۸۶٬۲۵۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ویژگیها' به ' ویژگیها') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۲۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۵: | خط ۱۵: | ||
== اهمیّت هجرت == | == اهمیّت هجرت == | ||
مسأله هجرت یکی از مهمترین مسائلی است که در آغاز اسلام اساسیترین نقش را در پیروزی حکومت اسلامی ایفا کرد و در همه | مسأله هجرت یکی از مهمترین مسائلی است که در آغاز اسلام اساسیترین نقش را در پیروزی حکومت اسلامی ایفا کرد و در همه زمانها از اهمیّت فوق العادهای برخوردار است که از یک سو مؤمنان را از تسلیم در برابر فشار و خفقان محیط باز میدارد و از سوی دیگر عامل صدور اسلام به نقاط مختلف جهان میشود.<ref>مکارم شیرازی، ناصر؛ تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۴ ش، ج۱۹، ص۴۰۲. </ref> | ||
== جایگاه هجرت در متون دینی == | == جایگاه هجرت در متون دینی == | ||
«هجرت» در زندگی بشر و پیشرفت علوم و بوجود آمدن تمدنها نقش | «هجرت» در زندگی بشر و پیشرفت علوم و بوجود آمدن تمدنها نقش تعیینکنندهای داشته و دارد؛ اسلام به عنوان آخرین دین الهی در ابعاد مختلف مسئله هجرت را مطرح کرده و بر آن پای فشرده است. | ||
=== هجرت یک دستور سازنده اسلامی === | === هجرت یک دستور سازنده اسلامی === | ||
قرآن در بیش از ۱۴ آیه<ref>آل عمران/سوره۳، آیه۱۹۵. </ref><ref>انفال/سوره۸، آیه۷۲. </ref><ref>انفال/سوره۸، آیه۷۴. </ref><ref>انفال/سوره۸، آیه۷۵. </ref><ref>توبه/سوره۹، آیه۲۰. </ref><ref>نحل/سوره۱۶، آیه۴۱. </ref><ref>نحل/سوره۱۶، آیه۱۱۰. </ref>به | قرآن در بیش از ۱۴ آیه<ref>آل عمران/سوره۳، آیه۱۹۵. </ref><ref>انفال/سوره۸، آیه۷۲. </ref><ref>انفال/سوره۸، آیه۷۴. </ref><ref>انفال/سوره۸، آیه۷۵. </ref><ref>توبه/سوره۹، آیه۲۰. </ref><ref>نحل/سوره۱۶، آیه۴۱. </ref><ref>نحل/سوره۱۶، آیه۱۱۰. </ref>به زبانهای مختلف دستور به هجرت داده است. | ||
گاهی با زبان ملامت، میگوید «مگر سرزمین [[خدا]] گسترده نبود، چرا دست به هجرت نزدید؟».<ref>نساء/سوره۴، آیه۹۷. </ref> | گاهی با زبان ملامت، میگوید «مگر سرزمین [[خدا]] گسترده نبود، چرا دست به هجرت نزدید؟».<ref>نساء/سوره۴، آیه۹۷. </ref> | ||
گاهی پاداش عظیم آن را گوشزد مینماید و میفرماید: «اَلَّذینَ امَنوُا وَهاجَرُوا وَجاهَدُوا فی سَبیلِ اللّهِ بِاَمْوالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ اَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللّهِ وَاوُلئِکَ هُمُ الْفائِزُونَ»<ref>توبه/سوره۹، آیه۲۰. </ref>؛ «آنان که ایمان آوردند و هجرت کردند و با اموال و | گاهی پاداش عظیم آن را گوشزد مینماید و میفرماید: «اَلَّذینَ امَنوُا وَهاجَرُوا وَجاهَدُوا فی سَبیلِ اللّهِ بِاَمْوالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ اَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللّهِ وَاوُلئِکَ هُمُ الْفائِزُونَ»<ref>توبه/سوره۹، آیه۲۰. </ref>؛ «آنان که ایمان آوردند و هجرت کردند و با اموال و جانهای خود در راه خدا جهاد کردند درجه بزرگتری نزد خدا دارند و آنها رستگارند.» | ||
=== هجرت حرکت ثمربخش === | === هجرت حرکت ثمربخش === | ||
خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
هجرت مبدأ تاریخ [[مسلمانان]] و زیر بنای حوادث سیاسی، تبلیغی و اجتماعی آنان است. | هجرت مبدأ تاریخ [[مسلمانان]] و زیر بنای حوادث سیاسی، تبلیغی و اجتماعی آنان است. | ||
هر قوم و ملّتی برای خود مبدأ تاریخی دارند؛ مثلاً، [[مسیحیان]] مبدأ تاریخ خود را میلاد حضرت [[مسیح]] علیه السلام قرار داده اند و در اسلام با این که حوادث مهمّی مانند ولادت [[ | هر قوم و ملّتی برای خود مبدأ تاریخی دارند؛ مثلاً، [[مسیحیان]] مبدأ تاریخ خود را میلاد حضرت [[مسیح]] علیه السلام قرار داده اند و در اسلام با این که حوادث مهمّی مانند ولادت [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا) | ||
]] اسلام صلی الله علیه وآله، بعثت، فتح مکه و رحلت پیغمبر صلی الله علیه وآله بوده، هیچ کدام انتخاب نشد و تنها زمان هجرت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله به عنوان مبدا تاریخ انتخاب شد و مسلمانان تمام حوادث را با سال هجری تعیینمیکردند. | |||
==== تعیینکننده مبدأ تاریخ مسلمانان ==== | ==== تعیینکننده مبدأ تاریخ مسلمانان ==== | ||
خط ۴۱: | خط ۴۲: | ||
=== هجرت مکانی و ظاهری === | === هجرت مکانی و ظاهری === | ||
«الَّذِینَ آمَنُواْ وَ هَاجَرُواْ وَ جَاهَدُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَ أَنفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِندَ اللّهِ وَ أُوْلَئِکَ هُمُ الْفَائِزُونَ»<ref>توبه/سوره۹، آیه۲۰. </ref>«آنها که ایمان آوردند و هجرت کردند، و با اموال و | «الَّذِینَ آمَنُواْ وَ هَاجَرُواْ وَ جَاهَدُواْ فِی سَبِیلِ اللّهِ بِأَمْوَالِهِمْ وَ أَنفُسِهِمْ أَعْظَمُ دَرَجَةً عِندَ اللّهِ وَ أُوْلَئِکَ هُمُ الْفَائِزُونَ»<ref>توبه/سوره۹، آیه۲۰. </ref>«آنها که ایمان آوردند و هجرت کردند، و با اموال و جانهایشان در راه خدا جهاد نمودند، مقامشان نزد خدا برتر است و آنها پیروز و رستگارند». | ||
سخن حضرت [[ابراهیم]] (ع) که فرمودند: «...إّنی مُهَاجِرٌ إِلَی رَبِّی...»<ref>عنکبوت/سوره۲۹، آیه۲۶. </ref>«...من بسوی پروردگارم هجرت میکنم...». | سخن حضرت [[ابراهیم]] (ع) که فرمودند: «...إّنی مُهَاجِرٌ إِلَی رَبِّی...»<ref>عنکبوت/سوره۲۹، آیه۲۶. </ref>«...من بسوی پروردگارم هجرت میکنم...». | ||
خط ۵۰: | خط ۵۱: | ||
هجرت از «ظلمت» به «نور» و از «کفر» به «ایمان» و از «گناه و نافرمانی» به «اطاعت و فرمانبری» از مصادیق چنین هجرتی است که پیام اصیل و فراگیر پیامبران و کتابهای آسمانی همین است.<ref>جوادی آملی، عبدالله؛ تسنیم مرکز نشر اسراء، قم، ۱۳۸۵ ش، چاپ اوّل، ج۱۱، ص۴۱.</ref> | هجرت از «ظلمت» به «نور» و از «کفر» به «ایمان» و از «گناه و نافرمانی» به «اطاعت و فرمانبری» از مصادیق چنین هجرتی است که پیام اصیل و فراگیر پیامبران و کتابهای آسمانی همین است.<ref>جوادی آملی، عبدالله؛ تسنیم مرکز نشر اسراء، قم، ۱۳۸۵ ش، چاپ اوّل، ج۱۱، ص۴۱.</ref> | ||
در احادیث میخوانیم مهاجرانی که جسمشان هجرت | در احادیث میخوانیم مهاجرانی که جسمشان هجرت کردهامّا در درون روح خود، هجرتی نداشتهاند در صف مهاجران نیستند. | ||
[[ | [[علی بن ابی طالب]] میفرمایند: «یَقُولُ الرَجُلُ هاجَرْتُ و لم یُهاجِرْ إنّما المُهاجِرونَ الّذین یَهْجُرونَ السَیّئاتِ و لَمْ یَاْتُوابها»<ref>مجلسی، محمد باقر؛ بحارالانوار، لبنان، مؤسسة الوفاء بیروت، ۱۴۰۴ ه. ق، ج۹۷، ص۹۹. </ref>«بعضیها میگویند مهاجرت کردهایم در حالی که مهاجرت واقعی نکردهاند، مهاجران واقعی آنهایی هستند که از گناهان هجرت میکنند و مرتکب آن نمیشوند.» | ||
همچنین آیه: «وَ الرُّجْزَ فَاهْجُرْ»<ref>مدثر/سوره۷۴، آیه۵. </ref>«از پلیدی دوری کن»، ناظر به همین هجرت است. | همچنین آیه: «وَ الرُّجْزَ فَاهْجُرْ»<ref>مدثر/سوره۷۴، آیه۵. </ref>«از پلیدی دوری کن»، ناظر به همین هجرت است. | ||
خط ۶۳: | خط ۶۴: | ||
در روایات به مسلمانان دستور دادهاند که برای فراگیری علم اگر لازم باشد تا نقطه های دور دست همچون چین مسافرت و مهاجرت کنند. | در روایات به مسلمانان دستور دادهاند که برای فراگیری علم اگر لازم باشد تا نقطه های دور دست همچون چین مسافرت و مهاجرت کنند. | ||
پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمودند: «اُطْلُبُوا الْعِلْمَ وَلَوْ بِالصّینِ<ref>حرّعاملی، وسائل الشیعه، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ج۱۸، ص۱۴. </ref><ref>بحارالانوار، ج۱، ص۱۷۷. </ref><ref>بحارالانوار، ج۱، ص۱۸۰. </ref><ref>بحارالانوار، ج۲، ص۳۲. </ref><ref>بحارالانوار، ج۱۰۵، ص۱۵. </ref>؛ علم کسب کنید | پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله فرمودند: «اُطْلُبُوا الْعِلْمَ وَلَوْ بِالصّینِ<ref>حرّعاملی، وسائل الشیعه، بیروت، دار احیاء التراث العربی، ج۱۸، ص۱۴. </ref><ref>بحارالانوار، ج۱، ص۱۷۷. </ref><ref>بحارالانوار، ج۱، ص۱۸۰. </ref><ref>بحارالانوار، ج۲، ص۳۲. </ref><ref>بحارالانوار، ج۱۰۵، ص۱۵. </ref>؛ علم کسب کنید اگرچه در چین باشد.» | ||
در این هجرت خداپسندانه هزاران ملک طالب علم را مشایعت میکنند، چنان که پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله فرمودند: «مَنْ خَرَجَ مِنْ بَیْتِهِ یَطْلُبُ عِلْما شَیّعَهُ سَبْعُونَ اَلْفَ مَلَکٍ یَسْتَغْفِرُونَ لَهُ<ref>محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، تهران، المکتبة الاسلامیة، ج۱، ص۱۷۰. </ref><ref>بحار الانوار، ج۶۶، ص۳۸۲. </ref><ref>بحار الانوار، ج۷۴، ص۱۲۱. </ref>؛ کسی که از خانه اش برای کسب علم خارج میشود، هفتاد هزار ملک او را بدرقه میکنند و برای او استغفار مینمایند.» | در این هجرت خداپسندانه هزاران ملک طالب علم را مشایعت میکنند، چنان که پیامبر اسلام صلی الله علیه وآله فرمودند: «مَنْ خَرَجَ مِنْ بَیْتِهِ یَطْلُبُ عِلْما شَیّعَهُ سَبْعُونَ اَلْفَ مَلَکٍ یَسْتَغْفِرُونَ لَهُ<ref>محمدباقر مجلسی، بحار الانوار، تهران، المکتبة الاسلامیة، ج۱، ص۱۷۰. </ref><ref>بحار الانوار، ج۶۶، ص۳۸۲. </ref><ref>بحار الانوار، ج۷۴، ص۱۲۱. </ref>؛ کسی که از خانه اش برای کسب علم خارج میشود، هفتاد هزار ملک او را بدرقه میکنند و برای او استغفار مینمایند.» | ||
خط ۷۴: | خط ۷۵: | ||
=== از گناه === | === از گناه === | ||
اصولاً روح هجرت مقدس همان فرار از «ظلمت» به «نور» و از کفر به ایمان، از گناه و نافرمانی به اطاعت خدا است، و لذا در احادیث میخوانیم، مهاجرانی که جسمشان هجرت | اصولاً روح هجرت مقدس همان فرار از «ظلمت» به «نور» و از کفر به ایمان، از گناه و نافرمانی به اطاعت خدا است، و لذا در احادیث میخوانیم، مهاجرانی که جسمشان هجرت کردهاما در درون و روح خود هجرتی نداشتهاند، در صف مهاجران نیستند، و به عکس آنها که نیازی به هجرت مکانی نداشته اند، اما دست به هجرت درونی زده اند، در زمره مهاجرانند. | ||
امیرمؤمنان علی علیهالسلام میفرمایند: «وَیَقُولُ الرَّجُلُ هاجَرْتُ وَلَمْ یُهاجِرْ اِنَّمَا الْمُهاجِرُونَ الَّذینَ یَهْجُرُونَ السَّیِّئاتِ وَلَمْ یَأْتُوا بِها<ref>شیخ عباس قمی، سفینة البحار، مکتبة السنائی، مادّه هجر.</ref>؛ کسی میگوید مهاجرت کردم در حالی که مهاجرت واقعی نکرده است، مهاجران (واقعی) آنها هستند که از گناهان هجرت کنند و مرتکب آن نشوند.» | |||
=== به سوی خدا === | === به سوی خدا === | ||
در قرآن کریم از زبان حضرت ابراهیم | در قرآن کریم از زبان حضرت ابراهیم علیهالسلام (و بنا بر قولی از زبان لوط علیهالسلام)<ref>تفسیر نمونه، ج۱۶، ص۲۳۹.</ref>میخوانیم: «وَقالَ اِنّی مُهاجرٌ اِلی رَبّی اِنّهُ هُوَ الْعَزیزُ الْحَکیمُ<ref>عنکبوت/سوره۲۹، آیه۲۶. </ref>؛ و (ابراهیم)گفت: من به سوی پروردگارم هجرت میکنم که او عزیز و حکیم است.» | ||
== اهداف هجرت == | == اهداف هجرت == | ||
خط ۹۹: | خط ۱۰۰: | ||
=== رهائی از شرک === | === رهائی از شرک === | ||
رهائی از محیط | رهائی از محیط شرکآلود و کفرآمیز: | ||
«إذْ أَوَی الْفِتْیَةُ إِلَی الْکَهْفِ فَقَالُوا رَبَّنَا آتِنَا مِن لَّدُنکَ رَحْمَةً وَهَیِّئْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا رَشَدًا»<ref>کهف/سوره۱۸، آیه۱۰. </ref>«زمانی را به خاطر بیاور که آن جوانان به غار پناه بردند و گفتند: «پروردگارا! ما را از سوی خودت رحمتی عطا کن و راه نجاتی برای ما فراهم ساز.» | «إذْ أَوَی الْفِتْیَةُ إِلَی الْکَهْفِ فَقَالُوا رَبَّنَا آتِنَا مِن لَّدُنکَ رَحْمَةً وَهَیِّئْ لَنَا مِنْ أَمْرِنَا رَشَدًا»<ref>کهف/سوره۱۸، آیه۱۰. </ref>«زمانی را به خاطر بیاور که آن جوانان به غار پناه بردند و گفتند: «پروردگارا! ما را از سوی خودت رحمتی عطا کن و راه نجاتی برای ما فراهم ساز.» | ||
خط ۱۰۶: | خط ۱۰۷: | ||
در تاریخ بشریت، کسانی بیشترین نقش سازنده را داشته اند که حرکت و هجرت کرده اند. | در تاریخ بشریت، کسانی بیشترین نقش سازنده را داشته اند که حرکت و هجرت کرده اند. | ||
هجرت آدم | هجرت آدم علیهالسلام تاریخ بشر را، هجرت موسی علیهالسلام تاریخ یهودیت را و هجرت مسیح علیهالسلام سرنوشت مسیحیت را رقم زد و هجرت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله سرآغاز فصل نوینی برای بشریت شد و هجرت علی علیهالسلام از مدینه به کوفه و هجرت حسین بن علی علیهماالسلام از مدینه به مکه و از آنجا به کربلا، موجی شد که تمام حرکتها و موجها و هجرت گذشتگان در او جمع آمد و همین طور ائمه دیگر. | ||
اوصاف مهاجران شایسته و راستین عبارت هست. | اوصاف مهاجران شایسته و راستین عبارت هست. | ||
=== ایمان و اخلاص === | === ایمان و اخلاص === | ||
«نیت» اساس | «نیت» اساس خوبیها و بدیها است. | ||
انگیزه انسان برای انجام افعال اختیاری، گوناگون است؛ بعضی از انگیزهها برای تأمین | انگیزه انسان برای انجام افعال اختیاری، گوناگون است؛ بعضی از انگیزهها برای تأمین نیازمندیهای مادی و غرایز حیوانی است، و بعضی از آنها برای ارضای عواطف اجتماعی و گاه انگیزه کارها و اقدامات انسان، رضایت خداوند و خشنودی او است. | ||
اولین ویژگی مهاجران راستین، اخلاص و انگیزه الهی است که از ایمان آنها سرچشمه میگیرد. | اولین ویژگی مهاجران راستین، اخلاص و انگیزه الهی است که از ایمان آنها سرچشمه میگیرد. | ||
خط ۱۲۶: | خط ۱۲۷: | ||
و مانند «وَالذینَ امَنوُا وَهاجَروُا... فی سَبیلِ اللّه»<ref>انفال/سوره۸، آیه۷۲. </ref><ref>انفال/سوره۸، آیه۷۴. </ref>؛ «کسانی که ایمان آوردند و هجرت کردند... در راه خدا.» | و مانند «وَالذینَ امَنوُا وَهاجَروُا... فی سَبیلِ اللّه»<ref>انفال/سوره۸، آیه۷۲. </ref><ref>انفال/سوره۸، آیه۷۴. </ref>؛ «کسانی که ایمان آوردند و هجرت کردند... در راه خدا.» | ||
پیامبر اکرم فرمود: «أیُّها النّاسُ اِنَّما الاَعْمالُ بِالنّیّاتِ و اِنَّما لِکُلِّ امْریءٍ ما نَوی، فَمَنْ کانَتْ هِجْرَتُهُ الی اللّهِ وَ رَسُولِهِ فَهِجْرَتُهُ اِلَی اللّهِ وَ رَسُولِهِ وَ مَنْ کانَتْ هِجْرَتُهُ اِلی دُنْیا یَصیبُها اَوْ اِمرَأةٍ یَتَزَوَّجُها فَهِجْرَتُهُ اِلی ما هاجَرَ اِلیهِ؛<ref>محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، دار الکتب الاسلامیه، ج۱۹، ص۳۹-۳۸.</ref>ای مردم! (ارزش و عدم ارزش)اعمال فقط با | پیامبر اکرم فرمود: «أیُّها النّاسُ اِنَّما الاَعْمالُ بِالنّیّاتِ و اِنَّما لِکُلِّ امْریءٍ ما نَوی، فَمَنْ کانَتْ هِجْرَتُهُ الی اللّهِ وَ رَسُولِهِ فَهِجْرَتُهُ اِلَی اللّهِ وَ رَسُولِهِ وَ مَنْ کانَتْ هِجْرَتُهُ اِلی دُنْیا یَصیبُها اَوْ اِمرَأةٍ یَتَزَوَّجُها فَهِجْرَتُهُ اِلی ما هاجَرَ اِلیهِ؛<ref>محمد باقر مجلسی، بحار الانوار، دار الکتب الاسلامیه، ج۱۹، ص۳۹-۳۸.</ref>ای مردم! (ارزش و عدم ارزش)اعمال فقط با انگیزهها است و فقط برای هر کس همان میماند که نیت کرده است. پس کسی که هجرتش به سوی خدا و رسولش باشد، پس هجرتش به سوی خدا و رسول او است و کسی که هجرتش به سوی دنیایی باشد که به آن برسد، و یا زنی که با او ازدواج کند، هجرتش به سوی همان چیزی است که به سوی آن هجرت کرده است.» | ||
به همین جهت است که ابراهیم | به همین جهت است که ابراهیم علیهالسلام اعلان میدارد «اِنّی مُهاجِرٌ الی رَبِّی»<ref>عنکبوت/سوره۲۹، آیه۲۶. </ref>؛ «به راستی به سوی خدایم هجرت میکنم.» | ||
و «اِنّی ذاهِبٌ اِلی رَبّی»<ref>صافات/سوره۳۷، آیه۹۹. </ref>؛ «من به سوی خدای خود میروم.» | و «اِنّی ذاهِبٌ اِلی رَبّی»<ref>صافات/سوره۳۷، آیه۹۹. </ref>؛ «من به سوی خدای خود میروم.» | ||
خط ۱۴۰: | خط ۱۴۱: | ||
==== حفظ ایمان ==== | ==== حفظ ایمان ==== | ||
قرآن کریم درباره اصحاب کهف؛ جوانمردان مهاجر خداجو میفرماید: «وَ نَحْنُ نَقُصُّ عَلَیْکَ نَبَأَهُمْ بِالحَقِّ اِنّهُم فِتْیَةٌ امَنوُا بِرَبِّهِم وَ زِدْناهُمْ هُدیً وَ رَبَطْنا علی قُلُوبِهِمْ اِذْ قامُوا فَقالُوا رَبُّنا رَبُّ السَّمواتِ وَ الاَْرْضِ»<ref>کهف/سوره۱۸، آیه۱۳. </ref><ref>کهف/سوره۱۸، آیه۱۴. </ref>؛ «ما داستان آنها را به حق برای تو بازگو میکنیم، آنها جوانانی بودند که به پروردگارشان ایمان آوردند و ما بر هدایتشان افزودیم و | قرآن کریم درباره اصحاب کهف؛ جوانمردان مهاجر خداجو میفرماید: «وَ نَحْنُ نَقُصُّ عَلَیْکَ نَبَأَهُمْ بِالحَقِّ اِنّهُم فِتْیَةٌ امَنوُا بِرَبِّهِم وَ زِدْناهُمْ هُدیً وَ رَبَطْنا علی قُلُوبِهِمْ اِذْ قامُوا فَقالُوا رَبُّنا رَبُّ السَّمواتِ وَ الاَْرْضِ»<ref>کهف/سوره۱۸، آیه۱۳. </ref><ref>کهف/سوره۱۸، آیه۱۴. </ref>؛ «ما داستان آنها را به حق برای تو بازگو میکنیم، آنها جوانانی بودند که به پروردگارشان ایمان آوردند و ما بر هدایتشان افزودیم و دلهای آنها را محکم ساختیم، در آن هنگام که قیام کردند و گفتند: پروردگار ما پروردگار آسمانها و زمین است.» | ||
آیات فوق سراسر ایمان و توحید و انگیزه الهی جوانان مهاجر کهف را بیان میکند. | آیات فوق سراسر ایمان و توحید و انگیزه الهی جوانان مهاجر کهف را بیان میکند. | ||
خط ۱۵۸: | خط ۱۵۹: | ||
آری یکی از بارزترین صفات مهاجران ـ که حتی نام هجرت به خود گرفته ـ دوری از گناه و تمایلات نفسانی است.» | آری یکی از بارزترین صفات مهاجران ـ که حتی نام هجرت به خود گرفته ـ دوری از گناه و تمایلات نفسانی است.» | ||
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «ألهِجْرَةُ هِجْرَتانِ: اِحْداهُما أَنْ تَهْجُرَ السَّیِئاتِ وَ الاُخْری أَنْ تُهاجِرَ الی اللّهِ تَعالی وَ رَسُولِهِ وَ لاتَنْقَطِعُ الْهِجْرَةُ ما تُقُبِّلَتِ التَّوْبَةُ؛ هجرت دو گونه است: یکی از آنها اینکه از | پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «ألهِجْرَةُ هِجْرَتانِ: اِحْداهُما أَنْ تَهْجُرَ السَّیِئاتِ وَ الاُخْری أَنْ تُهاجِرَ الی اللّهِ تَعالی وَ رَسُولِهِ وَ لاتَنْقَطِعُ الْهِجْرَةُ ما تُقُبِّلَتِ التَّوْبَةُ؛ هجرت دو گونه است: یکی از آنها اینکه از بدیها دوری کنی و دیگری آن است که به سوی خداوند متعال و رسولش هجرت کنی و تا زمانی که توبه پذیرفته میشود، هجرت قطع نمیشود.»<ref>محمدی ری شهری، منتخب میزان الحکمه، ص۵۲۱، روایت ۶۳۳۸.</ref><ref>میزان الحکمه، ج۱۳، ص۶۶۰۲.</ref> | ||
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «أَفْضَلُ الهِجْرَةِ أَنْ تَهْجُرَ ما کَرِهَ اللّه؛<ref>منتخب میزان الحکمة، ص۵۲۱.</ref>برترین هجرت آن است که فاصله بگیری از چیزی که خدا بد میداند.» | پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله فرمود: «أَفْضَلُ الهِجْرَةِ أَنْ تَهْجُرَ ما کَرِهَ اللّه؛<ref>منتخب میزان الحکمة، ص۵۲۱.</ref>برترین هجرت آن است که فاصله بگیری از چیزی که خدا بد میداند.» | ||
خط ۱۷۱: | خط ۱۷۲: | ||
این نکته را هم اضافه کنیم که در هجرت و دوری از گناه، هجرت دیگری نهان و آن هجرت از شهوات و تمایلات است. | این نکته را هم اضافه کنیم که در هجرت و دوری از گناه، هجرت دیگری نهان و آن هجرت از شهوات و تمایلات است. | ||
علی | علی علیهالسلام فرمود: «أُهْجُروا الشَّهَواتِ فَاِنَّها تَقُودُکُمْ الی رُکُوب ِ الذُّنُوبِ و التَهَجُّمِ علی السَّیِّئاتِ؛ از شهوات هجرت و دوری کنید، زیرا شهوات شما را به سوی ارتکاب گناهان و هجوم بردن بر زشتیها هدایت میکند.»<ref>غرر الحکم، حدیث ۲۵۰۵.</ref> | ||
=== امام شناسی و ولایت مداری === | === امام شناسی و ولایت مداری === | ||
خط ۱۸۰: | خط ۱۸۱: | ||
رسالت پیامبر، اکمال دین، تمام شدن نعمتها و حتی تأمین هدف خلقت، بستگی به شناخت امام و امامت دارد. | رسالت پیامبر، اکمال دین، تمام شدن نعمتها و حتی تأمین هدف خلقت، بستگی به شناخت امام و امامت دارد. | ||
امام حسین | امام حسین علیهالسلام میفرماید: «مردم بیدار باشید، خداوند بندگان را نیافرید مگر برای اینکه او را بشناسند، آنگاه که او را شناختند، پرستش کنند، وقتی که پرستش کردند از عبادت دیگران بینیاز میشوند.» | ||
یکی از یاران پرسید: «فَما مَعْرِفَةُ اللّهِ؟ قالَ: مِعْرِفَةُ أَهلِ کُلِّ زمانٍ اِمامَهُمُ الَّذی یَجِبُ عَلَیْهِمْ طاعَتُهُ؛<ref>محمد دشتی، فرهنگ سخنان امام حسین علیه السلام، ص۹۲.</ref><ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ج۱، ص۹، حدیث ۱. </ref><ref>محمد بن علی کراجکی، کنز الفوائد، ص۱۵۱. </ref> | یکی از یاران پرسید: «فَما مَعْرِفَةُ اللّهِ؟ قالَ: مِعْرِفَةُ أَهلِ کُلِّ زمانٍ اِمامَهُمُ الَّذی یَجِبُ عَلَیْهِمْ طاعَتُهُ؛<ref>محمد دشتی، فرهنگ سخنان امام حسین علیه السلام، ص۹۲.</ref><ref>شیخ صدوق، علل الشرایع، ج۱، ص۹، حدیث ۱. </ref><ref>محمد بن علی کراجکی، کنز الفوائد، ص۱۵۱. </ref> | ||
خط ۱۸۸: | خط ۱۸۹: | ||
و در مسئله هجرت، یکی از ویژگیهای مهم مهاجر، مخصوصا مبلغان مهاجر، امامت و ولایتشناسی است. | و در مسئله هجرت، یکی از ویژگیهای مهم مهاجر، مخصوصا مبلغان مهاجر، امامت و ولایتشناسی است. | ||
علی | علی علیهالسلام دراینباره میفرماید: «لایَقَعُ اسْمُ المُهاجِرِ عَلی أَحَدٍ اِلاّ بِمَعْرِفَةِ الْحُجَّةِ فی الاَرْضِ فَمَنْ عَرَفَها وَ أَقَرَّ بِها فَهُوَ مُهاجِرٌ؛ نام مهاجر را بر کسی نمیتوان گذاشت جز آنکه حجت (خدا) بر روی زمین را بشناسد، هر کس او را شناخت و به او اقرار کرد، مهاجر است.»<ref>نهجالبلاغه، محمد دشتی، خطبه ۱۸۹، ص۳۷۲.</ref> | ||
=== انتخاب مکان مناسب === | === انتخاب مکان مناسب === | ||
امام علی | امام علی علیهالسلام فرمود: «لَیْسَ بَلَدٌ بِاَحَقٍّ بِکَ مِنْ بَلَدٍ، خَیْرُ البِلادِ ما حَمَلَکَ؛<ref>نهجالبلاغه، حکمت ۴۴۲.</ref>هیچ شهری برای تو شایسته تر از شهر دیگری نیست، بهترین شهرها آن (شهری) است که تو را پذیرا گردد. (و وسائل پیشرفت تو را فراهم سازد).» | ||
ولی با این همه | ولی با این همه سفارشها و یا دقت در انتخاب مکانها، هجرت مشکلاتی را در پی دارد که باید با صبر و بردباری آنها را تحمل کرد. | ||
=== صبر و بردباری === | === صبر و بردباری === | ||
خط ۲۰۹: | خط ۲۱۰: | ||
قرآن کریم میفرماید: «وَالَّذینَ هاجَرُوا وَجاهَدُوا فی سَبِیلِ اللّهِ اُولئِکَ یَرْجُونَ رَحْمَتَ اللّهِ وَاللّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ»؛<ref>بقره/سوره۲، آیه۲۱۸. </ref>«و کسانی که هجرت کردند و در راه خدا جهاد نمودند، آنها امید به رحمت پروردگار دارند، و خداوند آمرزنده و مهربان است.» | قرآن کریم میفرماید: «وَالَّذینَ هاجَرُوا وَجاهَدُوا فی سَبِیلِ اللّهِ اُولئِکَ یَرْجُونَ رَحْمَتَ اللّهِ وَاللّهُ غَفُورٌ رَحِیمٌ»؛<ref>بقره/سوره۲، آیه۲۱۸. </ref>«و کسانی که هجرت کردند و در راه خدا جهاد نمودند، آنها امید به رحمت پروردگار دارند، و خداوند آمرزنده و مهربان است.» | ||
چنان که حضرت موسی | چنان که حضرت موسی علیهالسلام هنگام هجرت به مَدْیَن، سخنش توکل بر خدا بود. | ||
قرآن میگوید: «هنگامی که متوجه جانب مدین شد، گفت: امیدوارم پروردگارم مرا به راه راست هدایت کند.»<ref>قصص/سوره۲۸، آیه۲۲-۲۰. </ref> | قرآن میگوید: «هنگامی که متوجه جانب مدین شد، گفت: امیدوارم پروردگارم مرا به راه راست هدایت کند.»<ref>قصص/سوره۲۸، آیه۲۲-۲۰. </ref> | ||
خط ۲۱۶: | خط ۲۱۷: | ||
یکی دیگر از صفات مهاجران که در موفقیت و نفوذ اجتماعی آنها نقش بسزای دارد، راست گویی و صداقت پیشگی است. | یکی دیگر از صفات مهاجران که در موفقیت و نفوذ اجتماعی آنها نقش بسزای دارد، راست گویی و صداقت پیشگی است. | ||
پیامبران مخصوصا پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله یکی از | پیامبران مخصوصا پیامبر خاتم صلی الله علیه و آله یکی از راههای موفقیتشان راست گویی بود؛ تا آنجا که پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله معروف به «امین» شده بود؛ یعنی، در همه چیز و همه جا مورد اطمینان بود، و گفتار او سراسر صداقت بود. | ||
قرآن درباره این ویژگی میفرماید: «لِلْفُقَراء الْمُهاجِرینَ الَّذینَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ....اُؤلئِکَ هُمُ الصَّادِقُونَ» ؛«این اموال برای مهاجران فقیری است که از سرزمین خود بیرون رانده شدند...آنها راستگویانند.» | قرآن درباره این ویژگی میفرماید: «لِلْفُقَراء الْمُهاجِرینَ الَّذینَ أُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ....اُؤلئِکَ هُمُ الصَّادِقُونَ» ؛«این اموال برای مهاجران فقیری است که از سرزمین خود بیرون رانده شدند...آنها راستگویانند.» | ||
خط ۲۲۴: | خط ۲۲۵: | ||
در یک کلام، یک مبلّغ مهاجر، در گفتار و رفتار خود باید صادق و راستگو باشد، و عالم و مبلّغ راستین کسی است که رفتار او گفتارش را تصدیق کند و راستی آن را آشکار سازد. | در یک کلام، یک مبلّغ مهاجر، در گفتار و رفتار خود باید صادق و راستگو باشد، و عالم و مبلّغ راستین کسی است که رفتار او گفتارش را تصدیق کند و راستی آن را آشکار سازد. | ||
علی | علی علیهالسلام در توضیح سخن خداوند که میفرماید: «اِنَّما یَخْشَی اللّهَ مِنْ عِبادِهِ الْعُلَماءُ»؛ «از میان بندگان خدا فقط علماء و دانشمندان از خدا میترسند.»<ref>فاطر/سوره۳۵، آیه۲۸. </ref> | ||
فرمود: «یَعْنی بِالعُلَماء مَنْ صَدَّقَ فِعْلُهُ قَوْلَهُ وَ مَنْ لَمْ یُصَّدِقْ فِعْلُهُ قَوْلَهُ فَلَیْسَ بِعالِمٍ؛ مقصود از علما کسی است که رفتار او گفتارش را تصدیق کند و کسی که رفتارش سخنش را تصدیق نکند، پس عالم نیست.»<ref>محسن فیض کاشانی، المحجة البیضاء، تهران، مکتبة الصدوق، ج۱، ص۱۳۵.</ref> | فرمود: «یَعْنی بِالعُلَماء مَنْ صَدَّقَ فِعْلُهُ قَوْلَهُ وَ مَنْ لَمْ یُصَّدِقْ فِعْلُهُ قَوْلَهُ فَلَیْسَ بِعالِمٍ؛ مقصود از علما کسی است که رفتار او گفتارش را تصدیق کند و کسی که رفتارش سخنش را تصدیق نکند، پس عالم نیست.»<ref>محسن فیض کاشانی، المحجة البیضاء، تهران، مکتبة الصدوق، ج۱، ص۱۳۵.</ref> | ||
== مهاجران نمونه == | == مهاجران نمونه == | ||
قرآن و روایات گاهی برای اهمیّت هجرت به | قرآن و روایات گاهی برای اهمیّت هجرت به نمونههای عینی و عملی هجرت اشاره میکند. | ||
=== حضرت ابراهیم === | === حضرت ابراهیم === | ||
حضرت ابراهیم | حضرت ابراهیم علیهالسلام بعد از جریان آتش سوزی نمرود و انجام رسالت خویش در سرزمین بابل تصمیم گرفت به سوی شام هجرت کند.<ref>تفسیر نمونه، ج۱۳، ص۴۵۲. </ref> | ||
در قرآن آیات مختلفی به این مطلب اشاره دارد: | در قرآن آیات مختلفی به این مطلب اشاره دارد: | ||
خط ۲۴۳: | خط ۲۴۴: | ||
==== پاداش هجرت حضرت ابراهیم ==== | ==== پاداش هجرت حضرت ابراهیم ==== | ||
خداوند به عنوان پاداش هجرت ابراهیم | خداوند به عنوان پاداش هجرت ابراهیم علیهالسلام، بعد از آن به او نعمتهای بزرگی عطا فرمود: | ||
۱. فرزندان لایق و شایسته که بتوانند چراغ ایمان و نبوت را در دودمان او روشن نگهدارند. | ۱. فرزندان لایق و شایسته که بتوانند چراغ ایمان و نبوت را در دودمان او روشن نگهدارند. | ||
۲. در دودمان حضرت ابراهیم | ۲. در دودمان حضرت ابراهیم علیهالسلام <ref>میزان الحکمه، ج۱۳، ص۶۶۰۲.</ref> و کتاب آسمانی قرار داد. | ||
۳. پاداش دنیوی همچون نام نیک و لسان صدق فی الاخرین به او عنایت فرمود. | ۳. پاداش دنیوی همچون نام نیک و لسان صدق فی الاخرین به او عنایت فرمود. | ||
خط ۲۵۳: | خط ۲۵۴: | ||
۴. در آخرت او را از صالحان قرار داد. | ۴. در آخرت او را از صالحان قرار داد. | ||
قرآن به همین | قرآن به همین پاداشها اشاره دارد، آنجا که میفرماید: «وَقالَ إِنّی مُهاجِرٌ الی رَبّی إِنَّهُ هُوَ الْعَزیزُ الْحَکیم وَوَهَبْنا لَهُ اِسْحاقَ وَیَعْقُوبَ وجَعَلْنا فی ذُرِّیَّتِهِ النُّبُوَّةَ وَالْکِتابَ وَءآتَیْناهُ اَجْرَهُ فِی الدُّنْیا وَاِنَّهُ فِی الاْءخِرَةِ لَمِنَ الصّالِحینَ<ref>عنکبوت/سوره۲۹، آیه۲۷-۲۶. </ref>؛ و (ابراهیم) گفت: من به سوی پروردگارم هجرت میکنم که او عزیز و حکیم است و ما به او اسحاق و یعقوب را بخشیدیم، و در دودمانش نبوّت و کتاب (آسمانی) قرار دادیم و پاداش او را در دنیا دادیم و در آخرت از صالحان است.» | ||
خداوند بر اثر هجرت و تلاش ابراهیم | خداوند بر اثر هجرت و تلاش ابراهیم علیهالسلام تمام احوال ناراحت کننده او را به ضد آن و به بهترین حالت تبدیل نمود؛ بتپرستان بابل میخواستند ابراهیم را با آتش بسوزانند آتش گلستان شد. | ||
آنها میخواستند او همیشه تنها بماند، خداوند آنچنان جمعیّت و کثرتی برای او قرار داد که دنیا از دودماناش پر شد. | آنها میخواستند او همیشه تنها بماند، خداوند آنچنان جمعیّت و کثرتی برای او قرار داد که دنیا از دودماناش پر شد. | ||
خط ۲۶۱: | خط ۲۶۲: | ||
بعضی از نزدیکترین افراد به او ـ از جمله آذر ـ گمراه و بتپرست بودند، خداوند در عوض به او فرزندانی داد که هم خود هدایت یافته بودند و هم هدایتگر دیگران شدند. | بعضی از نزدیکترین افراد به او ـ از جمله آذر ـ گمراه و بتپرست بودند، خداوند در عوض به او فرزندانی داد که هم خود هدایت یافته بودند و هم هدایتگر دیگران شدند. | ||
ابراهیم | ابراهیم علیهالسلام در آغاز مال و جاهی نداشت، امّا خداوند در پایان مال و جاه عظیمی به او عطا کرد. | ||
ابراهیم | ابراهیم علیهالسلام در ابتدا به قدری گمنام بود که حتّی بت پرستان بابل هنگامی که میخواستند از او یاد کنند میگفتند: «سَمِعْنا فَتًی یَذْکُرُهُمْ یُقالُ لَهُ اِبْراهیمُ»؛ «شنیدیم جوانکی گفتگوی بتها را میکرد که به او ابراهیم گفته میشود.» اما خدا آنچنان اسم و آوازه ای به او داد که به عنوان شیخ الانبیا یا شیخ المرسلین معروف شد. | ||
این همه بر اثر هجرت و تلاش او در راه خدا بود. | این همه بر اثر هجرت و تلاش او در راه خدا بود. | ||
=== حضرت موسی === | === حضرت موسی === | ||
حضرت موسی | حضرت موسی علیهالسلام یکی از فرعونیان را کشت. این قتل یک قتل ساده نبود؛ بلکه جرقهای برای یک انقلاب و هجرت بود. | ||
دستگاه فرعونی نمیتوانست به سادگی از کنار آن بگذرد که بردگان بنی اسرائیل، قصد جان اربابان خود کنند! زیرا تکرار آن تهدیدی علیه حکومت وقت بود. | دستگاه فرعونی نمیتوانست به سادگی از کنار آن بگذرد که بردگان بنی اسرائیل، قصد جان اربابان خود کنند! زیرا تکرار آن تهدیدی علیه حکومت وقت بود. | ||
لذا جلسه مشورتی تشکیل دادند و حکم قتل موسی | لذا جلسه مشورتی تشکیل دادند و حکم قتل موسی علیهالسلام را صادر کردند. | ||
در این هنگام یک حادثه غیر منتظره موسی | در این هنگام یک حادثه غیر منتظره موسی علیهالسلام را از مرگ حتمی رهائی بخشید. «مردی از نقطه دور دست شهر (از مرکز فرعونیان) با سرعت آمد و به موسی علیهالسلام گفت: این جمعیّت برای کشتنت به مشورت نشستهاند، فورا از شهر خارج شو که من از خیرخواهان توام<ref>قصص/سوره۲۸، آیه۱۷-۱۴. </ref>موسی از شهر خارج شد، در حالی که ترسان بود و هر لحظه در انتظار حادثهای. عرض کرد پروردگارا! مرا از این قوم ظالم رهائی بخش. هنگامی که متوجّه جانب مدین شد، گفت: امیدوارم پروردگارم مرا به راه راست هدایت کند.<ref>قصص/سوره۲۸، آیه۲۲-۲۰. </ref> | ||
آری موسی | آری موسی علیهالسلام بعد از این که محیط را آلوده و نا امن تشخیص داد، تصمیم گرفت به سوی سرزمین «مدین» که شهری در جنوب شام و شمال حجاز و از قلمرو مصر و حکومت فرعونیان خارج بود هجرت کند. | ||
موسی | موسی علیهالسلام جوانی که در ناز و نعمت بزرگ شده باید دوران هجرت و سختی را پشت سر بگذارد و از تارهائی که قصر فرعون بر گرد شخصیّت او تنیده بود، بیرون آید؛ در کنار مستضعفان قرار گیرد؛ درد آنها را با تمام وجودش احساس کند و آماده یک قیام الهی بر ضد مستکبران گردد. | ||
==== پاداش هجرت حضرت موسی ==== | ==== پاداش هجرت حضرت موسی ==== | ||
۱. رسالت و نبوت. | ۱. رسالت و نبوت. | ||
۲. کلیم اللّه شدن. «خداوند فرمود: ای موسی تو را با | ۲. کلیم اللّه شدن. «خداوند فرمود: ای موسی تو را با رسالتهای خویش و با سخن گفتنم بر مردم برگزیدم.<ref>اعراف/سوره۷، آیه۱۴۴. </ref> | ||
۳. آسان کردن کارها. | ۳. آسان کردن کارها. | ||
۴. | ۴. گرهگشائی از زبان. | ||
۵. فصاحت و بلاغت. | ۵. فصاحت و بلاغت. | ||
خط ۲۹۳: | خط ۲۹۴: | ||
۶. وزارت برادر و.... | ۶. وزارت برادر و.... | ||
این | این پاداشها در آیات ۲۴ تا ۳۶ سوره طه<ref>طه/سوره۲۰، آیه۳۶-۲۴. </ref>بیان شده است. | ||
=== پیامبر اکرم === | === پیامبر اکرم === | ||
خط ۳۲۵: | خط ۳۲۶: | ||
۸. پیروزیهای پی در پی و فتح مکّه. | ۸. پیروزیهای پی در پی و فتح مکّه. | ||
۹. فراهم آمدن زمینه تربیت | ۹. فراهم آمدن زمینه تربیت انسانهایی چون سلمان و اباذر و عمّار و... . | ||
== هجرت مسلمانان == | == هجرت مسلمانان == | ||
خط ۳۴۳: | خط ۳۴۴: | ||
سخنان جعفر بن ابیطالب نزد نجاشی زمامدار حبشه چنان تاثیر گذاشت که شاه حبشه، از گفتار جعفر کاملاً خوشحال شد و گفت: «به خدا سوگند، عیسی را بیش از این مقامی نبود.» | سخنان جعفر بن ابیطالب نزد نجاشی زمامدار حبشه چنان تاثیر گذاشت که شاه حبشه، از گفتار جعفر کاملاً خوشحال شد و گفت: «به خدا سوگند، عیسی را بیش از این مقامی نبود.» | ||
ولی وزیران و اطرافیان منحرف، گفتار شاه را نپسندیدند و او | ولی وزیران و اطرافیان منحرف، گفتار شاه را نپسندیدند و او علیرغم افکار آنها عقاید مسلمانان را تحسین نمود و به آنها آزادی کامل داد. | ||
=== رهآورد هجرت اوّل === | === رهآورد هجرت اوّل === | ||
خط ۳۵۰: | خط ۳۵۱: | ||
به هنگام بازگشت جعفر و همراهان، چهل تن از اهل آن کشور که ایمان آورده بودند به جعفر گفتند: به ما اجازه ده تا خدمت این پیامبر صلی الله علیه وآله برسیم و اسلام خود را بر او عرضه بداریم. | به هنگام بازگشت جعفر و همراهان، چهل تن از اهل آن کشور که ایمان آورده بودند به جعفر گفتند: به ما اجازه ده تا خدمت این پیامبر صلی الله علیه وآله برسیم و اسلام خود را بر او عرضه بداریم. | ||
همراه جعفر به مدینه آمدند هنگامی که فقر مالی | همراه جعفر به مدینه آمدند هنگامی که فقر مالی مسلمانها را مشاهده کردند، به رسول خدا صلی الله علیه وآله عرض کردند: ما اموال فراوانی در دیار خود داریم، اگر اجازه فرمایید به کشور خود بازگردیم و اموال خود را همراه بیاوریم و با مسلمانان تقسیم کنیم، پیامبر صلی الله علیه وآله اجازه فرمودند، رفتند و اموال خود را آوردند و میان خود و مسلمین تقسیم کردند، در این هنگام آیههای ۵۲ تا ۵۴ سوره قصص<ref>قصص/سوره۲۸، آیه۵۴-۵۲. </ref>نازل گردید و خداوند از آنها تمجید کرد.<ref>تفسیر نمونه، ج۲۳، ص۳۹۳. </ref> | ||
=== هجرت گروهی === | === هجرت گروهی === | ||
خط ۳۷۷: | خط ۳۷۸: | ||
=== بهشت جاودان و بخشش گناهان === | === بهشت جاودان و بخشش گناهان === | ||
«فَالَّذینَ هاجَرُوا وَاُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ وَاُوذُوا فی سَبیلی وَقاتَلُوا وَ قُتِلُوا لاَُکَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَیِّئاتِهِمْ وَلاَُدْخِلَنَّهُمْ جَنّاتٍ تَجْری مِنْ تَحْتِهَا الاَْنْهارُ ثَوابا مِنْ عِنْدِ اللّهِ وَاللّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّوابِ»<ref>آلعمران/سوره۳، آیه۱۹۵. </ref>؛ ««آنها که در راه خدا هجرت کردند و از خانههای خویش بیرون رانده شدند، و در راه من آزار دیدند و جنگ کردند و کشته شدند، به یقین گناهانشان را میبخشم و آنها را در باغهای بهشتی که از زیر درختانش نهرها جاری است، وارد میکنم. این پاداشی است از طرف خداوند و بهترین | «فَالَّذینَ هاجَرُوا وَاُخْرِجُوا مِنْ دِیارِهِمْ وَاُوذُوا فی سَبیلی وَقاتَلُوا وَ قُتِلُوا لاَُکَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَیِّئاتِهِمْ وَلاَُدْخِلَنَّهُمْ جَنّاتٍ تَجْری مِنْ تَحْتِهَا الاَْنْهارُ ثَوابا مِنْ عِنْدِ اللّهِ وَاللّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّوابِ»<ref>آلعمران/سوره۳، آیه۱۹۵. </ref>؛ ««آنها که در راه خدا هجرت کردند و از خانههای خویش بیرون رانده شدند، و در راه من آزار دیدند و جنگ کردند و کشته شدند، به یقین گناهانشان را میبخشم و آنها را در باغهای بهشتی که از زیر درختانش نهرها جاری است، وارد میکنم. این پاداشی است از طرف خداوند و بهترین پاداشها نزد پروردگار است.» | ||
=== روزی شایسته === | === روزی شایسته === | ||
خط ۳۸۵: | خط ۳۸۶: | ||
=== بالاترین درجه نزد خداوند و رستگاری ابدی === | === بالاترین درجه نزد خداوند و رستگاری ابدی === | ||
«اَلَّذینَ امَنوُا وَهاجَرُوا وَجاهَدُوا فی سَبیلِ اللّهِ بِاَمْوالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ اَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللّهِ وَاوُلئِکَ هُمُ الْفائِزُونَ یُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَةٍ مِنه وَرِضْوانٍ وَجَنّاتٍ لَهُمْ فیها نَعیمٌ مُقیمٌ خالِدینَ فیها اَبَدا اِنَّ اللّهَ عِنْدَهُ اَجْرٌ عَظیمٌ»<ref>توبه/سوره۹، آیه۲۲-۲۰. </ref>؛ «آنها که ایمان آوردند و هجرت کردند و در راه خدا با اموال و | «اَلَّذینَ امَنوُا وَهاجَرُوا وَجاهَدُوا فی سَبیلِ اللّهِ بِاَمْوالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ اَعْظَمُ دَرَجَةً عِنْدَ اللّهِ وَاوُلئِکَ هُمُ الْفائِزُونَ یُبَشِّرُهُمْ رَبُّهُمْ بِرَحْمَةٍ مِنه وَرِضْوانٍ وَجَنّاتٍ لَهُمْ فیها نَعیمٌ مُقیمٌ خالِدینَ فیها اَبَدا اِنَّ اللّهَ عِنْدَهُ اَجْرٌ عَظیمٌ»<ref>توبه/سوره۹، آیه۲۲-۲۰. </ref>؛ «آنها که ایمان آوردند و هجرت کردند و در راه خدا با اموال و جانهایشان جهاد نمودند، مقامشان نزد خدا برتر است و آنها رستگارند، پروردگارشان آنها را به رحمتی از ناحیه خود، و رضایت (خویش) و باغهایی (از بهشت)بشارت میدهد که در آن نعمتهای جاودانه دارند و همواره تا ابد در این باغها خواهند بود، زیرا پاداش عظیم نزد خداوند است.» | ||
به راستی عظیمترین و برترین | به راستی عظیمترین و برترین پاداشها را خداوند برای مهاجران مؤمن و مجاهد در نظر گرفته است. | ||
== پاداش مرگ در موقع هجرت == | == پاداش مرگ در موقع هجرت == | ||
«...وَ مَن یُهَاجِرْ فِی سَبِیلِ اللّهِ یَجِدْ فِی الأَرْضِ مُرَاغَمًا کَثِیرًا وَ سَعَةً وَ مَن یَخْرُجْ مِن بَیْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَی اللّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ اَجْرُهُ عَلی اللّهِ وَ کَانَ اللّهُ غَفُورًا رَّحِیمًا»<ref>نساء/سوره۴، آیه۱۰۰. </ref>«...و هر کس به عنوان مهاجرت به سوی خدا و پیامبر او، از خانه خود بیرون رود، سپس مرگش فرا رسد پاداش او بر خداست و خداوند، آمرزنده و مهربان است». | «...وَ مَن یُهَاجِرْ فِی سَبِیلِ اللّهِ یَجِدْ فِی الأَرْضِ مُرَاغَمًا کَثِیرًا وَ سَعَةً وَ مَن یَخْرُجْ مِن بَیْتِهِ مُهَاجِرًا إِلَی اللّهِ وَ رَسُولِهِ ثُمَّ یُدْرِکْهُ الْمَوْتُ فَقَدْ وَقَعَ اَجْرُهُ عَلی اللّهِ وَ کَانَ اللّهُ غَفُورًا رَّحِیمًا»<ref>نساء/سوره۴، آیه۱۰۰. </ref>«...و هر کس به عنوان مهاجرت به سوی خدا و پیامبر او، از خانه خود بیرون رود، سپس مرگش فرا رسد پاداش او بر خداست و خداوند، آمرزنده و مهربان است». | ||
مهاجرت به سوی خدا و رسول کنایه از مهاجرت به سرزمین اسلام است سرزمینی که | مهاجرت به سوی خدا و رسول کنایه از مهاجرت به سرزمین اسلام است سرزمینی که انسانها میتوانند با کتاب خدا، سنّت رسول خدا آشنا شده و سپس به آن دو عمل کنند.<ref>المیزان ذیل آیه ۱۰۰ سوره نساء.</ref> | ||
و چنین شخصی اگر در این سفر بمیرد پاداش او با خداوند آمرزنده و مهربان است. | و چنین شخصی اگر در این سفر بمیرد پاداش او با خداوند آمرزنده و مهربان است. | ||
خط ۴۱۲: | خط ۴۱۳: | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
[[رده:مفاهیم و اصطلاحات]] | |||
[[رده:اصطلاحات اسلامی]] | [[رده:مفاهیم و اصطلاحات اسلامی]] |