۸٬۲۰۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۳۸: | خط ۳۸: | ||
جایگاه خاص صوفیان نزد مردم، موجب شد که حکام نیز در ایام صلح درصدد جلب حمایت و توجه مشایخ برآیند و به هنگام جنگ به آنان متوسل شوند.<ref>حسن‌علی حسن، ص 477-478</ref> این محبوبیت و نقش سیاسی و اجتماعی صوفیان، موجب ترس و نگرانی حکام و فقها می‌شد، زیرا برخی صوفیان از آن برای دعوت به خود و ادعای مهدویت استفاده می‌کردند.<ref>همان، ص 479؛ د. اسلام، چاپ دوم، ذیل "Ţarīķa. 2: In North Africa".</ref> | جایگاه خاص صوفیان نزد مردم، موجب شد که حکام نیز در ایام صلح درصدد جلب حمایت و توجه مشایخ برآیند و به هنگام جنگ به آنان متوسل شوند.<ref>حسن‌علی حسن، ص 477-478</ref> این محبوبیت و نقش سیاسی و اجتماعی صوفیان، موجب ترس و نگرانی حکام و فقها می‌شد، زیرا برخی صوفیان از آن برای دعوت به خود و ادعای مهدویت استفاده می‌کردند.<ref>همان، ص 479؛ د. اسلام، چاپ دوم، ذیل "Ţarīķa. 2: In North Africa".</ref> | ||
=مخالفت با تصوف در آفریقا= | |||
اوج مخالفت با صوفیه در مغرب و اندلس، آتش زدن آثار آنان در مساجد بود.<ref>ر.ک. حسن‌علی حسن، ص 451-452</ref> البته در سِجِلماسه و فاس، علمایی مانند ابوالفضل یوسف‌بن محمدبن یوسف (متوفی 513) معروف به نحوی، با این عمل مخالفت کردند.<ref>همان، ص 453</ref> | اوج مخالفت با صوفیه در مغرب و اندلس، آتش زدن آثار آنان در مساجد بود.<ref>ر.ک. حسن‌علی حسن، ص 451-452</ref> البته در سِجِلماسه و فاس، علمایی مانند ابوالفضل یوسف‌بن محمدبن یوسف (متوفی 513) معروف به نحوی، با این عمل مخالفت کردند.<ref>همان، ص 453</ref> | ||
=تلاش برای نشر تصوف در آفریقا= | |||
به رغم مخالفت برخی فقها با صوفیان، از همان ابتدا در افریقا به خصوص در مراکش، متون صوفیانه در مدارس و دیگر علوم دینی در زوایا (خانقاه‌ها) تدریس می‌شد. (9) به نوشته‌ی ابن‌بطوطه در سده‌ی هشتم، در دربار پادشاه مراکش تفسیر و حدیث و فقه مالکی و کتب صوفیه تدریس می‌شد. (10) متصوفه خصوصاً در اوایل رواج تصوف در افریقا، کاملاً به انجام دادن فرایض دینی ملتزم بودند (11) و مریدان و متعلمان در محضرِ صوفیانی که جامع تصوف و فقاهت بودند، جمع می‌شدند. | |||
=برخی از قدما و بزرگان تصوف در آفریقا= | |||
برخی از این صوفیان عبارت بودند از: | |||
احمدبن مخلوف شابی اهل تونس، مؤسس طریقه‌ی شابیه در قرن نهم؛ | |||
احمدبن قاسم تادْلی (متوفی 1013) مؤلف حدود هفتاد کتاب در تصوف و مناقب صالحان؛ | |||
عبدالرحمان‌بن محمد فاسی (متوفی 1036)، مؤسس یکی از زوایای مهم فاس که مرکز تعلیم و تربیت علما و صوفیه بوده است؛ | |||
محمدبن ابی‌بکر دلّائی (متوفی 1046) پیرو طریقه‌ی شاذلیه که از محدثان بود و علمای مراکش در محضر وی حاضر می‌شدند؛ | |||
محمدبن ناصر دَرعی (متوفی 1085) که مریدان و متعلمان بسیاری از صحرا و سودان به زاویه‌ی او می‌رفتند. (12) | |||