۸۷٬۷۸۵
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '[[امام علی' به '[[علی بن ابی طالب') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''سبط ابن جوزی''' واعظ و مورخ بزرگ [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] در قرن هفتم هجری و از شاگردان [[ابن عساکر دمشقی]] است. مجالس وعظ و ارشاد او مقبول عام و خاص بوده است. دو کتاب «تذکرة الخواص» و «مرآة الزمان فی تاریخ الاعیان» از مهم‌ترین آثار ابن جوزی به شمار می‌رود. [[فقیه]]، [[محدث]]، [[متکلم]] و تاریخ‌نگار [[حنبلی]] مذهب | '''سبط ابن جوزی''' واعظ و مورخ بزرگ [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] در قرن هفتم هجری و از شاگردان [[ابن عساکر دمشقی]] است. مجالس وعظ و ارشاد او مقبول عام و خاص بوده است. دو کتاب «تذکرة الخواص» و «مرآة الزمان فی تاریخ الاعیان» از مهم‌ترین آثار ابن جوزی به شمار می‌رود. [[فقیه]]، [[محدث]]، [[متکلم]] و تاریخ‌نگار [[حنبلی]] مذهب بغدادی بود. نسب خانوادگی وی به [[ابوبکر]] اولین [[خلیفه]] [[مسلمانان]] می‌رسد. | ||
== زندگی‌نامه ابن جوزی == | == زندگی‌نامه ابن جوزی == | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
== اختلاف در مذهب ابن جوزی == | == اختلاف در مذهب ابن جوزی == | ||
برخی معتقدند که وی [[حنبلی]] نبوده است و بنابر حفظ ظواهر [[مذهب]] خود را حنبلی اظهار می‌کرده است. بلکه وی را قائل به مذهب [[تشیع]] می‌دانسته‌اند. وی صاحب قول معروفی است در‌این‌باره که از وی پرسیده شد که [[علی بن ابی طالب|علی]] افضل است یا [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]] و ایشان پاسخ داده است: من کان بنته فی بیته..یعنی کسی که دخترش در خانه اوست. مثلا خوانساری نقل می‌کند که ابن جوزی کرامت [[رد الشمس]] را به [[علی بن ابی طالب]] نسبت می‌دهد. در حالی‌که هادی عالم‌زاده این قول را با سخن ابن جوزی در کتاب تلبیس ابلیس همخوان نمی‌بیند. به هر حال نمی‌توان ارادت و معرفت وی به امام علی (علیه السلام) را انکار کرد. وی در مورد امام علی (علیه السلام)، منزلت و مقام والای وی را نزد [[پیامبر]] متذکر شده است<ref>ابن جوزی کیست - علوم قرآن و حدیث | برخی معتقدند که وی [[حنبلی]] نبوده است و بنابر حفظ ظواهر [[مذهب]] خود را حنبلی اظهار می‌کرده است. بلکه وی را قائل به مذهب [[تشیع]] می‌دانسته‌اند. وی صاحب قول معروفی است در‌این‌باره که از وی پرسیده شد که [[علی بن ابی طالب|علی]] افضل است یا [[ابوبکر بن ابی قحافه|ابوبکر]] و ایشان پاسخ داده است: من کان بنته فی بیته..یعنی کسی که دخترش در خانه اوست. مثلا خوانساری نقل می‌کند که ابن جوزی کرامت [[رد الشمس]] را به [[علی بن ابی طالب]] نسبت می‌دهد. در حالی‌که هادی عالم‌زاده این قول را با سخن ابن جوزی در کتاب تلبیس ابلیس همخوان نمی‌بیند. به هر حال نمی‌توان ارادت و معرفت وی به امام علی (علیه السلام) را انکار کرد. وی در مورد امام علی (علیه السلام)، منزلت و مقام والای وی را نزد [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر]] متذکر شده است<ref>ابن جوزی کیست - علوم قرآن و حدیث | ||
http://drmostafavi.blogfa.com › tag</ref>. | http://drmostafavi.blogfa.com › tag</ref>. | ||
| خط ۳۲: | خط ۳۲: | ||
خود می‌نویسد که الجامع الصغیر و قدوری را نزد جمال‌الدین محمود حصیری و صحاح جوهری را نزد تاج‌الدین کندی خوانده است<ref> ابن شاکر، (۲)/۵۷۶، ۷۲۰-۷۲۱</ref>. ابن جوزی در ۵۹۰ق، شهاب الدین عمر بن محمد سهروردی را در رباط درب المقبره بغداد در حال وعظ دیده است. او در ذیل وقایع ۵۹۶ق، می‌نویسد که این سال ابتدای جلوس وی بر تربت امام احمد حنبل بود. از آن جلسات نیز به نیکی یاد می‌کند<ref>ابن شاکر، (۲)/۴۶۸</ref>. | خود می‌نویسد که الجامع الصغیر و قدوری را نزد جمال‌الدین محمود حصیری و صحاح جوهری را نزد تاج‌الدین کندی خوانده است<ref> ابن شاکر، (۲)/۵۷۶، ۷۲۰-۷۲۱</ref>. ابن جوزی در ۵۹۰ق، شهاب الدین عمر بن محمد سهروردی را در رباط درب المقبره بغداد در حال وعظ دیده است. او در ذیل وقایع ۵۹۶ق، می‌نویسد که این سال ابتدای جلوس وی بر تربت امام احمد حنبل بود. از آن جلسات نیز به نیکی یاد می‌کند<ref>ابن شاکر، (۲)/۴۶۸</ref>. | ||
شمس‌الدین در ۶۰۰ق از [[بغداد]] به [[شام]] سفر کرد و این اولین سفر او بود؛ ابتدا به دقوتا رفت و با خطیب و واعظ آنجا که حجت نامیده می‌شد، دیدار کرد و از او [[حدیث]] شنید. پس به اربل رفت و شیخ محیی‌الدین ساقانی را ملاقات کرد. آنگاه به | شمس‌الدین در ۶۰۰ق از [[بغداد]] به [[شام]] سفر کرد و این اولین سفر او بود؛ ابتدا به دقوتا رفت و با خطیب و واعظ آنجا که حجت نامیده می‌شد، دیدار کرد و از او [[حدیث]] شنید. پس به اربل رفت و شیخ محیی‌الدین ساقانی را ملاقات کرد. آنگاه به موصل رفت و در آنجا ضمن برپایی جلسه وعظ که قبول تمام یافت، جماعتی از علما و محدثان از جمله خطیب ابوطاهر احمد بن عبدالله طوسی را درک کرد. از آنجا به حران رفت و از فخرالدین محمد ابن تیمیه، ابن طباخ، عبدالقادر رهاوی و جز آنان حدیث شنید. | ||
پس به | پس به حلب رفت و شمائل النبی را از افتخارالدین و اسباب النزول را از عبدالرحمان بن استاد شنید. از آنجا به [[دمشق]] رفت و در قاسیون نزدیک فارسیه فرود آمد. در جامع دمشق جلسه داشت و خود این جلسات را به غرفه‌های بهشت تشبیه کرده است. | ||
پس به زیارت [[بیت المقدس|بیت‌المقدس]] و قبر [[ابراهیم خلیل (ع)|ابراهیم خلیل (علیه السلام)]] رفت که در آنجا هم جلسه داشت. سپس به قاسیون بازگشت و تا ۶۰۳ق در آنجا بود. آنگاه به حلب رفت و در شام تاج‌الدین کندی، قاضی جمال‌الدین بن حرستانی، شمس‌الدین بن شیرازی، شرف‌الدین بن موصلی و بنی عساکر را ملاقات کرد و از موفق‌الدین حنبلی، داوود بن ملاعب، ابن صصری و دیگران استفاده برد و با ابوعمر شیخ فارسیه مصاحبت داشت. | پس به زیارت [[بیت المقدس|بیت‌المقدس]] و قبر [[ابراهیم خلیل (ع)|ابراهیم خلیل (علیه السلام)]] رفت که در آنجا هم جلسه داشت. سپس به قاسیون بازگشت و تا ۶۰۳ق در آنجا بود. آنگاه به حلب رفت و در شام تاج‌الدین کندی، قاضی جمال‌الدین بن حرستانی، شمس‌الدین بن شیرازی، شرف‌الدین بن موصلی و بنی عساکر را ملاقات کرد و از موفق‌الدین حنبلی، داوود بن ملاعب، ابن صصری و دیگران استفاده برد و با ابوعمر شیخ فارسیه مصاحبت داشت. | ||
| خط ۸۶: | خط ۸۶: | ||
== درگذشت ابن جوزی == | == درگذشت ابن جوزی == | ||
ابن جوزی پس از آخرین وعظ خود در ۱۷ [[رمضان|رمضان]] ۵۹۷ بیمار شد و پس از ۵ روز در شب [[جمعه]] میان | ابن جوزی پس از آخرین وعظ خود در ۱۷ [[رمضان|رمضان]] ۵۹۷ بیمار شد و پس از ۵ روز در شب [[جمعه]] میان نماز مغرب و عشا در خانه خود در قطفتا (محله‌ای در شرق بغداد) درگذشت. | ||
گزارش‌هایی که در باب تشییع جنازه او در دست است، شخصیت اجتماعی و نفوذ وی در مردم را نشان می‌دهد: در سوگ او بازارها بسته شد و مردم [[بغداد]] برای تشییع جنازه گرد آمدند. انبوه جمعیت تا بدان‌جا بود که جنازه او تا وقت [[نماز جمعه]] به گوری که در مقبره احمد بن حنبل برای وی آماده شده بود، نرسید و بزرگان مذهب نتوانستند بر او [[نماز میت|نماز]] بگزارند و از کفن او جز اندکی باقی نماند<ref> ابن رجب، عبدالرحمان، ذیل طبقات الحنابلة، ج۲، ص۵۰۷. </ref>. | گزارش‌هایی که در باب تشییع جنازه او در دست است، شخصیت اجتماعی و نفوذ وی در مردم را نشان می‌دهد: در سوگ او بازارها بسته شد و مردم [[بغداد]] برای تشییع جنازه گرد آمدند. انبوه جمعیت تا بدان‌جا بود که جنازه او تا وقت [[نماز جمعه]] به گوری که در مقبره احمد بن حنبل برای وی آماده شده بود، نرسید و بزرگان مذهب نتوانستند بر او [[نماز میت|نماز]] بگزارند و از کفن او جز اندکی باقی نماند<ref> ابن رجب، عبدالرحمان، ذیل طبقات الحنابلة، ج۲، ص۵۰۷. </ref>. | ||
گفته‌اند که [[وصیت|وصیت]] کرد شعری را که بدین مضمون سروده بود، بر قبرش بنویسند: | گفته‌اند که [[وصیت|وصیت]] کرد شعری را که بدین مضمون سروده بود، بر قبرش بنویسند:{{شعر}}{{ب|ای بسیار بخشاینده، ای که از گناهکاران در می‌گذری، گناهکاری به امید بخشایش گناهانش نزد تو آمده است |من مهمانم و سزای مهمان جز احسان نیست }}{{پایان شعر}} | ||
{{شعر}}{{ب|ای بسیار بخشاینده، ای که از گناهکاران در می‌گذری، گناهکاری به امید بخشایش گناهانش نزد تو آمده است |من مهمانم و سزای مهمان جز احسان نیست }}{{پایان شعر}}<ref> ابن جوزی، یوسف، مرآة الزمان، ج۸، ص۵۰۲، حیدرآباد دکن، ۱۳۷۱ق/۱۹۵۲م</ref>». | {| class="" style="margin: 0 auto; " | ||
| class="b" |<span class="beyt">ای بسیار بخشاینده، ای که از گناهکاران در می‌گذری، گناهکاری به امید بخشایش گناهانش نزد تو آمده است </span> | |||
| style="width:2em;" | | |||
| class="b" |<span class="beyt">من مهمانم و سزای مهمان جز احسان نیست </span> | |||
|} | |||
<ref> ابن جوزی، یوسف، مرآة الزمان، ج۸، ص۵۰۲، حیدرآباد دکن، ۱۳۷۱ق/۱۹۵۲م</ref>». | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۹۸: | خط ۱۰۳: | ||
[[رده:شخصیت‌ها]] | [[رده:شخصیت‌ها]] | ||
[[رده:عالمان]] | [[رده:عالمان]] | ||
[[رده:عالمان اهل سنت]] | |||
[[رده:محدثان اهل سنت]] | [[رده:محدثان اهل سنت]] | ||