۲٬۸۸۰
ویرایش
جز (تمیزکاری) |
Wikivahdat (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - '{{پانویس رنگی}}↵↵' به '') |
||
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۰۰: | خط ۱۰۰: | ||
== دوره صفوی == | == دوره صفوی == | ||
با اینهمه، در سدههای بعد و در جریان روی کار آمدن صفویان در ایران، اخیان و فتیان، در کنار صوفیان قزلباش نقش مهمی را در سیاست آن روزگار ایفا کردند و نخستین پادشاهان صفوی از نیروی نظامی آنان بهرۀ فراوان بردند. | با اینهمه، در سدههای بعد و در جریان روی کار آمدن صفویان در ایران، اخیان و فتیان، در کنار صوفیان قزلباش نقش مهمی را در سیاست آن روزگار ایفا کردند و نخستین پادشاهان صفوی از نیروی نظامی آنان بهرۀ فراوان بردند. | ||
اما با استقرار دولت صفوی، عوامل گوناگونی که موجب | اما با استقرار دولت صفوی، عوامل گوناگونی که موجب سوءظن شاهان صفوی نسبت به صوفیه، و سرانجام تضعیف و سرکوب آنان گردید، موجبات بدگمانی آنان را نسبت به فتیان نیز فراهم آورد، به ویژه آنکه جریان فتوت خود در این دوره دستخوش انحطاط و انحرافات متعدد نیز گشته بود. | ||
این چنین بود که دستور شاه عباس اول مبنی بر بسته شدن زوایا، لنگرها و دیگر مراکز فتیان به سیر نزولی فتوت در ایران شدت بخشید و همان افولی را که برای تصوف رقم زده بود، برای فتوت نیز محتوم ساخت. | این چنین بود که دستور شاه عباس اول مبنی بر بسته شدن زوایا، لنگرها و دیگر مراکز فتیان به سیر نزولی فتوت در ایران شدت بخشید و همان افولی را که برای تصوف رقم زده بود، برای فتوت نیز محتوم ساخت. | ||
پس از آن، کارکرد گسترده و نفوذ اجتماعی تصوف تا حد اجتماعات محدود خانقاهی کاهش یافت و جریان فتوت نیز بخش بزرگی از معنویت خود را از دست داد و به تدریج تا مرتبۀ نوعی ورزش زورخانهای تنزل پیدا کرد. <ref>نفیسی، سعید، ج۱، ص۱۳۲-۱۳۳، سرچشمۀ تصوف در ایران، تهران، ۱۳۴۳ش.</ref><ref>زرینکوب، ص۳۵۶، ج۱، ص۱۱۵-۱۱۹، ریاض، محمد، فتوتنامه، به کوشش عبدالکریم جربزهدار، تهران، ۱۳۸۲ش.</ref>" | پس از آن، کارکرد گسترده و نفوذ اجتماعی تصوف تا حد اجتماعات محدود خانقاهی کاهش یافت و جریان فتوت نیز بخش بزرگی از معنویت خود را از دست داد و به تدریج تا مرتبۀ نوعی ورزش زورخانهای تنزل پیدا کرد. <ref>نفیسی، سعید، ج۱، ص۱۳۲-۱۳۳، سرچشمۀ تصوف در ایران، تهران، ۱۳۴۳ش.</ref><ref>زرینکوب، ص۳۵۶، ج۱، ص۱۱۵-۱۱۹، ریاض، محمد، فتوتنامه، به کوشش عبدالکریم جربزهدار، تهران، ۱۳۸۲ش.</ref>" | ||
خط ۱۰۶: | خط ۱۰۶: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
=فهرست منابع= | =فهرست منابع= | ||
(۱) آملی، محمد، رسالۀ فتوتیه، رسایل جوانمردان، به کوشش مرتضی صراف، تهران، ۱۳۵۲ش. | (۱) آملی، محمد، رسالۀ فتوتیه، رسایل جوانمردان، به کوشش مرتضی صراف، تهران، ۱۳۵۲ش. | ||
خط ۱۸۰: | خط ۱۷۵: | ||
</div> | </div> | ||
= | == منابع == | ||
دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «تصوف»، ج۱۵، ص۵۹۵۷. | دانشنامه بزرگ اسلامی، مرکز دائرة المعارف بزرگ اسلامی، برگرفته از مقاله «تصوف»، ج۱۵، ص۵۹۵۷. | ||
[[رده:تصوف]] | [[رده:تصوف]] |
ویرایش