ابومسلمیه: تفاوت میان نسخه‌ها

۲۰۰ بایت اضافه‌شده ،  ‏۱۸ آوریل ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''ابومسلمیّه''' فرقه‌‏‌ایی منسوب به [[ابومسلم خراسانی]] بودند که او را زنده و جاودان می‌‏شمردند و به رجعت او اعتقاد داشتند.
'''«ابومسلمیّه»''' فرقه‌‏‌ایی منسوب به [[ابومسلم خراسانی]] بودند که او را زنده و جاودان می‌‏شمردند و به [[رجعت]] او اعتقاد داشتند.


== آراء و عقاید ابومسلمیه ==
== آرا و عقاید ابومسلمیه ==
بیشتر این فرقه‌ها از طوایف [[حلولیه]]‌، [[اسحاقیه]]، [[راوندیه]]، [[سنباذیه]]، [[ابلقیه]]، [[مبیضّه]]، [[بابکیه]]، [[برکوکیه]] و [[رزامیه]] از ابومسلمیه به شمار می‌روند. ظاهرا خود ابومسلم پیش از آن‌که به ابراهیم امام پیوندد با «[[کیسانیه]]» و «[[مغیریه]]» که دو فرقه از [[غلاة‌شیعه]] بودند، روابط نزدیک داشت و علاوه عقاید تناسخی ایشان در افکار وی تأثیر گذاشته بود و عقیده داشت که ارواح پس از مفارقت از اجساد، خود به بدن‌های دیگر منتقل می‌شوند. نوبختی می‏‌نویسد که ابومسلمیه می‏‌گفتند: ابومسلم نمرده و زنده است و انجام هر کاری را روا می‌داشتند تا جایی‌که همه واجبات را فرو می‌گذاشتند. ابومسلمیه تنها ایمان را شناختن امام می‌دانند و چون خرّمیان بنیان‌گذار آیین‌شان بودند، خرمیان خوانده می‌شدند.<br>
بیشتر این فرقه‌ها از طوایف [[حلولیه]]‌، [[اسحاقیه]]، [[راوندیه]]، [[سنباذیه]]، [[ابلقیه]]، [[مبیضّه]]، [[بابکیه]]، [[برکوکیه]] و [[رزامیه]] از ابومسلمیه به شمار می‌روند. ظاهرا خود ابومسلم پیش از آن‌که به ابراهیم امام پیوندد با «[[کیسانیه]]» و «[[مغیریه]]» که دو فرقه از [[غلاة‌شیعه]] بودند، روابط نزدیک داشت و علاوه عقاید تناسخی ایشان در افکار وی تأثیر گذاشته بود و عقیده داشت که ارواح پس از مفارقت از اجساد، خود به بدن‌های دیگر منتقل می‌شوند. نوبختی می‏‌نویسد که ابومسلمیه می‏‌گفتند: ابومسلم نمرده و زنده است و انجام هر کاری را روا می‌داشتند تا جایی‌که همه واجبات را فرو می‌گذاشتند. ابومسلمیه تنها ایمان را شناختن امام می‌دانند و چون خرّمیان بنیان‌گذار آیین‌شان بودند، خرمیان خوانده می‌شدند.<br>


== در بیان محمد بن اسحاق الندیم ==
== در بیان محمد بن اسحاق الندیم ==
[[محمد بن اسحاق الندیم]] در کتاب «الفهرست» می‏‌نویسد: از جمله اعتقاداتی که پس از اسلام در [[خراسان]] رایج شد، عقیده به امامت ابومسلم از سوی ابومسلمیه بود و می گفتند که او زنده و جاودان است و در وقت معینی که خود می‌داند، ظهور خواهد کرد. اسحاق ترک از طائفه اسحاقیه که شاخه ابومسلمیه بود به [[ترکستان]] و بلاد [[ما وراء النهر]] رفت و در آن‌جا مردم را دعوت به ابومسلم می‏‌کرد و می‌گفت که او در کوه‌های ری زندانی است و به زودی ظهور خواهد کرد.
[[محمد بن اسحاق الندیم]] در کتاب '''«الفهرست»''' می‏‌نویسد: از جمله اعتقاداتی که پس از اسلام در [[خراسان]] رایج شد، عقیده به امامت ابومسلم از سوی ابومسلمیه بود و می گفتند که او زنده و جاودان است و در وقت معینی که خود می‌داند، ظهور خواهد کرد. اسحاق ترک از طائفه اسحاقیه که شاخه ابومسلمیه بود به [[ترکستان]] و بلاد [[ما وراء النهر]] رفت و در آن‌جا مردم را دعوت به ابومسلم می‏‌کرد و می‌گفت که او در کوه‌های ری زندانی است و به زودی ظهور خواهد کرد.


== در بیان ابوالقاسم بلخی ==
== در بیان ابوالقاسم بلخی ==
[[ابوالقاسم بلخی]] می‌گوید: گروهی از مسلمیه را «خرم‌دینیه» نامند و شنیده‏‌ام که در نزد ما فرقه‏‌ای از ایشان هستند که در دهکده خرم‌باد ( احتمالا خرم‏ آباد) زندگی می‌کنند و از مسلمانان در حال ترس و بیم هستند.
[[ابوالقاسم بلخی]] می‌گوید: گروهی از مسلمیه را «[[خرم‌دینیه]]» نامند و شنیده‏‌ام که در نزد ما فرقه‏‌ای از ایشان هستند که در دهکده خرم‌باد ( احتمالا خرم‏‌آباد) زندگی می‌کنند و از [[مسلمانان]] در حال ترس و بیم هستند. مسعودی می‌نویسد: «[[حریانیه]]» فرقه‌ای بودند که نخست قائل به امامت [[محمد بن حنفیه]] بودند و سپس به «[[راوندیه]]» پیوستند و پس از آن پیرو «[[ابومسلمیه]]» شدند و گویند که ابومسلم صاحب دعوت بنی‌عباس ملقّب به حریان بودند و از این جهت این فرقه را «[[حریانیه]]» گفته ‏اند.<br>
مسعودی می‌نویسد: «[[حریانیه]]» فرقه‌ای بودند که نخست قایل به امامت [[محمد بن حنفیه]] بودند و سپس به «[[راوندیه]]» پیوستند و پس از آن پیرو ابومسلمیه شدند و گویند که ابومسلم صاحب دعوت بنی‌عباس ملقّب به حریان بودند و از این جهت این فرقه را «[[حریانیه]]» گفته ‏اند.<br>


ظاهرا کلمه حریانیه باید تصحیف حیانیّه باشد که اصحاب حیّان سراج بودند که از «[[کیسانیه]]» و طرفداران امامت محمد بن حنفیه به شمار می‌رفتند و برای [[حسن‌بن‌علی (ع)]] و [[امام حسین|حسین بن علی (ع)]] حقی در امامت قایل نبودند.  
ظاهرا کلمه حریانیه باید تصحیف حیانیّه باشد که اصحاب حیّان سراج بودند که از «[[کیسانیه]]» و طرفداران امامت محمد بن حنفیه به شمار می‌رفتند و برای [[حسن بن علی|حسن‌بن‌علی (علیه‌ا‌لسلام)]] و [[امام حسین|حسین بن علی (علیه‌السلام)]] حقی در امامت قایل نبودند.  


== درکلام عبدالقاهر بغدادی ==
== درکلام عبدالقاهر بغدادی ==
[[عبدالقاهر بغدادی]] گوید: ابومسلمیه درباره ابومسلم سخن به گزاف گفته ‏اند و پنداشتند که او در اندر آمدن روح خدا در وی خدا باشد و او را به از جبرئیل و میکائیل و دیگر فرشتگان دانند و گفتند که ابومسلم زنده است و نمرده و چشم به راه اویند. ایشان را در [[مرو]] و [[هرات]] «[[برکوکیه]]» خوانند و هرگاه از ایشان از آن کسی که منصور او را کشته است پرسند گویند که: او شیطان بود که به صورت ابومسلم به دست منصور کشته شد. صاحب «تبصره العوام» می‌نویسد: این فرق را به شیعه بندند از بهر آن که ابومسلم خروج کرد و خلق بسیار از اعداء اللّه و اعداء آل محمّد (ص) و غیرهم را بکشت بدان که این خطاست و ابومسلمیه از [[شیعه]] نیستند و نه از فرق [[سنیان]]، زیرا اعتقاد ابومسلم آن بود که امامت به «میراث» است نه به «نص» چنانکه شیعیان گویند و نه به «اختیار» چنان که سنیان گویند. ابومسلمیه گویند که بعد از رسول «[[امامت]]» از آن عباس بود، [[ابوبکر]] و [[عثمان]] بروی ظلم کردند، و آن خروج بهر آن کرد که [[بنی‌امیه]] را براندازد و امارت به بنی‌عباس دهد چنانکه کرد. و اگر او را اعتقاد آن بودی که امامت از آن امیرالمؤمنین [[علی (ع)]] بود، بعد از هلاک بنی‌امیه به حضرت صادق (ع) دادی نه به سفاح، و «راوندیه» در این مذهب تابع ابومسلم بودند. قومی از ایشان گویند: ابومسلم زنده است و هیچ چیز از تکالیف و [[نماز]] و [[روزه]] و [[زکات]] و [[حج]] واجب نیست و [[ایمان]] و [[دین]] در دو چیز است: اول معرفت امام، دوم معرفت نگهداشتن.
[[عبدالقاهر بغدادی]] گوید: ابومسلمیه درباره ابومسلم سخن به گزاف گفته ‏اند و پنداشتند که او در اندر آمدن روح خدا در وی خدا باشد و او را به از جبرئیل و میکائیل و دیگر فرشتگان دانند و گفتند که ابومسلم زنده است و نمرده و چشم به راه اویند. ایشان را در [[مرو]] و [[هرات]] «[[برکوکیه]]» خوانند و هرگاه از ایشان از آن کسی که منصور او را کشته است پرسند گویند که: او شیطان بود که به صورت ابومسلم به دست منصور کشته شد. صاحب '''«تبصره العوام»''' می‌نویسد: این فرق را به شیعه بندند از بهر آن که ابومسلم خروج کرد و خلق بسیار از اعداء اللّه و اعداء آل محمّد (صلی‌الله علیه وآله وسلم) و غیرهم را بکشت بدان که این خطاست و ابومسلمیه از [[شیعه]] نیستند و نه از فرق [[سنیان]]، زیرا اعتقاد ابومسلم آن بود که امامت به «میراث» است نه به «نص» چنانکه شیعیان گویند و نه به «اختیار» چنان که سنیان گویند. ابومسلمیه گویند که بعد از رسول «[[امامت]]» از آن عباس بود، [[ابوبکر]] و [[عثمان]] بروی ظلم کردند، و آن خروج بهر آن کرد که [[بنی‌امیه]] را براندازد و امارت به بنی‌عباس دهد چنانکه کرد. و اگر او را اعتقاد آن بودی که امامت از آن امیرالمؤمنین [[علی (ع)|علی (علیه‌السلام)]] بود، بعد از هلاک بنی‌امیه به حضرت صادق (علیه‌السلام) دادی نه به سفاح، و «[[راوندیه]]» در این مذهب تابع ابومسلم بودند. قومی از ایشان گویند: ابومسلم زنده است و هیچ چیز از تکالیف و [[نماز]] و [[روزه]] و [[زکات]] و [[حج]] واجب نیست و [[ایمان]] و [[دین]] در دو چیز است: اول معرفت امام، دوم معرفت نگهداشتن.


== فرقه ‏های طرفدار ابومسلم‏==
== فرقه ‏های طرفدار ابومسلم‏==