۸۵٬۹۵۷
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'باستان شناسی' به 'باستان‌شناسی') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''احزاب سلفی در مصر''' عنوان مقاله‌ای است به زبان فارسی که در [[پژوهشگاه مطالعات تقریبی]]، در موضوع جریان‌شناسی جهان اسلام به نگارش در آمده است. <ref>نویسنده: رحیم ابوالحسینی</ref> | |||
'''احزاب سلفی در مصر''' عنوان مقاله‌ای است به زبان فارسی که در [[پژوهشگاه مطالعات تقریبی]]، در موضوع | |||
<ref> منبع: makhaterltakfir.com </ref> | <ref> منبع: makhaterltakfir.com </ref> | ||
=چکیده= | == چکیده == | ||
در این مقاله گرایش احزاب سلفی در مصر که پیش از این، ورود به عرصه سیاست را ناسازگار با تبلیغ دینی می‌انگاشتند، مورد بررسی قرار می‌گیرد. پس از سقوط نظام مبارک و فقط هشت ماه پس از گذشت دورانی که وجود حزبی اسلام‌گرا در مصر خواب و خیالی بیش نبود، طرح‌ها و تزها یکی پس از دیگری متولد شده‌اند و مبلغان شریعت و سلفی‌گری به سیاست روی آورده‌اند و هر یک درصدد تحقق طرح‌ها و ایده‌های اسلامی خاص خود، بدون توجه به قانون جدید احزاب و شروط خاص آن و بی‌توجه به شرایط کنونی مصر بودند. هم-چنین با نگاهی به حجم آزادی پدیدآمده، میزان و قدرت مشارکت و قوانینی که اخیراً به تصویب رسیده‌اند، می‌توان کیفیت و ماهیت این تحرک و پویایی و چگونگی ارائه طرحی بهتر و قابل اجرا در جامعه را که در اولویت و مهم‌تر است، درک کرد. | در این مقاله گرایش احزاب سلفی در مصر که پیش از این، ورود به عرصه سیاست را ناسازگار با تبلیغ دینی می‌انگاشتند، مورد بررسی قرار می‌گیرد. پس از سقوط نظام مبارک و فقط هشت ماه پس از گذشت دورانی که وجود حزبی اسلام‌گرا در مصر خواب و خیالی بیش نبود، طرح‌ها و تزها یکی پس از دیگری متولد شده‌اند و مبلغان شریعت و سلفی‌گری به سیاست روی آورده‌اند و هر یک درصدد تحقق طرح‌ها و ایده‌های اسلامی خاص خود، بدون توجه به قانون جدید احزاب و شروط خاص آن و بی‌توجه به شرایط کنونی مصر بودند. هم-چنین با نگاهی به حجم آزادی پدیدآمده، میزان و قدرت مشارکت و قوانینی که اخیراً به تصویب رسیده‌اند، می‌توان کیفیت و ماهیت این تحرک و پویایی و چگونگی ارائه طرحی بهتر و قابل اجرا در جامعه را که در اولویت و مهم‌تر است، درک کرد. | ||
== قانون فعالیت‌های غیر دینی احزاب در مصر == | == قانون فعالیت‌های غیر دینی احزاب در مصر == | ||
از آنجا که در قانون جدید احزاب یعنی قانون شماره 2 (2011م) که توسط شوارای نظامی به تصویب رسیده است، تأسیس احزاب براساس رویکردهای دینی ممنوع شده است، لذا اغلب احزابی که پیشینه و زمینه اسلام‌گرایی داشته‌اند برنامه‌های خود را طوری تنظیم کرده‌اند که در آن خبری از وجهه دینی یا تفاوت قائل شدن بین مردم براساس دین وجود ندارد. بعدها خبر تأسیس بیش از بیست حزب با زمینه اسلامی منتشر شد که تعدادی از آنها سلفی بودند. این اقدام تلاشی جسورانه از سوی سلفی‌ها برای ورود به عرصه سیاست پس از سالیان دراز اجتناب از آن محسوب می‌شود. | از آنجا که در قانون جدید احزاب یعنی قانون شماره 2 (2011م) که توسط شوارای نظامی به تصویب رسیده است، تأسیس احزاب براساس رویکردهای دینی ممنوع شده است، لذا اغلب احزابی که پیشینه و زمینه اسلام‌گرایی داشته‌اند برنامه‌های خود را طوری تنظیم کرده‌اند که در آن خبری از وجهه دینی یا تفاوت قائل شدن بین مردم براساس دین وجود ندارد. بعدها خبر تأسیس بیش از بیست حزب با زمینه اسلامی منتشر شد که تعدادی از آنها سلفی بودند. این اقدام تلاشی جسورانه از سوی سلفی‌ها برای ورود به عرصه سیاست پس از سالیان دراز اجتناب از آن محسوب می‌شود. | ||
| خط ۵۴: | خط ۵۰: | ||
دکتر کمال حبیب، رئیس حزب در حال تأسیس سلامت و توسعه، گفته بود که یک ماه پیش با حزب فضیلت توافق کردیم که هر یک به تنهایی به جمع‌‌آوری امضا بپردازیم و سپس تحت عنوان «حزب جبهة الإصلاح» با هم متحد شویم. | دکتر کمال حبیب، رئیس حزب در حال تأسیس سلامت و توسعه، گفته بود که یک ماه پیش با حزب فضیلت توافق کردیم که هر یک به تنهایی به جمع‌‌آوری امضا بپردازیم و سپس تحت عنوان «حزب جبهة الإصلاح» با هم متحد شویم. | ||
اما محمود فتحی وجود هر نوع ائتلاف با حزب سلامت و توسعه و ادغام با آن را تکذیب کرد و گفت: مذاکراتی با هر یک از نیروهای سیاسی به خصوص نیروهایی که مرجعیت نزدیک به فضیلت دارند، صورت گرفته است. | اما محمود فتحی وجود هر نوع ائتلاف با حزب سلامت و توسعه و ادغام با آن را تکذیب کرد و گفت: مذاکراتی با هر یک از نیروهای سیاسی به خصوص نیروهایی که مرجعیت نزدیک به فضیلت دارند، صورت گرفته است. | ||
داستان «فضیلت» وقتی شروع شد که برخی فعالان اسلام‌گرا از طریق فیس بوک و لینک‌هایی به اسم این حزب، تأسیس آن را اعلام کردند؛ چنان که خبر تأسیس مقر آن در شهر نصر را هم منتشر کردند و گفتند که جلسات روزانه حزب برای تهیه نقشه سیاسی حزب و طرح و برنامه آن برای شرکت در انتخابات مجلس نمایندگان و مجلس شورا و | داستان «فضیلت» وقتی شروع شد که برخی فعالان اسلام‌گرا از طریق فیس بوک و لینک‌هایی به اسم این حزب، تأسیس آن را اعلام کردند؛ چنان که خبر تأسیس مقر آن در شهر نصر را هم منتشر کردند و گفتند که جلسات روزانه حزب برای تهیه نقشه سیاسی حزب و طرح و برنامه آن برای شرکت در انتخابات مجلس نمایندگان و مجلس شورا و ریاست‌جمهوری در این مقر تشکیل می‌شود. | ||
=== انتخاب ریاست حزب فضیلت و اعضای آن === | === انتخاب ریاست حزب فضیلت و اعضای آن === | ||
دکتر سرتیپ «عادل عبدالمقصود عفیفی» به عنوان رئیس حزب انتخاب شد. او مدیر سابق اداره مهاجرت و گذرنامه و برادر بزرگ‌تر جناب شیخ دکتر محمد عبدالمقصود، یکی از مشایخ سلفیه در مصر است. مهندس محمود فتحی به عنوان قائم مقام مؤسسان و دکتر محمد عبده، استاد رشته حقوق در دانشگاه الازهر، دکتر خالد سعید مدیر مرکز مطالعات اسلامی فلسطین، دکتر حسام ابوالبخاری سخنگوی رسانه‌ای ائتلاف حمایت از تازه مسلمانان، و وکیل ممدوح امام و شیخ فرحات رمضان، از سران دعوت سلفیه در استان کفر شیخ، به عنوان اعضای دفتر سیاسی حزب انتخاب شدند. | دکتر سرتیپ «عادل عبدالمقصود عفیفی» به عنوان رئیس حزب انتخاب شد. او مدیر سابق اداره مهاجرت و گذرنامه و برادر بزرگ‌تر جناب شیخ دکتر محمد عبدالمقصود، یکی از مشایخ سلفیه در مصر است. مهندس محمود فتحی به عنوان قائم مقام مؤسسان و دکتر محمد عبده، استاد رشته حقوق در دانشگاه الازهر، دکتر خالد سعید مدیر مرکز مطالعات اسلامی فلسطین، دکتر حسام ابوالبخاری سخنگوی رسانه‌ای ائتلاف حمایت از تازه مسلمانان، و وکیل ممدوح امام و شیخ فرحات رمضان، از سران دعوت سلفیه در استان کفر شیخ، به عنوان اعضای دفتر سیاسی حزب انتخاب شدند. | ||
| خط ۱۱۳: | خط ۱۰۹: | ||
4. احتمال ورود جاسوسان و صهیونیستها در پوشش جهانگرد <ref>(اطلاعـات، 18/ 1 /1372، صفحه آخر)</ref>. | 4. احتمال ورود جاسوسان و صهیونیستها در پوشش جهانگرد <ref>(اطلاعـات، 18/ 1 /1372، صفحه آخر)</ref>. | ||
5. جلوگیری از عادی سازی روابط اسرائیل -مـصر و کـاهش نفـرت روانـی مـردم دو کشور با ترور جهانگردان اسرائیلی، مانند اقدام سلیمان خاطر. | 5. جلوگیری از عادی سازی روابط اسرائیل -مـصر و کـاهش نفـرت روانـی مـردم دو کشور با ترور جهانگردان اسرائیلی، مانند اقدام سلیمان خاطر. | ||
6. ایجاد جوّ ناامنی برای خارجیان، ضربه به صنعت توریسم و درآمد عظیم ارزی رژیم مصر از این راه و با فلج کردن پایه اقتصادی رژیم، و تسریع فرایند سـقوط رژیـم از سـوی دیگر. با ایجاد ناامنی، امکان سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی نیز به شدت کاهش می‌یابـد، زیرا بی ثباتی سیاسی، در بهبود وضعیت اقتصادی تأثیر معکوس می‌گذارد. صنعت توریـسم در مصر استعداد خوبی دارد. در عین حال این صنعت بشدت آسیب پذیر است. در جریـان حمله | 6. ایجاد جوّ ناامنی برای خارجیان، ضربه به صنعت توریسم و درآمد عظیم ارزی رژیم مصر از این راه و با فلج کردن پایه اقتصادی رژیم، و تسریع فرایند سـقوط رژیـم از سـوی دیگر. با ایجاد ناامنی، امکان سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی نیز به شدت کاهش می‌یابـد، زیرا بی ثباتی سیاسی، در بهبود وضعیت اقتصادی تأثیر معکوس می‌گذارد. صنعت توریـسم در مصر استعداد خوبی دارد. در عین حال این صنعت بشدت آسیب پذیر است. در جریـان حمله آمریکا به لیبی در آوریل 1986 و حمله عراق به کویت در سال 1990 و حـوادث 11 سپتامبر و سایر حـوادث منطقـه‌ای و نیـز بـی ثبـاتی‌های داخلـی ناشـی از فعالیـت‌های اسلام‌گرایان، شمار جهانگردان بشدت کاهش یافته است. <ref>(تکیه‌ای، 1375، ص52)</ref> | ||
7. ضربه به صنعت توریسم، موج جدیدی از بیکاری در جامعه مصر ایجاد خواهد کرد و درآمد اقشار بسیاری از مردم از راه توریسم (درآمد حرام به زعم برخی از اسلام‌گرایـان) تهدید می‌شود و جو نارضایتی تشدید خواهد شد. اسلام‌گرایان احتمالاً بخشی از هـواداران خـود را از دسـت داده، بـه مخالفـان تبـدیل خواهـد کـرد. عمرعبـدالرحمن در پاسـخ بـه خبرنگاران در این رابطه از خود سـلب مـسئولیت می‌کنـد. <ref>(اطلاعـات، ص12، مورخ 9/10/1371)</ref> در مجموع، موضوع جهانگردی، موضوعی عینی از تجلی برخورد «دیـن و سیاسـت»، «اقتصاد و فرهنگ»، «اسلام‌گرایان و نخبگان سیاسی» و تعارض «تمـدن غـرب و اسـلام» است. از نظر اسلام‌گرایان، مسامحه در ترجیح ملاحظات اقتصادی بـر ملاحظـات ارزشـی، دینی و اخلاقی، بـه مفهـوم چـشم پوشـی از همبـستگی دیـن و سیاسـت اسـت. | 7. ضربه به صنعت توریسم، موج جدیدی از بیکاری در جامعه مصر ایجاد خواهد کرد و درآمد اقشار بسیاری از مردم از راه توریسم (درآمد حرام به زعم برخی از اسلام‌گرایـان) تهدید می‌شود و جو نارضایتی تشدید خواهد شد. اسلام‌گرایان احتمالاً بخشی از هـواداران خـود را از دسـت داده، بـه مخالفـان تبـدیل خواهـد کـرد. عمرعبـدالرحمن در پاسـخ بـه خبرنگاران در این رابطه از خود سـلب مـسئولیت می‌کنـد. <ref>(اطلاعـات، ص12، مورخ 9/10/1371)</ref> در مجموع، موضوع جهانگردی، موضوعی عینی از تجلی برخورد «دیـن و سیاسـت»، «اقتصاد و فرهنگ»، «اسلام‌گرایان و نخبگان سیاسی» و تعارض «تمـدن غـرب و اسـلام» است. از نظر اسلام‌گرایان، مسامحه در ترجیح ملاحظات اقتصادی بـر ملاحظـات ارزشـی، دینی و اخلاقی، بـه مفهـوم چـشم پوشـی از همبـستگی دیـن و سیاسـت اسـت. | ||
موضـوع جهانگردی در مصر، بیانگر انتخاب دردناک میان «بهبود وضعیت اقتصادی» و «حفـظ دین و ارزش‌های دینی و اخلاق عمومی» است. جمع‌ناپذیری این دو، نخبگان سیاسی و اسلام‌گرایان را بر اساس دو معیار مختلف، رو در رو ساخته است. بنابراین هر چند مصر، بر خـلاف کـشورهای عربـیِ متولـد شـده از خـلالِ فروپاشـی امپراتوری عثمانی، فاقد دو مرحله «جداسازی» و «واحدسازی» اسـت. ایـن کـشور، همـواره دارای جمعیت همگن، اتحاد سیاسـی متمرکـز و تسلـسل تـاریخی بـوده اسـت <ref>(آلاسـدیر، 1369)</ref> اما در عین حال، دارای شکاف فرقه‌ای و مذهبی میان مسیحیان قبطی و مـسلمانان، شکاف میان دین و دولت، یا اسلام‌گرایان و نخبگان سیاسی است. | موضـوع جهانگردی در مصر، بیانگر انتخاب دردناک میان «بهبود وضعیت اقتصادی» و «حفـظ دین و ارزش‌های دینی و اخلاق عمومی» است. جمع‌ناپذیری این دو، نخبگان سیاسی و اسلام‌گرایان را بر اساس دو معیار مختلف، رو در رو ساخته است. بنابراین هر چند مصر، بر خـلاف کـشورهای عربـیِ متولـد شـده از خـلالِ فروپاشـی امپراتوری عثمانی، فاقد دو مرحله «جداسازی» و «واحدسازی» اسـت. ایـن کـشور، همـواره دارای جمعیت همگن، اتحاد سیاسـی متمرکـز و تسلـسل تـاریخی بـوده اسـت <ref>(آلاسـدیر، 1369)</ref> اما در عین حال، دارای شکاف فرقه‌ای و مذهبی میان مسیحیان قبطی و مـسلمانان، شکاف میان دین و دولت، یا اسلام‌گرایان و نخبگان سیاسی است. | ||
=== منابع | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | |||
== منابع == | |||
1. صفوی، خسرو و بهمن آقایی. (1365)، اخوان‌المسلمین. تهران. رسام. | 1. صفوی، خسرو و بهمن آقایی. (1365)، اخوان‌المسلمین. تهران. رسام. | ||
2. ایـوبی، 1993، | 2. ایـوبی، 1993، | ||
| خط ۱۲۴: | خط ۱۲۳: | ||
5. درایسدل، آلاسدیر و جرالداچ بلیک. (1369)، جغرافیای سیاسی خاورمیانه و شمال آفریقا، ترجمه دوره میرحیدر. تهران. دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی. | 5. درایسدل، آلاسدیر و جرالداچ بلیک. (1369)، جغرافیای سیاسی خاورمیانه و شمال آفریقا، ترجمه دوره میرحیدر. تهران. دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی. | ||
[[رده: | [[رده:مقاله‌ها]] | ||
[[رده: | [[رده:جریان‌شناسی]] | ||
[[رده:مصر]] | [[رده:مصر]] | ||