ذی القعده: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۸۱ بایت اضافه‌شده ،  ‏۴ نوامبر ۲۰۲۳
جز
جایگزینی متن - '[[امیرالمؤمنین' به '[[علی بن ابی طالب '
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[امیرالمؤمنین' به '[[علی بن ابی طالب ')
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۲۰: خط ۲۰:
|-
|-
|مناسبت‌ها و وقایع
|مناسبت‌ها و وقایع
|ولادت [[امام رضا(علیه‌السلام)]] • ولادت [[حضرت معصومه|حضرت معصومه(سلام الله علیها)]] • [[شهادت]] [[امام جواد|امام جواد(علیه‌السلام)]]
|ولادت [[علی بن موسی (رضا)(علیه‌السلام)]] • ولادت [[فاطمه بنت موسی بن جعفر|حضرت معصومه(سلام الله علیها)]] • [[شهادت]] [[محمد بن علی (جواد)|امام جواد(علیه‌السلام)]]
|-
|-
|}
|}
خط ۲۷: خط ۲۷:


== ذی القعده یعنی چه ==
== ذی القعده یعنی چه ==
ذی القَعدة یا ذوالقَعدة الحرام یازدهمین ماه از ماه‌های قمری است. این ماه از [[ماه‌های حرام]] ([[ماه محرم الحرام|محرم]]، [[رجب]]، ذی‌القعدة و [[ذی الحجه|ذی‌الحجة]]) است<ref>نجفی، ‌ جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۱، ص۳۲ وج۴۳، ص۲۶</ref> که جنگ در آن حرام است<ref>نجفی، ‌ جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۱، ص۳۲</ref>. ذی‌القعده جزو ماه‌های [[حج]] (شوال، ذی‌القعده و ذی‌الحجه) نیز به شمار می‌رود<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۸۹ و۳۰۳؛ نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۸، ص۱۲</ref>. ماه‌های حج، ماه‌های بجا آوردن اعمال حج هستند<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، بی‌تا، ص۳۲۲</ref>.
ذی القَعدة یا ذوالقَعدة الحرام یازدهمین ماه از ماه‌های قمری است. این ماه از [[ماه‌های حرام]] ([[محرم الحرام|محرم]]، [[رجب]]، ذی‌القعدة و [[ذی الحجه|ذی‌الحجة]]) است<ref>نجفی، ‌ جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۱، ص۳۲ وج۴۳، ص۲۶</ref> که جنگ در آن حرام است<ref>نجفی، ‌ جواهر الکلام، ۱۴۰۴ق، ج۲۱، ص۳۲</ref>. ذی‌القعده جزو ماه‌های [[حج]] (شوال، ذی‌القعده و ذی‌الحجه) نیز به شمار می‌رود<ref>کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۴، ص۲۸۹ و۳۰۳؛ نجفی، جواهرالکلام، ۱۴۰۴ق، ج۱۸، ص۱۲</ref>. ماه‌های حج، ماه‌های بجا آوردن اعمال حج هستند<ref>مشکینی، مصطلحات الفقه، بی‌تا، ص۳۲۲</ref>.


ذوالقعده از قعود و نشستن گرفته شده و از آنجا که اعراب در این ماه از جنگ فرو می‌نشستند، آن را به این نام نامیده‌اند<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۸۹</ref>.
ذوالقعده از قعود و نشستن گرفته شده و از آنجا که اعراب در این ماه از جنگ فرو می‌نشستند، آن را به این نام نامیده‌اند<ref>مسعودی، مروج الذهب، ۱۴۰۹ق، ج۲، ص۱۸۹</ref>.
خط ۳۴: خط ۳۴:
[[سید بن طاووس]] در فضیلت این ماه می‌گوید: «ماه ذی‌القعده ماهی است که به هنگام شدّت و گرفتاری، زمان خوبی برای دعاست، و برای رفع ظلم و ستم و [[دعا]] بر ضد ظالم مؤثّر است». به گفته وی این ماه «ماه اجابت دعا» نامیده شده است<ref>سید بن طاووس، اقبال الاعمال، ج1، ص306</ref>.
[[سید بن طاووس]] در فضیلت این ماه می‌گوید: «ماه ذی‌القعده ماهی است که به هنگام شدّت و گرفتاری، زمان خوبی برای دعاست، و برای رفع ظلم و ستم و [[دعا]] بر ضد ظالم مؤثّر است». به گفته وی این ماه «ماه اجابت دعا» نامیده شده است<ref>سید بن طاووس، اقبال الاعمال، ج1، ص306</ref>.


[[شیخ مفید]] رحمه الله روایت کرده که [[حضرت محمد (ص)|پیغمبر(صلی الله علیه)]] فرمودند: هر کس در ماه حرام سه روز پنجشنبه و [[جمعه]] و شنبه را [[روزه]] بگیرد، [[خداوند]] برای او [[عبادت]] یک سال را بنویسد. همچنین روایت شده است نه‌صد سال که روزهای آن روزه و شب‌های آن در قیام باشد<ref>المراقبات، ص 369</ref>.
[[شیخ مفید]] رحمه الله روایت کرده که [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیغمبر(صلی الله علیه)]] فرمودند: هر کس در ماه حرام سه روز پنجشنبه و [[جمعه]] و شنبه را [[روزه]] بگیرد، [[خداوند]] برای او [[عبادت]] یک سال را بنویسد. همچنین روایت شده است نه‌صد سال که روزهای آن روزه و شب‌های آن در قیام باشد<ref>المراقبات، ص 369</ref>.


[[میرزا جواد ملکی تبریزی]] می‌نویسد: «این ماه، اولین ماه حرام سال است که در آن جنگ حتی با [[کافران]]، حرام است، پس حکم جنگ و مخالفت با خداوند در آن چگونه است؟! در این ماه‌ها باید قلب و بدن بیش از سایر ایام از گناه و نافرمانی خدا نگه داشته شوند<ref>ملکی تبریزی، المراقبات، ص301</ref>.»
[[میرزا جواد ملکی تبریزی]] می‌نویسد: «این ماه، اولین ماه حرام سال است که در آن جنگ حتی با [[کافران]]، حرام است، پس حکم جنگ و مخالفت با خداوند در آن چگونه است؟! در این ماه‌ها باید قلب و بدن بیش از سایر ایام از گناه و نافرمانی خدا نگه داشته شوند<ref>ملکی تبریزی، المراقبات، ص301</ref>.»
خط ۴۵: خط ۴۵:


=== اوّل ذی‌القعده ===
=== اوّل ذی‌القعده ===
روز میلاد [[حضرت معصومه|حضرت فاطمه معصومه(علیه‌السلام)]] در سال 173 هجری قمری.
روز میلاد [[فاطمه بنت موسی بن جعفر|حضرت فاطمه معصومه(علیه‌السلام)]] در سال 173 هجری قمری.


=== روز یازدهم ===
=== روز یازدهم ===
میلاد با سعادت [[علی بن موسی بن جعفر|امام رضا(علیه‌السلام)]] در سال 148 هجری قمری.
میلاد با سعادت [[علی بن موسی (رضا)|امام رضا(علیه‌السلام)]] در سال 148 هجری قمری.


=== بیست و سوم ماه ذی‌القعده ===
=== بیست و سوم ماه ذی‌القعده ===
طبق برخی از روایات شهادت امام رضا(علیه‌السلام) در سال 203. (هرچند معروف است، شهادت آن حضرت «آخر [[ماه صفر المظفر|ماه صفر]]» است).
طبق برخی از روایات شهادت امام رضا(علیه‌السلام) در سال 203. (هرچند معروف است، شهادت آن حضرت «آخر [[صفر المظفر|ماه صفر]]» است).


[[زیارت]] حضرت امام رضا(علیه‌السلام) در این روز سنت است و [[سید بن طاووس]] از بعضی نقل کرده است که [[مستحب]] می‌باشد<ref>مفاتیح‌الجنان، ص 248</ref>.
[[زیارت]] حضرت امام رضا(علیه‌السلام) در این روز سنت است و [[سید بن طاووس]] از بعضی نقل کرده است که [[مستحب]] می‌باشد<ref>مفاتیح‌الجنان، ص 248</ref>.
خط ۵۹: خط ۵۹:


=== روز سی‌ام ===
=== روز سی‌ام ===
[[شهادت]] [[امام جواد|امام محمدتقی(علیه‌السلام)]] در سن 25 سالگی در سال 220 هجری قمری. قبر شریفش در بقعه کاظمیه است<ref>مفاتیح‌الجنان، ص 248</ref>.
[[شهادت]] [[محمد بن علی (جواد)|امام محمدتقی(علیه‌السلام)]] در سن 25 سالگی در سال 220 هجری قمری. قبر شریفش در بقعه کاظمیه است<ref>مفاتیح‌الجنان، ص 248</ref>.


== اعمال مهمترین روزهای ماه ذی‌القعده ==
== اعمال مهمترین روزهای ماه ذی‌القعده ==
خط ۶۵: خط ۶۵:


=== اعمال یکشنبه ذی‌القعده ===
=== اعمال یکشنبه ذی‌القعده ===
روز یکشنبه ماه ذی‌القعده [[حضرت محمد (ص)|پیامبر اکرم(صلی الله علیه)]] از منزل خارج شدند و فرمودند: «ای مردم! چه کسی می‌خواهد [[توبه]] کند؟» همه پاسخ مثبت دادند. آنگاه فرمود: «[[غسل]] کنید، [[وضو]] بگیرید و چهار رکعت [[نماز]] بخوانید. در هر رکعت یک بار [[سوره حمد]]، سه بار [[سوره توحید|سوره اخلاص]] و یک بار هم [[سوره فلق]] و [[سوره‌ ناس|سوره ناس]] بخوانید. پس از اتمام نماز 70 مرتبه [[استغفار]] کنید و سپس بگویید:  
روز یکشنبه ماه ذی‌القعده [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر اکرم(صلی الله علیه)]] از منزل خارج شدند و فرمودند: «ای مردم! چه کسی می‌خواهد [[توبه]] کند؟» همه پاسخ مثبت دادند. آنگاه فرمود: «[[غسل]] کنید، [[وضو]] بگیرید و چهار رکعت [[نماز]] بخوانید. در هر رکعت یک بار [[سوره حمد]]، سه بار [[سوره توحید|سوره اخلاص]] و یک بار هم [[سوره فلق]] و [[سوره‌ ناس|سوره ناس]] بخوانید. پس از اتمام نماز 70 مرتبه [[استغفار]] کنید و سپس بگویید:  


لا حول و لاقوة الا بالله العلی العظیم و بعد از آن، این دعا را بخوانید:  
لا حول و لاقوة الا بالله العلی العظیم و بعد از آن، این دعا را بخوانید:  
خط ۷۳: خط ۷۳:
سپس فرمود: «کسی که این عمل را به جا آورد از آسمان به او ندا می‌رسد: ای بنده خدا، توبه ات پذیرفته شد و گناهانت بخشوده گشت، کردارت را از سر بگیر...<ref>المراقبات، ص 187</ref>»
سپس فرمود: «کسی که این عمل را به جا آورد از آسمان به او ندا می‌رسد: ای بنده خدا، توبه ات پذیرفته شد و گناهانت بخشوده گشت، کردارت را از سر بگیر...<ref>المراقبات، ص 187</ref>»


برای این [[نماز]] ثواب زیادی ذکر شده، از جمله این‌که سید بن طاووس در کتاب اقبال الاعمال روایتی از [[حضرت محمد (ص)|رسول اکرم(صلی الله علیه)]] نقل نموده که حضرت فرمود: هر که این نماز را به جا آورد؛ توبه او مقبول و گناهانش آمرزیده شود، دشمنان او در [[روز قیامت]] از او راضی شوند، با [[ایمان]] می‌میرد، [[دین]] و ایمانش از وی گرفته نمی‌شود؛ قبرش گشاده و نورانی شده و والدینش از او راضی گردند؛ مغفرت شامل حال والدین او و ذریه او گردد؛ توسعه رزق پیدا کند؛ ملک الموت با او در وقت مردن مدارا کند و به آسانی جان دهد.
برای این [[نماز]] ثواب زیادی ذکر شده، از جمله این‌که سید بن طاووس در کتاب اقبال الاعمال روایتی از [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|رسول اکرم(صلی الله علیه)]] نقل نموده که حضرت فرمود: هر که این نماز را به جا آورد؛ توبه او مقبول و گناهانش آمرزیده شود، دشمنان او در [[روز قیامت]] از او راضی شوند، با [[ایمان]] می‌میرد، [[دین]] و ایمانش از وی گرفته نمی‌شود؛ قبرش گشاده و نورانی شده و والدینش از او راضی گردند؛ مغفرت شامل حال والدین او و ذریه او گردد؛ توسعه رزق پیدا کند؛ ملک الموت با او در وقت مردن مدارا کند و به آسانی جان دهد.


=== روزه سه روز متوالی در ماه ذی‌القعده ===
=== روزه سه روز متوالی در ماه ذی‌القعده ===
خط ۹۳: خط ۹۳:
# و روز [[غدیر]] که رسول خدا (صلی الله علیه) برادرش [[علی بن ابی طالب|علی(علیه‌السلام)]] را به عنوان پرچم هدایت برای مردم و امام بعد از خودش اقامه کرد.  
# و روز [[غدیر]] که رسول خدا (صلی الله علیه) برادرش [[علی بن ابی طالب|علی(علیه‌السلام)]] را به عنوان پرچم هدایت برای مردم و امام بعد از خودش اقامه کرد.  
عرض کردم: فدایت شوم، راست فرمودی، من به همین منظور آمده بودم. شهادت می‌دهم که تو حجّت خدا بر خلقش می‌باشی<ref>تهذیب الأحکام، ج 4،ص 305-306</ref>.
عرض کردم: فدایت شوم، راست فرمودی، من به همین منظور آمده بودم. شهادت می‌دهم که تو حجّت خدا بر خلقش می‌باشی<ref>تهذیب الأحکام، ج 4،ص 305-306</ref>.
[[علی بن موسی بن جعفر|حضرت رضا(علیه‌السلام)]] فرمود: در بیست و پنجم ذی‌القعده زمین از زیر کعبه پهن و گسترش یافت. هرکس این روز را روزه بگیرد، گویا مانند کسی است که شصت ماه را روزه گرفته باشد<ref>من لایحضره الفقیه، ج 2،ص 89/ وسائل الشیعة، ج 10،ص 449 به نقل از ثواب الاعمال</ref>.
[[علی بن موسی (رضا)|حضرت رضا(علیه‌السلام)]] فرمود: در بیست و پنجم ذی‌القعده زمین از زیر کعبه پهن و گسترش یافت. هرکس این روز را روزه بگیرد، گویا مانند کسی است که شصت ماه را روزه گرفته باشد<ref>من لایحضره الفقیه، ج 2،ص 89/ وسائل الشیعة، ج 10،ص 449 به نقل از ثواب الاعمال</ref>.


[[امام کاظم|حضرت کاظم (علیه‌السلام)]] فرمود: هرکس روز بیست و پنجم ذی‌القعده روزه بگیرد، خداوند روزه شصت ماه را برای او می‌نویسد<ref>کافی، ج 4، ص 149</ref>.
[[موسی بن جعفر (کاظم)|حضرت کاظم (علیه‌السلام)]] فرمود: هرکس روز بیست و پنجم ذی‌القعده روزه بگیرد، خداوند روزه شصت ماه را برای او می‌نویسد<ref>کافی، ج 4، ص 149</ref>.
رسول خدا (صلی الله علیه) فرمود: هرکس بیست و پنجم ماه ذی‌القعده روزه بگیرد، مانند روزه هفتاد سال می‌باشد<ref>اقبال الاعمال، ص 619</ref>.
رسول خدا (صلی الله علیه) فرمود: هرکس بیست و پنجم ماه ذی‌القعده روزه بگیرد، مانند روزه هفتاد سال می‌باشد<ref>اقبال الاعمال، ص 619</ref>.
حضرت کاظم (علیه‌السلام) فرمود: هرکس در روز بیست و پنجم ذی‌القعده روزه بگیرد، کفّاره هفتاد سال(گناه) اوست<ref>من لایحضره الفقیه، ج 2،ص 242</ref>.
حضرت کاظم (علیه‌السلام) فرمود: هرکس در روز بیست و پنجم ذی‌القعده روزه بگیرد، کفّاره هفتاد سال(گناه) اوست<ref>من لایحضره الفقیه، ج 2،ص 242</ref>.
[[امیرالمؤمنین علیه‌السلام|امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)]] فرمود: هرکس این روز را روزه گیرد، و شب آن را (یعنی شب بیست و پنجم) به شب زنده داری و عبادت بپردازد، برای او عبادت صد سال منظور می‌شود، به گونه‌ای که در تمام روزهای آن سال‌ها، روزه گرفته و شب هایش را به عبادت به پا خاسته باشد<ref>اقبال الاعمال، ص618-619</ref>.
[[علی بن ابی طالب
علیه‌السلام|امیرالمؤمنین(علیه‌السلام)]] فرمود: هرکس این روز را روزه گیرد، و شب آن را (یعنی شب بیست و پنجم) به شب زنده داری و عبادت بپردازد، برای او عبادت صد سال منظور می‌شود، به گونه‌ای که در تمام روزهای آن سال‌ها، روزه گرفته و شب هایش را به عبادت به پا خاسته باشد<ref>اقبال الاعمال، ص618-619</ref>.
راوی گفت: حضرت رضا(علیه‌السلام) روز بیست و پنجم ذی‌القعده بر ما وارد شد و فرمود: امروز روزه بگیرید، من نیز روزه ام<ref>کافی، ج 4،ص149-150</ref>.
راوی گفت: حضرت رضا(علیه‌السلام) روز بیست و پنجم ذی‌القعده بر ما وارد شد و فرمود: امروز روزه بگیرید، من نیز روزه ام<ref>کافی، ج 4،ص149-150</ref>.
روایت شده است که هر کس روز بیست و پنجم ذی‌القعده را روزه بگیرد، هرچیزی میان آسمان و زمین برای او [[استغفار]] می‌کند<ref>اقبال الاعمال، ص 619</ref>.
روایت شده است که هر کس روز بیست و پنجم ذی‌القعده را روزه بگیرد، هرچیزی میان آسمان و زمین برای او [[استغفار]] می‌کند<ref>اقبال الاعمال، ص 619</ref>.
خط ۱۰۴: خط ۱۰۵:
== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
[[ur:ذوالقعده]]
[[ur:ذوالقعدہ]]
[[رده:ماه‌های قمری]]
[[رده:ماه‌های قمری]]
Writers، confirmed، مدیران
۸۵٬۹۴۴

ویرایش