فضائل امیرمؤمنان (علیه‌السلام) به نقل از عمر بن خطاب: تفاوت میان نسخه‌ها

 
(۷ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
== فضائل امیرمؤمنان علی (علیه‌السلام) ==  
== فضائل امیرمؤمنان علی (علیه‌السلام) ==  


امام علی بن ابی‌طالب(علیهماالسلام) فضایل بسیاری دارد و هم در آیات مبارکه قرآن و هم در کلام نبی اکرم(صلی‌الله‌ علیه‌ و‌آله‌ وسلّم) اسلام از فضایل و مناقب آن حضرت نقل شده است.  [[ابن ابی الحدید]] در مقدمه شرح نهج البلاغه می‌‌گوید: چه بگویم درباره مرد بزرگى که دشمنانش اعتراف به فضیلت او داشته اند و هرگز نتوانسته اند مناقب و فضایل او را کتمان کنند و از طرفى مى دانیم بنى امیّه بر تمام جهان اسلام تسلّط یافتند و با تمام قدرت و با هر حیله‌اى سعى در خاموش کردن نور او و تشویق بر جعل اخبار در معایب او داشتند و او را بر فراز تمام منابر سبّ و دشنام دادند و ستایش‌کنندگان او را تهدید به مرگ کرده بلکه زندانى کرده و کشتند و حتّى اجازه ندادند یک حدیث در فضیلت او نقل شود و نامى از او برده شود، یا کسى را به نام او بنامند؛ ولى با این حال جز بر بلندى مقام او افزوده نشد... و هرچه بیشتر کتمان مى کردند عطر فضایل او بیشتر منتشر مى شد و همچون آفتاب بود که هرگز نور آن با کف دست پوشانده نمى شود و همانند روشنایى روز که اگر یک چشم از آن محجوب بماند چشمهاى فراوانى آن را مى بینند<ref>شرح نهج البلاغه ابن ابى الحدید، ج 1، ص 17.</ref>.<br>همین معنا به صورت فشرده تر و گویاتر در بعضى از کتب، از شافعى نقل شده است که مى گوید: در شگفتم از مردى که دشمنانش فضایل او را از روى حسد کتمان کردند و دوستانش از ترس، ولى با این حال شرق و غرب جهان را پر کرده است<ref>علىّ فى الکتاب و السنة، ج 1، ص 10.</ref>. و نیز شبیه همین مضمون از عامر بن عبدالله بن زبیر نقل شده است<ref>الغدیر، ج 10، ص 271</ref>.<br>با وجود نهی و زجر در مورد بیان مناقب و حتی الزام به هتک و سب ایشان حتی در منابر و خطبه‌ها، نقل های بسیاری از این مناقب و فضایل به دست ما رسیده است که تعدادی از فضایلی را که از  خلیفه دوم نقل شده را تقدیم می‌کنیم.
امام علی بن ابی‌طالب(علیهماالسلام) فضایل بسیاری دارد که علاوه بر آیات مبارکه قرآن و کلام نبی اکرم(صلی‌الله‌ علیه‌ و‌آله‌ وسلّم) در کلام برخی از صحابه - نظیر خلیفه دوم - نیز فضایل و مناقب آن حضرت نقل شده است.


== عقد اخوت پیامبر (صلی‌الله علیه و آله وسلم) و علی (علیه‌السلام) و تبریک عمر به ایشان ==
== عقد اخوت پیامبر (صلی‌الله علیه و آله وسلم) و علی (علیه‌السلام) ==
جمال‌الدین محمّد موصلی حنفی مشهور به ابن حسنویه (متوفای 680) روایتی با ذکر سند آورده است که [[انس بن مالک]] گوید:
چون پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله وسلم) مراسم اخوّت بین مهاجران و انصار برقرار کرد، علی (علیه‌السلام) در مجلس حاضر بود که بین او و دیگری مراسم اخوت را انجام نداد.
پس علی ناراحت شد و به خانه رفت و حتّی به گریه افتاد که مبادا مورد بی‌اعتنایی پیامبر واقع شده، اما فاطمه گفت: غمگین مباش، شاید مراسم اخوت تو را به‌خاطر خودش به تأخیر انداخته. در این موقع بلال از طرف پیامبر به سراغ علی آمد، چون علی به خدمت آن حضرت رسید پیامبر از علّت ناراحتی و گریه‌اش سؤال فرمود، علی جواب داد: به‌خاطر برقراری عقد اخوّت بین افراد مهاجر و انصار و ترک آن نسبت به من.
پیامبر اکرم (صلی‌الله علیه و آله وسلم) فرمود: من تو را به فرمان پروردگارم برای خود انتخاب و کار اخوّتت را به تأخیر انداختم. آنگاه فرمود: برخیز ای ابوالحسن. پس دست او را گرفت و بر فراز منبر رفت و فرمود:
اللّهمّ إنّ هذا منّی و أنا منه، اِلاّ أنّه بمنزلة هارون من موسی، أیّها النّاس ألست اولی بکم من أنفسکم؟ قالوا بلی. 
قال: من کنت مولاه فعلیّ مولاه، و من کنت ولیّه فعلیّ ولیُّه، اللّهمّ إنّی قد بلّغت ما أمرتنی به، ثم نزل و قد سرّ علی (علیه‌السلام) فجعل النّاس یبایعونه، و عمر خطاب یقول: بخّ بخ لک یا ابن ابی‌طالب، أصبحت مولانا و مولی کلّ مؤمن و مؤمنه، إمرأة من یُعادیک طالق طلقة<ref>درّ بحر مناقب: ص43، نسخه مخطوط موجود در کتابخانه آیت‌الله مرعشی (ملحقات احقاق الحق: ج6 ص468 و469)، ارجح المطالب امرتسری: ص425، چاپ لاهور، به نقل از طریق ابن مغازلی با کمی اختلاف.</ref> خداوندا! این (علی) از من است و من از او، جز آن که او - نسبت به من - به منزله هارون باشد نسبت به موسی.
ای مردم! آیا من سزاوارتر از خود شما نسبت به شما نیستم؟ گفتند: بلی.
فرمود: هر کسی را که من مولای او و برتر از او نسبت به خودش هستم، پس علی هم مولای اوست، و کسی را که من ولی و صاحب‌اختیار او هستم، علی هم ولی و صاحب‌اختیار او باشد، خداوندا آنچه را که به من دستور داده بودی ابلاغ نمودم.
سپس از منبر پایین آمد و علی هم خوشحال و مسرور شد.
در این موقع مردم با علی بیعت نمودند و عمر گفت: آفرین بر تو باد ای پسر ابوطالب! که به صبح درآمدی درحالی‌که مولای ما و مولای هر مرد و زن مؤمنی باشی، همسر و زن کسی که با تو دشمنی ورزد مطلقه باد.


محدّث اهل‌تسنن [[احمد حنبل]]، آورده است که عمر گفت: پیامبر (صلی‌الله علیه و آله وسلم) مراسم اخوّت و برادری را بین مسلمانان برقرار کرد و علی را ترک نمود تا کار به پایان رسید و برادری برای علی معرّفی نشد.
محدّث اهل‌تسنن [[احمد حنبل]]، آورده است که عمر گفت: پیامبر (صلی‌الله علیه و آله وسلم) مراسم اخوّت و برادری را بین مسلمانان برقرار کرد و علی را ترک نمود تا کار به پایان رسید و برادری برای علی معرّفی نشد.
خط ۲۶: خط ۱۶:
[[خطیب بغدادی]] و دیگر محدّثان و تاریخ‌نگاران با ذکر سند از سوید بن غفله از عمر بن خطاب نقل کرده‌اند که مردی را دید به علی دشنام می‌دهد، و در بعض مصادر آمده که با علی مخاصمه و دشمنی می‌کند، پس عمر گفت: پندارم تو از منافقین باشی، شنیدم رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله وسلم) می‌فرمود:
[[خطیب بغدادی]] و دیگر محدّثان و تاریخ‌نگاران با ذکر سند از سوید بن غفله از عمر بن خطاب نقل کرده‌اند که مردی را دید به علی دشنام می‌دهد، و در بعض مصادر آمده که با علی مخاصمه و دشمنی می‌کند، پس عمر گفت: پندارم تو از منافقین باشی، شنیدم رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله وسلم) می‌فرمود:
«انّما علیّ منّی بمنزلة هارون من موسی إلاّ أنّه لانبیّ بعدی»<ref>( تاریخ بغداد 7/453حافظ ابوعلی، محمّد بن احمد صواف (متوفای 359) در فوائدش مخطوط ظاهریه شام حافظ عبداللّه بن عدی (متوفای 365) در الکامل فی الجرح و التعدیل 1/301 علامه خطیب خوارزمی در مقتل‌الحسین ص48 با نقل آن از بیست و چهار نفر از صحابه از جمله عمر بن خطاب حافظ محب‌الدین طبری (694) در ریاض النضره 2/163 - به نقل از ابن سمان - حافظ ابن‌عساکر دمشقی (571) در تاریخ دمشق - بخش امام علی بن ابی‌طالب - 1/360 بشماره 398 و بسند دیگر شماره 399 و بسند ثالث ص361 شماره 400 حافظ ابن حجر عسقلانی در فتح الباری شرح صحیح بخاری 7/74 یا 8/76 از عمر و بعداً از سیزده نفر دیگر حموینی در فرائد السمطین 1/361 - 360 با سه سند از عمر متقی هندی (975) در کنز العمّال (ترتیب جامع الاحادیث سیوطی) 11/607 بشماره 32934 - به نقل از خطیب - علامه بدخشی (1126) در مفتاح النجا خطی، از طریق خطیب علامه اسماعیل بن عبداللّه اسکواری نقش‌بندی (1182) در مناقب العشرة - به نقل ملحقات احقاق الحق 16/24 از نسخه کتابخانه ظاهریه شام - مولوی سید شاه تقی علی کاظمی (1280) در روض الازهر ص98.</ref> محققاً علی نسبت به من همانند هارون باشد نسبت به موسی (که شریک نبوت موسی، همکار و خلیفه او به هنگام رفتن به کوه طور بود) جز آنکه بعد از من پیامبری نباشد.
«انّما علیّ منّی بمنزلة هارون من موسی إلاّ أنّه لانبیّ بعدی»<ref>( تاریخ بغداد 7/453حافظ ابوعلی، محمّد بن احمد صواف (متوفای 359) در فوائدش مخطوط ظاهریه شام حافظ عبداللّه بن عدی (متوفای 365) در الکامل فی الجرح و التعدیل 1/301 علامه خطیب خوارزمی در مقتل‌الحسین ص48 با نقل آن از بیست و چهار نفر از صحابه از جمله عمر بن خطاب حافظ محب‌الدین طبری (694) در ریاض النضره 2/163 - به نقل از ابن سمان - حافظ ابن‌عساکر دمشقی (571) در تاریخ دمشق - بخش امام علی بن ابی‌طالب - 1/360 بشماره 398 و بسند دیگر شماره 399 و بسند ثالث ص361 شماره 400 حافظ ابن حجر عسقلانی در فتح الباری شرح صحیح بخاری 7/74 یا 8/76 از عمر و بعداً از سیزده نفر دیگر حموینی در فرائد السمطین 1/361 - 360 با سه سند از عمر متقی هندی (975) در کنز العمّال (ترتیب جامع الاحادیث سیوطی) 11/607 بشماره 32934 - به نقل از خطیب - علامه بدخشی (1126) در مفتاح النجا خطی، از طریق خطیب علامه اسماعیل بن عبداللّه اسکواری نقش‌بندی (1182) در مناقب العشرة - به نقل ملحقات احقاق الحق 16/24 از نسخه کتابخانه ظاهریه شام - مولوی سید شاه تقی علی کاظمی (1280) در روض الازهر ص98.</ref> محققاً علی نسبت به من همانند هارون باشد نسبت به موسی (که شریک نبوت موسی، همکار و خلیفه او به هنگام رفتن به کوه طور بود) جز آنکه بعد از من پیامبری نباشد.
== دوستی علی (علیه‌السلام) سبب رهائی از آتش ==
== علی (علیه‌السلام) علمدار خیبر ==
ابن شیرویه دیلمی همدانی از اعلام محدّثین سنی با ذکر سند از عمر بن خطاب نقل نموده که رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله وسلم) فرمود: «حبُّ علیٍّ براءةٌ من النّار»<ref>( فردوس الاخبار، حدیث شماره 2723، ج2 کنز الحقائق مناوی، ص67، چ پولاق مودة القربی همدانی، ص63، چ لاهور ینابیع الموده قندوزی چاپ اسلامبول، ص180 وص 302، چ نجف نزل السائرین سید محمود درگزینی تفرشی [احقاق الحق 7/148].</ref> دوستی علی سبب رهائی از آتش است.
 
== گسسته‌شدن پیوندها در قیامت مگر پیوند با پیامبر (صلی‌الله علیه و آله وسلم) ==
محدّث عالی‌قدر طبرانی و دیگر محدّثان و تاریخ‌نگاران از عمر بن خطّاب نقل نموده که گفت: رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله وسلم) فرمود:
«کلّ سبب و نسب یوم القیامة منقطع إلاّ سببی و نسبی»<ref>فضائل الصحابه احمد حنبل 2/625 - 626 شماره‌های 1069، 1070 معجم کبیر طبرانی 3/ شماره 2634 معجم اوسط او - به نقل مجمع الزوائد - مصنف عبدالرزاق صنعانی 6/163 طبقات الکبری ابن سعد واقدی 8/340 ط لیدن و 463 ط بیروت مستدرک حاکم 3/142 شواهد التنزیل حسکانی 177 حلیة الاولیاء ابونعیم 2/34 و7/314 تاریخ اصفهان او 1/199 - 200 مناقب ابن مغازلی ص108 - 110 به سه سند شماره‌های 150، 152، 153 تاریخ خطیب بغدادی 6/182 با اضافه جعلی سنن بیهقی 7/63 - 64 شرح ابن ابی‌الحدید 2/431 و 3/124 چهارجلدی تذکرة الحفاظ ذهبی 3/910 شماره 873 ذخائر العقبی محب طبری ص168 - به نقل از مناقب احمد - باضافه داستان جعلی مجمع الزوائد هیثمی 4/272، 273 و9/173 تلخیص الحبیر عسقلانی 2/143 - به نقل از معرفة الصحابه ابونعیم - مطالب العالیه او 4/80 و 177 کنز العمال متقی - به نقل از معرفة الصحابه ابونعیم و تاریخ ابن‌عساکر - سراج المنیز - شرح جامع صغیر - عزیزی ص89 الف باء ابوالحجاج بلوی 2/347 فیض القدیر محمّد حسن ضیف اللّه 2/61 ازالة الخفاء شاه ولی اللّه دهلوی 2/68 ط کراچی.</ref> هرگونه ارتباط سببی و نسبی روز قیامت ازهم‌گسیخته خواهد شد، مگر ارتباط سببی و نسبی با من.
== علی (علیه‌السلام)! علمدار خیبر ==
خطیب خوارزمی با ذکر سند از عمر بن خطاب نقل نموده که گفت رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله وسلم) در روز - جنگ - خیبر فرمود:
خطیب خوارزمی با ذکر سند از عمر بن خطاب نقل نموده که گفت رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله وسلم) در روز - جنگ - خیبر فرمود:


خط ۶۵: خط ۴۹:
ابن کثیر دمشقی به نقل از بعضِ صحابه از جمله عمر بن خطاب آورده است که رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله وسلم) فرمود:
ابن کثیر دمشقی به نقل از بعضِ صحابه از جمله عمر بن خطاب آورده است که رسول خدا (صلی‌الله علیه و آله وسلم) فرمود:
«النظر اِلی وجه علیٍّ عبادة»<ref>(البدایة والنهایة، 7/358 کفایة الطالب گنجی شافعی باب 34، ص161 - به نقل از تاریخ دمشق ابن‌عساکر - لسان المیزان عسقلانی 1/263 بلفظ النظر إلی علیّ عبادة و به نقل از عایشه.)</ref>
«النظر اِلی وجه علیٍّ عبادة»<ref>(البدایة والنهایة، 7/358 کفایة الطالب گنجی شافعی باب 34، ص161 - به نقل از تاریخ دمشق ابن‌عساکر - لسان المیزان عسقلانی 1/263 بلفظ النظر إلی علیّ عبادة و به نقل از عایشه.)</ref>
== علی (علیه‌السلام) برترین ایمان آورندگان ==
== علی (علیه‌السلام) اولین ایمان آورنده به پیامبر(ص) ==
حافظ شهیر [[ابن‌عساکر]] دمشقی و دیگر اعلام حدیثی و تاریخی با ذکر سند از ابراهیم بن سعید جوهری (وصی مأمون) نقل نموده‌اند که گفت:
حافظ شهیر [[ابن‌عساکر]] دمشقی و دیگر اعلام حدیثی و تاریخی با ذکر سند از ابراهیم بن سعید جوهری (وصی مأمون) نقل نموده‌اند که گفت:
مأمون برای من نقل کرد از  هارون الرشید و او از  مهدی و او از  منصور و او از پدرش از جدش از [[عبداللّه بن عبّاس]] که گفت شنیدم:
مأمون برای من نقل کرد از  هارون الرشید و او از  مهدی و او از  منصور و او از پدرش از جدش از [[عبداللّه بن عبّاس]] که گفت شنیدم:
confirmed
۵۴۷

ویرایش