شافعیه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شافعیه''' یکی از [[مذاهب فقهی چهارگانه]] [[اهل سنت]] است. این مذهب به نام [[اهل حدیث]] مشهور است. [[ابن اثیر]] شَافِعی را به فتح شین و کسر فاء ضبط کرده است.<ref>ابن اثیر، اللباب فی تهذیب الانساب، ج2، ص175</ref> این مذهب پس از [[حنفی|مذهب حنفیه]]، بزرگ‌ترین مذهب [[اهل سنت]] است و در احکام شرعی چون دیگر مذاهب اهل سنت، دارای نظام فقهی خاصی است که اصول آن را شخصی به نام محمد بن ادریس شافعی بنا نهاده است. همچنین پیروان مذهب شافعیه در کنار دیگر مذاهب اهل سنت یعنی [[حنفی|حنفیه]]، [[مالکیه]] و [[حنبلی|حنابله]] در جهان اسلام حضور دارند.<ref> بلخی ابوالقاسم، بیان الادیان، ص61</ref> <ref> دائرة المعارف الاسلامیة، ج13، ص72</ref> و <ref> احمد امین، ضحی الاسلام، ج2، ص168</ref> و <ref> خوارزمی محمد بن احمد، مفاتیح العلوم، ص46</ref> شافعیه با نام‌های دیگری چون شفعویه و شوافع نیز خوانده می‌شود. شفعویه احتمالا همان شافعیه و یکی از مکاتب اهل حدیث است.<ref> مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 257 </ref> <ref> رازی عبد الجلیل، النقض، ص457</ref>آورده‌اند که مردم در دمشق مطابق با مذهب اهل حدیث و فقیهان شفعویه عمل می‌کردند.<ref> مقدسی محمد، احسن التقاسیم فی معرفة الاقالیم، ص154</ref>

موسس این مکتب شخصی به نام [[شافعی|محمد بن ادریس شافعی]] منتسب به شافع بن سائب از نیاکان پدری‌اش می‌باشد. وی در سال 150 قمری در شهر [[غزه]] فلسطین به دنیا آمد. پدرش مدت کوتاهی پس از تولدش از دنیا رفت و او در همان کودکی همراه مادرش به [[مکه]] هجرت کرد و در این شهر ساکن شد. <ref> ابوزهره محمد، تاریخ المذاهب الاسلامیة، ص۴۰۷- ۴۰۹</ref>.محمد بن ادریس تحصیلات علمی و فقهی خویش را نزد مسلم بن خالد زنجی مفتی مکه و امام جماعت [[مسجد‌الحرام]] شروع کرد و کم کم به مهارت بالایی دست یافت و در مسجد‌الحرام تدریس خود را آغاز کرد. وی علاوه بر تسلط در [[فقه]]، در علوم ادبی نیز صاحب سبک بود. در همین زمان به [[مدینه]] سفر و در آن شهر نزد [[مالک بن انس]] رئیس مذهب مالکی به عنوان شاگردی خاص تلمذ کرد.  

شافعی بعد از گذشت حوادثی که او را مجبور به حضور در [[بغداد]] کرد، فرصتی یافت تا در آن دیار با فقهای بزرگ حنفی و نیز مدرسه فقهی مالک که بیشتر [[نص گرا]] و [[حدیث گرا]] بود، مرتبط و با فقه [[عقل‌گرایان|عقل‌گرایان]] و به اصطلاح [[اهل رای]] آشنا شود. مسیر علمی شافعی از این پس میان بغداد و مکه سپری شد. او در سال 199 قمری به [[مصر]] رفت و در آن دیار ساکن شد و در سال 204 قمری از دنیا رفت. <ref> وهبة الزحیلی، المذهب الشافعی، نشر مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیة، المذاهب الاسلامیة الخمسة، ص۴۹۴ - ۴۹۸.

اکثر مقلدان فقهی در اصول عقاید از مبانی کلامی اشعری پیروی می‌کنند. <ref>تیمور پاشا، احمد، المذاهب الفقهیة الاربعة، قاهره، ص۸۷.</ref>

با این حال ابوالحسن اشعری موسس مکتب اشاعره خود در امور فقهی شافعی مسلک بود و در اثبات و تحکیم مبانی اعتقادی این گروه از مسیر ادله کلامی؛ مذهب اشعری را بنیان کرد. <ref>مشکور، محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص۵۵.</ref>همچنین برخی از مشاهیر متکلمان اهل سنت همچون جوینی، غزالی، فخر رازی و سیوطی از میان شافعیان برخاستند.<ref> وهبة الزحیلی، المذهب الشافعی، نشر مرکز الغدیر للدراسات الاسلامیة، المذاهب الاسلامیة الخمسة، ص۵۲۳ - ۵۲۶.</ref>