۵٬۵۶۷
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'نامها' به 'نامها') |
جز (جایگزینی متن - 'رده:مقالات' به 'رده:مقالهها') |
||
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
</div> | </div> | ||
'''ارج گذاری به انسان از بدو آفرینش او''' عنوان مقالهای است به زبان فارسی که توسط [[محمد علی تسخیری|آیتالله محمد علی تسخیری]] در رابطه با مبانی ارزشگذاری به انسان و تبیین فرآیند این حقیقت در اسلام به نگارش در آمده است. نویسنده در این مقاله به دنبال تبیین | '''ارج گذاری به انسان از بدو آفرینش او''' عنوان مقالهای است به زبان فارسی که توسط [[محمد علی تسخیری|آیتالله محمد علی تسخیری]] در رابطه با مبانی ارزشگذاری به انسان و تبیین فرآیند این حقیقت در اسلام به نگارش در آمده است. نویسنده در این مقاله به دنبال تبیین دیدگاههای مرتبط با مساله ارزشگذاری به انسان از بدو آفرینش او و داشتن نگاهی تطبیقی و مقایسهای با مساله کرامت انسانی در غرب و جایگاه انسان در مغرب زمین است. خواننده از رهگذر مطالعه این مقاله به این نکته رهنمون میگردد که با توجه به دیدگاه کمال خواهانه و مترقیانه اسلام از انسان و جایگاه او که خلیفه اللهی بر روی زمین است، میتوان به این نتیجه رسید که این مکتب آسمانی از قرنهاقبل از اینکه این گونه مباحث همانند آزادی، حقوق مالکیت و... در مغرب زمین (و به خصوص با اعلامیه جهانی حقوق بشر) بروز و ظهور پیدا کند، در اسلام ملاک و معیار عمل و حقوق خصوصی و جزایی و اجتماعی جوامع اسلامی بوده است. | ||
=مقدمه= | =مقدمه= | ||
خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
== نیازهای حقوقی ـ فرهنگی == | == نیازهای حقوقی ـ فرهنگی == | ||
به معنای نیاز انسان به تشکیل جامعه و قوانین و اصول موقّت یا در مورد نیاز برای شکلگیری این جامعه و از آنجا نیاز انسان در وصول به مطمئنترین | به معنای نیاز انسان به تشکیل جامعه و قوانین و اصول موقّت یا در مورد نیاز برای شکلگیری این جامعه و از آنجا نیاز انسان در وصول به مطمئنترین راهها برای تحقیق گرایش فطری به خوشبختی و سعادت است که به نوبة خود نیازمند برآوردن نیازهای حقوقی به بهترین شیوهها و روشهاست. | ||
=معیارهای تشخیص حقوق انسانی= | =معیارهای تشخیص حقوق انسانی= | ||
از این زمینه یک سری معیارها و | از این زمینه یک سری معیارها و ملاکهایی چون: عرف و عقلا، قانون و دین، مصلحت و مفسدت، لذت و درد، عواطف و عقل، مقتضیات عدالت و از این قبیل مطرح شده یا میشود. این موارد خود یا سرچشمهای حق به شمار میروند و یا پرده از آن برمیگیرند و یا از لوازم آنند و یا بالاخره در نوع دیگری از پیوند با حق هستند ولی بهرحال برای در نظر داشت ملاکهای تشخیص اینکه امری حق یا ناحق است باید به دو نکته زیر، توجه کرد: | ||
یکم: معنای حق و معنای انسان، گرایشها و نیازهای اصیل او | یکم: معنای حق و معنای انسان، گرایشها و نیازهای اصیل او | ||
خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
در اینجا یادآور میشویم که نویسندگان تاریخ حقوق و سیر تکاملی آن، یکباره و در گامی بسیار بلند مرحلة اسلامی را تا قرن هیجدهم یعنی زمان اعلامیه جهان حقوق بشر فرانسه در 28 اوت 1789 میلادی که در سوم سپتامبر 1791 میلادی به عنوان بخشی از قانون اساسی فرانسه درآمد ـ نادیده میگیرند و نمیدانند یا نمیخواهند بدانند که: | در اینجا یادآور میشویم که نویسندگان تاریخ حقوق و سیر تکاملی آن، یکباره و در گامی بسیار بلند مرحلة اسلامی را تا قرن هیجدهم یعنی زمان اعلامیه جهان حقوق بشر فرانسه در 28 اوت 1789 میلادی که در سوم سپتامبر 1791 میلادی به عنوان بخشی از قانون اساسی فرانسه درآمد ـ نادیده میگیرند و نمیدانند یا نمیخواهند بدانند که: | ||
اسلام با طلوع خود بر جهانیان، پرشکوهترین اعلامیه حقوق بشر را از طریق آموزههای قرآن کریم و سنت شریف نبوی (ص)، تقدیم بشریت کرده و همین آموزههاست که تاکنون پایه و مبنای حقوقی تمامی | اسلام با طلوع خود بر جهانیان، پرشکوهترین اعلامیه حقوق بشر را از طریق آموزههای قرآن کریم و سنت شریف نبوی (ص)، تقدیم بشریت کرده و همین آموزههاست که تاکنون پایه و مبنای حقوقی تمامی فعالیتهای انسانی مسلمانان طی تاریخ بوده و اعلامیة اخیر حقوق بشر اسلامی نیز چیزی جز کوششی مثبت برای تدوین همین حقوق به شکل متعارف امروزی و با فرمولهای متداول کنونی است. | ||
=== برخی از آیات قرآن به مثابه اعلامیه قانونی ـ تاریخی حقوق ثابت انسان === | === برخی از آیات قرآن به مثابه اعلامیه قانونی ـ تاریخی حقوق ثابت انسان === | ||
به عنوان مثال نیز آیات زیر را میتوان اعلامیه قانونی ـ تاریخی حقوق ثابت انسانی در نظر گرفت: | به عنوان مثال نیز آیات زیر را میتوان اعلامیه قانونی ـ تاریخی حقوق ثابت انسانی در نظر گرفت: | ||
خط ۹۰: | خط ۹۰: | ||
«من قتل نفساً بغیر نفس او فساد فی الارض فکأنما قتل الناس جمیعاً و من احیاها فکأنما احیا الناس جمیعاً» <ref>مائده: 32</ref> (... هر کس تنی را ـ جز به قصاص یا به کیفر تبهکاری در روی زمین ـ بکشد، چنان است که تمام مردم را کشته است و هر که آن را زنده بدارد، چنان است که همة مردم را زنده داشته است). | «من قتل نفساً بغیر نفس او فساد فی الارض فکأنما قتل الناس جمیعاً و من احیاها فکأنما احیا الناس جمیعاً» <ref>مائده: 32</ref> (... هر کس تنی را ـ جز به قصاص یا به کیفر تبهکاری در روی زمین ـ بکشد، چنان است که تمام مردم را کشته است و هر که آن را زنده بدارد، چنان است که همة مردم را زنده داشته است). | ||
و دیگر متون و نصوص شریفهای که از پیامبر اکرم (صلی اله علیه و آله و سلم) و اهل بیت طاهرین (علیهمالسلام) وارد شده و تأثیر بسیار خوب و تصاویر زیبایی در عرصه اندیشه اسلامی، به جای گذارده است. <ref>در این خصوص، از جمله نگاه کنید به: ”رسالة حقوق“ حضرت امام زینالعابدین (علیهالسلام) که تمامی حقوق متقابل افراد نسبت به یکدیگر را در | و دیگر متون و نصوص شریفهای که از پیامبر اکرم (صلی اله علیه و آله و سلم) و اهل بیت طاهرین (علیهمالسلام) وارد شده و تأثیر بسیار خوب و تصاویر زیبایی در عرصه اندیشه اسلامی، به جای گذارده است. <ref>در این خصوص، از جمله نگاه کنید به: ”رسالة حقوق“ حضرت امام زینالعابدین (علیهالسلام) که تمامی حقوق متقابل افراد نسبت به یکدیگر را در برگرفته است.</ref> | ||
ولی اگر خواسته باشیم سیر اندیشة حقوقی دوران متأخر را مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم میتوان گفت اعلامیه جهانی حقوق بشر فرانسه ـ به رغم بهرهگیری از اعلامیه حقوقی انگلستان صادره در همان سال و نیز اعلامیه استقلال سیزده مستعمرة آمریکا که سیزده سال پیش از آن صادر شده بود ـ توانست منشور بسیار پیشرفتهای در این عرصه، تقدیم دارد. | ولی اگر خواسته باشیم سیر اندیشة حقوقی دوران متأخر را مورد مطالعه و بررسی قرار دهیم میتوان گفت اعلامیه جهانی حقوق بشر فرانسه ـ به رغم بهرهگیری از اعلامیه حقوقی انگلستان صادره در همان سال و نیز اعلامیه استقلال سیزده مستعمرة آمریکا که سیزده سال پیش از آن صادر شده بود ـ توانست منشور بسیار پیشرفتهای در این عرصه، تقدیم دارد. | ||
خط ۹۸: | خط ۹۸: | ||
در مادة سیزدهم از مشروعیت اخذ مالیات برای تأمین هزینهةای نیروهای مزبور و در مادة چهاردهم از حق نظارت مردم بر مالیاتها و در مادة پانزدهم از حق نظارت جامعه بر کارکنان [دولتی] و در مادة شانزدهم اعتبار بیقانون بودن جوامعی که حقوق بشر و تفکیک قوای سه گانه را نپذیرفتهاند و سرانجام در ماده هفدهم از عدم جواز سلب مالکیت افراد جز برای مصالح عموم جامعه، سخن به میان آورده است. | در مادة سیزدهم از مشروعیت اخذ مالیات برای تأمین هزینهةای نیروهای مزبور و در مادة چهاردهم از حق نظارت مردم بر مالیاتها و در مادة پانزدهم از حق نظارت جامعه بر کارکنان [دولتی] و در مادة شانزدهم اعتبار بیقانون بودن جوامعی که حقوق بشر و تفکیک قوای سه گانه را نپذیرفتهاند و سرانجام در ماده هفدهم از عدم جواز سلب مالکیت افراد جز برای مصالح عموم جامعه، سخن به میان آورده است. | ||
این اعلامیه مهم حاوی چنین موادّی بوده و اینک به صورت قانونی درآمده که | این اعلامیه مهم حاوی چنین موادّی بوده و اینک به صورت قانونی درآمده که دولتها اندک اندک از آن اقتباس و بهرهگیری کردند و این تحول و روند ادامه درشت تا اینکه در دهم دسامبر 1948 میلادی و به دنبال پایان جنگ جهانی دوم، اعلامیه جهانی حقوق بشر مورد توافق و تصویب اغلب کشورها قرار گرفت و چهل و هشت عضو سازمان ملل متحد آن را امضا کردند و کشورهای کمونیستی (روسیه سفید، اوکراین، چکسلواکی، یوگسلاوی و لهستان) و آفریقای جنوبی و عربستان سعودی ـ البته هر کدام با انگیزة متفاوتی ـ از امضای آن سرباز زدند. | ||
=تمامی قوانین انسانی متضمن کرامت انسان اند= | =تمامی قوانین انسانی متضمن کرامت انسان اند= | ||
خط ۱۲۶: | خط ۱۲۶: | ||
حق تملک و ضرورت نفی هر گونه محرومیت از مالکیت در عین لزوم عدم زیان رسانی مالکیت افراد به دیگران و جامعه، از دیگر موارد مشترک هر دو اعلامیه است. منع استبداد و حق هر کس در مشارکت در اتخاذ تصمیمهای سیاسی و تصدی پستهای اداری حکومتی و نیز تحقق مساوات در برابر قانون و اعطای حق مراجعه به دادگاههای مناسب به افراد و حق تشکیل جمعیت و انجمنهای خیریه و اجتماعی، از دیگر موارد مشترک هر دو اعلامیههاست. | حق تملک و ضرورت نفی هر گونه محرومیت از مالکیت در عین لزوم عدم زیان رسانی مالکیت افراد به دیگران و جامعه، از دیگر موارد مشترک هر دو اعلامیه است. منع استبداد و حق هر کس در مشارکت در اتخاذ تصمیمهای سیاسی و تصدی پستهای اداری حکومتی و نیز تحقق مساوات در برابر قانون و اعطای حق مراجعه به دادگاههای مناسب به افراد و حق تشکیل جمعیت و انجمنهای خیریه و اجتماعی، از دیگر موارد مشترک هر دو اعلامیههاست. | ||
و سرانجام اینکه هر دو اعلامیه تأکید دارند که هر انسان مکلّف به حمایت از این آزادیها و برخورداری از آنهاست و وظیفه دارد در جهت تکامل حرکت کند؛ هر فرد باید مراقب باشد که مزاحم آزادیهای دیگران نشود و نباید از این قوانین (اعلامیه) درر راستای تحقق منافع فردی یا دولتی معیّنی، | و سرانجام اینکه هر دو اعلامیه تأکید دارند که هر انسان مکلّف به حمایت از این آزادیها و برخورداری از آنهاست و وظیفه دارد در جهت تکامل حرکت کند؛ هر فرد باید مراقب باشد که مزاحم آزادیهای دیگران نشود و نباید از این قوانین (اعلامیه) درر راستای تحقق منافع فردی یا دولتی معیّنی، سوءاستفاده کرد. | ||
این بود مهمترین نقاط مشترک دو اعلامیه که بنابر اقتصاد، خیلی فشرده مطرح ساختیم. | این بود مهمترین نقاط مشترک دو اعلامیه که بنابر اقتصاد، خیلی فشرده مطرح ساختیم. | ||
خط ۱۵۱: | خط ۱۵۱: | ||
8- مادة هشتم اعلامیه اسلامی حقوق بشر نیز بر حفظ آبرو و حیثیت انسانها تأکید دارد؛ در اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز بر آن تأکید شده منتها در اعلامیه اسلامی این تأکید دنباله دارد و شامل پس از مرگ و حمایت از کالبد بیروح و آرامگاه وی نیز میشود. | 8- مادة هشتم اعلامیه اسلامی حقوق بشر نیز بر حفظ آبرو و حیثیت انسانها تأکید دارد؛ در اعلامیه جهانی حقوق بشر نیز بر آن تأکید شده منتها در اعلامیه اسلامی این تأکید دنباله دارد و شامل پس از مرگ و حمایت از کالبد بیروح و آرامگاه وی نیز میشود. | ||
9- به رغم اینکه هر دو اعلامیه تأکید دارند که خانواده از ارکان اساسی در بنای جامعه به شمار میرود و جامعه و دولت موظف به حمایت کامل از آنند و هر یک از مرد و زن حق ازدواجی را دارند که هیچ مسئله با منشأ نژادی، رنگ پوست یا جنس نباید مانع از آن گردد، با این حال میان دو اعلامیه در این خصوص | 9- به رغم اینکه هر دو اعلامیه تأکید دارند که خانواده از ارکان اساسی در بنای جامعه به شمار میرود و جامعه و دولت موظف به حمایت کامل از آنند و هر یک از مرد و زن حق ازدواجی را دارند که هیچ مسئله با منشأ نژادی، رنگ پوست یا جنس نباید مانع از آن گردد، با این حال میان دو اعلامیه در این خصوص تفاوتهایی هست که میتوان به صورت زیر آنها را خلاصه کرد: | ||
الف: اعلامیه اسلامی حقوق بشر اشاره کرده که ازدواج اساس کار در تشکیل خانواده است ولی در اعلامیه جهانی حقوق بشر، اشارهای به این حقیقت نشده است. | الف: اعلامیه اسلامی حقوق بشر اشاره کرده که ازدواج اساس کار در تشکیل خانواده است ولی در اعلامیه جهانی حقوق بشر، اشارهای به این حقیقت نشده است. | ||
خط ۱۷۷: | خط ۱۷۷: | ||
16- از دیگر وجود تمایز اعلامیه اسلامی حقوق بشر نسبت به اعلامیه جهانی حقوق بشر، آنست که اشارهای به حق تابعیت نکرده زیرا این مسئله تابعیت از جمله امور وضعی است که حتی ملتهای واحد را دچار تفرقه و پراکندگی کرده و به صورت مانع بزرگی بر سر راه وحدت آنها، درآمده است. | 16- از دیگر وجود تمایز اعلامیه اسلامی حقوق بشر نسبت به اعلامیه جهانی حقوق بشر، آنست که اشارهای به حق تابعیت نکرده زیرا این مسئله تابعیت از جمله امور وضعی است که حتی ملتهای واحد را دچار تفرقه و پراکندگی کرده و به صورت مانع بزرگی بر سر راه وحدت آنها، درآمده است. | ||
17- به رغم اینکه هر دو اعلامیه، به حقوق کار اشاره و آنرا پذیرفتهاند ولی اعلامیه اسلامی حقوق بشر از کارگر نیز خواسته که به نوبه خود اخلاص داشته و کار خود را به درستی انجام دهد و از دولت نیز خواسته که با پاکدامنی کامل برای حل اختلاف میان کارگر و کارفرما و احقاق حق هر یک بدون | 17- به رغم اینکه هر دو اعلامیه، به حقوق کار اشاره و آنرا پذیرفتهاند ولی اعلامیه اسلامی حقوق بشر از کارگر نیز خواسته که به نوبه خود اخلاص داشته و کار خود را به درستی انجام دهد و از دولت نیز خواسته که با پاکدامنی کامل برای حل اختلاف میان کارگر و کارفرما و احقاق حق هر یک بدون جانبداری، وارد عمل شود. | ||
18- مادة هیجدهم اعلامیه اسلامی حقوق بشر بر حق کسب و کاسبی تأکید دارد منتها آنرا مقید به مشروع میکند؛ این قید حکایت از شیوهها و روشهای ناپسند و ناپذیرفتنی در کسب و کار دارد از جمله: احتکار، فریب، زیان به خویش یا دیگران، همچنانکه بر منع ربا نیز تأکید کرده است. حال آنکه در اعلامیه جهانی حقوق بشر، هیچ اشارهای به اینگونه مسایل نشده است. | 18- مادة هیجدهم اعلامیه اسلامی حقوق بشر بر حق کسب و کاسبی تأکید دارد منتها آنرا مقید به مشروع میکند؛ این قید حکایت از شیوهها و روشهای ناپسند و ناپذیرفتنی در کسب و کار دارد از جمله: احتکار، فریب، زیان به خویش یا دیگران، همچنانکه بر منع ربا نیز تأکید کرده است. حال آنکه در اعلامیه جهانی حقوق بشر، هیچ اشارهای به اینگونه مسایل نشده است. | ||
19- مادة پانزدهم از اعلامیه اسلامی حقوق بشر، بر ضرورت مشروعیت | 19- مادة پانزدهم از اعلامیه اسلامی حقوق بشر، بر ضرورت مشروعیت راههای کسب مالکیّت و نیز اینکه این مالکیت نباید منجر به زیان به خود شخص یادگیری گردد تأکید دارد؛ چنانچه به مفهوم گسترده زیان توجه کنیم و آنرا شامل انواع زیانهای اجتماعی نیز، بدانیم به میزان دقت تعبیر اسلام و نفی بهرهبرداریهای سرمایهداری از این حق در زیان رساندن به حق ملل دیگر و ضربهزدن به اقتصاد و غارت ثروت و منابع آنها، پی میبریم. | ||
20- از جمله مزیتهای واقعی اعلامیه اسلامی حقوق بشر نسبت به اعلامیه جهانی حقوق بشر، در نظر گرفتن مسئله اخلاق به مثابة حق مهم انسانی است که در مادة هفدهم آن قید شده است حال آنکه در اعلامیه جهانی حقوق بشر، متن معادل آن وجود ندارد؛ هر چند در مادة بیست و نهم اعلامیه جهانی حقوق بشر اشاره شده که رعایت مقتضیات اخلاقی میتواند مرزهای برخورداری فرد از آزادیها را شکل بخشد ولی عبارت ”در چارچوب جامعهای دموکراتیک“ در این مادة، خاطرنشانمان میسازد که مراد از اخلاق در اینجا در واقع آزادیهای دیگران و نه ارزشهای والای اخلاقی است و بهرحال این ماده و این اعلامیه مطمئناً هیچ حقّ انسانی برای نیل به یک محیط اخلاقی پاکی که انسان را قادر به پرورش معنوی خویشتن کند، قایل نیست. | 20- از جمله مزیتهای واقعی اعلامیه اسلامی حقوق بشر نسبت به اعلامیه جهانی حقوق بشر، در نظر گرفتن مسئله اخلاق به مثابة حق مهم انسانی است که در مادة هفدهم آن قید شده است حال آنکه در اعلامیه جهانی حقوق بشر، متن معادل آن وجود ندارد؛ هر چند در مادة بیست و نهم اعلامیه جهانی حقوق بشر اشاره شده که رعایت مقتضیات اخلاقی میتواند مرزهای برخورداری فرد از آزادیها را شکل بخشد ولی عبارت ”در چارچوب جامعهای دموکراتیک“ در این مادة، خاطرنشانمان میسازد که مراد از اخلاق در اینجا در واقع آزادیهای دیگران و نه ارزشهای والای اخلاقی است و بهرحال این ماده و این اعلامیه مطمئناً هیچ حقّ انسانی برای نیل به یک محیط اخلاقی پاکی که انسان را قادر به پرورش معنوی خویشتن کند، قایل نیست. | ||
خط ۱۹۳: | خط ۱۹۳: | ||
24- همچنین از امتیازات اعلامیه اسلامی حقوق بشر، مسئله اعطای حق دعوت به کار نیک و خیر و بازداری از کارهای زشت و منکر [امر به معروف و نهی از منکر] است که خود به معنای تاکید بر مسؤولیت فردی در برابر رفتارهای ناپسند و متناقض با محیط اخلاقی از یک سو و در برابر هر آنچه که جامعه را به سطح بالاتری سوق میدهد، از سوی دیگر است. | 24- همچنین از امتیازات اعلامیه اسلامی حقوق بشر، مسئله اعطای حق دعوت به کار نیک و خیر و بازداری از کارهای زشت و منکر [امر به معروف و نهی از منکر] است که خود به معنای تاکید بر مسؤولیت فردی در برابر رفتارهای ناپسند و متناقض با محیط اخلاقی از یک سو و در برابر هر آنچه که جامعه را به سطح بالاتری سوق میدهد، از سوی دیگر است. | ||
25- در اعلامیه اسلامی حقوق بشر، اشارة بسیار جالبی به این حقیقت شده که ”ولایت امر“ [زمامداری و حاکمیت بر مردم] امانتی است که کسی حق | 25- در اعلامیه اسلامی حقوق بشر، اشارة بسیار جالبی به این حقیقت شده که ”ولایت امر“ [زمامداری و حاکمیت بر مردم] امانتی است که کسی حق سوءاستفاده از آن ندارد که در اعلامیه جهانی حقوق بشر، معادلی برای آن نمییابیم گو اینکه به نظر ما ضرورت اقتضا داشت که در همین خصوص نیز اعلامیه اسلامی حقوق بشر به شروط کلی شریعت اسلامی در ”ولی امر“ هم اشاره میشد. | ||
26- از جمله مقاومتها در دو اعلامیه (که تفاوتی طبیعی است) آنستکه اعلامیه اسلامی حقوق بشر، تمام مواد خود را به احکام اسلامی مقیّد میسازد حال آنکه اعلامیه جهانی حقوق بشر، آزادیهای فردی را به آزادی دیگران، محدود میکند. | 26- از جمله مقاومتها در دو اعلامیه (که تفاوتی طبیعی است) آنستکه اعلامیه اسلامی حقوق بشر، تمام مواد خود را به احکام اسلامی مقیّد میسازد حال آنکه اعلامیه جهانی حقوق بشر، آزادیهای فردی را به آزادی دیگران، محدود میکند. | ||
خط ۱۹۹: | خط ۱۹۹: | ||
27- به علاوه، اعلامیه اسلامی حقوق بشر، مقرر داشته که شریعت اسلامی تنها مرجع تفسیر یا توضیح هر یک از مواد آنست حال آنکه در اعلامیه جهانی حقوق بشر، مرجع مشابهی، ذکر نشده است. | 27- به علاوه، اعلامیه اسلامی حقوق بشر، مقرر داشته که شریعت اسلامی تنها مرجع تفسیر یا توضیح هر یک از مواد آنست حال آنکه در اعلامیه جهانی حقوق بشر، مرجع مشابهی، ذکر نشده است. | ||
28- و سرانجام اینکه یادآور میشویم که تفاوتهای بسیار دیگری نیز وجود دارد که فرصتی برای پرداخت مفصل به آنها در این مقاله وجود ندارد از جمله اینکه مثلاً وقتی از آزادی [در اعلامیه اسلامی حقوق بشر] یاد میشود معمولاً مقید به مسئولیت شده است. مثلاً از ”آزادی مسؤولانه“ یا ”در حدود شرعی“ و البته به منظور عدم تبدیل آن به عنصری | 28- و سرانجام اینکه یادآور میشویم که تفاوتهای بسیار دیگری نیز وجود دارد که فرصتی برای پرداخت مفصل به آنها در این مقاله وجود ندارد از جمله اینکه مثلاً وقتی از آزادی [در اعلامیه اسلامی حقوق بشر] یاد میشود معمولاً مقید به مسئولیت شده است. مثلاً از ”آزادی مسؤولانه“ یا ”در حدود شرعی“ و البته به منظور عدم تبدیل آن به عنصری ویرانگر، یاد شده است. | ||
=نقصهای اعلامیه جهانی حقوق بشر= | =نقصهای اعلامیه جهانی حقوق بشر= | ||
خط ۲۵۸: | خط ۲۵۸: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده: | [[رده:مقالهها]] |