۸۷٬۱۹۹
ویرایش
جز (جایگزینی متن - 'زمینة' به 'زمینه') |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
(۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۳: | خط ۳: | ||
| تصویر = پرونده:حمزه.jpg | | تصویر = پرونده:حمزه.jpg | ||
| نام = حَمزة بن عَبدالمُطَّلِب | | نام = حَمزة بن عَبدالمُطَّلِب | ||
| نامهای دیگر = {{فهرست جعبه افقی |سیدالشهدا | اسدالله}} | | نامهای دیگر = {{فهرست جعبه افقی |سیدالشهدا | اسدالله }} | ||
| سال تولد = | | سال تولد = | ||
| تاریخ تولد = | | تاریخ تولد = | ||
| محل تولد = مکه | | محل تولد = مکه | ||
| سال درگذشت = | | سال درگذشت = ۳ق. | ||
| تاریخ درگذشت = ۷ [[شوال]] | | تاریخ درگذشت = ۷ [[شوال]] | ||
| محل درگذشت = منطقه احد | | محل درگذشت = منطقه احد | ||
خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| وبگاه = | | وبگاه = | ||
}} | }} | ||
'''حمزه''' فرزند [[عبدالمطلب]] عموی [[پیامبر اسلام]] یک از شجاعترین مردان عرب و از قهرمانان رشید و افسران دلیر [[اسلام]] بود که دوشادوش برادرزاده خود رسول گرامی خداوند، اسلام را یاری کرد و در سختترین شرایط دست از دفاع آیین پیامبر و رسالتی که بر دوش نهاده بود، برنداشت. سران [[قریش]] و بزرگان آن قبیله از ابهّت و شجاعت او در بیم و هراس بودند. | '''حمزه''' فرزند [[عبدالمطلب]] عموی [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر اسلام]] یک از شجاعترین مردان عرب و از قهرمانان رشید و افسران دلیر [[اسلام]] بود که دوشادوش برادرزاده خود رسول گرامی خداوند، اسلام را یاری کرد و در سختترین شرایط دست از دفاع آیین پیامبر و رسالتی که بر دوش نهاده بود، برنداشت. سران [[قریش]] و بزرگان آن قبیله از ابهّت و شجاعت او در بیم و هراس بودند. | ||
او بود که با قدرت هر چه تمامتر پیامبر را در لحظات حسّاس در [[مکه]] از شرّ بت پرستان حفظ کرد و برای گرفتن انتقام از [[ابوجهل]] که به [[پیامبر]] توهین و جسارت کرده بود سر او را شکست اما کسی قدرت مقاومت در برابر او نداشت. | او بود که با قدرت هر چه تمامتر پیامبر را در لحظات حسّاس در [[مکه]] از شرّ بت پرستان حفظ کرد و برای گرفتن انتقام از [[ابوجهل]] که به [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|پیامبر]] توهین و جسارت کرده بود سر او را شکست اما کسی قدرت مقاومت در برابر او نداشت. | ||
حمزه در [[جنگ بدر]] بزرگترین قهرمان قریش یعنی شیبه را از پای درآورد، گروهی را مجروح کرد و عدهای را کشت. | حمزه در [[جنگ بدر]] بزرگترین قهرمان قریش یعنی شیبه را از پای درآورد، گروهی را مجروح کرد و عدهای را کشت. | ||
خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
=== برادر رضاعی پیامبر === | === برادر رضاعی پیامبر === | ||
"ثوبیه" کنیز ابولهب که حمزه را شیر داده بود با شیری که به پسرش "مسروح" میداد چند روزی [[رسول خدا]] را شیر داد<ref>امتاع الاسماع، ص6</ref>. | "ثوبیه" کنیز ابولهب که حمزه را شیر داده بود با شیری که به پسرش "مسروح" میداد چند روزی [[محمد بن عبدالله (خاتم الانبیا)|رسول خدا]] را شیر داد<ref>امتاع الاسماع، ص6</ref>. | ||
از طرف دیگر حمزه در میان قبیله بنی سعد شیرخواره بود. روزی مادر رضاعی حمزه که پیش از آن حمزه را شیر داده بود، رسول خدا را که نزد دایهاش [[حلیمه]] بود، شیر داد. لذا حمزه از دو جهت برادر رضاعی رسول خدا شد: هم از جهت ثویبه و هم از "شیرده سعدیه"<ref> اسدالغابة، ج1، ص15</ref>. | از طرف دیگر حمزه در میان قبیله بنی سعد شیرخواره بود. روزی مادر رضاعی حمزه که پیش از آن حمزه را شیر داده بود، رسول خدا را که نزد دایهاش [[حلیمه]] بود، شیر داد. لذا حمزه از دو جهت برادر رضاعی رسول خدا شد: هم از جهت ثویبه و هم از "شیرده سعدیه"<ref> اسدالغابة، ج1، ص15</ref>. | ||
خط ۴۶: | خط ۴۶: | ||
== حضرت حمزه از سروران بهشت == | == حضرت حمزه از سروران بهشت == | ||
[[شیخ صدوق]] همچنین از [[انس بن مالک]] نقل میکند که: رسول خدا(صلی الله علیه) فرمود: ما فرزندان عبدالمطلب، سروران اهل بهشتیم. رسول الله، حمزه سیدالشهدا، [[جعفر ذوالجناحین]]، [[علی]]، [[فاطمه]]، [[حسن]]، [[حسین]] و [[مهدی | [[شیخ صدوق]] همچنین از [[انس بن مالک]] نقل میکند که: رسول خدا(صلی الله علیه) فرمود: ما فرزندان عبدالمطلب، سروران اهل [[بهشت|بهشتیم]]. رسول الله، حمزه سیدالشهدا، [[جعفر طیار|جعفر ذوالجناحین]]، [[علی بن ابی طالب|علی]]، [[فاطمه بنت محمد (زهرا)|فاطمه]]، [[حسن بن علی (مجتبی)|حسن]]، [[حسین بن علی (سید الشهدا)|حسین]] و [[حجت بن حسن (مهدی)|مهدی(عجل الله فرجه الشریف)]]<ref> «نحن بنو عبدالمطلب سادة أهل الجنة، رسول اللّه و حمزة سیدالشهداء...». امالی صدوق، مجلس هفتاد و دوم</ref>. | ||
== لقب سیدالشهدا == | == لقب سیدالشهدا == | ||
در تاریخ اسلام دو شخصیت بزرگ با لقب سیدالشهداء شناخته میشوند: حمزةبنعبدالمطلب و [[ | در تاریخ اسلام دو شخصیت بزرگ با لقب سیدالشهداء شناخته میشوند: حمزةبنعبدالمطلب و [[حسین بن علی (سید الشهدا)|حسین بنعلی]]. روشن است که این لقب به معنای برتری و فضیلت یک [[شهید]] بر سایر شهیدان است. چنانکه در برخی [[روایات]] درکنار سیدالشهداء، افضلالشهداء نیز درباره حسینبنعلی(علیهالسلام) آمده است<ref>شیخ صدوق، ثواب الاعمال و عقاب الاعمال، ص122</ref>. | ||
نخستین بار این لقب ازسوی رسولخدا (صلی الله علیه) به حمزةبنعبدالمطلب عموی پیامبر که در [[جنگ اُحد]] به شهادت رسید عطا شد و از آن پس از حمزه با لقب سیدالشهداء یاد میشد<ref>الإصابة، ج2، ص106. متقی هندی، کنزلالعمال، ج11، ص675؛ سیوطی، الدر المنثور، ج2، ص97</ref>. | نخستین بار این لقب ازسوی رسولخدا (صلی الله علیه) به حمزةبنعبدالمطلب عموی پیامبر که در [[جنگ اُحد]] به شهادت رسید عطا شد و از آن پس از حمزه با لقب سیدالشهداء یاد میشد<ref>الإصابة، ج2، ص106. متقی هندی، کنزلالعمال، ج11، ص675؛ سیوطی، الدر المنثور، ج2، ص97</ref>. | ||
حمزه به سبب ایمان بالا و سابقه درخشان، در حمایت از اسلام، یاری و دفاع از شخص رسولخدا (صلی الله علیه) همواره مورد توجه و علاقه ایشان بود. ایثار و فداکاریهای حمزه و همچنین شجاعت فوقالعاده او در تاریخ اسلام مشهور است. همچنان که در [[جنگ اُحد]] نیز صحنههایی از این ایمان و [[ایثار]] و شجاعت و دلاوری را به نمایش گذاشت. درکنار این فضایل، چگونگی شهادت او و اوج غربت و مظلومیت او نیز در میان شهیدان اُحد و قبل و بعد از آن کمنظیر بوده است<ref> ابنهشام، السیرة النبویة، ج 3، ص74-76</ref>. | حمزه به سبب ایمان بالا و سابقه درخشان، در حمایت از اسلام، یاری و دفاع از شخص رسولخدا (صلی الله علیه) همواره مورد توجه و علاقه ایشان بود. ایثار و فداکاریهای حمزه و همچنین شجاعت فوقالعاده او در تاریخ اسلام مشهور است. همچنان که در [[غزوه احد|جنگ اُحد]] نیز صحنههایی از این [[ایمان]] و [[ایثار]] و شجاعت و دلاوری را به نمایش گذاشت. درکنار این فضایل، چگونگی شهادت او و اوج غربت و مظلومیت او نیز در میان شهیدان اُحد و قبل و بعد از آن کمنظیر بوده است<ref> ابنهشام، السیرة النبویة، ج 3، ص74-76</ref>. | ||
گویا با توجه به موارد فوق، حمزه، ملقب به سیدالشهداء گردید و بر سایر شهیدان والامقام اسلام برتری یافت. [[امامان شیعه]] نیز بر تکرار لقب سیدالشهداء برای حمزةبنعبدالمطلب تأکید میورزیدند و همواره یکی از افتخارات و ارزشهای والای معنوی خاندان رسولخدا(صلی الله علیه) را، انتسابشان به حمزه سیدالشهداء ذکر میکردند<ref>شیخ صدوق، الامالی، مجلس 30، ص222؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج5، ص424؛ شیخ مفید، الإرشاد، ج1، ص38</ref>. | گویا با توجه به موارد فوق، حمزه، ملقب به سیدالشهداء گردید و بر سایر شهیدان والامقام اسلام برتری یافت. [[امامان شیعه]] نیز بر تکرار لقب سیدالشهداء برای حمزةبنعبدالمطلب تأکید میورزیدند و همواره یکی از افتخارات و ارزشهای والای معنوی خاندان رسولخدا(صلی الله علیه) را، انتسابشان به حمزه سیدالشهداء ذکر میکردند<ref>شیخ صدوق، الامالی، مجلس 30، ص222؛ طبری، تاریخ الامم و الملوک، ج5، ص424؛ شیخ مفید، الإرشاد، ج1، ص38</ref>. | ||
لقب سیدالشهداء برای [[ | لقب سیدالشهداء برای [[حسین بن علی (سید الشهدا)|اباعبدالله الحسین(علیهالسلام)]] نیز دارای چنین زمینه فکری، معنوی و سیاسی است. یعنی هم شخصیت امام حسین(علیهالسلام) در میان شهیدان عالم، بینظیر و بیهمتا است و هم نحوه شهادت و غربت و مظلومیت او، و هم تابندگی و اثربخشی خون او بیمانند است. | ||
از این رو حقیقتا امام حسین(علیهالسلام)، سید وسرور و مولای همه شهیدان عالم است و خون او بر همه خونها فضیلت و برتری دارد. اما سؤال این است که نخستین بار لقب سیدالشهداء کی و از سوی چه کسی به امام حسین(علیهالسلام) داده شد؟ | از این رو حقیقتا امام حسین(علیهالسلام)، سید وسرور و مولای همه شهیدان عالم است و خون او بر همه خونها فضیلت و برتری دارد. اما سؤال این است که نخستین بار لقب سیدالشهداء کی و از سوی چه کسی به امام حسین(علیهالسلام) داده شد؟ | ||
خط ۶۶: | خط ۶۶: | ||
طبق روایت مشهور دیگری که بیشتر منابع آن را نقل کردهاند، رسولخدا(صلی الله علیه) که به نقل از جبرئیل، از شهادت فرزندش خبر میداد، درضمن دعایی، درخواست مقام سیدالشهدایی برای حسین کرد و از خدا خواست که حسین را از سادات و سرور شهیدان قرار دهد. تعبیر سادات الشهداء در این روایت بیانگر همین معنا (سیدالشهداء) است<ref>ابناعثم، کتاب الفتوح، ج4، ص325؛ ابننما، مثیر الاحزان، ص19؛ همو، ذوب النضار، ص21</ref>. | طبق روایت مشهور دیگری که بیشتر منابع آن را نقل کردهاند، رسولخدا(صلی الله علیه) که به نقل از جبرئیل، از شهادت فرزندش خبر میداد، درضمن دعایی، درخواست مقام سیدالشهدایی برای حسین کرد و از خدا خواست که حسین را از سادات و سرور شهیدان قرار دهد. تعبیر سادات الشهداء در این روایت بیانگر همین معنا (سیدالشهداء) است<ref>ابناعثم، کتاب الفتوح، ج4، ص325؛ ابننما، مثیر الاحزان، ص19؛ همو، ذوب النضار، ص21</ref>. | ||
بنابراین لقب سیدالشهداء برای نخستین بار از سوی رسولخدا(صلی الله علیه) به سبط بزرگوارشان عطا شد و پس از آن سایر امامان بر تکرار آن تأکید کردند. در روایتی، امام علیبنالحسین(صلی الله علیه) در بیان فضیلت و قداست سرزمین [[کربلا]] بر سایر زمینها به این نکته اشاره میکند که فضیلت کربلا به این است که پیکر پاک سیدالشهداء(علیهالسلام)را در آغوش گرفته است: قال علیبنالحسین(علیهالسلام): اِتَخَذَاللهُ اَرضَ کَربلا حَرَماً آمِناً مُبارَکا .....الَّتی تَضَمَّنَتْ سیدَالشُّهداء و سیدَ شبابِ أهلِ الجَنَّة<ref>حر عاملی، وسائلالشیعة، ج10، ص403</ref>: «خداوند زمین کربلا را حرم امن و پر برکت قرار داده ...که سیدالشهداء(علیهالسلام) و سرور جوانان اهل بهشت را در خود جای داده است.» افزون براین، بر اساس روایات متعدد، [[ | بنابراین لقب سیدالشهداء برای نخستین بار از سوی رسولخدا(صلی الله علیه) به سبط بزرگوارشان عطا شد و پس از آن سایر امامان بر تکرار آن تأکید کردند. در روایتی، امام علیبنالحسین(صلی الله علیه) در بیان فضیلت و قداست سرزمین [[کربلا]] بر سایر زمینها به این نکته اشاره میکند که فضیلت کربلا به این است که پیکر پاک سیدالشهداء(علیهالسلام)را در آغوش گرفته است: قال علیبنالحسین(علیهالسلام): اِتَخَذَاللهُ اَرضَ کَربلا حَرَماً آمِناً مُبارَکا .....الَّتی تَضَمَّنَتْ سیدَالشُّهداء و سیدَ شبابِ أهلِ الجَنَّة<ref>حر عاملی، وسائلالشیعة، ج10، ص403</ref>: «خداوند زمین کربلا را حرم امن و پر برکت قرار داده ...که سیدالشهداء(علیهالسلام) و سرور جوانان اهل بهشت را در خود جای داده است.» افزون براین، بر اساس روایات متعدد، [[جعفر بن محمد (صادق)|امام صادق(علیهالسلام)]]، امام حسین(علیهالسلام) را سیدالشهداء خوانده است<ref> ابن قولویه قمی، کاملالزیارات، باب 28، ص 184 و باب37، ص 216ـ 220</ref>. | ||
حتی پیش از آن نیز [[میثم تمار]] در سخنانی که با جَبَلة مَکیَّه داشت، این تعبیر را درباره آن حضرت به کار برده است<ref> شیخ صدوق، الامالی، مجلس بیست و هفتم، ص 190</ref>. که نشان میدهد علاوه بر این که افراد نزدیک به [[اهلبیت]] از شهادت امام خبر داشتهاند، با لقب سیدالشهداء برای آن حضرت نیز آشنا بودهاند | حتی پیش از آن نیز [[میثم تمار]] در سخنانی که با جَبَلة مَکیَّه داشت، این تعبیر را درباره آن حضرت به کار برده است<ref> شیخ صدوق، الامالی، مجلس بیست و هفتم، ص 190</ref>. که نشان میدهد علاوه بر این که افراد نزدیک به [[اهل بیت|اهلبیت]] از شهادت امام خبر داشتهاند، با لقب سیدالشهداء برای آن حضرت نیز آشنا بودهاند | ||
پس ازآن در روایات فراوانی که ازامام صادق(علیهالسلام) نقل شده بر این لقب شریف تاکید زیادی شده است ودر حقیقت این لقب برای امام حسین (علیهالسلام) از این دوره رواج فراوان یافته است. | پس ازآن در روایات فراوانی که ازامام صادق(علیهالسلام) نقل شده بر این لقب شریف تاکید زیادی شده است ودر حقیقت این لقب برای امام حسین (علیهالسلام) از این دوره رواج فراوان یافته است. | ||
طبق روایتی امام صادق(علیهالسلام) به امسعید اَحمَسِیَّه که مرکبی کرایه کرده بود تا در [[مدینه]] بر سر قبور شهدا برود، فرمود: چرا به زیارت سیدالشهداء نمیروی؟. پرسید: سرور شهیدان (سیدالشهداء) کیست؟ فرمود: حسینبنعلی است ...<ref> ابن قولویه قمی، کاملالزیارات، ص 217؛ شیخ صدوق، ثواب الاعمال، ص122</ref>. | طبق روایتی امام صادق(علیهالسلام) به امسعید اَحمَسِیَّه که مرکبی کرایه کرده بود تا در [[مدینه]] بر سر قبور شهدا برود، فرمود: چرا به زیارت سیدالشهداء نمیروی؟. پرسید: سرور شهیدان (سیدالشهداء) کیست؟ فرمود: حسینبنعلی است ...<ref> ابن قولویه قمی، کاملالزیارات، ص 217؛ شیخ صدوق، ثواب الاعمال، ص122</ref>. |