۸۶٬۲۵۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' افریقا' به ' آفریقا') |
جز (جایگزینی متن - 'میانجیگری' به 'میانجیگری') |
||
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
== فعالیتهای مبارزاتی == | == فعالیتهای مبارزاتی == | ||
بوخاروبه همانند بسیاری از مردم الجزایر با اعتقادات ملیگرایانه به پیکار با استعمار فرانسه روی آورد. مبارزات او با شرکت در «شورش سِطیف» در 1324ش/ 1945 و جنگ استقلال الجزایر (1333ـ1341ش/ 1954ـ 1962) به اوج خود رسید. در 1324ش/1945 به «حزب خلق الجزایر» به رهبری مِصالی الحاج پیوست. در 1331ش/ 1952 برای گریز از خدمت در ارتش [[فرانسه|فرانسه]] میهن خود را به قصد قاهره ترک کرد<ref>رودی، ص182</ref>. وی در دانشگاه الازهر مصر و زیتونه تونس به تحصیل علوم دینی پرداخت<ref>رودی، همانجا؛ موسوعةالسیاسة، ذیل «هواری بومدین</ref> و در 1334ش/1955 پنهانی به الجزایر بازگشت و همراه با مجاهدان ارتش | بوخاروبه همانند بسیاری از مردم الجزایر با اعتقادات ملیگرایانه به پیکار با استعمار فرانسه روی آورد. مبارزات او با شرکت در «شورش سِطیف» در 1324ش/ 1945 و جنگ استقلال الجزایر (1333ـ1341ش/ 1954ـ 1962) به اوج خود رسید. در 1324ش/1945 به «حزب خلق الجزایر» به رهبری مِصالی الحاج پیوست. در 1331ش/ 1952 برای گریز از خدمت در ارتش [[فرانسه|فرانسه]] میهن خود را به قصد قاهره ترک کرد<ref>رودی، ص182</ref>. وی در دانشگاه الازهر مصر و زیتونه تونس به تحصیل علوم دینی پرداخت<ref>رودی، همانجا؛ موسوعةالسیاسة، ذیل «هواری بومدین</ref> و در 1334ش/1955 پنهانی به الجزایر بازگشت و همراه با مجاهدان ارتش آزادیبخش الجزایر در ناحیه اورانیه (غرب الجزایر) به مبارزه مسلحانه با استعمارگران فرانسوی پرداخت. از آن پس، به «هواری بومدین» ملقب شد. از 1336ش/ 1957 بومدین بتدریج سلسله مراتب ارتش آزادیبخش را طی کرد و در 1339ش/1960 به ریاست ستاد مشترک ارتش آزادیبخش رسید<ref>دایرةالمعارف خاورمیانة معاصر؛ رودی، همانجاها</ref>. | ||
== بو مِدیَن پس از استقلال الجزایر == | == بو مِدیَن پس از استقلال الجزایر == | ||
خط ۳۰: | خط ۳۰: | ||
== تشکیل حکومت == | == تشکیل حکومت == | ||
بومدین در 19 تیر 1344/ 10 ژوئیه 1965، حکومتی مرکب از بیستنفر تشکیل داد که در آن مقام نخستوزیری، وزارت دفاع و ریاست شورای انقلاب را خود در اختیار داشت. اهداف حکومت جدید عبارت بود از استقرار مجدد اصول انقلاب؛ ترمیم و جبران مفاسد و ضایعات ناشی از استبداد فردی بنبلا؛ پایاندادن به اختلافات داخلی؛ ایجاد جامعه سوسیالیستی واقعی مبتنی بر اقتصاد سالم؛ استمرار سیاست خارجی عدم تعهد؛ و پشتیبانی از جنبشهای | بومدین در 19 تیر 1344/ 10 ژوئیه 1965، حکومتی مرکب از بیستنفر تشکیل داد که در آن مقام نخستوزیری، وزارت دفاع و ریاست شورای انقلاب را خود در اختیار داشت. اهداف حکومت جدید عبارت بود از استقرار مجدد اصول انقلاب؛ ترمیم و جبران مفاسد و ضایعات ناشی از استبداد فردی بنبلا؛ پایاندادن به اختلافات داخلی؛ ایجاد جامعه سوسیالیستی واقعی مبتنی بر اقتصاد سالم؛ استمرار سیاست خارجی عدم تعهد؛ و پشتیبانی از جنبشهای آزادیبخش و استقلالطلب<ref>موسوعة السیاسة؛ اسعدی، همانجاها</ref>. | ||
== کودتا علیه بو مدین و نتایج آن == | == کودتا علیه بو مدین و نتایج آن == | ||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
اساسیترین تغییر در سیاست خارجی این کشور، پس از سقوط بنبلا، حمایت از پانعربیسم * (اتحاد عرب) بود. در راستای این سیاست، در پیجنگ اعراب و اسرائیل در 1346ش/1967، الجزایر به کشورهای «جبهه امتناع *» (جبهه الرفض) پیوست و با هرگونه مذاکرهای برای صلح با اسرائیل مخالفت کرد. | اساسیترین تغییر در سیاست خارجی این کشور، پس از سقوط بنبلا، حمایت از پانعربیسم * (اتحاد عرب) بود. در راستای این سیاست، در پیجنگ اعراب و اسرائیل در 1346ش/1967، الجزایر به کشورهای «جبهه امتناع *» (جبهه الرفض) پیوست و با هرگونه مذاکرهای برای صلح با اسرائیل مخالفت کرد. | ||
بومدین از سازمان | بومدین از سازمان آزادیبخش فلسطین نیز حمایت میکرد. | ||
در جنگ رمضان (مهر 1352/اکتبر 1973) میان اعراب و اسرائیل، الجزایر در جبهه دیپلماتیک فعال بود (اسعدی، ج1، ص170). بومدین کشورهای آفریقایی را به قطع روابط با اسرائیل تشویق میکرد تا از این طریق اسرائیل را در انزوایی سیاسی قرار دهد<ref>ادموندسون، ص852</ref>. | در جنگ رمضان (مهر 1352/اکتبر 1973) میان اعراب و اسرائیل، الجزایر در جبهه دیپلماتیک فعال بود (اسعدی، ج1، ص170). بومدین کشورهای آفریقایی را به قطع روابط با اسرائیل تشویق میکرد تا از این طریق اسرائیل را در انزوایی سیاسی قرار دهد<ref>ادموندسون، ص852</ref>. | ||
خط ۶۱: | خط ۶۱: | ||
تنشآمیزترین مسئله در سیاست خارجی دولت بومدین مسئله صحرای غربی بود. حمایتهای مادی و معنوی الجزایر از پولیساریو *، سبب تیرگی روابط این کشور با مراکش و موریتانی شد. در 1354ش/1976، الجزایر «جمهوری دموکراتیک عربی صحرا» را به رسمیت شناخت و مراکش و موریتانی روابط سیاسی خود را با الجزایر قطع کردند<ref>اسعدی، همانجا</ref><ref>رجوع کنید به سریعالقلم، ص 79ـ80 و جاهای دیگر</ref>. | تنشآمیزترین مسئله در سیاست خارجی دولت بومدین مسئله صحرای غربی بود. حمایتهای مادی و معنوی الجزایر از پولیساریو *، سبب تیرگی روابط این کشور با مراکش و موریتانی شد. در 1354ش/1976، الجزایر «جمهوری دموکراتیک عربی صحرا» را به رسمیت شناخت و مراکش و موریتانی روابط سیاسی خود را با الجزایر قطع کردند<ref>اسعدی، همانجا</ref><ref>رجوع کنید به سریعالقلم، ص 79ـ80 و جاهای دیگر</ref>. | ||
همچنین در دوران حکومت بومدین و با | همچنین در دوران حکومت بومدین و با میانجیگری و ابتکار او، قرارداد الجزایر (در 15 اسفند 1353) برای رفع اختلافات میان ایران و عراق، بین دو کشور به امضا رسید<ref>مهدوی، ص399؛ ایران. وزارت امور خارجه، ص 75</ref>. | ||
== هویت عربی در دولت بو مدین == | == هویت عربی در دولت بو مدین == | ||
در دوران زمامداری بومدین بازگشت به هویّت عربی در الجزایر قوت گرفت و جناح فرانکفونی (فرانسه زبان) نتوانست بر هیئت حاکمه تسلط پیدا کند<ref>قربان اوغلی، ص 81</ref>. برخلاف بنبلا بومدین با وجود خط مشی سکولار به میراث عربی ـ اسلامی به طور اصولی احترام میگذاشت و [[اسلام|اسلام]] را طریقتی روحانی و دارای برنامه اجتماعی سیاسی میدانست که در مبارزه برای [[آزادی|آزادی]] انسان از مذاهب دیگر پیشروتر است. | در دوران زمامداری بومدین بازگشت به هویّت عربی در الجزایر قوت گرفت و جناح فرانکفونی (فرانسه زبان) نتوانست بر هیئت حاکمه تسلط پیدا کند<ref>قربان اوغلی، ص 81</ref>. برخلاف بنبلا بومدین با وجود خط مشی سکولار به میراث عربی ـ اسلامی به طور اصولی احترام میگذاشت و [[اسلام|اسلام]] را طریقتی روحانی و دارای برنامه اجتماعی سیاسی میدانست که در مبارزه برای [[آزادی|آزادی]] انسان از مذاهب دیگر پیشروتر است. | ||
او خود را یک سوسیالیست مسلمان مینامید<ref>فارسون، ص 91</ref>. بومدین «سیاست عربیکردن» الجزایر را به طور جدی دنبال میکرد و به این منظور «وزارت تعلیمات اصلی و امور مذهبی» را در 1349ش/1970 تأسیس کرد. اجرای این سیاست، فضای مساعدی برای علمای دینی جهت تبلیغ و ترویج آموزشهای اسلامی در سراسر الجزایر فراهم آورد<ref>کوک، ص 98ـ103</ref>.در 1355 ش/ 1976، «منشور ملی» پس از انتشار و همهپرسی تصویب شد. این منشور تأکیدی بود بر تعهد فسخناپذیر و غیرقابل بازگشت الجزایر به سوسیالیسم، و در آن نقش مسلط جبهه | او خود را یک سوسیالیست مسلمان مینامید<ref>فارسون، ص 91</ref>. بومدین «سیاست عربیکردن» الجزایر را به طور جدی دنبال میکرد و به این منظور «وزارت تعلیمات اصلی و امور مذهبی» را در 1349ش/1970 تأسیس کرد. اجرای این سیاست، فضای مساعدی برای علمای دینی جهت تبلیغ و ترویج آموزشهای اسلامی در سراسر الجزایر فراهم آورد<ref>کوک، ص 98ـ103</ref>.در 1355 ش/ 1976، «منشور ملی» پس از انتشار و همهپرسی تصویب شد. این منشور تأکیدی بود بر تعهد فسخناپذیر و غیرقابل بازگشت الجزایر به سوسیالیسم، و در آن نقش مسلط جبهه آزادیبخش ملی دوباره احیا شد. در آبان/نوامبر همان سال، اصول مندرج در منشور ملی، به عنوان قانون اساسی جدید، در همهپرسی از تصویب عمومی گذشت. قانون اساسی جدید، اسلام را دین رسمی، شکل حکومت را جمهوری و الگوی اقتصاد را سوسیالیستی اعلام کرد. در آذر/دسامبر همان سال نیز بومدین در انتخابات ریاست جمهوری الجزایر، با کسب 99% آرا، برگزیده شد<ref>رودی، ص210</ref><ref>اسعدی، ج 1، ص 157ـ 158</ref>). | ||
== وفات == | == وفات == |