بنیاد اسلامی بنگلادش

معرفی بنياد اسلامی بنگلادش

بنياد اسلامی بنگلادش يك سازمان غير انتفاعی وابسته به وزارت دين بنگلادش براي تبليغ اسلام و خدمات عام المنفعه است.
اين بنياد به دستور شيخ مجيب الرحمان رئيس جمهور وقت بنگلادش در تاريخ 22مارس سال 1975 ميلادي تأسيس شد. به دستور وي مسجد بيت المكرم و آكادمي اسلامي كه در مركز شهر داكا وجود داشتند جزء اموال و ثروت بنياد اسلامي بنگلادش گرديد و دفتر بنياد در مسجد بيت المكرم بود.
ساليان بعد دولت، زميني در منطقه اگر گاون(دهكده آقا) شهر داكا را براي بنياد اختصاص داد و ساختمان بلندي در آن بنا كرد و اكثر بخش¬¬هاي بنياد به آنجا منتقل شد.
غير از دفتر مركزي بنياد در داكا در 7 استان كشور و 64 شهرستان؛ دفتر دارد همچنين در شهرهاي مختلف كشور 7 مركز بري تربيت ائمه مساجد و 29 مركز تبليغي فعاليت دارد.

مديران بنياد اسلامی بنگلادش

مديركل و مديران بخش‌هاي مختلف بنياد، امام و خطيب مسجد بيت المكرم و مسئولین عالي رتبه؛ مديريت و حسابدار بنياد از سوي وزارت دين منصوب مي‌شوند. كارمندان زير نظر مديركل بنياد استخدام مي‌شوند.
در حال حاضر تعداد كارمندان بنياد حدود 1200نفر است. كارمندان بنياد به عنوان كارمندان رسمي دولت محسوب نمي‌شوند.
به جز مسئولين بخش‌هاي مديريت و حسابداري كه مستقيماً از سوي وزارت دين منصوب مي‌شوند، ديگر كارمندان بنياد مثل كارمندان ساير سازمان‌هاي خيريه مشمول قانون كار هستند؛ البته عملاً امتيازات آنان مشابه امتيازات كارمندان دولت است.

هزينه هاي بنياد اسلامي بنگلادش

هزينه هاي بنياد از درآمد اموال و ثروت خود (اجاره مغازه هاي سوپر ماركت بيت المكرم و فروش كتاب) و اعتبارات وزارت مذهب تأمين مي‌شود.

مسجد بيت المكرم

مسجد بيت المكرم كه در حال حاضر به عنوان مسجد ملي تلقی مي‌شود يكي از بزرگترين مساجد جهان است. گفنه مي¬شود اين مسجد دهمين مسجد جهان است. از نظر معماري شبيه به كعبه است.

تاريخچه مسجد بيت المكرم

در سال 1959 ميلادي خانواده بواني كه يكي از 22 خانواده سرمايه دار بزرگ در پاكستان آن زمان بود (زماني كه بنگلادش پاكستان شرقي بود) تصميم گرفت كه يك مسجد بزرگ در داكا بسازد و همچنين يك مركز تحقيقات اسلامي تأسيس كند و براي اين كار آقاي عبد اللطيف بواني و برادر زاده وي آقاي يحي بواني 8،3 اكر (حدود 3،36 هكتار) زمين اختصاص دادند كه ساختمان اصلي مسجد در مركز آن است و شامل سوپر ماركت، بوستان و يك استخر نيز هست.
آنان در كنار ساختن مسجد بيت المكرم با كمك علماي اسلامي، محلي مركزي به نام «دارالعلوم» تأسيس كردند، در سال 1960 ميلادي اسم «دارالعلوم» تغيير نمود و نام آن اسلاميك آكادمي نهاده شده و به عنوان شعبه¬اي از مؤسسه مركزي تحقيقات اسلامي كه مركزش در كراچي بود محسوب گرديد.
اولين بار در 25 ژانويه سال 1963 ميلادي در مسجد بيت المكرم اقامه نماز شد. ساختن مسجد به طور كامل تا سال 1968 ميلادي طول كشيد.

معماري مسجد بيت المكرم

ساختمان اصلي مسجد 8 طبقه است و طبقه همكف براي سوپر ماركت و طبقه ¬هاي بالا براي مسجد اختصاص داده شده است. ظرفيت براي 30 هزار نفر نماز گزار در نظر گرفته شده بود.
مساحت سوپر ماركت از پشت مسجد به طرف جنوب تا انتهاي زمين متعلق به بيت المكرم و نيز به طرف شرق از مسجد امتداد دارد و بعد به كمك عربستان سعودي مسجد به طرف شرق توسعه داده شد و در حال حاضر ظرفيت آن 40هزار نفر نمازگزار است.

تاريخچه بنياد اسلامی بنگلادش

اسلاميك آكادمي، سازمان بزرگي نبود و كارهايش محدود به تحقيقات اسلامي بود. چون اسلاميك آكادمي وابسته به كراچي بود و گردانندگان آن در هنگام جنگ استقلال از وحدت پاكستان حمايت مي¬كردند. به همين دليل بعد از استقلال بنگلادش دولت آن را تعطيل كرد و ساختمانش در كنار مسجد بيت المكرم تا زمان تأسيس بنياد اسلامي غير فعال بود. سپس اين ساختمان تخريب گرديده زمينش به سمت شمال غربي (سوپر ماركت مسجد بيت المكرم) توسعه داده شده. در سال¬هاي نخستين، بنياد اسلامي فعاليت چنداني نداشت. بعداً از سال 1979 ميلادي دولت ضياء الرحمان به آن توجه ويژه اي داشت و در پي آن فعاليت آن رونق گرفت.

بخش هاي مختلف بنياد

بخش¬هاي مختلف بنياد اسلامي شامل بخش¬هاي مديريت، حسابداري، كتابخانه مركزي، انتشارات، دائره المعارف اسلامي، ترجمه، تحقيقات، تربيت ائمه مساجد، تأسيس كتابخانه¬ هاي اسلامي در مساجد، آموزش عمومي كودكان و بزرگسالان در مساجد و رفاه اجتماعي است.

بخش منشورات

بنياد اسلامي تا به حال بيش از پانصد عنوان كتاب منتشر كرده است. بيشترين كتابها ترجمه است كه شامل كتب احاديث، تفاسير قديمي، تاريخ، سيره، فقه، عقايد، زندگينامه متفكران اسلامي و ... است. برخي موضوعات كتب منتشره شامل تاريخ اسلام، اقتصاد اسلامي، سير تاريخ مسلمانان در بنگلادش، ميراث فرهنگي مسلمانان بنگلادش، كتب اسلامي براي كودكان و نوجوانان و ... است. در سال¬هاي اخير كتاب¬هاي مختلف در مورد جنگ استقلال بنگلادش و در ستايش شيخ مجيب الرحمان نيز منتشر شده است.
در مورد انتخاب كار ترجمه، بخش مربوط در بنياد اسلامي تصميم مي¬گيرد و كار راي براي ترجمه به افراد بر اساس حق الزحمه واگذار مي¬كند و به ندرت پيش مي¬آيد كه كسي از طرف خود براي ترجمه، كتابي پيشنهاد كند وبنياد اسلامي آن را قبول كند. كارهاي اساسي را افراد خودشان انجام مي¬دهند و براي انتشار آن به بنياد اسلامي پيشنهاد مي¬كنند و اگر بنياد پسنديد آن را منتشر مي¬كند. پژوهش¬هاي بنيادي از طرف بنياد به چشم نمي¬خورد و آنچه كه به عنوان تحقيق انجام داده مي¬شود غالباً تقليدي است.
بخش دائره المعارف اسلامي بنياد اسلامي، بيش از يك دهه پيش يك «دائره المعارف اسلامي» به زبان بنگالي 28 جلدي تدوين كرد. در حال حاضر اين بخش مشغول به تدوين « دائره المعارف اسلامي نوجوانان» است.
بنياد اسلامي يك ماهنامه براي كودكان و نوجوانان منتشر مي¬كند. همه كتب و مجلات در چاپخانه اختصاصي متعلق به بنياد چاپ مي¬شوند.

بخش رفاه اجتماعي

بخش¬هاي رفاه اجتماعي بنياد اسلامي از مردم زكات دريافت مي¬كند، گر چه افراد كمي زكات خود را به بنياد اسلامي مي¬دهند. بعضي¬ها براي جلب رضايت دولت قسمتي از زكات خود را به آن پرداخت مي¬كنند. زير نظر اين بخش يك سازمان خيريه براي ائمه و مؤذن¬هاي مساجد تأسيس شده تا به نيازمندان كمك كند. زير نظر اين بخش تا به نيازمندان كمك كند. زير نظر اين بخش برنامه¬اي نيز براي آموزش خياطي به زنان نيازمند و اعطاي چرخ خياطي و ساير ابزار خياطي اجرا مي¬شود.
البته فعاليت اين بخش چندان فرانگير و گسترده نيست. همچنين در اين بخش، يك بيمارستان براي درمان كودكان بي سرپرست (رايگان) در شهر تونگي نزديك داكا وجود دارد.

بخش تربيت ائمه مساجد

بخش تربيت ائمه مساجد بنياد اسلامي به ائمه و موذن¬هاي مساجد در كنار ارتقاء معلومات اسلامي در امور مختلف اجتماعي و حرفه اي نيز آموزش مي¬دهد كه شامل مسائل بهداشتي؛ كمك¬هاي اوليه، علوم تجربي، آموزش رايانه، محيط زيست، درختكاري و ... است.
براساس برنامه آموزش عمومي كودكان و بزرگسالان در مساجد، به بعضي از ائمه مساجد شهريه ماهانه داده مي¬شود تا آنان كودكان و بزرگسالان را آموزش اسلامي دهند.
در گذشته شخصيت¬هاي برجسته مسلمان عهده دار مقام مدير كل بنياد اسلامي مي¬شدند. در دوره پاكستان، مرحوم ابو الهشام براي چندين سال مدير اسلاميك آكادمي بود كه يك انديشمند مسلمان بود.
بعد، آقاي شمس العالم ساليان دراز مديركل بنياد اسلامي بود كه وي نيز يك انديشمند برجسته بود. ولي در طول بيش از يك دهه اخير سلايق سياسي بر انتخاب مديركل سايه افكنده و افرادي منصوب شده اند كه صلاحيت اين جايگاه را نداشته اند و در نتيجه نسبت به عملكرد آنان اعتراضات عمومي شكل گرفته است. به عنوان مثال در دوره مديركل پيشين (شميم افضل) اين موضوع رخ داد و يك جنجال بزرگ شكل گرفت.

دبيركل بنياد اسلامي بنگلادش

دبيركل فعلي بنياد كه اخيرا منصوب شده، آقاي انيس محمود است.