» رسانه‌های ترکیه پیش‌تر گزارش داده بودند که تلاش‌های اوغلو برای تاسیس حزب از حمایت ۳.۴ درصد مردم این کشور برخوردار است.


داوود اوغلو پیش‌تر عضو عدالت و توسعه بود و در دولت رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه به عنوان وزیر خارجه و نخست‌وزیر فعالیت کرد. ناظران معتقدند که تشکیل احزاب سیاسی در ترکیه، آن هم احزابی که از دل حزب حاکم عدالت و توسعه بیرون بیایند قطعا موجب تضعیف بیشتر این حزب می‌شود.  
داوود اوغلو پیش‌تر عضو عدالت و توسعه بود و در دولت رجب طیب اردوغان رییس‌جمهوری ترکیه به عنوان وزیر خارجه و نخست‌وزیر فعالیت کرد. ناظران معتقدند که تشکیل احزاب سیاسی در ترکیه، آن هم احزابی که از دل حزب حاکم عدالت و توسعه بیرون بیایند قطعا موجب تضعیف بیشتر این حزب می‌شود.  
خط ۱۲۰: خط ۱۲۰:
این حزب در ماه می 2008 میلادی تاسیس شد. با انحلال حزب جامعه دمکراتیک به رهبری احمد ترک، 19 نفر از نمایندگان مجلس این حزب که محکومیت سیاسی دریافت نکردند. به حزب صلح و دموکراسی پیوستند. اواخر سال 2009 میلادی در مراسمی 94 نفر از 98 شهردار حزب جامعه دمکراتیک به حزب صلح و دموکراسی پیوستند. اولین کنگره بزرگ حزب در تاریخ 1/2/2010 میلادی در آنکارا برگزار گردید. و صلاح‌الدین دمیرتاش برادر نورالدین دمیرتاش، دبیر کل سابق حزب جامعه دمکراتیک به عنوان دبیر کل حزب صلح و دموکراسی انتخاب گردید.  
این حزب در ماه می 2008 میلادی تاسیس شد. با انحلال حزب جامعه دمکراتیک به رهبری احمد ترک، 19 نفر از نمایندگان مجلس این حزب که محکومیت سیاسی دریافت نکردند. به حزب صلح و دموکراسی پیوستند. اواخر سال 2009 میلادی در مراسمی 94 نفر از 98 شهردار حزب جامعه دمکراتیک به حزب صلح و دموکراسی پیوستند. اولین کنگره بزرگ حزب در تاریخ 1/2/2010 میلادی در آنکارا برگزار گردید. و صلاح‌الدین دمیرتاش برادر نورالدین دمیرتاش، دبیر کل سابق حزب جامعه دمکراتیک به عنوان دبیر کل حزب صلح و دموکراسی انتخاب گردید.  


حزب صلح و دموکراسی نیز همانند احزاب سلف خود، دمکراتیک خلق، حزب خلق دمکراتیک، حزب دسترنج خلق و دموکراسی ارتباط ویژه‌ای با پ. ک. ک و شخص عبدالله اوجالان داشته و به تعبیری به عنوان شاخه سیاسی پ. ک. ک عمل می‌کنند. حزب با وساطت وکلاء توسط شخص عبدالله اوجالان اداره می‌شود. این احزاب به دنبال به رسمیت شناساندن موجودیت اکراد و احقاق حقوق آنها در چهارچوب قانون اساسی هستند. ولی همواره از سوی لاییک‌ها به تجزیه‌طلبی و ارتباط با پ. ک. ک متهم شده و توسط دستگاه قضایی محاکمه و منحل شده‌اند. حزب صلح و دموکراسی در مقطع فعلی بزرگترین حزب قانونی مدافع حقوق میلیون‌ها کرد ترکیه شناخته می‌شود. و دارای نفوذ اجتماعی زیادی در مناطق کردنشین ترکیه است.  
حزب صلح و دموکراسی نیز همانند احزاب سلف خود، دمکراتیک خلق، حزب خلق دمکراتیک، حزب دسترنج خلق و دموکراسی ارتباط ویژه‌ای با پ. ک. ک و شخص عبدالله اوجالان داشته و به تعبیری به عنوان شاخه سیاسی پ. ک. ک عمل می‌کنند. حزب با وساطت وکلاء توسط شخص عبدالله اوجالان اداره می‌شود. این احزاب به دنبال به رسمیت شناساندن موجودیت اکراد و احقاق حقوق آنها در چهارچوب قانون اساسی هستند. ولی همواره از سوی لاییک‌ها به تجزیه‌طلبی و ارتباط با پ. ک. ک متهم شده و توسط دستگاه قضایی محاکمه و منحل شده‌اند. حزب صلح و دموکراسی در مقطع فعلی بزرگ‌ترین حزب قانونی مدافع حقوق میلیون‌ها کرد ترکیه شناخته می‌شود. و دارای نفوذ اجتماعی زیادی در مناطق کردنشین ترکیه است.  


این حزب بطور اصولی جزء احزاب منطقه‌ای تلقی ‌گردیده و عمدتاً در مناطق کردنشین و استانبول (به دلیل وجود مهاجرین کرد در این شهر) جایگاه مردمی‌داشته و به عنوان حزب سراسری به شمار نمی‌رود. این حزب با اتخاذ تاکتیک حضور مستقل نمایندگان توانسته است دارای 36 کرسی پارلمانی در مجلس ملی ترکیه گردد. افزایش 9 پله‌ای تعداد کرسی‌های اکراد در انتخابات سال 2011 میلادی و کسب بیش از دو میلیون و 859 هزار رای نشان از اقبال بیشتر مردم کُرد ترکیه به این حزب دارد که طرفدار حل مسالمت‌آمیز مسائل کُرد و ترک در ترکیه است حزب صلح و دموکراسی موفقیت‌های خوبی در کسب کرسی‌های مجلس ترکیه داشته است و توانسته صدای اکراد را به گوش ملت ترکیه و جهانیان برساند و تجربه ایجاد فاز سیاسی پ. ک. ک کارآمد بوده است. این حزب علاوه بر داشتن دفتر نمایندگی در آمریکا اکثر فعالیت‌های برون مرزی خود را از دفاتر خود در کشورهای اروپایی هدایت می‌کند. با برخی احزاب اروپایی به خصوص احزاب چپ ارتباط تنگاتنگی دارد.
این حزب بطور اصولی جزء احزاب منطقه‌ای تلقی ‌گردیده و عمدتاً در مناطق کردنشین و استانبول (به دلیل وجود مهاجرین کرد در این شهر) جایگاه مردمی‌داشته و به عنوان حزب سراسری به شمار نمی‌رود. این حزب با اتخاذ تاکتیک حضور مستقل نمایندگان توانسته است دارای 36 کرسی پارلمانی در مجلس ملی ترکیه گردد. افزایش 9 پله‌ای تعداد کرسی‌های اکراد در انتخابات سال 2011 میلادی و کسب بیش از دو میلیون و 859 هزار رای نشان از اقبال بیشتر مردم کُرد ترکیه به این حزب دارد که طرفدار حل مسالمت‌آمیز مسائل کُرد و ترک در ترکیه است حزب صلح و دموکراسی موفقیت‌های خوبی در کسب کرسی‌های مجلس ترکیه داشته است و توانسته صدای اکراد را به گوش ملت ترکیه و جهانیان برساند و تجربه ایجاد فاز سیاسی پ. ک. ک کارآمد بوده است. این حزب علاوه بر داشتن دفتر نمایندگی در آمریکا اکثر فعالیت‌های برون مرزی خود را از دفاتر خود در کشورهای اروپایی هدایت می‌کند. با برخی احزاب اروپایی به خصوص احزاب چپ ارتباط تنگاتنگی دارد.
خط ۱۴۶: خط ۱۴۶:
== حزب دمکراتیک خلق (DHP) به رهبری ارتوغرول کورکچو و صباحت تونجل ==
== حزب دمکراتیک خلق (DHP) به رهبری ارتوغرول کورکچو و صباحت تونجل ==


حزب دمکراتیک خلق (دهاپ): این حزب به عنوان ادامه دهنده راه حزب خلق دمکراتیک (هادپ) و پس از منحل شدن احزاب دسترنج خلق و دموکراسی ایجاد گردید. دهاپ یکی از بزرگترین احزاب قانونی مدافع حقوق میلیون‌ها کرد در ترکیه بود. که دارای نفوذ زیادی در مناطق کرد‌نشین ترکیه بود
حزب دمکراتیک خلق (دهاپ): این حزب به عنوان ادامه دهنده راه حزب خلق دمکراتیک (هادپ) و پس از منحل شدن احزاب دسترنج خلق و دموکراسی ایجاد گردید. دهاپ یکی از بزرگ‌ترین احزاب قانونی مدافع حقوق میلیون‌ها کرد در ترکیه بود. که دارای نفوذ زیادی در مناطق کرد‌نشین ترکیه بود
این حزب در انتخابات پارلمانی ۱۹۹۹ میلادی شعار خود را پایان دادن به درگیری با شورشیان کرد انتخاب کرده بود و توانست 4/8 درصد آراء را بدست آورد ولی از راهابی به پارلمان بازماند. دهاپ بدنبال به رسمیت شناخته شدن حقوق و موجودیت کردها در چارچوب قانون اساسی ترکیه بود. ولی از طرف لائیک‌ها به تجزیه‌طلبی متهم گردید. لائیک‌ها دهاپ را بازوی سیاسی پ. ک. ک می‌دانستند. دهاپ همواره دولت و پ. ک. ک را به اتخاذ روش‌های مسالمت‌آمیز برای حل بحران دعوت می‌کرد. از لحاظ فرهنگی دهاپ معتقد بود که هرگونه مانع سیاسی، اقتصادی در زمینه آزادی، فرهنگ، هنر و ادبیات باید برداشته شود. این حزب بارها تاکید کرده بود که یک حزب صرفا کردی نیست و مشکلات کردها و ترک‌ها باید با هم حل گردد. دهاپ در سال ۲۰۰۵ میلادی با تشکیل حزب حرکت جامعه دمکراتیک به این جریان پیوست.
این حزب در انتخابات پارلمانی ۱۹۹۹ میلادی شعار خود را پایان دادن به درگیری با شورشیان کرد انتخاب کرده بود و توانست 4/8 درصد آراء را بدست آورد ولی از راهابی به پارلمان بازماند. دهاپ بدنبال به رسمیت شناخته شدن حقوق و موجودیت کردها در چارچوب قانون اساسی ترکیه بود. ولی از طرف لائیک‌ها به تجزیه‌طلبی متهم گردید. لائیک‌ها دهاپ را بازوی سیاسی پ. ک. ک می‌دانستند. دهاپ همواره دولت و پ. ک. ک را به اتخاذ روش‌های مسالمت‌آمیز برای حل بحران دعوت می‌کرد. از لحاظ فرهنگی دهاپ معتقد بود که هرگونه مانع سیاسی، اقتصادی در زمینه آزادی، فرهنگ، هنر و ادبیات باید برداشته شود. این حزب بارها تاکید کرده بود که یک حزب صرفا کردی نیست و مشکلات کردها و ترک‌ها باید با هم حل گردد. دهاپ در سال ۲۰۰۵ میلادی با تشکیل حزب حرکت جامعه دمکراتیک به این جریان پیوست.


Writers، confirmed، مدیران
۸۸٬۱۲۶

ویرایش