confirmed، مدیران
۳۳٬۵۱۷
ویرایش
(←جمعه) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۷ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۵: | خط ۵: | ||
به خاطر اجتماع مردم در آن روز برای [[نماز]] آنرا جمعه مینامند<ref>مفردات ألفاظ القرآن، ص201.</ref>. | به خاطر اجتماع مردم در آن روز برای [[نماز]] آنرا جمعه مینامند<ref>مفردات ألفاظ القرآن، ص201.</ref>. | ||
=مفهوم کلی سوره= | == مفهوم کلی سوره == | ||
* تعلیم و تربیت هدف اساسی بعثت | * تعلیم و تربیت هدف اساسی [[بعثت|بعثت پیامبر]]؛ | ||
* نماز | * [[نماز جمعه]]، عبادتی سیاسی و اجتماعی و آگاهی بخش؛ | ||
* عملکرد نامطلوب یهود<ref>تفسير قرآن مهر، ج 21، ص: 23.</ref>. | * عملکرد نامطلوب یهود<ref>تفسير قرآن مهر، ج 21، ص: 23.</ref>. | ||
== علت نامگذاری == | |||
[[سوره جمعه]]؛ اسم جمعه از آیه نهم این سوره گرفته شده و اهمیت و عظمت [[نماز جمعه]] را بیان میکند<ref>تفسير قرآن مهر، ج 21، ص25.</ref>. | |||
== تعداد آیات و کلمات و حروف == | |||
* سوره جمعه یازده آیه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 9، ص30.</ref>. | * سوره جمعه یازده آیه دارد<ref>الكشف و البيان، ج 9، ص30.</ref>. | ||
* سوره جمعه صدوهشتاد کلمه دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورههای قرآن مختلف است) | * سوره جمعه صدوهشتاد کلمه دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد کلمات سورههای قرآن مختلف است) | ||
* سوره جمعه هفتصدوبیست حرف دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است) | * سوره جمعه هفتصدوبیست حرف دارد<ref>همان.</ref>.(لازم به ذکر است اقوال در تعداد حروف سورههای قرآن مختلف است) | ||
=محتوا و موضوعات= | |||
سوره جمعه در حقیقت بر دو محور اصلی اساسی دور میزند: نخست توجه به [[توحيد|توحید]] و صفات خدا و هدف از [[بعثت]] | == محتوا و موضوعات == | ||
سوره جمعه در حقیقت بر دو محور اصلی اساسی دور میزند: | |||
# نخست توجه به [[توحيد|توحید]] و صفات خدا و هدف از [[بعثت|بعثت پیامبر]] [[اسلام]] و مساله [[معاد]]؛ | |||
# دیگری برنامه سازنده نماز جمعه و بعضی از خصوصیات این عبادت بزرگ. | |||
ولی با نظر دیگر محتوای این سوره را در چند بخش میتوان خلاصه کرد. | ولی با نظر دیگر محتوای این سوره را در چند بخش میتوان خلاصه کرد. | ||
خط ۲۵: | خط ۲۸: | ||
# هدف بعثت پیامبر اسلام از نظر تعلیم و تربیت؛ | # هدف بعثت پیامبر اسلام از نظر تعلیم و تربیت؛ | ||
# هشدار به مؤمنان که از اصول آئین حق منحرف نشوند آن گونه که [[يهود|یهود]] منحرف شدند؛ | # هشدار به مؤمنان که از اصول آئین حق منحرف نشوند آن گونه که [[يهود|یهود]] منحرف شدند؛ | ||
# اشارهای به قانون عمومی مرگ که دریچه ای است به سوی عالم بقاء؛ | # اشارهای به قانون عمومی [[مرگ]] که دریچه ای است به سوی عالم بقاء؛ | ||
# دستور مؤکد برای انجام فریضه نماز جمعه و تعطیل کسب و کار برای شرکت در آن<ref>تفسير نمونه، ج 24، ص101</ref>. | # دستور مؤکد برای انجام فریضه [[نماز جمعه]] و تعطیل کسب و کار برای شرکت در آن<ref>تفسير نمونه، ج 24، ص101</ref>. | ||
=فضائل، خواص و ثواب قرائت= | == فضائل، خواص و ثواب قرائت == | ||
[[ابیبنكعب|ابیبنکعب]] از پیامبر روایت نموده که فرمودند: «کسی که سوره جمعه را قرائت کند به عدد افرادی که به نماز جمعه آمده و به عدد | [[ابیبنكعب|ابیبنکعب]] از پیامبر روایت نموده که فرمودند: «کسی که سوره جمعه را قرائت کند به عدد افرادی که به نماز جمعه آمده و به عدد آنکسانی که شرکت نکردهاند به او داده خواهد شد». | ||
[[منصوربنحازم]] از [[حضرت صادق]] روایت کرده که فرمودند: «بر هر مؤمنی از شیعیان ما لازم است که در شب جمعه سوره جمعه و سوره «سبح اسم ربک» را قرائت کند و در نماز ظهر جمعه سوره جمعه و [[سوره منافقين|سوره منافقین]] را بخواند، پس وقتی که این کار را کرد مثل آن | [[منصوربنحازم]] از [[جعفر بن محمد (صادق)|حضرت صادق]] روایت کرده که فرمودند: «بر هر مؤمنی از [[مذهب شیعه|شیعیان]] ما لازم است که در شب جمعه سوره جمعه و سوره «سبح اسم ربک» را قرائت کند و در نماز ظهر جمعه سوره جمعه و [[سوره منافقين|سوره منافقین]] را بخواند، پس وقتی که این کار را کرد مثل آن استکه عمل [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول خدا]] را انجام داده و [[ثواب]] و جزاء او بر خدا، [[بهشت]] است»<ref>ترجمه تفسير مجمعالبيان، ج 25، ص3.</ref>. | ||
=محل و زمان نزول= | == محل و زمان نزول == | ||
# سوره جمعه در مدینه بر پیامبر اسلام نازل شده است<ref>همان.</ref>. | # سوره جمعه در [[مدینه]] بر پیامبر اسلام نازل شده است<ref>همان.</ref>. | ||
# تاریخ نزول سوره جمعه در ما بین [[صلح حديبيه|صلح حدیبیه]] و [[جنگ تبوك|جنگ تبوک]] است و بعد از [[سوره تحريم|سوره تحریم]] (و به قولی صف) نازل شده است<ref>حجة التفاسير و بلاغ الإكسير، مقدمه اول، ص28.</ref>. | # تاریخ [[نزول قرآن|نزول]] سوره جمعه در ما بین [[صلح حديبيه|صلح حدیبیه]] و [[جنگ تبوك|جنگ تبوک]] است و بعد از [[سوره تحريم|سوره تحریم]] (و به قولی صف) نازل شده است<ref>حجة التفاسير و بلاغ الإكسير، مقدمه اول، ص28.</ref>. | ||
=فضای نزول= | == فضای نزول == | ||
فضای نزول سوره جمعه تشویق و ترغیب به نماز جمعه است. ترک صفوف نماز جمعه به خاطر رسیدن کاروانی تجاری میتوانست برای مسلمانان گران تمام بشود و عذابی دردناک بر آنان نازل کند اما خداوند متعال فقط به هشدار و نصیحت در این مرحله قناعت میکند و با نزول سوره جمعه مسلمانان را متوجه تسبیح کائنات نسبت به خداوند و نعمت وجود پیامبر اسلام مینماید. | فضای نزول سوره جمعه تشویق و ترغیب به نماز جمعه است. ترک صفوف نماز جمعه به خاطر رسیدن کاروانی تجاری میتوانست برای مسلمانان گران تمام بشود و عذابی دردناک بر آنان نازل کند اما خداوند متعال فقط به هشدار و نصیحت در این مرحله قناعت میکند و با نزول سوره جمعه مسلمانان را متوجه تسبیح کائنات نسبت به خداوند و نعمت وجود پیامبر اسلام مینماید. | ||
همچنین از مسلمانان میخواهد که همانند [[یهود]] نباشند که با وجود ارسال انبیاء و انزال کتب، عمل صالحی از خود نشان ندادند و همواره عالمانی بیعمل بودند. | |||
=ویژگی= | == ویژگی == | ||
سوره جمعه از [[سور مفصلات]] میباشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> [[ابن قتیبه]] میگوید: ... مفصلات سورههای کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمدهاند | سوره جمعه از [[سور مفصلات]] میباشد<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313.</ref> [[ابن قتیبه]] میگوید: ... مفصلات سورههای کوچکی هستند که بعد از [[سور مثانی]] آمدهاند اینکه چرا این سورهها را مفصل نامیدهاند به خاطر کوتاه بودن آنها و اینکه بسیار به واسطه بِسْمِ اللّٰهِ الرَّحْمٰنِ الرَّحِیمِ از یکدیگر جدا شدهاند<ref>جامع البيان فی تفسير القرآن، ج 1، ص 34.</ref>. | ||
روایتی است که از [[رسول خدا]] نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و [[سورههای مئين|سورههای مئین]] را به جای [[انجيل|انجیل]] و سورههای مثانی را به جای زبور به من داد و پروردگارم مرا با دادن سورههای مفصل فزونی بخشید<ref>همان.</ref>. | روایتی است که از [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول خدا]] نقل شده که فرمود: خداوند هفت سوره طوال را به جای [[تورات]] و [[سورههای مئين|سورههای مئین]] را به جای [[انجيل|انجیل]] و سورههای مثانی را به جای زبور به من داد و پروردگارم مرا با دادن سورههای مفصل فزونی بخشید<ref>همان.</ref>. | ||
سوره جمعه از [[سور مسبحات]] است<ref>غرائب القرآن و رغائب الفرقان، ج 1، ص 34</ref> و همچنین جزو [[سور ممتحنات]] نیز آمده است<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313</ref>. | سوره جمعه از [[سور مسبحات]] است<ref>غرائب القرآن و رغائب الفرقان، ج 1، ص 34</ref> و همچنین جزو [[سور ممتحنات]] نیز آمده است<ref>التمهید في علوم القرآن، ج1، ص313</ref>. | ||
خط ۵۶: | خط ۵۹: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
=منابع= | == منابع == | ||
[https://quran.inoor.ir/fa/surah/62/ برگرفته از سایت معرفی سوره جمعه - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir] | [https://quran.inoor.ir/fa/surah/62/ برگرفته از سایت معرفی سوره جمعه - پایگاه جامع قرآنhttps://quran.inoor.ir] | ||
[[رده:قرآن]] | [[رده:قرآن]] | ||
[[رده:سورههای قرآن]] | [[رده:سورههای قرآن]] |