ابن قتیبه دینوری: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۳: خط ۵۳:


=== المعارف ===
=== المعارف ===
این کتاب در واقع یک دائرة المعارف تاریخی در عصر خود محسوب می‌شود و در آن از سرگذشت [[رجال]] قرن اول تا نیمه اول قرن سوم هجری، که هر کدام به نحوی در حیات سیاسی و علمی آن ایام مؤثّر بوده‌اند، سخن رفته است. در این کتاب از [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اکرم(صلی الله علیه)]] و اصحابش و از خلفا، اشراف، فرماندهان بزرگ، رهبران قیام‌ها، تابعان، [[محدثان]]، [[فقها]]، راویان اشعار و... یاد شده است.
این کتاب در واقع یک دائرة المعارف تاریخی در عصر خود محسوب می‌شود و در آن از سرگذشت [[رجال]] قرن اول تا نیمه اول قرن سوم [[سال قمری|هجری]]، که هر کدام به نحوی در حیات سیاسی و علمی آن ایام مؤثّر بوده‌اند، سخن رفته است. در این کتاب از [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله و سلم)]] و [[صحابه|اصحابش]] و از خلفا، اشراف، فرماندهان بزرگ، رهبران قیام‌ها، [[تابعین|تابعان]]، [[محدثان]]، [[فقها]]، راویان اشعار و... یاد شده است.


ابن قتیبه در مقدمه کتاب، انگیزه تألیف آن‌را این گونه بیان می‌کند:
ابن قتیبه در مقدمه کتاب، انگیزه تألیف آن‌را این گونه بیان می‌کند:
«دیدم بسیاری از اشراف از نسبشان بی‌اطلاع‌اند و گذشتگان خود را نمی‌شناسند؛ از [[قریش]] کسانی بودند که نمی‌دانستند چه نسبتی با [[پیامبر]] دارند، یا از فرزندان پادشاهان عجم که حال پدران و زمانشان را نمی‌شناختند؛ و دیدم افرادی که خود را به اشخاصی که نسلشان منقرض شده بود، منتسب می‌کردند، مانند مردی که خود را از نسل [[ابوذر]] می‌دانست، درحالی‌که نسل او منقرض شده بود»<ref>المعارف، ص 2.</ref>.
«دیدم بسیاری از اشراف از نسبشان بی‌اطلاع‌اند و گذشتگان خود را نمی‌شناسند؛ از [[قریش]] کسانی بودند که نمی‌دانستند چه نسبتی با [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر]] دارند، یا از فرزندان پادشاهان عجم که حال پدران و زمانشان را نمی‌شناختند؛ و دیدم افرادی که خود را به اشخاصی که نسلشان منقرض شده بود، منتسب می‌کردند، مانند مردی که خود را از نسل [[ابوذر]] می‌دانست، درحالی‌که نسل او منقرض شده بود<ref>المعارف، ص 2.</ref>».
بدین‌گونه او به‌سان سایر مؤلفین أخبار، به بحث در مورد ابتدای خلقت پرداخته و طبعاً برای ورود به بحث از [[تورات]] استفاده نموده و از داستان [[آدم]] و فرزندان او آغاز و از پیامبرانی؛ مانند [[ادریس]]، [[نوح]] و [[حضرت عیسی|عیسی(علیه‌السلام)]] یاد کرده است.
بدین‌گونه او به‌سان سایر مؤلفین أخبار، به بحث در مورد ابتدای خلقت پرداخته و طبعاً برای ورود به بحث از [[تورات]] استفاده نموده و از داستان [[آدم]] و فرزندان او آغاز و از پیامبرانی؛ مانند [[ادریس]]، [[نوح]] و [[حضرت عیسی|عیسی(علیه‌السلام)]] یاد کرده است.
آن‌گاه از انساب عرب و از تیره عدنان، قبیله قریش و سپس از قبایل یمنی (حمیر و کهلان) یاد کرده، به دنبال آن به بحث درباره [[حضرت محمد (ص)|حضرت محمد(صلی الله علیه)]] پرداخته است و سپس از [[اصحاب]] و [[تابعین]] و پادشاهان و موارد زیادی دیگری درباره اعراب جاهلی و [[دین]] و آئین آنها.
آن‌گاه از انساب عرب و از تیره عدنان، قبیله قریش و سپس از قبایل یمنی (حمیر و کهلان) یاد کرده، به دنبال آن به بحث درباره [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|حضرت محمد(صلی الله علیه و آله و سلم)]] پرداخته است و سپس از [[اصحاب]] و [[تابعین]] و پادشاهان و موارد زیادی دیگری درباره اعراب جاهلی و [[دین]] و آئین آنها.
تمام موارد فوق هر چند به اختصار آمده، اما با توجه به شخصیت نویسنده و قدمت اثر، این تألیف، کتابی ارزشمند به شمار می‌آید.
تمام موارد فوق هر چند به اختصار آمده، اما با توجه به شخصیت نویسنده و قدمت اثر، این تألیف، کتابی ارزشمند به شمار می‌آید.


confirmed، مدیران
۳۳٬۵۹۶

ویرایش