confirmed
۵٬۷۴۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
اشاعره نامی آشنا برای یک مکتب کلامی اهل سنت است. پایه گذار این مکتب ابوالحسن علی بن اسماعیل اشعری(۲۶۰-۳۲۴ه.ق) می باشد. اشعری در ابتدا شاگر مکتب معتزلیان بود و در ادامه با جدا شدن از آن مکتب به مکتب اهل حدیث پیوست با این هدف که میان عقل گرایی افراطی اهل اعتزال و عقل گریزی افراطی اهل حدیث، راه معتدلی را بنیان کند.وی در تفسیر آرای اهل حدیث فهم عقلی را دخالت داد.از جمله معضلاتی که اشاعره به آن پی بردند مسئله جبرگرایی بود به همین دلیل بنیان گذار این مکتب با ارایه نظریه کسب توانست راه نجاتی از مخمصه جبر بیابد.اگر چه ابو الحسن اشعری به نازل ترین مرتبه اختیار در افعال اختیاری عباد بسنده کرد اما متکلمان پیرو او با تفاسیری که ارایه کردند توانستند به طور آشکار از جبر فاصله بگیرند.در عصر کنونی می توان گفت که بیشتر اهل سنت در مشی کلامی خود تابع مکتب اشعری هستند. | اشاعره نامی آشنا برای یک مکتب کلامی اهل سنت است. پایه گذار این مکتب ابوالحسن علی بن اسماعیل اشعری(۲۶۰-۳۲۴ه.ق) می باشد. اشعری در ابتدا شاگر مکتب معتزلیان بود و در ادامه با جدا شدن از آن مکتب به مکتب اهل حدیث پیوست با این هدف که میان عقل گرایی افراطی اهل اعتزال و عقل گریزی افراطی اهل حدیث، راه معتدلی را بنیان کند.وی در تفسیر آرای اهل حدیث فهم عقلی را دخالت داد.از جمله معضلاتی که اشاعره به آن پی بردند مسئله جبرگرایی بود به همین دلیل بنیان گذار این مکتب با ارایه نظریه کسب توانست راه نجاتی از مخمصه جبر بیابد.اگر چه ابو الحسن اشعری به نازل ترین مرتبه اختیار در افعال اختیاری عباد بسنده کرد اما متکلمان پیرو او با تفاسیری که ارایه کردند توانستند به طور آشکار از جبر فاصله بگیرند.در عصر کنونی می توان گفت که بیشتر اهل سنت در مشی کلامی خود تابع مکتب اشعری هستند. | ||
==جایگاه مذاهب در میان اهل سنت و جماعت== | |||
اهل سنت در اصول کلامی به مذاهب معتزله، اشاعره، ماتریدیه و اهل حدیث تقسیم می شوند . معتزلیان پیرو واصل بن عطا( متوفای 131 قمری) هستند اصول اعتقادی شان بر محور عدل الهی بنیان شده است در این نوع تفکر، انسان به طور کامل مسئول افعال خویش محسوب می شود زیرا اختیار ایجاد فعل از سوی خدا به او تفویض شده است. اشاعره و ماتریدیه بر مبنای توحید در خالقیت یا توحید افعالی تفکر اعتقادی خود را بنیان کرده اند اشاعره پیرو تفکر ابوالحسن علی بن اسماعیل اشعری و ماتریدیه پیرو تفکر ابو منصور ماتریدی (متوفای 333 قمری) هستند . انسان در حوزه اعتقادی این دو مذهب شبیه به هم، در قالب فاعل کاسب شناخته می شود نه فاعل خالق و خلق منحصر به خدای متعال است و افعالش بر مبنای کسب که نظریه مشهور آنان است، محاسبه می شود. و اما محور تفکر اهل حدیث اعتماد به ظواهر نصوص و متون قرآن و روایات پیامبر صلوات الله علیه است که البته اهل حدیث در این حوزه انسان را فاعل واقعی افعال خویش به حساب می آورند و او را مسئول آن چه انجام می دهد می دانند. اینان با ارایه نظریه خلق افعال عباد ثابت کردند که از تفکر جبر گرایانه گریزان هستند. بنا بر این می شود گفت تمام اهل سنت و جماعت به تفکری که به طور کامل جبر گرا است و افرادی چون جهم بن صفوان آن را بنا نهادند اما بقیه مذاهب،( به جز معتزله که به طور کامل مفوضه هستند) با ارایه نظریاتی که نام آن ها برده شد در ظاهر متهم به جبر گرایی هستند اما در واقع و بر اساس مستنداتی که در منابع ایشان است، این یک اتهام بی اساس است. | |||
==متکلمان شاخص اشاعره== | ==متکلمان شاخص اشاعره== | ||
| خط ۸: | خط ۱۲: | ||
نام برخی از آثار کلامی مهم اشاعره از قرار ذیل است. اللمع ابو الحسن اشعری، مقالات الاسلامیین ابو الحسن اشعری، تمهید الاوایل و تلخیص الدلایل ابو بکر باقلانی،الشامل فی اصو الدین جوینی، احیاء علوم الدین ابو حامد غزالی، الاقتصاد فی الاعتقاد ابو حامد غزالی،الاربعین فی اصول الدین ابو حامد غزالی، مجموعه رسائل الامام الغزالی ابو حامد غزالی، الملل و النحل عبد الکریم شهرستانی،القضاء و القدر فخر رازی، المطالب العالیه من العلم الالهی فخر رازی،المحصل فخر رازی، معالم اصول الدین فخر رازی المباحث المشرقیه فخر رازی، تفسیر مفاتیح الغیب فخر رازی( البته این اثر تفسیری است)شرح المواقف میر سید شریف جرجانی، شرح العقاید النسفیه سعد الدین تفتازانی، شرح المقاصد سعد الدین تفتازانی، الیواقیت و الجواهر عبد الوهاب شعرانی، مناهل العرفان عبد العظیم زرقانی، رساله التوحید محمد عبده و..... | نام برخی از آثار کلامی مهم اشاعره از قرار ذیل است. اللمع ابو الحسن اشعری، مقالات الاسلامیین ابو الحسن اشعری، تمهید الاوایل و تلخیص الدلایل ابو بکر باقلانی،الشامل فی اصو الدین جوینی، احیاء علوم الدین ابو حامد غزالی، الاقتصاد فی الاعتقاد ابو حامد غزالی،الاربعین فی اصول الدین ابو حامد غزالی، مجموعه رسائل الامام الغزالی ابو حامد غزالی، الملل و النحل عبد الکریم شهرستانی،القضاء و القدر فخر رازی، المطالب العالیه من العلم الالهی فخر رازی،المحصل فخر رازی، معالم اصول الدین فخر رازی المباحث المشرقیه فخر رازی، تفسیر مفاتیح الغیب فخر رازی( البته این اثر تفسیری است)شرح المواقف میر سید شریف جرجانی، شرح العقاید النسفیه سعد الدین تفتازانی، شرح المقاصد سعد الدین تفتازانی، الیواقیت و الجواهر عبد الوهاب شعرانی، مناهل العرفان عبد العظیم زرقانی، رساله التوحید محمد عبده و..... | ||
==مبانی اعتقادی اشاعره== | ==مبانی اعتقادی اشاعره== | ||