۸۸٬۰۰۹
ویرایش
جز
جایگزینی متن - 'اهل‌سنت' به 'اهل سنت'
بدون خلاصۀ ویرایش |
جز (جایگزینی متن - 'اهل‌سنت' به 'اهل سنت') |
||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۱۰: | ||
قتل مالک اعتراض و تقبیح بسیاری از صحابه را در پی داشت. علاوه بر [[ابوقتاده]] و [[عبدالله بن عمر]] که در محل حادثه اعتراض کردند و سپس در نامه‌ای به ابوبکر از خالد شکایت نمودند، میان ابوبکر و عمر نیز در این موضوع اختلاف‌نظر بود. درحالی‌که ابوبکر از خالد دفاع می‌کرد، عمر می‌گفت: او دو جنایت مرتکب شد و مستحق رجم و قصاص است: مسلمانی را کشته و با همسرش هم بستر شده است<ref>طبری، پیشین، ج 3، ص 280 / خلیفه بن خیاط، پیشین، ص 53 / ابن کثیر، پیشین، ج 6، ص 322 / ابوالفداء، پیشین، ج 1، ص 222 / اسدالغابه، ج 4، ص 277.</ref>این کار خالد بازتابی منفی در میان بیش‌تر صحابه داشت و تنها ابوبکر کار او را با اجتهاد و خطا توجیه می‌کرد و گاهی می‌گفت: خالد شمشیر خداست و شمشیری که علیه مشرکان از غلاف بیرون کشیده شده، من در غلاف نمی‌کنم<ref>ابن عماد الحنبلی، شذرات الذهب، تحقیق عبدالقادر الارناؤوط و غیره، بیروت، دار ابن کثیر، 1410 ق.، ج 1، ص 135</ref>؛ اما حکم این مسئله در میان مسلمانان روشن بود و نیازی به اجتهاد نداشت تا در آن اشتباه رخ دهد. | قتل مالک اعتراض و تقبیح بسیاری از صحابه را در پی داشت. علاوه بر [[ابوقتاده]] و [[عبدالله بن عمر]] که در محل حادثه اعتراض کردند و سپس در نامه‌ای به ابوبکر از خالد شکایت نمودند، میان ابوبکر و عمر نیز در این موضوع اختلاف‌نظر بود. درحالی‌که ابوبکر از خالد دفاع می‌کرد، عمر می‌گفت: او دو جنایت مرتکب شد و مستحق رجم و قصاص است: مسلمانی را کشته و با همسرش هم بستر شده است<ref>طبری، پیشین، ج 3، ص 280 / خلیفه بن خیاط، پیشین، ص 53 / ابن کثیر، پیشین، ج 6، ص 322 / ابوالفداء، پیشین، ج 1، ص 222 / اسدالغابه، ج 4، ص 277.</ref>این کار خالد بازتابی منفی در میان بیش‌تر صحابه داشت و تنها ابوبکر کار او را با اجتهاد و خطا توجیه می‌کرد و گاهی می‌گفت: خالد شمشیر خداست و شمشیری که علیه مشرکان از غلاف بیرون کشیده شده، من در غلاف نمی‌کنم<ref>ابن عماد الحنبلی، شذرات الذهب، تحقیق عبدالقادر الارناؤوط و غیره، بیروت، دار ابن کثیر، 1410 ق.، ج 1، ص 135</ref>؛ اما حکم این مسئله در میان مسلمانان روشن بود و نیازی به اجتهاد نداشت تا در آن اشتباه رخ دهد. | ||
هر چند | هر چند اهل سنت علت اصلی همه این جنگ‌ها را [[ارتداد]] عرب می‌دانند، ما هم منکر ارتداد گروهی از اعراب و فتنه‌انگیزی آنان نیستیم؛ اما بررسی و تحقیق در اسناد این جنگ‌ها نشان می‌دهد که علت همه آنها ارتداد عرب نبوده است و دغدغه اصلی در برخی موارد، سرکوب طرف‌داران امیرالمؤمنین علی علیه‌السلام، کسب درآمد از طریق جمع‌آوری غنایم برای ادامه حکومت و نیز انحراف اذهان عمومی از مسئله مهم جانشینی به جمع‌آوری اموال و غنایم از راه جنگ با دیگران بوده است. نخستین شاهد بر چندگونه بودن متهمان به ارتداد، گفتار خود ابوبکر است که می گوید: «فَمِنْهُمْ مَنْ اِرْتَدَّ و ادّعی النبوّةَ و مِنْهُمْ مَنْ اِرْتَدَّ و مَنَعَ الزَکاةَ.» او در سخنان دیگری خطاب به عمر می گوید: «وَ اَمَّا مَنْ اِرْتَدَّتْ مِنْ هؤلاء الْعَرَبِ، فَمِنْهُمْ مَنْ لایُصَلّی وَ قَدْ کَفَرَ بالصَّلاةِ وَ مِنْهُمْ مَنْ یُصَلّی وَ قَدْ مَنَعَ الزّکاةَ.»<ref>واقدی، کتاب الرده، ، ص 48 و 51.</ref>. | ||
== علل حروب رده == | == علل حروب رده == | ||
علل این جنگ‌ها «حروب رده» را با استناد به منابع | علل این جنگ‌ها «حروب رده» را با استناد به منابع اهل سنت و بررسی منابع متعدد تاریخی که در مورد جنگ‌های پس از رحلت پیامبر خدا نگاشته شده را، می‌توان این‌گونه برشمرد: | ||
1- گروهی که ادعای نبوت کرده بودند. «مسیلمه بن حبیب» از قبیله «بنی حنیفه بن لُجَیْم»<ref>ابن‌قتیبه، المعارف، ص405؛ کحاله، معجم قبائل العرب، ج 1، ص312</ref> و «سجاح بنت حارث تمیمی» از قبیله «بنی یربوع» از این دسته بودند<ref>ر.ک: ابن عبدالبر قرطبی، أسدالغابة، ج 4، ص277</ref>؛ | 1- گروهی که ادعای نبوت کرده بودند. «مسیلمه بن حبیب» از قبیله «بنی حنیفه بن لُجَیْم»<ref>ابن‌قتیبه، المعارف، ص405؛ کحاله، معجم قبائل العرب، ج 1، ص312</ref> و «سجاح بنت حارث تمیمی» از قبیله «بنی یربوع» از این دسته بودند<ref>ر.ک: ابن عبدالبر قرطبی، أسدالغابة، ج 4، ص277</ref>؛ | ||
| خط ۱۲۰: | خط ۱۲۰: | ||
3- مسلمانانی که فقط با مسئله زکات مشکل داشتند. نخستین شاهد بر این مطلب سخنرانی خلیفه اول است که اندکی پس از به دست‌گرفتن قدرت در شهر مدینه ایراد نمود<ref>واقدی، کتاب الرده، ص48.</ref> وی ضمن سخنانی گفت: «مرتدان دو گروه‌اند: برخی منکر نمازند و برخی با این که نماز می‌گزارند، از دادن زکات خودداری می‌کنند»<ref>واقدی، کتاب الرده ، ص515</ref>. | 3- مسلمانانی که فقط با مسئله زکات مشکل داشتند. نخستین شاهد بر این مطلب سخنرانی خلیفه اول است که اندکی پس از به دست‌گرفتن قدرت در شهر مدینه ایراد نمود<ref>واقدی، کتاب الرده، ص48.</ref> وی ضمن سخنانی گفت: «مرتدان دو گروه‌اند: برخی منکر نمازند و برخی با این که نماز می‌گزارند، از دادن زکات خودداری می‌کنند»<ref>واقدی، کتاب الرده ، ص515</ref>. | ||
نووی عالم مشهور | نووی عالم مشهور اهل سنت نیز ضمن اشاره به دودسته قبل و این دسته می‌نویسد که اهل رده دو گروه بودند: | ||
<big>گروه اول:</big> گروهی که از دین برگشتند و کافر شدند. این گروه خود به دودسته تقسیم شده بودند: | <big>گروه اول:</big> گروهی که از دین برگشتند و کافر شدند. این گروه خود به دودسته تقسیم شده بودند: | ||