نواصب: تفاوت میان نسخه‌ها

۲ بایت حذف‌شده ،  ‏۱۰ اکتبر ۲۰۲۳
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'در باره' به 'درباره')
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''نواصب‏''' کسانی هستند که با [[حضرت على (ع)|حضرت علی (ع)]] و نیز بقیه [[امامان شیعه]] کینه و دشمنی دارند.<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 451</ref>
'''نواصب‏''' کسانی هستند که با [[علی بن ابی طالب|حضرت علی (ع)]] و نیز بقیه [[امامان شیعه]] کینه و دشمنی دارند.<ref>مشکور محمد جواد، فرهنگ فرق اسلامی، مشهد، نشر آستان قدس رضوی، سال 1372 شمسی، چاپ دوم، ص 451</ref>


== نواصب در لغت ==
== نواصب در لغت ==
نواصب جمع ناصب است و از ریشه نصب استخراج می‌شود. این واژه در لغت به معنای جنگ افروزی، دشمنی، سوء‌قصد درباره  دیگران و نزاع و رفتار کینه‌توزانه و آشکار ساختن دشمنی و غیر آن است.<ref>جوهری اسماعیل بن حماد، صحاح اللغه، تحقیق احمد بن عبدالغفور، ج۱، ص۲۲۴ -۲۲۵،</ref>  
نواصب جمع ناصب است و از ریشه نصب استخراج می‌شود. این واژه در لغت به معنای جنگ افروزی، دشمنی، سوء‌قصد درباره  دیگران و نزاع و رفتار کینه‌توزانه و آشکار ساختن دشمنی و غیر آن است.<ref>جوهری اسماعیل بن حماد، صحاح اللغه، تحقیق احمد بن عبدالغفور، ج۱، ص۲۲۴ -۲۲۵،</ref>  
<ref>ابن منظور، جمال الدین محمدبن مکرم، لسان العرب، ج۱، ص۷۵۸ - ۷۵۹، قم، نشر ادب الحوزه، ۱۴۰۵ه، چاپ اول.</ref>  
<ref>ابن منظور، جمال‌الدین محمدبن مکرم، لسان العرب، ج۱، ص۷۵۸ - ۷۵۹، قم، نشر ادب الحوزه، ۱۴۰۵ه، چاپ اول.</ref>  
<ref>طریحی فخرالدین، مجمع البحرین، ج۴، ص۳۱۶ -۳۱۷، تحقیق سید احمد حسینی، مکتب نشر الثقافة الاسلامیة، ۱۴۰۸ه، چاپ دوم.</ref>
<ref>طریحی فخرالدین، مجمع البحرین، ج۴، ص۳۱۶ -۳۱۷، تحقیق سید احمد حسینی، مکتب نشر الثقافة الاسلامیة، ۱۴۰۸ه، چاپ دوم.</ref>
    
    
خط ۱۱: خط ۱۱:


== تاریخچه پیدایش ==
== تاریخچه پیدایش ==
ریشه ظهور نواصب و بهانه ایجاد آن در واقع به زمان خلافت امام علی بن ابی‌طالب(ع) بازمی‌گردد و در [[جنگ نهروان]] به طور رسمی آشکار می‌شود. این جنگ در واقع خاستگاه اصلی و اولیه مهم‌ترین اجتماع نواصب بود که به نام [[خوارج]] تشکیل شد. این جمعیت که پایه و اساس نواصب را تشکیل می‌دادند، تندروترین و کینه‌ورزترین گروه مخالف با امام علی (ع) و فرزندانش بودند.<ref>شهید ثانی، مسالک الافهام، تحقیق و نشر مؤسسه معارف اسلامی، قم، سال 1413 هجری قمری، چاپ اول، ج7، ص 432</ref> <ref>نراقی احمد، ‌مستند الشیعه، تحقیق و نشر مؤسسه آل البیت، قم، سال 1415هجری قمری، چاپ اول، ج1، ص 204.</ref> این فرقه در زمان حاکمیت [[بنی‌امیه|بنی‌امیه]] خصوصا [[معاویه]] به طور سریع رشد کردند. به عنوان نمونه، معاویه به کارگزاران خود اعلام کرد من حمایت خودم را از کسانی که حتی کمترین فضیلتی از ابوتراب و اهلش روایت کنند برمی‌دارم. بر همین اساس، خطبای درباری در منابر خود علی(ع) و اهل بیت‌اش را لعن می‌کردند و از او بیزاری می‌جستند. بر اثر سیاست پر نیرنگ معاویه و هوادرانش، دشنام به اهل بیت علنی و جعل حدیث علیه آنان تا سال‌های متمادی به رویه‌ای ثابت تبدیل شده بود.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج‌البلاغه، تحقیق ابراهیم، نشر داراحیاء الکتب العربیه، سال 1378هجری قمری، چاپ اول، ‌ج4، ‌ص 56</ref> <ref>سقاف حسن بن علی، صحیح شرح العقیدة الطحاویه، اردن، نشر دارالنووی، ص 656.</ref>
ریشه ظهور نواصب و بهانه ایجاد آن در واقع به زمان خلافت امام علی بن ابی‌طالب(ع) بازمی‌گردد و در [[جنگ نهروان]] به طور رسمی آشکار می‌شود. این جنگ در واقع خاستگاه اصلی و اولیه مهم‌ترین اجتماع نواصب بود که به نام [[خوارج]] تشکیل شد. این جمعیت که پایه و اساس نواصب را تشکیل می‌دادند، تندروترین و کینه‌ورزترین گروه مخالف با امام علی (ع) و فرزندانش بودند.<ref>شهید ثانی، مسالک الافهام، تحقیق و نشر مؤسسه معارف اسلامی، قم، سال 1413 هجری قمری، چاپ اول، ج7، ص 432</ref> <ref>نراقی احمد، ‌مستند الشیعه، تحقیق و نشر مؤسسه آل البیت، قم، سال 1415هجری قمری، چاپ اول، ج1، ص 204.</ref> این فرقه در زمان حاکمیت [[بنی امیه|بنی‌امیه]] خصوصا [[معاویه]] به طور سریع رشد کردند. به عنوان نمونه، معاویه به کارگزاران خود اعلام کرد من حمایت خودم را از کسانی که حتی کمترین فضیلتی از ابوتراب و اهلش روایت کنند برمی‌دارم. بر همین اساس، خطبای درباری در منابر خود علی(ع) و اهل بیت‌اش را لعن می‌کردند و از او بیزاری می‌جستند. بر اثر سیاست پر نیرنگ معاویه و هوادرانش، دشنام به اهل بیت علنی و جعل حدیث علیه آنان تا سال‌های متمادی به رویه‌ای ثابت تبدیل شده بود.<ref>ابن ابی الحدید، شرح نهج‌البلاغه، تحقیق ابراهیم، نشر داراحیاء الکتب العربیه، سال 1378هجری قمری، چاپ اول، ‌ج4، ‌ص 56</ref> <ref>سقاف حسن بن علی، صحیح شرح العقیدة الطحاویه، اردن، نشر دارالنووی، ص 656.</ref>


== نگاه اهل‌بیت نسبت به نواصب ==
== نگاه اهل‌بیت نسبت به نواصب ==
در روایات شیعه، برخی از فرقه‌ها مثل خوارج، زیدیه و واقفیه ناصبی و کافر و خارج از دین معرفی شده‌اند. در روایتی از امام رضا(ع) درباره واقفه آمده است: آن‌ها جزء مؤمنین و مسلمین نیستند، بلکه از جمله افرادی هستند که آیات خداوند را تکذیب کرده‌اند.<ref>مجلسی محمد باقر، بحارالانوار، ج48، ص 268.</ref>. ملاک و میزان این رهیافت، نفی فضایل اهل‌بیت(ع) توسط فرقه‌های مزبور و ترجیح غیر اهل‌بیت بر آنان و انکار ائمه یا برخی از آنان و سبّ و دشنام به علی و خاندان مطهر او(ع) و دشمنی با فرزندان پیامبر(ص) بوده است. این ملاک در تمامی فرقه‌های باطل آن زمان –اعم از شیعه و سنی– مثل عثمانیه، فطحیه، اسماعیلیه، کیسانیه و ناووسیه وجود داشت. بنابراین، تمامی فرق مزبور ناصبی‌اند و احکام نواصب مثل کفر بر آن‌ها بار می‌شود. <ref>بحرانی، الحدائق الناضره، ج 5، ص 89.</ref> بنابر‌این، بی‌نصیب بودن از اسلام، بی‌بهره‌گی از شفاعت، ‌ بی‌فایده بودن اعمال ناصبی در نجات او از جهنم، و عدم جواز ازدواج با آن‌ها (چه زن و چه مرد) از جمله آن است.
در روایات شیعه، برخی از فرقه‌ها مثل خوارج، زیدیه و واقفیه ناصبی و کافر و خارج از دین معرفی شده‌اند. در روایتی از امام رضا(ع) درباره واقفه آمده است: آنها جزء مؤمنین و مسلمین نیستند، بلکه از جمله افرادی هستند که آیات خداوند را تکذیب کرده‌اند.<ref>مجلسی محمد باقر، بحارالانوار، ج48، ص 268.</ref>. ملاک و میزان این رهیافت، نفی فضایل اهل‌بیت(ع) توسط فرقه‌های مزبور و ترجیح غیر اهل‌بیت بر آنان و انکار ائمه یا برخی از آنان و سبّ و دشنام به علی و خاندان مطهر او(ع) و دشمنی با فرزندان پیامبر(ص) بوده است. این ملاک در تمامی فرقه‌های باطل آن زمان –اعم از شیعه و سنی– مثل عثمانیه، فطحیه، اسماعیلیه، کیسانیه و ناووسیه وجود داشت. بنابراین، تمامی فرق مزبور ناصبی‌اند و احکام نواصب مثل کفر بر آنها بار می‌شود. <ref>بحرانی، الحدائق الناضره، ج 5، ص 89.</ref> بنابر‌این، بی‌نصیب بودن از اسلام، بی‌بهره‌گی از شفاعت، ‌ بی‌فایده بودن اعمال ناصبی در نجات او از جهنم، و عدم جواز ازدواج با آنها (چه زن و چه مرد) از جمله آن است.
<ref>شیخ حرّ عاملی، وسایل الشیعه، ‌ج 1، ص 159، ج 14، ص 427-426 و 431؛ ج 18، ص 461 -464</ref> َ<ref>شیخ طوسی، الاستبصار، تحقیق موسوی خرسان، تهران، نشر دارالکتب الاسلامیة، سال ‌1363 هجری شمسی، چاپ چهارم، ج 3، ص 183 و 184</ref> <ref>شیخ ‌صدوق، ثواب الاعمال، قم، نشر منشورات الرضی، سال 1368هجری شمسی، چاپ دوم، ص 210 و 211  
<ref>شیخ حرّ عاملی، وسایل الشیعه، ‌ج 1، ص 159، ج 14، ص 427-426 و 431؛ ج 18، ص 461 -464</ref> َ<ref>شیخ طوسی، الاستبصار، تحقیق موسوی خرسان، تهران، نشر دارالکتب الاسلامیة، سال ‌1363 هجری شمسی، چاپ چهارم، ج 3، ص 183 و 184</ref> <ref>شیخ ‌صدوق، ثواب الاعمال، قم، نشر منشورات الرضی، سال 1368هجری شمسی، چاپ دوم، ص 210 و 211  
</ref>
</ref>
Writers، confirmed، مدیران
۸۶٬۳۲۹

ویرایش