۸۶٬۱۰۷
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'مسجد الحرام' به 'مسجدالحرام') |
جز (جایگزینی متن - '[[علی بن موسی بن جعفر' به '[[علی بن موسی (رضا)') |
||
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
<div class="wikiInfo">[[پرونده:مسجد کوفه.jpg|جایگزین=مسجد|بندانگشتی|مسجد کوفه]]</div> | |||
| | |||
| | |||
| | |||
'''مسجد کوفه''' (به عربی: مَسْجِد ٱلْکُوفَة ٱلْمُعَظَّم/ٱلْأَعْظَم) یکی از چهار [[مسجد]] مهم مسلمانان اعم از [[شیعه]] و [[سنی]] است. که در شهر کوفه [[عراق]] ساخته شدهاست. این مسجد در ۱۲ کیلومتری شمال شهر نجف واقع است. | '''مسجد کوفه''' (به عربی: مَسْجِد ٱلْکُوفَة ٱلْمُعَظَّم/ٱلْأَعْظَم) یکی از چهار [[مسجد]] مهم مسلمانان اعم از [[شیعه]] و [[سنی]] است. که در شهر کوفه [[عراق]] ساخته شدهاست. این مسجد در ۱۲ کیلومتری شمال شهر نجف واقع است. | ||
[[مسلمانان]] معتقدند این مسجد ابتدا توسط آدم ساخته شده و پس از مسجدالحرام قدیمیترین مسجد جهان است. در دهههای اول هجری قمری این مسجد توسط سعد بن ابی وقاص بازسازی و سپس توسط علی ابن ابیطالب مرکزی مهم برای خلافت در نظر گرفته شد. مقبره برخی از بزرگان و علمای دینی در آنجا قرار دارد. به عقیده شیعه پس از ظهور حجت بن الحسن، این مسجد وسعت بسیاری خواهد یافت. این مسجد یکی از مکانهایی است که شیعیان حتی اگر آن جا مسافر باشند میتوانند نماز خود را تمام بخوانند. | [[مسلمانان]] معتقدند این مسجد ابتدا توسط آدم ساخته شده و پس از مسجدالحرام قدیمیترین مسجد جهان است. در دهههای اول هجری قمری این مسجد توسط سعد بن ابی وقاص بازسازی و سپس توسط علی ابن ابیطالب مرکزی مهم برای خلافت در نظر گرفته شد. مقبره برخی از بزرگان و علمای دینی در آنجا قرار دارد. به عقیده شیعه پس از ظهور حجت بن الحسن، این مسجد وسعت بسیاری خواهد یافت. این مسجد یکی از مکانهایی است که شیعیان حتی اگر آن جا مسافر باشند میتوانند نماز خود را تمام بخوانند. | ||
خط ۱۶: | خط ۸: | ||
مسجد کوفه با ۱۱۰ متر طول و ۱۰۱ متر عرض، ۱۱۱۶۲ متر مربع مساحت دارد و با دیوارهایی به ارتفاع ۱۰ متر محافظت میشود. مساحت فضای باز مسجد ۵۶۴۲ متر مربع، مساحت شبستانهای مسجد ۵۵۲۰ متر مربع است. تعداد ستونهای مسجد ۱۸۷ وتعداد منارههای آن ۴ عدد با ارتفاع ۳۰ متر و تعداد دربهای مسجد ۵ باب میباشد؛ دربهای این مسجد عبارتند از: بابُ الحُجّه(درب اصلی)، بابُ الثُعبان، باب الرحمه، باب مسلم بن عقیل و باب هانی بن عروه.<ref>سایت مسجد بزرگ کوفه</ref> | مسجد کوفه با ۱۱۰ متر طول و ۱۰۱ متر عرض، ۱۱۱۶۲ متر مربع مساحت دارد و با دیوارهایی به ارتفاع ۱۰ متر محافظت میشود. مساحت فضای باز مسجد ۵۶۴۲ متر مربع، مساحت شبستانهای مسجد ۵۵۲۰ متر مربع است. تعداد ستونهای مسجد ۱۸۷ وتعداد منارههای آن ۴ عدد با ارتفاع ۳۰ متر و تعداد دربهای مسجد ۵ باب میباشد؛ دربهای این مسجد عبارتند از: بابُ الحُجّه(درب اصلی)، بابُ الثُعبان، باب الرحمه، باب مسلم بن عقیل و باب هانی بن عروه.<ref>سایت مسجد بزرگ کوفه</ref> | ||
مسجد کوفه از همان ابتدای تأسیس، یکی از مراکز فرهنگی شهر به شمار میرفت. هنگامی که امام علی (علیه السلام) در سال ۳۶ق وارد کوفه شد، ابتدا به مسجد کوفه رفت و در آنجا برای مردم سخنرانی کرد. امام پس از استقرار در کوفه، در مسجد کوفه تفسیر قرآن و علوم دیگر درس میداد. شاگردان زیادی همچون [[کمیل بن زیاد]] و [[عبدالله ابن عباس|ابن عباس]]، از محضر او استفاده کردند<ref>دائرة المعارف الاسلامیه، ج۱۰، ص۳۵۹</ref>. | مسجد کوفه از همان ابتدای تأسیس، یکی از مراکز فرهنگی شهر به شمار میرفت. هنگامی که [[علی بن ابی طالب|امام علی (علیه السلام)]] در سال ۳۶ق وارد کوفه شد، ابتدا به مسجد کوفه رفت و در آنجا برای مردم سخنرانی کرد. امام پس از استقرار در کوفه، در مسجد کوفه [[تفسیر قرآن]] و علوم دیگر درس میداد. شاگردان زیادی همچون [[کمیل بن زیاد]] و [[عبدالله ابن عباس|ابن عباس]]، از محضر او استفاده کردند<ref>دائرة المعارف الاسلامیه، ج۱۰، ص۳۵۹</ref>. | ||
== دربهای مسجد == | == دربهای مسجد == | ||
خط ۲۲: | خط ۱۴: | ||
# باب السدّه. امام علی (علیهالسلام) از آن درب وارد مسجد میشدند. | # باب السدّه. امام علی (علیهالسلام) از آن درب وارد مسجد میشدند. | ||
# باب کِنْده. در سمت غرب. | # باب کِنْده. در سمت غرب. | ||
# باب الانماط. به محاذات باب الفیل. | # باب الانماط. به محاذات باب الفیل. | ||
# باب الفیل یا باب الثعبان. در سمت شمال، که امروزه تنها دربی است که از آن دوران مانده است. در کنار باب الفیل مناره مسجد قرار دارد. | # باب الفیل یا باب الثعبان. در سمت شمال، که امروزه تنها دربی است که از آن دوران مانده است. در کنار باب الفیل مناره مسجد قرار دارد. | ||
# باب الرحمه<ref>حقایقی خواندنی از مسجد کوفه - خبرگزاری برنا | # باب الرحمه<ref>حقایقی خواندنی از مسجد کوفه - خبرگزاری برنا | ||
# www.borna.news › قرآن و معارف | # www.borna.news › قرآن و معارف | ||
</ref> | </ref>. | ||
== فضیلتهای مسجد کوفه == | == فضیلتهای مسجد کوفه == | ||
'''از نگاه امام علی(علیه السلام)''' | '''از نگاه امام علی(علیه السلام)''' | ||
اصبغ بن نباته میگوید: [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین (علیه السلام)]] در جمع مردم کوفه فرمود: «خداوند چیزی را به شما بخشیده که به کس دیگر نداده است، خداوند این نمازگاهتان را برتری ویژهای بخشید. این (مسجد کوفه)، خانه آدم، جایگاه [[حضرت نوح|نوح]]، منزلگاه [[ادریس]] و مصلاّی [[حضرت ابراهیم|ابراهیم خلیل]] و برادرم [[خضر]] و نمازگاه من است. مسجد شما یکی از چهار مسجدی است که خداوند آن را برای اهلش برگزیده است. | اصبغ بن نباته میگوید: [[علی بن ابی طالب|امیرالمؤمنین (علیه السلام)]] در جمع مردم کوفه فرمود: «خداوند چیزی را به شما بخشیده که به کس دیگر نداده است، خداوند این نمازگاهتان را برتری ویژهای بخشید. این (مسجد کوفه)، خانه آدم، جایگاه [[حضرت نوح|نوح]]، منزلگاه [[حضرت ادریس|ادریس]] و مصلاّی [[حضرت ابراهیم|ابراهیم خلیل]] و برادرم [[خضر]] و نمازگاه من است. مسجد شما یکی از چهار مسجدی است که خداوند آن را برای اهلش برگزیده است. | ||
گویی آن را میبینم که فردای قیامت، با دو جامه سفید، وارد محشر میشود و کسانی را که در آن نماز خواندهاند، شفاعت مینماید و شفاعتش از جانب خدا رد نخواهد شد. در آینده حجر الاسود در آن نصب خواهد شد. زمانی میرسد که همین مسجد، نمازگاه [[ | گویی آن را میبینم که فردای قیامت، با دو جامه سفید، وارد محشر میشود و کسانی را که در آن نماز خواندهاند، شفاعت مینماید و شفاعتش از جانب خدا رد نخواهد شد. در آینده حجر الاسود در آن نصب خواهد شد. زمانی میرسد که همین مسجد، نمازگاه [[حجت بن حسن (مهدی)|مهدی (عج)]]، فرزندم و نمازگاه هر مؤمنی میشود. در روی زمین مؤمنی نیست مگر اینکه وارد شود و به آن دل ببندد. مبادا آن را ترک و مهجورش کنید. در آن نماز بخوانید و با آن نماز به خدا نزدیک شوید و حوائج خویش را از خدا بخواهید. اگر مردم به فضیلت این مسجد آگاه بودند از اکناف جهان به سوی آن میشتافتند، اگرچه به خزیدن بر روی برف باشد<ref>معارف و معاریف، ج۸، ص۶۱۰; بحارالأنوار، ج۱۰۰، ص۳۸۹</ref>.» | ||
'''قصر بهشتی''' | '''قصر بهشتی''' | ||
در بعضی روایات از مسجد کوفه به عنوان «قصری از بهشت» یاد شده است. امام علی (علیه السلام) میفرماید: «چهار قصر از قصرهای [[بهشت]] در دنیا قرار دارد: | در بعضی روایات از مسجد کوفه به عنوان «قصری از بهشت» یاد شده است. امام علی (علیه السلام) میفرماید: «چهار قصر از قصرهای [[بهشت]] در دنیا قرار دارد: [[مسجد الحرام|مسجدالحرام]]، [[مسجد النبى (ص)|مسجدالنبی]]، [[مسجد الاقصی|مسجد بیتالمقدس]] و مسجد کوفه<ref>وسائل الشیعه، ج۵، ص۲۸۲ ; تاریخ الکوفه، براقی، ص۵۸</ref>». | ||
'''سجده گاه فرشتگان''' | '''سجده گاه فرشتگان''' | ||
در روایات آمده است که قبل از [[حضرت آدم]]، [[فرشتگان]] در این مکان مقدس عبادت میکردند. امام علی (علیه السلام) میفرماید: «نخستین مکانی که خداوند بر روی آن عبادت شد، کوفه بود. وقتی خدا به فرشتگان فرمان داد که به آدم سجده کنند، آنان در کوفه [[سجده]] کردند. فرشتگان هر شب بر مسجد کوفه فرود میآیند.». | در روایات آمده است که قبل از [[حضرت آدم]]، [[فرشتگان]] در این مکان مقدس عبادت میکردند. امام علی (علیه السلام) میفرماید: «نخستین مکانی که خداوند بر روی آن [[عبادت]] شد، کوفه بود. وقتی خدا به فرشتگان فرمان داد که به [[حضرت آدم|آدم]] [[سجده]] کنند، آنان در کوفه [[سجده]] کردند. فرشتگان هر شب بر مسجد کوفه فرود میآیند.». | ||
مسجد کوفه نزد خداوند از چنان جایگاهی برخوردار است که اگر کسی وارد آن شود، گناهانش آمرزیده میشود. امام رضا(علیه السلام) از شخصی پرسید کجا زندگی میکنی؟ پاسخ داد در کوفه. امام درباره فضیلت مسجد کوفه به او فرمود: «همانا مسجد کوفه خانه نوح است. اگر کسی صد بار وارد آن شود، خداوند برای او صد آمرزش مینویسد. همانا دعای نوح در این مسجد بوده که گفت: «رَبِّ اغْفِرْ لِی وَ لِوَالِدَی وَ لِمَنْ دَخَلَ بَیتِی مُؤْمِناً<ref> وسائل الشیعه، ج۵، ص۲۸۲</ref>». | مسجد کوفه نزد خداوند از چنان جایگاهی برخوردار است که اگر کسی وارد آن شود، گناهانش آمرزیده میشود. [[علی بن موسی (رضا)|امام رضا(علیه السلام)]] از شخصی پرسید کجا زندگی میکنی؟ پاسخ داد در کوفه. امام درباره فضیلت مسجد کوفه به او فرمود: «همانا مسجد کوفه خانه نوح است. اگر کسی صد بار وارد آن شود، خداوند برای او صد آمرزش مینویسد. همانا دعای نوح در این مسجد بوده که گفت: «رَبِّ اغْفِرْ لِی وَ لِوَالِدَی وَ لِمَنْ دَخَلَ بَیتِی مُؤْمِناً<ref> وسائل الشیعه، ج۵، ص۲۸۲</ref>». | ||
'''مصلاّی پیامبران''' | '''مصلاّی پیامبران''' | ||
[[ابوبصیر]] از [[ | [[ابوبصیر]] از [[جعفر بن محمد (صادق)|امام صادق (علیه السلام)]] نقل میکند که ایشان درباره مسجد کوفه فرمود: «بهترین مسجد، مسجد کوفه است؛ هزار پیامبر و هزار وصی در آن نماز گزاردهاند...<ref> | ||
الکافی، ج۳، ص۴۹۲ ; من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۲۳۱</ref>». | الکافی، ج۳، ص۴۹۲ ; من لا یحضره الفقیه، ج۱، ص۲۳۱</ref>». | ||
خط ۶۱: | خط ۴۹: | ||
'''نماز در آن برابر با حج است''' | '''نماز در آن برابر با حج است''' | ||
امام باقر(علیه السلام) درباره فضیلت نماز در مسجد کوفه میفرماید: «اگر مردم میدانستند مسجد کوفه چه فضیلتی دارد، از مکانهای دور به آنجا میرفتند. همانا خواندن نماز واجب در آنجا برابر با حج و نماز نافله برابر با عمره است<ref> الکافی، ج۴، ص۲۸</ref>». | [[محمد بن علی (باقر العلوم)|امام باقر(علیه السلام)]] درباره فضیلت نماز در مسجد کوفه میفرماید: «اگر مردم میدانستند مسجد کوفه چه فضیلتی دارد، از مکانهای دور به آنجا میرفتند. همانا خواندن نماز واجب در آنجا برابر با حج و نماز نافله برابر با عمره است<ref> الکافی، ج۴، ص۲۸</ref>». | ||
'''برتر از همه مساجد''' | '''برتر از همه مساجد''' | ||
امام صادق (علیه السلام) نماز در مسجد کوفه را برابر با هزار نماز در مسجدی غیر از آن میداند. همچنین [[علی بن موسی | امام صادق (علیه السلام) نماز در مسجد کوفه را برابر با هزار نماز در مسجدی غیر از آن میداند. همچنین [[علی بن موسی (رضا)|امام رضا (علیه السلام)]] در فضیلت خواندن نماز در این مکان مقدس میفرماید: «نماز فرادی در مسجد کوفه، بهتر از هفتاد نماز جماعت در غیر آن است<ref> بحارالأنوار، ج۱۰۰، ص۳۹۷ ; وسائل الشیعه، ج۵، ص۲۳۹</ref>». | ||
'''حرم حضرت علی(علیه السلام)''' | '''حرم حضرت علی(علیه السلام)''' | ||
در کتاب بحارالانوار با ذکر سند از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که [[مکه]]، حرم خداست، [[مدینه]] حرم | در کتاب بحارالانوار با ذکر سند از امام صادق (علیه السلام) نقل شده است که [[مکه]]، حرم خداست، [[مدینه]] حرم محمد (صلی الله علیه) است و کوفه، حرم حضرت علی (علیه السلام) است، و حضرت علی (علیه السلام) از کوفه همان اندازهای را حرم قرار داد که حضرت ابراهیم (علیه السلام) از مکه و حضرت محمد (صلی الله علیه) از مدینه حرم قرار دادند<ref>تاریخ کوفه. سید حسین براقی نجفی، ص۳۹</ref>. | ||
'''مدفن پیامبران و اوصیای الهی''' | '''مدفن پیامبران و اوصیای الهی''' | ||
خط ۷۶: | خط ۶۲: | ||
پیامبران فراوانی در کوفه و در مسجد کوفه نماز خواندهاند و سیصد و هفتاد پیامبر و ششصد وصی در آنجا دفن شدهاند. | پیامبران فراوانی در کوفه و در مسجد کوفه نماز خواندهاند و سیصد و هفتاد پیامبر و ششصد وصی در آنجا دفن شدهاند. | ||
'''مرکز حکومت | '''مرکز حکومت امام زمان(عجل الله فرجه الشریف)''' | ||
از امام باقر(علیه السلام) نقل شده است: «هنگامی که قائم ما قیام کند و به کوفه برود، هیچ مومنی نیست، مگر آن که در آن شهر در کنار مهدی سکونت میگزیند یا به آن شهر میآید.» امیرمومنان(علیه السلام) نیز فرمودهاند: «روزگاری فرا رسد که اینجا (مسجد کوفه) نمازگاه و مصلای مهدی(عجل الله فرجه الشریف) گردد<ref>روضة الواعظین، ج۲، ص۳۳۷؛ اثبات الهداة، ج۳، ص۴۵۲</ref>.» | از امام باقر(علیه السلام) نقل شده است: «هنگامی که قائم ما قیام کند و به کوفه برود، هیچ مومنی نیست، مگر آن که در آن شهر در کنار مهدی سکونت میگزیند یا به آن شهر میآید.» امیرمومنان(علیه السلام) نیز فرمودهاند: «روزگاری فرا رسد که اینجا (مسجد کوفه) نمازگاه و مصلای مهدی(عجل الله فرجه الشریف) گردد<ref>روضة الواعظین، ج۲، ص۳۳۷؛ اثبات الهداة، ج۳، ص۴۵۲</ref>.» | ||
اقامتگاه حضرت خضر | اقامتگاه [[خضر|حضرت خضر]] | ||
منزل و سجدهگاه حضرت نوح. | منزل و سجدهگاه [[حضرت نوح]]. | ||
از این مکان هفتاد هزار نفر محشور و بدون حساب وارد بهشت میشوند<ref> بحارالأنوار، ج۱۰۰، ص۳۹۵</ref>. | از این مکان هفتاد هزار نفر محشور و بدون حساب وارد بهشت میشوند<ref> بحارالأنوار، ج۱۰۰، ص۳۹۵</ref>. | ||
نشستن در مسجد کوفه بدون تلاوت قرآن نیز عبادت است<ref>بحارالأنوار، ج۱۰۰، ص۴۰۵</ref>. | نشستن در مسجد کوفه بدون تلاوت [[قرآن]] نیز عبادت است<ref>بحارالأنوار، ج۱۰۰، ص۴۰۵</ref>. | ||
== مقامها در مسجد کوفه == | == مقامها در مسجد کوفه == | ||
خط ۱۲۶: | خط ۱۱۲: | ||
=== مقام امام جعفر صادق === | === مقام امام جعفر صادق === | ||
مقام امام جعفر صادق، در جنوب شرقی مسجد، نزدیک مرقد مسلم بن عقیل قرار داشته و دارای محرابی بوده است که همانند دو مقام نوح (علیه السلام) و [[ | مقام امام جعفر صادق، در جنوب شرقی مسجد، نزدیک مرقد مسلم بن عقیل قرار داشته و دارای محرابی بوده است که همانند دو مقام نوح (علیه السلام) و [[علی بن الحسین (زین العابدین)|امام زینالعابدین (علیه السلام)]]، متاسفانه در بازسازیهای اخیر مسجد، خراب شده است و محل آن، تنها با نصب یک برگه کاغذی روی ستونهای سنگی موجود در شبستان مسجد، مشخص شده است. | ||
=== مقام امام زینالعابدین === | === مقام امام زینالعابدین === | ||
خط ۱۳۲: | خط ۱۱۸: | ||
=== مقام جبرئیل === | === مقام جبرئیل === | ||
مقام جبرئیل نیز در جنوب صحن مسجد و در سمت غربی مقام آدم (علیه السلام) قرار دارد و به حادثه [[معراج]] | مقام جبرئیل نیز در جنوب صحن مسجد و در سمت غربی مقام آدم (علیه السلام) قرار دارد و به حادثه [[معراج]] پیامبر اسلام (صلیاللهعلیهوآلهوسلّم) و نماز خواندن آن حضرت در مسجد کوفه، ارتباط دارد. | ||
=== مقام خضر === | === مقام خضر === | ||
خط ۱۴۸: | خط ۱۳۴: | ||
نخستین کسی که بر فراز قبر او بنایی به پا کرد [[مختار ثقفی|مختار بن ابی عبیدة ثقفی]] بود. در زمان [[آل بویه]]، عضدالدوله نیز آن را در ۳۶۸ ق توسعه داد. سلطان اویس جلایری در ۷۶۷ ق و پادشاهان [[صفویه|صفوی]] در ۱۰۵۵ ق و پادشاهان قاجار در ۱۲۳۲ ق تعمیراتی در آن آستان انجام دادند. | نخستین کسی که بر فراز قبر او بنایی به پا کرد [[مختار ثقفی|مختار بن ابی عبیدة ثقفی]] بود. در زمان [[آل بویه]]، عضدالدوله نیز آن را در ۳۶۸ ق توسعه داد. سلطان اویس جلایری در ۷۶۷ ق و پادشاهان [[صفویه|صفوی]] در ۱۰۵۵ ق و پادشاهان قاجار در ۱۲۳۲ ق تعمیراتی در آن آستان انجام دادند. | ||
از دیگر کسانی که این مزار را بازسازی کردند باید از [[شیخ محمدحسن نجفی]] معروف به | از دیگر کسانی که این مزار را بازسازی کردند باید از [[شیخ محمدحسن نجفی]] معروف به صاحب جواهر یاد کرد که در ۱۲۶۳ ق با مبالغی که سلطان لکهنو از هند برای این کار اختصاص داد به تعمیر گسترده آن پرداخت. او ضریحی از نقره و گنبدی از طلا بر فراز قبر مسلم نصب کرد<ref>دایرة المعارف تشیع، ۱/۱۱۰ـ۱۱۱</ref>. در سالهای اخیر به همت آیتالله حکیم و جمعی از نیکوکاران بنای جدیدی شامل حرم و رواق و ساخته شد و گنبد آن نیز توسط حاج رشاد مرزه طلاکاری گشت. | ||
بر روی قبر مطهر مسلم بن عقیل فرستاده امام حسین (علیهالسلام) به کوفه، حدیثی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) دیده میشود که | بر روی قبر مطهر مسلم بن عقیل فرستاده امام حسین (علیهالسلام) به کوفه، حدیثی از پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) دیده میشود که میفرمایند: "من عقیل را دوست دارم ... به درستی که فرزندش در دوستی فرزند تو کشته خواهد شد". | ||
چند متر آن طرفتر، در سمت قبله، متصل به مسجد، بقعه و مزار مختار بن ابی عبیدة ثقفی است که موفق شد انتقام خون شهیدان کربلا را بگیرد و کوفه را برای مدتی تحت تصرف خود درآورد. آستان مختار در حرم مسلم بن عقیل واقع شده و هر دو بنای مشترکی دارند. ضریحی روی قبر این بزرگوار نصب شده و پنجرهای در زاویه شرقی به دیوار مسجد کوفه (سمت جنوب) باز میشود. قطعه سنگی از قرن دوم هجری به خط کوفی دارد که روی آن نوشتهاند: «هذا قبر مختار بن ابی عبیدة الثقفی الآخذ بثارات الحسین». | چند متر آن طرفتر، در سمت قبله، متصل به مسجد، بقعه و مزار مختار بن ابی عبیدة ثقفی است که موفق شد انتقام خون شهیدان کربلا را بگیرد و کوفه را برای مدتی تحت تصرف خود درآورد. آستان مختار در حرم مسلم بن عقیل واقع شده و هر دو بنای مشترکی دارند. ضریحی روی قبر این بزرگوار نصب شده و پنجرهای در زاویه شرقی به دیوار مسجد کوفه (سمت جنوب) باز میشود. قطعه سنگی از قرن دوم هجری به خط کوفی دارد که روی آن نوشتهاند: «هذا قبر مختار بن ابی عبیدة الثقفی الآخذ بثارات الحسین». | ||
خط ۱۶۳: | خط ۱۴۹: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس | {{پانویس}} | ||
[[رده:مکانهای | [[رده:مکانها]] | ||
[[رده:مکانهای اسلامی]] | |||
[[رده:مساجد]] | [[رده:مساجد]] |