شایسته‌سالاری: تفاوت میان نسخه‌ها

خط ۳۷: خط ۳۷:
==== ذم پذیرش مسئولیت بدون شایستگی ====
==== ذم پذیرش مسئولیت بدون شایستگی ====
# پیامبر اکرم (صلی‌الله‌ علیه‌ و‌آله‌ وسلّم) فرمودند: مَنْ تَوَلّي عَمَلا وَ هُوَيَعْلَمُ أنَّهُ لَيْسَ لَهُ بِأهْل، فَلْيتُبَّوَءُ مَقْعَدُهُ مِنَ النّارِ<ref>تاريخ إلاسلام، ج 101ـ120، ص 285؛</ref> هر كه رياست و مسئوليتي را بپذيرد و بداند كه اهليّت آن را ندارد، ـ در قبر و قيامت ـ جايگاه او پر از آتش خواهد شد.<br>
# پیامبر اکرم (صلی‌الله‌ علیه‌ و‌آله‌ وسلّم) فرمودند: مَنْ تَوَلّي عَمَلا وَ هُوَيَعْلَمُ أنَّهُ لَيْسَ لَهُ بِأهْل، فَلْيتُبَّوَءُ مَقْعَدُهُ مِنَ النّارِ<ref>تاريخ إلاسلام، ج 101ـ120، ص 285؛</ref> هر كه رياست و مسئوليتي را بپذيرد و بداند كه اهليّت آن را ندارد، ـ در قبر و قيامت ـ جايگاه او پر از آتش خواهد شد.<br>
# قال رسول‌اللّه (صلی‌الله‌ علیه‌ و‌آله‌ وسلّم): «مَن تَقَدَّمَ عَلَي قَومٍ مِنَ المُسلِمِينَ وَ هُوَ يرَي أنَّ فِيهِم مَن هُوَ أفضَلُ مِنهَ، فَقَد خَانَ اللّهَ وَ رَسُولَهُ وَ المُسلِمِينَ»<ref>عبدالحسين محمّد امينى نجفى، الغدير فى الكتاب و السنة و الادب، قم، مركز الغدير للدراسات الاسلاميه، بى‌تا، ج 8، ص 411، تمهید الأوائل وتلخیص الدلائل، محمد بن الطیب باقلانی، ج۱، ص۴۸۶. الحياة با ترجمه احمد آرام، ج‏۲، ص: ۵۸۶.</ref>؛هر كس عهده‌دار امامت قومی گردد، درحالی‌که می‌داند كه فردی شایسته‌تر از وی در آن قوم وجود دارد، به خدا و رسولش و به مسلمانان خیانت كرده است.
# الإمامُ عليٌّ (عليه السلام)‌: مَن رُفِعَ بلا كِفايَةٍ وُضِعَ بلا جِنايَةٍ<ref>غررالحکم: 8613</ref> کسي که بدون شايستگي (مقامش) بالا رود، بدون جرم پايين کشيده شود.حاصل روایاتی كه نقل شد به‌روشنی دالّ بر این است كه ردای امامت و رهبری جامعه تنها بر اندام شایسته‌ترین و تواناترین فرد برازنده است و هر كس غیر وی متصدّی این منصب گردد، غاصب این مسند است و جامعه‌ای كه زمام رهبری آن به دست فردی غیر آن شخصیت شایسته باشد، در مسیر تباهی و پسرفت گام می‌نهد. ازاین‌رو، در صورت تحقق چنین غصبی، بر مردم لازم است كه این منصب را از غاصب بازستانده، به فردی كه شایسته این منصب، و این مسئولیت تنها حق اوست، بازگردانند.
# عَنِ اَلْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ (علیه‌السلام)يَقُولُ: مَنْ خَرَجَ يَدْعُو اَلنَّاسَ وَ فِيهِمْ مَنْ هُوَ أَفْضَلُ مِنْهُ فَهُوَ ضَالٌّ مُبْتَدِعٌ وَ مَنِ اِدَّعَى اَلْإِمَامَةَ مِنَ اَللَّهِ وَ لَيْسَ بِإِمَامٍ فَهُوَ كَافِرٌ<ref>الغيبة (للنعمانی) ج۱ ص۱۱۵ و مستدرک‌الوسائل ج۱۱ ص۲۹</ref>. هرکسی كه بیاید و مردم را به خود فرابخواند كه بیایید امامت من را قبول بكنید درحالی‌که «و فیهم من هو افضل منه» بین مردم یك كسی بهتر از آن هست آدم گمراهی است كه بدعت در دین درست كرده است «فهو ضالٌ مبتدع».
# عَنِ اَلْفُضَيْلِ بْنِ يَسَارٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ جَعْفَرَ بْنَ مُحَمَّدٍ (علیه‌السلام)يَقُولُ: مَنْ خَرَجَ يَدْعُو اَلنَّاسَ وَ فِيهِمْ مَنْ هُوَ أَفْضَلُ مِنْهُ فَهُوَ ضَالٌّ مُبْتَدِعٌ وَ مَنِ اِدَّعَى اَلْإِمَامَةَ مِنَ اَللَّهِ وَ لَيْسَ بِإِمَامٍ فَهُوَ كَافِرٌ<ref>الغيبة (للنعمانی) ج۱ ص۱۱۵ و مستدرک‌الوسائل ج۱۱ ص۲۹</ref>. هرکسی كه بیاید و مردم را به خود فرابخواند كه بیایید امامت من را قبول بكنید درحالی‌که «و فیهم من هو افضل منه» بین مردم یك كسی بهتر از آن هست آدم گمراهی است كه بدعت در دین درست كرده است «فهو ضالٌ مبتدع».
# الإمامُ الصّادقُ (علیه‌السلام): مَن دعـا النـاسَ إلى نفسِه و فيهِم مَن هُو أعلمُ مِنه فهُو مُبْتَدِعٌ ضالٌّ<ref>فقه الرضا (علیه‌السلام)ج۱ ص۳۸۳؛ تحف‌العقول ج۱ ص۳۷۵؛ بحار الأنوار ج۲ ص۳۰۸؛ بحار الأنوار ج۷۵ ص۲۵۹؛ عوالم العلوم ج۲۰ ص۸۳۳؛ مستدرک‌الوسائل ج۱۱ ص۲۹.</ref>. امام صادق (علیه‌السلام): هر كه مردم را به خود فراخواند، حال آن كه در ميان آنان داناتر و عالم‌تر از او هست، بدعت‌گذاری گمراه است.
# الإمامُ الصّادقُ (علیه‌السلام): مَن دعـا النـاسَ إلى نفسِه و فيهِم مَن هُو أعلمُ مِنه فهُو مُبْتَدِعٌ ضالٌّ<ref>فقه الرضا (علیه‌السلام)ج۱ ص۳۸۳؛ تحف‌العقول ج۱ ص۳۷۵؛ بحار الأنوار ج۲ ص۳۰۸؛ بحار الأنوار ج۷۵ ص۲۵۹؛ عوالم العلوم ج۲۰ ص۸۳۳؛ مستدرک‌الوسائل ج۱۱ ص۲۹.</ref>. امام صادق (علیه‌السلام): هر كه مردم را به خود فراخواند، حال آن كه در ميان آنان داناتر و عالم‌تر از او هست، بدعت‌گذاری گمراه است.
# عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ عَنْ أَبِیهِ(علیه‌السلام)قَالَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ(صلی‌الله‌ علیه‌ و‌آله‌ وسلّم)قَالَ مَنْ ضَرَبَ النَّاسَ بِسَيْفِهِ وَ دَعَاهُمْ إِلَى نَفْسِهِ وَ فِي الْمُسْلِمِينَ مَنْ هُوَ أَعْلَمُ مِنْهُ فَهُوَ ضَالٌّ مُتَكَلِّفٌ<ref>الكافي- ط الاسلامية الشيخ الكليني جلد‌: 5 صفحه‌: 27 تفسیر العیاشی ج۲ ص۸۵؛تفسیر البرهان ج۲ ص۷۵۹؛بحار الأنوار ج۹۷ ص۲۶؛مستدرک‌الوسائل ج۱۱ ص۲۹.</ref> هر كه شمشير به روى مردم بكشد و آنان را به سوى خود فراخواند در صورتى كه در ميان ايشان كسى وجود دارد كه از وى داناتر است، چنان كس گمراه و متكلف مى‌‏باشد.
# عَنْ أَبِی عَبْدِاللَّهِ عَنْ أَبِیهِ(علیه‌السلام)قَالَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ(صلی‌الله‌ علیه‌ و‌آله‌ وسلّم)قَالَ مَنْ ضَرَبَ النَّاسَ بِسَيْفِهِ وَ دَعَاهُمْ إِلَى نَفْسِهِ وَ فِي الْمُسْلِمِينَ مَنْ هُوَ أَعْلَمُ مِنْهُ فَهُوَ ضَالٌّ مُتَكَلِّفٌ<ref>الكافي- ط الاسلامية الشيخ الكليني جلد‌: 5 صفحه‌: 27 تفسیر العیاشی ج۲ ص۸۵؛تفسیر البرهان ج۲ ص۷۵۹؛بحار الأنوار ج۹۷ ص۲۶؛مستدرک‌الوسائل ج۱۱ ص۲۹.</ref> هر كه شمشير به روى مردم بكشد و آنان را به سوى خود فراخواند در صورتى كه در ميان ايشان كسى وجود دارد كه از وى داناتر است، چنان كس گمراه و متكلف مى‌‏باشد.
# قال رسول‌اللّه (صلی‌الله‌ علیه‌ و‌آله‌ وسلّم): «مَن تَقَدَّمَ عَلَي قَومٍ مِنَ المُسلِمِينَ وَ هُوَ يرَي أنَّ فِيهِم مَن هُوَ أفضَلُ مِنهَ، فَقَد خَانَ اللّهَ وَ رَسُولَهُ وَ المُسلِمِينَ»<ref>عبدالحسين محمّد امينى نجفى، الغدير فى الكتاب و السنة و الادب، قم، مركز الغدير للدراسات الاسلاميه، بى‌تا، ج 8، ص 411، تمهید الأوائل وتلخیص الدلائل، محمد بن الطیب باقلانی، ج۱، ص۴۸۶. الحياة با ترجمه احمد آرام، ج‏۲، ص: ۵۸۶.</ref>؛هر كس عهده‌دار امامت قومی گردد، درحالی‌که می‌داند كه فردی شایسته‌تر از وی در آن قوم وجود دارد، به خدا و رسولش و به مسلمانان خیانت كرده است.
 
# الإمامُ عليٌّ (عليه السلام)‌: مَن رُفِعَ بلا كِفايَةٍ وُضِعَ بلا جِنايَةٍ<ref>غررالحکم: 8613</ref> کسي که بدون شايستگي (مقامش) بالا رود، بدون جرم پايين کشيده شود.حاصل روایاتی كه نقل شد به‌روشنی دالّ بر این است كه ردای امامت و رهبری جامعه تنها بر اندام شایسته‌ترین و تواناترین فرد برازنده است و هر كس غیر وی متصدّی این منصب گردد، غاصب این مسند است و جامعه‌ای كه زمام رهبری آن به دست فردی غیر آن شخصیت شایسته باشد، در مسیر تباهی و پسرفت گام می‌نهد. ازاین‌رو، در صورت تحقق چنین غصبی، بر مردم لازم است كه این منصب را از غاصب بازستانده، به فردی كه شایسته این منصب، و این مسئولیت تنها حق اوست، بازگردانند.
=== لزوم پذیرش حکومت بر کسانی که شرایط را دارند ===
=== لزوم پذیرش حکومت بر کسانی که شرایط را دارند ===
از طرف دیگر بر کسانی که شرایط را دارند و مخصوصا بر کسانی که تکلیف منحصرا معطوف به آنها است واجب است که مسئولیت را به عنوان واجب شرعی بپذیرند:
از طرف دیگر بر کسانی که شرایط را دارند و مخصوصا بر کسانی که تکلیف منحصرا معطوف به آنها است واجب است که مسئولیت را به عنوان واجب شرعی بپذیرند:
confirmed
۲٬۱۹۰

ویرایش