کتابشناسی علم أنساب «نسخه های خطی» (مقاله): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '[[محمد بن علی (باقر العلوم) (ع)' به '[[محمد بن علی (باقر العلوم)'
جز (جایگزینی متن - 'گرامی اش' به 'گرامی‌اش')
جز (جایگزینی متن - '[[محمد بن علی (باقر العلوم) (ع)' به '[[محمد بن علی (باقر العلوم)')
 
(۲۰ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۴: خط ۴:
=چكیده=
=چكیده=


از آغاز تدوین کتب مربوط به انساب، بسیاری از دانشمندان وارد این عرصه شده و آثار بسیاری را از خود بجا گذاشتند. بخشی از این آثار به همت محققان به چاپ رسیده و بخشی دیگر هنوز به زیور چاپ مزین نشده است. بی‌تردید کتابشناسی در این عرصه می‌تواند به پژوهشگران در تحقیقات و ایجاد آثار جدید کمک فراوانی کند.  
از آغاز تدوین کتب مربوط به انساب، بسیاری از دانشمندان وارد این عرصه شده و آثار بسیاری را از خود بجا گذاشتند. بخشی از این آثار به همت محققان به چاپ رسیده و بخشی دیگر هنوز به زیور چاپ مزین نشده است. بی‌تردید کتابشناسی در این عرصه می‌تواند به پژوهش‌گران در تحقیقات و ایجاد آثار جدید کمک فراوانی کند.  
این پژوهش ضمن بررسی اولین نسب نگاران حوزه علم انساب برآن است تاحلقه مفقود پژوهش‌های دیگر در حوزه کتابشناسی علم انساب را که به طور عمده به بررسی ومعرفی کتب چاپ شده این علم پرداخته‌اند، تکمیل کند؛ لذاضمن بررسی حدود ۲۰۰ کتابیا رساله‌ای که نسخه‌های خطی آن موجود است، به معرفی تعدادی از آنهاهمت گماشته شده است.  
این پژوهش ضمن بررسی اولین نسب نگاران حوزه علم انساب برآن است تاحلقه مفقود پژوهش‌های دیگر در حوزه کتابشناسی علم انساب را که به طور عمده به بررسی ومعرفی کتب چاپ شده این علم پرداخته‌اند، تکمیل کند؛ لذاضمن بررسی حدود ۲۰۰ کتابیا رساله‌ای که نسخه‌های خطی آن موجود است، به معرفی تعدادی از آنهاهمت گماشته شده است.  
هدف این پژوهش: تکمیل کردن حلقه مفقود در حوزه کتاب شناسی علم انساب و تسهیل برای احیای نسخه‌های خطی که تا کنون چاپ نشده‌اند و همچنین معرفی نسخه‌های ممتاز کتب چاپ شده به منظور تجدید چاپ بهتر و وزین تر آنها می‌باشد.  
هدف این پژوهش: تکمیل کردن حلقه مفقود در حوزه کتاب‌شناسی علم انساب و تسهیل برای احیای نسخه‌های خطی که تا کنون چاپ نشده‌اند و همچنین معرفی نسخه‌های ممتاز کتب چاپ شده به منظور تجدید چاپ بهتر و وزین تر آنها می‌باشد.  
در انتهای مقاله، همه منابع کتاب‌ها که نسخه‌های خطی از آنها استخراج شده معرفی گردیده تا راه برای دسترسی پژوهشگران نسبت به آنها فراهم گردد.  
در انتهای مقاله، همه منابع کتاب‌ها که نسخه‌های خطی از آنها استخراج شده معرفی گردیده تا راه برای دسترسی پژوهش‌گران نسبت به آنها فراهم گردد.  
کلید واژه‌ها: نسخه‌های خطی انساب، نسخه‌های چاپی انساب، کتابشناسی انساب، حلقه مفقود کتاب‌شناسی انساب، احیای نسخه‌های خطی چاپ نشده، معرفی نسخه‌های ممتاز، فهرست‌های نسخه‌های خطی.  
کلید واژه‌ها: نسخه‌های خطی انساب، نسخه‌های چاپی انساب، کتابشناسی انساب، حلقه مفقود کتاب‌شناسی انساب، احیای نسخه‌های خطی چاپ نشده، معرفی نسخه‌های ممتاز، فهرست‌های نسخه‌های خطی.  
   
   


== درآمد ==  
== درآمد ==  
نسب نگاری گرچه پیشینه ای پیش از اسلام دارد اما بعداز ظهور [[اسلام]] بدست مسلمانان به جهات مختلف مورد توجه قرار گرفت و کتاب‌های مختلفی درباره آن نوشته شد. با بررسی ای که محققان در مورد پیشگامان درعرصه انساب‌نگاری انجام داده‌اند میتوان دریافت که هرچند برخی اولین مسلمان که به ثبت و ضبط انساب عنایت داشت، ابونصر محمد بن سائب کلبی (د 146ق) از اصحاب [[امام محمد باقر )]] و امام جعفر صادق (ع) می‌دانند، اما ظاهرا وی گرچه از نسابین مطرح عصر خود بود اما شخصاً به تدوین انساب اقدام نکرده و کتابی به نام او در منابع ثبت نگردیده است.  
نسب نگاری گرچه پیشینه ای پیش از اسلام دارد اما بعداز ظهور [[اسلام]] بدست مسلمانان به جهات مختلف مورد توجه قرار گرفت و کتاب‌های مختلفی درباره آن نوشته شد. با بررسی ای که محققان در مورد پیشگامان درعرصه انساب‌نگاری انجام داده‌اند می‌توان دریافت که هرچند برخی اولین مسلمان که به ثبت و ضبط انساب عنایت داشت، ابونصر محمد بن سائب کلبی (د 146ق) از اصحاب [[محمد بن علی (باقر العلوم)]] و امام جعفر صادق (ع) می‌دانند، اما ظاهرا وی گرچه از نسابین مطرح عصر خود بود اما شخصاً به تدوین انساب اقدام نکرده و کتابی به نام او در منابع ثبت نگردیده است.  
اما فرزند او هشام بن محمد کلبی (د 204 ق) حدود ده کتاب‌ چون "جمهره " و " الفرید " و" الملوکی " در انساب نگاشته است. امااو نیز اولین نسب نگار مسلمان به شمار نمی‌آید زیرا هم زمان و حتی قبل از او کسانی مانند محمّدبن مسلم شهاب زُهری (د 124ق) نویسنده کتاب" نسب قومه " و سحیم بن حفص معروف به ابوالیقظان نسابه (د ۱۹۰ق) مؤلف کتاب‌های " النسب الکبیر" و " نسب خندف و اخبارها " و مؤرج بن عمرو سدوسی بصری (د ۱۹۵ق) مؤلف کتاب‌های " نسب قریش و جماهیر قبایل "، به تدوین انساب پرداخته‌اند؛  
اما فرزند او هشام بن محمد کلبی (د 204 ق) حدود ده کتاب‌ چون "جمهره " و " الفرید " و" الملوکی " در انساب نگاشته است. امااو نیز اولین نسب نگار مسلمان به شمار نمی‌آید زیرا هم زمان و حتی قبل از او کسانی مانند محمّدبن مسلم شهاب زُهری (د 124ق) نویسنده کتاب" نسب قومه " و سحیم بن حفص معروف به ابوالیقظان نسابه (د ۱۹۰ق) مؤلف کتاب‌های " النسب الکبیر" و " نسب خندف و اخبارها " و مؤرج بن عمرو سدوسی بصری (د ۱۹۵ق) مؤلف کتاب‌های " نسب قریش و جماهیر قبایل "، به تدوین انساب پرداخته‌اند؛  
اما در این که هشام (د ۲۰۴ق) اولین نسب نگار شیعه ومجدد علم نسب وموسس مکتب عراق در نسب شناسی می‌باشد، هیچ تردیدی وجود ندارد. هشام حتی پا را فراتر از انساب آدمی گذاشته وبه تحقیقات کارشناسانه درباره برخی حیوانات ارائه داده است وکتاب " انساب الخیل فی الجاهلیه والاسلام " را تدوین کرده است.  
اما در این که هشام (د ۲۰۴ق) اولین نسب نگار شیعه ومجدد علم نسب وموسس مکتب عراق در نسب‌شناسی می‌باشد، هیچ تردیدی وجود ندارد. هشام حتی پا را فراتر از انساب آدمی گذاشته وبه تحقیقات کارشناسانه درباره برخی حیوانات ارائه داده است وکتاب " انساب الخیل فی الجاهلیه والاسلام " را تدوین کرده است.  
از آغاز رشد تدوین کتب انساب بسیاری از دانشمندان وارد این عرصه شدند وآثار بسیاری را بجا گذاشته‌اند. بخشی از این آثار به همت محققین به چاپ رسیده و بخش دیگر هنوز به زیور چاپ مزین نشده‌اند و در کنج کتابخانه‌ها باقی مانده‌اند. بجاست که از زحمات علامه دوران، حضرت آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی (ره)یاد کنیم. ایشان با احیای کتاب‌های اصیل نسب شناسی، در باز سازی این دانش درعصر ما و احیای علم انساب شیعی، نقش بسزایی ایفا کردند
از آغاز رشد تدوین کتب انساب بسیاری از دانشمندان وارد این عرصه شدند وآثار بسیاری را بجا گذاشته‌اند. بخشی از این آثار به همت محققین به چاپ رسیده و بخش دیگر هنوز به زیور چاپ مزین نشده‌اند و در کنج کتابخانه‌ها باقی مانده‌اند. بجاست که از زحمات علامه دوران، حضرت آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی (ره)یاد کنیم. ایشان با احیای کتاب‌های اصیل نسب‌شناسی، در بازسازی این دانش درعصر ما و احیای علم انساب شیعی، نقش بسزایی ایفا کردند
بی تردید کتابشناسی ورصد. های صورت گرفته در این عرصه میتواند به پژوهشگران در تحقیقات وایجاد آثار جدید کمک فراوانی داشته باشد.  
بی‌تردید کتابشناسی ورصد. های صورت گرفته در این عرصه می‌تواند به پژوهش‌گران در تحقیقات وایجاد آثار جدید کمک فراوانی داشته باشد.  
در باب کتابشناسی علم انساب تاکنون چند پژوهش و تحقیق انجام گرفته است:  
در باب کتابشناسی علم انساب تاکنون چند پژوهش و تحقیق انجام گرفته است:  


1- مقاله " کتابشناسی انساب " به زبان عربی، از سید مصطفی مطبعه چی اصفهانی  
1- مقاله " کتابشناسی انساب " به زبان عربی، از سید مصطفی مطبعه چی اصفهانی  
البته این تحقیق فقط به بررسی کتاب‌های چاپی عربی موجود در بخش تبارشناسی کتابخانه آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی پرداخته است وتعداد 290 کتاب چاپ شده موجود در خزانه این کتابخانه، به همراه توضیح مضمون کتاب ومشخصات چاپی آن را رصد کرده است.  
البته این تحقیق فقط به بررسی کتاب‌های چاپی عربی موجود در بخش تبارشناسی کتابخانه آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی پرداخته است وتعداد 290 کتاب چاپ شده موجود در خزانه این کتابخانه، به همراه توضیح مضمون کتاب ومشخصات چاپی آن را رصد کرده است.  
این مقاله در مجله " میراث شهاب "، شماره 72 -73، ص 241 – 309 (68 ص) به چاپ رسیده است.  
این مقاله در مجله " میراث شهاب "، شماره 72 -73، ص 241 – 309 (68 ص) به چاپ رسیده است.  
2- مقاله " برخی منابع فارسی در علم انساب " به زبان فارسی، از سید مصطفی مطبعه چی اصفهانی.  
2- مقاله " برخی منابع فارسی در علم انساب " به زبان فارسی، از سید مصطفی مطبعه چی اصفهانی.  
در این مقاله که به منزله تکمیل مقاله پیشین است، منابع موجود چاپی و فارسی علم انساب در کتابخانه آیت‌الله العظمی مرعشی نجفی ذکر شده است و (75) اثر فارسی با ذکر توضیحات کتاب ومشخصات چاپی آمده است.  
در این مقاله که به منزله تکمیل مقاله پیشین است، منابع موجود چاپی و فارسی علم انساب در کتابخانه آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی ذکر شده است و (75) اثر فارسی با ذکر توضیحات کتاب ومشخصات چاپی آمده است.  
این مقاله در مجله " میراث شهاب "، شماره 75، ص 33 – 46 (13 ص) به چاپ رسیده است.  
این مقاله در مجله " میراث شهاب "، شماره 75، ص 33 – 46 (13 ص) به چاپ رسیده است.  
3- مقاله مفصل " علم النسب من ابی‌طالب البغدادی الی العلامه المرعشی "به زبان عربی از آقای محمدکاظم محمودی. در فصل دوم این اثر، ابتدا (338) کتاب در علم نسب در حد اسم کتاب ومولف آن معرفی شده، و در ادامه در فصل سوم که به معرفی مولفین علم نسب براساس قرن پرداخته، به توضیحاتی در باب مولف وآثار و مشخصات چاپی وگاه خطی همت گماشته است.  
3- مقاله مفصل " علم النسب من ابی‌طالب البغدادی الی العلامه المرعشی "به زبان عربی از آقای محمدکاظم محمودی. در فصل دوم این اثر، ابتدا (338) کتاب در علم نسب در حد اسم کتاب ومولف آن معرفی شده، و در ادامه در فصل سوم که به معرفی مولفین علم نسب براساس قرن پرداخته، به توضیحاتی در باب مولف وآثار و مشخصات چاپی وگاه خطی همت گماشته است.  
این مقاله مفصل که در حدیک کتاب می‌باشد در جلد اولیادنامه " مرجع فرهنگبان "، ص 635 – 710 (75 ص) به چاپ رسیده است. سعیهم مشکورا
این مقاله مفصل که در حدیک کتاب می‌باشد در جلد اولیادنامه " مرجع فرهنگبان "، ص 635 – 710 (75 ص) به چاپ رسیده است. سعیهم مشکورا
ما در پژوهش حاضر متکفل رصد حلقه مفقوده پژوهشهای پیشین در باب نسخه‌های خطی انساب گردیده ایم. قبل از ذکر کتاب‌هاونسخه‌های خطی آنها باید متذکر نکاتی بود:  
ما در پژوهش حاضر متکفل رصد حلقه مفقوده پژوهش‌های پیشین در باب نسخه‌های خطی انساب گردیده ایم. قبل از ذکر کتاب‌هاونسخه‌های خطی آنها باید متذکر نکاتی بود:  
1- این پژوهش عهده دار معرفی نسخه‌های خطی موجود درباب علم انساب وفروعات آن در کتابخانه‌های ایران واندکی از نسخه‌های خارج از کشور می‌باشد. بی تردید آگاهی از دستنوشته‌های خطی موجود در خارج از ایران، مستدعی جستجویی گسترده وزمان بر است که ان شاء الله به مرور انجام خواهد گرفت و به عنوان تکمله ارائه خواهد شد.  
1- این پژوهش عهده‌دار معرفی نسخه‌های خطی موجود درباب علم انساب وفروعات آن در کتابخانه‌های ایران واندکی از نسخه‌های خارج از کشور می‌باشد. بی‌تردید آگاهی از دستنوشته‌های خطی موجود در خارج از ایران، مستدعی جستجویی گسترده وزمان بر است که ان شاء الله به مرور انجام خواهد گرفت و به عنوان تکمله ارائه خواهد شد.  
2- در این پژوهش دست نوشته‌های تعداد (200) کتاب ویا رساله در علم انساب به زبان عربی وفارسی، بررسی و فقط تعدادی که دارای نویسنده مشخص بوده‌اند، معرفی شده‌اند وآثاری که نویسنده معلومی ندارند فعلا درج نشده است..  
2- در این پژوهش دست نوشته‌های تعداد (200) کتاب ویا رساله در علم انساب به زبان عربی وفارسی، بررسی و فقط تعدادی که دارای نویسنده مشخص بوده‌اند، معرفی شده‌اند وآثاری که نویسنده معلومی ندارند فعلا درج نشده است..  
3- حتی الامکان به چاپهای موجود کتاب اشاره خواهد شد تا پژوهشگران گرامی‌اشراف بیشتری نسبت به کتاب‌ها داشته باشند.  
3- حتی الامکان به چاپهای موجود کتاب اشاره خواهد شد تا پژوهش‌گران گرامی‌اشراف بیشتری نسبت به کتاب‌ها داشته باشند.  
4- در توضیح نسخه‌های خطی، به ترتیب، نام کتابخانه و شهر(وگاه کشور) وشماره نسخه وسالیا قرن نسخه وتعدادبرگیا صفحات ودر انتها آدرس فهرست کتابخانهیا منبعی که از آن اخذ شده است، آمده است.  
4- در توضیح نسخه‌های خطی، به ترتیب، نام کتابخانه و شهر(وگاه کشور) وشماره نسخه وسالیا قرن نسخه وتعدادبرگیا صفحات ودر انتها آدرس فهرست کتابخانهیا منبعی که از آن اخذ شده است، آمده است.  
5- بعضی از کلمات اختصاری که درمشخصات نسخه‌های خطی بکار رفته است بدین قرار است:  
5- بعضی از کلمات اختصاری که درمشخصات نسخه‌های خطی بکار رفته است بدین قرار است:  
ش = شماره نسخه، ص = صفحه، ب = برگ، ق = قرن مثل (ق13)، ق = قمری مثل (1350ق)، س = سال
ش = شماره نسخه، ص = صفحه، ب = برگ، ق = قرن مثل (ق13)، ق = قمری مثل (1350ق)، س = سال
6- از فوائد این پژوهش میتوان به امور ذیل اشاره کرد  
6- از فوائد این پژوهش می‌توان به امور ذیل اشاره کرد  
الف- تکمیل حلقه مفقوده کتابشناسی‌های پیشین که بیشتر در حوزه آثار چاپی عربی وفارسی انجام گردیده است. بدین ترتیب با اضافه کردن اطلاعات نسخه شناسی کتب انساب، راه برای انجام پژوهشی جامع درحوزه علم انساب هموار میگردد.  
الف- تکمیل حلقه مفقوده کتابشناسی‌های پیشین که بیشتر در حوزه آثار چاپی عربی وفارسی انجام گردیده است. بدین ترتیب با اضافه کردن اطلاعات نسخه شناسی کتب انساب، راه برای انجام پژوهشی جامع درحوزه علم انساب هموار میگردد.  
ب-اطلاع رسانی ومعرفت افزایی نسبت به نسخه‌های خطی کتبیا رسائلی که تاکنون چاپ نشده‌اند و این خود راهی است برای هموار کردن چاپ آنها براساس نسخه‌های موجود.  
ب-اطلاع رسانی ومعرفت افزایی نسبت به نسخه‌های خطی کتبیا رسائلی که تاکنون چاپ نشده‌اند و این خود راهی است برای هموار کردن چاپ آنها براساس نسخه‌های موجود.  
خط ۱۱۵: خط ۱۱۵:
کتابخانه دانشگاه اصفهان، ش 2/233، 1340 ق (نشریه دانشگاه تهران 11/932)  
کتابخانه دانشگاه اصفهان، ش 2/233، 1340 ق (نشریه دانشگاه تهران 11/932)  


أنساب‏ الأئمة الزكیة (فارسی)، أمان اللّه حجازی (ق 13)، رساله‌ای تشکیل شده از (12) باب، وهر باب شامل (24) فصل، در زندگی‌نامهیکی از امامان دواز ده گانه علیهم السلام. نسخه:  
أنساب‏ الأئمة الزكیة (فارسی)، أمان اللّه حجازی (ق 13)، رساله‌ای تشکیل شده از (12) باب، وهر باب شامل (24) فصل، در زندگی‌نامهیکی از امامان دواز ده گانه علیهم‌السلام. نسخه:  


کتابخانه ملی / تهران، ش 1/1288 ف، 47 ص، ق13 (فهرست نسخه‌های خطی ملی 3/ 349)
کتابخانه ملی / تهران، ش 1/1288 ف، 47 ص، ق13 (فهرست نسخه‌های خطی ملی 3/ 349)
خط ۱۸۲: خط ۱۸۲:
پژوهشگاه موسسه مطالعات وتحقیقات فرهنگی / تهران، ش ف3 (فهرستواره مینوی: 162)
پژوهشگاه موسسه مطالعات وتحقیقات فرهنگی / تهران، ش ف3 (فهرستواره مینوی: 162)


بحر الأنساب فی نسب بنی‌هاشم‏ (عربی)، سید أحمد بن علی بن حسین حسنی‏ «ابن عنبة» (ح 748- 828) دارای مقدمة و (5) فصل. نسخه‌ها:  
بحر الأنساب فی نسب بنی‌هاشم‏ (عربی)، سید أحمد بن علی بن حسین حسنی‏ «ابن عنبة» (ح 748- 828) دارای مقدمه و (5) فصل. نسخه‌ها:  


کتابخانه خدیویة/ قاهرة (میراث اسلامى ایران 8/ 16)- (276 ص).  
کتابخانه خدیویة/ قاهرة (میراث اسلامى ایران 8/ 16)- (276 ص).  
خط ۲۳۲: خط ۲۳۲:
التحفة الجلالیة فی أنساب الطالبیة (فارسی)، سید أحمد بن علی حسنی‏«ابن عنبة» (ح 748- 828)
التحفة الجلالیة فی أنساب الطالبیة (فارسی)، سید أحمد بن علی حسنی‏«ابن عنبة» (ح 748- 828)


وی این کتاب بر سبک کتابش " عمده الطالب " اما به شکل مختصرنگاشته است. مقدمة آن در اسم أبی طالب ونسب وی می‌باشد، و ودارای (3) باب می‌باشد: أول: نسب عقیل بن أبی طالب، دوم: نسب جعفر بن أبی طالب، سوم: نسب أمیر المؤمنین علی بن أبی طالب علیه السلام. این کتاب را به درخواست سید جلال الدین محمود شاه موسوی حمزی به نگارش درآورده است. نسخه‌ها:  
وی این کتاب بر سبک کتابش " عمده الطالب " اما به شکل مختصرنگاشته است. مقدمه آن در اسم أبی طالب ونسب وی می‌باشد، و ودارای (3) باب می‌باشد: أول: نسب عقیل بن أبی طالب، دوم: نسب جعفر بن أبی طالب، سوم: نسب أمیر المؤمنین علی بن أبی طالب علیه السلام. این کتاب را به درخواست سید جلال‌الدین محمود شاه موسوی حمزی به نگارش درآورده است. نسخه‌ها:  
کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی / قم، نسخه مغلوط است (میراث اسلامی ایران 8/17)  
کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی / قم، نسخه مغلوط است (میراث اسلامی ایران 8/17)  
مدرسه عالی شهید مطهری (سپهسالار) / تهران، ش 2701، ق 13، 131 ب (فهرست خطی سپهسالار 3/355)
مدرسه عالی شهید مطهری (سپهسالار) / تهران، ش 2701، ق 13، 131 ب (فهرست خطی سپهسالار 3/355)
خط ۲۶۰: خط ۲۶۰:
تذكرة السادات‏ (فارسی)، أحمد بن محمود محمدی أکبرآبادی (ق 12 هـ)
تذكرة السادات‏ (فارسی)، أحمد بن محمود محمدی أکبرآبادی (ق 12 هـ)


أنساب‏ پیامبر اعظم(صلى الله علیه و آله) وفاطمة زهراء وأئمة معصومین علیهم السلام ونام وکنیه والقاب وتاریخ ولادت و وفات آنها ونوادگانشان وغیبت إمام مهدی علیه السلام در آن آمده است. کتاب به سال (1175 ق) نوشته شده است. نسخه:  
أنساب‏ پیامبر اعظم(صلى الله علیه و آله) وفاطمة زهراء وأئمة معصومین علیهم‌السلام ونام وکنیه والقاب وتاریخ ولادت و وفات آنها ونوادگانشان وغیبت إمام مهدی علیه‌السلام در آن آمده است. کتاب به سال (1175 ق) نوشته شده است. نسخه:  
کتابخانه شخصی حسام الدین راشدی/ كراچی، ش 123، 1315 ق، 70 ص (فهرست مشترك نسخه‌های خطی ایران وپاكستان 10/ 305)  
کتابخانه شخصی حسام الدین راشدی/ كراچی، ش 123، 1315 ق، 70 ص (فهرست مشترك نسخه‌های خطی ایران وپاكستان 10/ 305)  
چاپ: اللّه آباد، 1880 م، رقعی، 68 ص
چاپ: اللّه آباد، 1880 م، رقعی، 68 ص


التذكرة فی الأنساب المطهرة (عربی)، سید أحمد بن محمد بن مهنّا حسینی عُبیدلی حلّی «جمال الدین» (680ق)، شجرة مانندی در أنساب‏ وأعقاب نبی مکرم (ص) وأهل بیت گرامشان(علیهم السلام). نسخه‌ها:  
التذكرة فی الأنساب المطهرة (عربی)، سید أحمد بن محمد بن مهنّا حسینی عُبیدلی حلّی «جمال‌الدین» (680ق)، شجرة مانندی در أنساب‏ وأعقاب نبی مکرم (ص) وأهل بیت گرامشان(علیهم‌السلام). نسخه‌ها:  


کتابخانه شخصی علامه سید حسن الصدر / كاظمین (الذریعة 2/ 383)، 1007 ه، با حاشیه و تذییل سید إسحاق بن إبراهیم الطباطبائی.  
کتابخانه شخصی علامه سید حسن الصدر / كاظمین (الذریعة 2/ 383)، 1007 ه، با حاشیه و تذییل سید إسحاق بن إبراهیم الطباطبائی.  
خط ۲۷۷: خط ۲۷۷:
1 / 526)  
1 / 526)  


حاشیة على عمدة الطالب فی نسب آل أبـی طـالـب (عربی)، سید حسین بن مساعدحسینی حائری كرمانی «عزالدین»(ق 10 ه)، حاشیة ای است بر كتاب " عمده الطالب " از جمال الدین أحمد بن عنبة.  
حاشیة على عمدة الطالب فی نسب آل أبـی طـالـب (عربی)، سید حسین بن مساعدحسینی حائری كرمانی «عزالدین»(ق 10 ه)، حاشیة ای است بر كتاب " عمده الطالب " از جمال‌الدین أحمد بن عنبة.  
نسخه:  
نسخه:  


خط ۲۹۷: خط ۲۹۷:
رساله أدعیاء فی النسب الشریف (عربی)، سهل بن عبداللّه بن داود علوی بخاری«أبو نصر»(000 357 ه)، نسخه:  
رساله أدعیاء فی النسب الشریف (عربی)، سهل بن عبداللّه بن داود علوی بخاری«أبو نصر»(000 357 ه)، نسخه:  


کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی / قم (مقدمة لباب الأنساب 1 / 35).  
کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی / قم (مقدمه لباب الأنساب 1 / 35).  


رساله فی أُصول شجرة السادة آل أبی علوی ‏ (عربی)، سید أحمد بن علی حسنی‏«ابن عنبة» (ح 748- 828)، نسخه:  
رساله فی أُصول شجرة السادة آل أبی علوی ‏ (عربی)، سید أحمد بن علی حسنی‏«ابن عنبة» (ح 748- 828)، نسخه:  
خط ۳۲۴: خط ۳۲۴:
زیادات تهذیب الأنساب (عربی)، حسین بن محمد بن قاسم حسینی علوی«ابن طباطبا»(380 ـ 449 ه) مجموعه‌ای مفصّل از استدراكات وزیادات وتعلیقاتی که وی بركتاب «تهذیب الأنساب ونهایة الأعقاب» تالیف محمد بن محمد بن علی العبیدلی، به سال (448 ق) نگاشته است. نسخه:  
زیادات تهذیب الأنساب (عربی)، حسین بن محمد بن قاسم حسینی علوی«ابن طباطبا»(380 ـ 449 ه) مجموعه‌ای مفصّل از استدراكات وزیادات وتعلیقاتی که وی بركتاب «تهذیب الأنساب ونهایة الأعقاب» تالیف محمد بن محمد بن علی العبیدلی، به سال (448 ق) نگاشته است. نسخه:  


کتابخانه دانشگاه جامعة الدول العربیة / مصر (مقدمة تهذیب الأنساب:  
کتابخانه دانشگاه جامعة الدول العربیة / مصر (مقدمه تهذیب الأنساب:  
14) ـ نسخة عکسی از آن در نزد شیخ محمدكاظم محمودی موجود است  
14) ـ نسخة عکسی از آن در نزد شیخ محمدكاظم محمودی موجود است  
چاپ: قم، كتابخانه آیة اللّه مرعشى، 1413 ه، وزیری،  
چاپ: قم، كتابخانه آیة اللّه مرعشى، 1413 ه، وزیری،  
خط ۳۳۹: خط ۳۳۹:
کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی / قم، ش 2/ 582، 48 ب (فهرست نسخه‌های عکسی مرکز احیاء میراث اسلامی 2/ 172)
کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی / قم، ش 2/ 582، 48 ب (فهرست نسخه‌های عکسی مرکز احیاء میراث اسلامی 2/ 172)


سراج الأنساب (فارسی)، سید أحمد بن محمد كیا گیلانی‏ (ق 10 هـ)، در أنساب‏ سادات علوی. رتّب مطالب کتاب با نسب شاه طهماسب أول صفوی شروع شده و سلسه نسب وی را به حمزة ابن الإمام موسى الكاظم علیه السلام رسانده است، سپس به زندگی‌نامه وشهادت امام کاظم علیه السلام وچگونی به سلطنت رسیدن صفوی‌ها وجنگهای آنان پرداخته است. ودر ادامه نسب امام علی وامام حسن و امام حسین علیهم السلام وفرزندانشان وبرخی از سادات مختاری را ذکر کرده است. وی این اثر را به درخواست شاگردش سید محمد قاسم مختاری به سال (967 ق) نوشته است. نسخه‌ها:  
سراج الأنساب (فارسی)، سید أحمد بن محمد كیا گیلانی‏ (ق 10 هـ)، در أنساب‏ سادات علوی. رتّب مطالب کتاب با نسب شاه طهماسب أول صفوی شروع شده و سلسه نسب وی را به حمزة ابن الإمام موسى الكاظم علیه‌السلام رسانده است، سپس به زندگی‌نامه وشهادت امام کاظم علیه‌السلام وچگونی به سلطنت رسیدن صفوی‌ها وجنگ‌های آنان پرداخته است. ودر ادامه نسب امام علی وامام حسن و امام حسین علیهم‌السلام وفرزندانشان وبرخی از سادات مختاری را ذکر کرده است. وی این اثر را به درخواست شاگردش سید محمد قاسم مختاری به سال (967 ق) نوشته است. نسخه‌ها:  


کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی / قم (مقدّمة سراج الانساب: 8).  
کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی / قم (مقدّمة سراج الانساب: 8).  
خط ۳۶۰: خط ۳۶۰:
شجرة الأولیاء = الأنساب المشجّرة (فارسی)، سید أحمد بن محمد حسینی أردكانی‏ (1175 هـ- 000)
شجرة الأولیاء = الأنساب المشجّرة (فارسی)، سید أحمد بن محمد حسینی أردكانی‏ (1175 هـ- 000)


شجرة ای در أنساب‏ أنبیاء وأولیاء، با امام مهدی (ع) آغاز وبه آدم علیه السلام ختم شده است. کتاب را به نام محمد زمان خان حاكمیزد تالیف کرده است. نسخه‌ها:  
شجرة ای در أنساب‏ أنبیاء وأولیاء، با امام مهدی (ع) آغاز وبه آدم علیه‌السلام ختم شده است. کتاب را به نام محمد زمان خان حاكمیزد تالیف کرده است. نسخه‌ها:  
کتابخانه شخصی ریحان سعیدی /یزد، ش 13، 1244 ق (نشریه دانشگاه تهران 4/ 460)  
کتابخانه شخصی ریحان سعیدی /یزد، ش 13، 1244 ق (نشریه دانشگاه تهران 4/ 460)  
کتابخانه آستان قدس رضوی / مشهد، ش 8193، 82 ب، به خط مولف (فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه آستان قدس رضوی 7/ 128)
کتابخانه آستان قدس رضوی / مشهد، ش 8193، 82 ب، به خط مولف (فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه آستان قدس رضوی 7/ 128)
خط ۴۲۳: خط ۴۲۳:
کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی / قم، 992 ق (میراث اسلامى ایران 8/ 16)
کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی / قم، 992 ق (میراث اسلامى ایران 8/ 16)


عمدة الطالب فی أنساب آل أبی طالب‏ = الوسطى الجلالیة (عربی)، سید أحمد بن علی حسنی‏«ابن عنبة» ح 748- 828 ق)، مقدمة در نسب أبوطالب و دارای (3) اصل وهر اصل در چند فصل: اصل اول: عقب عقیل بن أبی طالب، اصل ثانی: عقب جعفر بن أبی طالب، اصل ثالث: عقب أمیر المؤمنین علی علیه السلام. ودر آخرکتاب رساله‌ای در اصطلاحات علمای انساب آورده است. كتاب را برای جلال الدین سید حسن بن علی حسینی در سال (812 ق) نوشته است. نسخه‌ها:  
عمدة الطالب فی أنساب آل أبی طالب‏ = الوسطى الجلالیة (عربی)، سید أحمد بن علی حسنی‏«ابن عنبة» ح 748- 828 ق)، مقدمه در نسب أبوطالب و دارای (3) اصل وهر اصل در چند فصل: اصل اول: عقب عقیل بن أبی طالب، اصل ثانی: عقب جعفر بن أبی طالب، اصل ثالث: عقب أمیر المؤمنین علی علیه السلام. ودر آخرکتاب رساله‌ای در اصطلاحات علمای انساب آورده است. كتاب را برای جلال‌الدین سید حسن بن علی حسینی در سال (812 ق) نوشته است. نسخه‌ها:  


کتابخانه عمومی اوقاف / بغداد 4/ 254، ش 13781، 955 ق، 109 ب (فهرس مخطوطات الأوقاف العامة 4/ 254)
کتابخانه عمومی اوقاف / بغداد 4/ 254، ش 13781، 955 ق، 109 ب (فهرس مخطوطات الأوقاف العامة 4/ 254)
خط ۴۶۸: خط ۴۶۸:
چاپ: قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، 1409 ه، وزیری، 30+/ 384 ص، با مقدّمة آیت‌الله مرعشی درباره زندگی‌نامه وآثار مولف کتاب که آن را «الضوء البدری فی حیاة صاحب الفخری» نامیده است، تحقیق سید مهدی رجائی.  
چاپ: قم، کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی، 1409 ه، وزیری، 30+/ 384 ص، با مقدّمة آیت‌الله مرعشی درباره زندگی‌نامه وآثار مولف کتاب که آن را «الضوء البدری فی حیاة صاحب الفخری» نامیده است، تحقیق سید مهدی رجائی.  


الفصول الفخریة فی أُصول البریة (فارسی)، سید أحمد بن علی حسنی‏«ابن عنبة» (ح 748- 828 ق) أنساب بشر از آدم تا نوح و فرزندانش وبایاد ملوك فارس ویمن ویونان وأنساب عرب تا نبی اکرم صلى الله علیه و آله. دارای مقدمة و (3) فصل اول: ذكر فرزندان حام بن نوح، فصل دوم: ذكر فرزندانیافث بن نوح، فصل سوم: ذكر فرزندان سام بن نوح. کتاب را برای فخرالدین حسن بن محمد به نگارش درآورده است. نسخه:  
الفصول الفخریة فی أُصول البریة (فارسی)، سید أحمد بن علی حسنی‏«ابن عنبة» (ح 748- 828 ق) أنساب بشر از آدم تا نوح و فرزندانش وبایاد ملوك فارس ویمن ویونان وأنساب عرب تا نبی اکرم صلى الله علیه و آله. دارای مقدمه و (3) فصل اول: ذكر فرزندان حام بن نوح، فصل دوم: ذكر فرزندانیافث بن نوح، فصل سوم: ذكر فرزندان سام بن نوح. کتاب را برای فخرالدین حسن بن محمد به نگارش درآورده است. نسخه:  


کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی / قم، ش 1160، ق10، 149 ب (فهرست نسخه‌های خطی مرکز احیاء میراث اسلامی3/ 402)
کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی / قم، ش 1160، ق10، 149 ب (فهرست نسخه‌های خطی مرکز احیاء میراث اسلامی3/ 402)
خط ۵۳۳: خط ۵۳۳:
کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی / قم، ش 2 / 723، ق13، 10 ب (فهرست نسخه‌های عکسی مرکز احیاء میراث اسلامی 2 / 395)
کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی / قم، ش 2 / 723، ق13، 10 ب (فهرست نسخه‌های عکسی مرکز احیاء میراث اسلامی 2 / 395)


مشجره الانساب (عربی)، ناشناخته، کتابی است مفصل در ذکر انساب ائمه اطهار علیهم السلام. ابتدا روایاتی در فضیلت علم انساب آورده است وهمچنین متذکر مادران ائمه اطهار علیهم السلام شده است. واز منابع مختلف تاریخی استفاده شده است. مولف در سال 380 ق مشغول به تالیف بوده است وکتاب را بعد اتمام به نظر علمای نسابه زمان خود نظیر ابوالحسن محمد بن ابی جعفر بن علوی مقیم بغداد و ابوعمر عثمان بن حاتم ثعلبی رسانیده است. نسخه:  
مشجره الانساب (عربی)، ناشناخته، کتابی است مفصل در ذکر انساب ائمه اطهار علیهم‌السلام. ابتدا روایاتی در فضیلت علم انساب آورده است وهمچنین متذکر مادران ائمه اطهار علیهم‌السلام شده است. واز منابع مختلف تاریخی استفاده شده است. مولف در سال 380 ق مشغول به تالیف بوده است وکتاب را بعد اتمام به نظر علمای نسابه زمان خود نظیر ابوالحسن محمد بن ابی جعفر بن علوی مقیم بغداد و ابوعمر عثمان بن حاتم ثعلبی رسانیده است. نسخه:  


کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی / قم، ش 1822، 703 ق، 329 ص (فهرست نسخه‌های عکسی مرکز احیاء میراث اسلامی 5 / 284)
کتابخانه مرکز احیاء میراث اسلامی / قم، ش 1822، 703 ق، 329 ص (فهرست نسخه‌های عکسی مرکز احیاء میراث اسلامی 5 / 284)
خط ۵۴۱: خط ۵۴۱:
کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، ش 3915 ف (فهرست میکروفیلمهای دانشگاه تهران 2 / 280)
کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، ش 3915 ف (فهرست میکروفیلمهای دانشگاه تهران 2 / 280)


المشیخة = كرسى نامه (فارسی)، سید أبوالقاسم بن محمد نبی‏ حسینی شریفی ذهبی شیرازی 1220- 1286 هـ، در این رسالة أنساب‏ مشایخ فرقه ذهبیة که با (34) واسطه به امام رضا علیه السلام میرسند آمده است. نسخه‌ها:  
المشیخة = كرسى نامه (فارسی)، سید أبوالقاسم بن محمد نبی‏ حسینی شریفی ذهبی شیرازی 1220- 1286 هـ، در این رسالة أنساب‏ مشایخ فرقه ذهبیة که با (34) واسطه به امام رضا علیه‌السلام میرسند آمده است. نسخه‌ها:  


کتابخانه خانقاه نعمت اللهی/ تهران، ش 2/ 602، 1302 ق، 4 ص. (فهرست کتابخانه خانقاه نعمت اللهی 2/ 245)
کتابخانه خانقاه نعمت اللهی/ تهران، ش 2/ 602، 1302 ق، 4 ص. (فهرست کتابخانه خانقاه نعمت اللهی 2/ 245)
خط ۵۵۹: خط ۵۵۹:
کتابخانه شخصی شیخ آقابزرگ تهرانی / نجف، به خط مولف (الذریعة 15/ 181).  
کتابخانه شخصی شیخ آقابزرگ تهرانی / نجف، به خط مولف (الذریعة 15/ 181).  
دانشکده ادبیات / بغداد 1/... [1399]- (112 و)- 1332 ق.  
دانشکده ادبیات / بغداد 1/... [1399]- (112 و)- 1332 ق.  
کتابخانه آیت‌الله مرعشی/ قم، نسخه عکسی از دانشکده ادبیات بغداد است (مقدمة مناهل الضرب: 18).  
کتابخانه آیت‌الله مرعشی/ قم، نسخه عکسی از دانشکده ادبیات بغداد است (مقدمه مناهل الضرب: 18).  
چاپ: قم، كتابخانه آیة اللَّه مرعشى نجفى، 1377 ش، وزیری، 525 ص، ج 2، تحقیق سید مهدی رجائی.  
چاپ: قم، كتابخانه آیة اللَّه مرعشى نجفى، 1377 ش، وزیری، 525 ص، ج 2، تحقیق سید مهدی رجائی.  


خط ۶۴۹: خط ۶۴۹:
کتابخانه ملی / تهران، ش 2123، 1298 ق، 30 ب (فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه ملی5 / 176)
کتابخانه ملی / تهران، ش 2123، 1298 ق، 30 ب (فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه ملی5 / 176)


نسب نامه قطب شاهی (فارسی)، عنایت الله شیدانی (ق12)، نسخه:  
نسب نامه قطب شاهی (فارسی)، عنآیت‌الله شیدانی (ق12)، نسخه:  


کتابخانه ملی / تهران، ش 7766، 1019 ق، 245 ب (فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه ملی 26 / 250)
کتابخانه ملی / تهران، ش 7766، 1019 ق، 245 ب (فهرست نسخه‌های خطی کتابخانه ملی 26 / 250)
خط ۷۱۹: خط ۷۱۹:
نسخه‌های، نشریه کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، زیر نظر محمدتقی دانش پژوه و ایرج افشار، تهران انتشارات تهران، 1339 تا 1362 ش، 12 جلد  
نسخه‌های، نشریه کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران، زیر نظر محمدتقی دانش پژوه و ایرج افشار، تهران انتشارات تهران، 1339 تا 1362 ش، 12 جلد  


=پانویس=
== پانویس ==
{{پانویس|2}}
{{پانویس}}
=منابع=
=منابع=


[[رده:مقالات]]
[[رده:مقاله‌ها]]
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۹۶۳

ویرایش