عثمان بن عیسی: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۱: خط ۲۱:
كشّى در رجالش<ref>(ص۵۵۶، ش ۱۰۵۰)</ref> پس از نام‌بردن شش نفر آخر از اصحاب اجماع، از بعضى نقل می‌کند كه به‌جای «ابن فضّال» از «عثمان بن عيسى» ياد کرده‌اند.
كشّى در رجالش<ref>(ص۵۵۶، ش ۱۰۵۰)</ref> پس از نام‌بردن شش نفر آخر از اصحاب اجماع، از بعضى نقل می‌کند كه به‌جای «ابن فضّال» از «عثمان بن عيسى» ياد کرده‌اند.
== از سران واقفیه ==  
== از سران واقفیه ==  
وى از ناحيه امام كاظم (ع) در مصر، وكالت داشت و وجوه مختلف مالى را از شيعيان اخذ نموده، به حضرت تحويل می‌داد و چون نهاد وكالت گسترش چشمگيرى يافته بود و از طرفى حضرت (ع) در زندان به سر می‌برد، امكان ارسال وجوه به خدمت حضرت وجود نداشت. به همين دليل، اموال زيادى از حضرت، پس از شهادت، در نزد وى بود. امام رضا (ع) براى او نوشت تا اموال و کنیزکان را نزد ايشان بفرستد، وى ابتدا خوددارى كرد. حضرت خشمگين شد. وى پشيمان شد و توبه كرد و اموال را براى حضرت فرستاد<ref>ر.ك به: رجال الكشى، ص۵۹۷، ش ۱۱۱۷؛ رجال النجاشى، ص۳۰۰، ش ۸۱۷؛ الغيبة، شيخ طوسى، ص۴۳؛ سفينة البحار، چاپ جديد، ج۶، ص۱۴۷.</ref>.   
وى از ناحيه امام كاظم (علیه‌السلام) در مصر، وكالت داشت و وجوه مختلف مالى را از شيعيان اخذ نموده، به حضرت تحويل می‌داد و چون نهاد وكالت گسترش چشمگيرى يافته بود و از طرفى حضرت (علیه‌السلام) در زندان به سر می‌برد، امكان ارسال وجوه به خدمت حضرت وجود نداشت. به همين دليل، اموال زيادى از حضرت، پس از شهادت، در نزد وى بود. امام رضا (علیه‌السلام) براى او نوشت تا اموال و کنیزکان را نزد ايشان بفرستد، وى ابتدا خوددارى كرد. حضرت خشمگين شد. وى پشيمان شد و توبه كرد و اموال را براى حضرت فرستاد<ref>ر.ك به: رجال الكشى، ص۵۹۷، ش ۱۱۱۷؛ رجال النجاشى، ص۳۰۰، ش ۸۱۷؛ الغيبة، شيخ طوسى، ص۴۳؛ سفينة البحار، چاپ جديد، ج۶، ص۱۴۷.</ref>.   
== در نگاه رجالیون و علمای معاصر ==
== در نگاه رجالیون و علمای معاصر ==


خط ۲۹: خط ۲۹:
طبق نقل مؤلف «أحسن التراجم»، نام او در 743 مورد در اسناد روايات واقع شده است<ref>أحسن التراجم، ج۱، ص۳۹۲.</ref>.   
طبق نقل مؤلف «أحسن التراجم»، نام او در 743 مورد در اسناد روايات واقع شده است<ref>أحسن التراجم، ج۱، ص۳۹۲.</ref>.   
مرحوم تبریزی در ارشاد الطالب در توضیح روایتی می‌فرمایند: همه روات در سلسله سند این روایت، امامی عادل هستند و تنها نقصی که در روایت وجود دارد، به لحاظ حضور جناب «عثمان بن عیسی است که از واقفیّه است و اگرچه وثاقت او ثابت است، ولی عدالت نداشته و لذا روایت به سبب حضور ایشان در سند، از صحیحه تبدیل به موثّقه می‌شود، زیرا اعتبار سند یک روایت، تابع اخسّ روات است<ref>ارشاد الطالب الی اسرار المکاسب، جلد 1، صفحه 227؛</ref>
مرحوم تبریزی در ارشاد الطالب در توضیح روایتی می‌فرمایند: همه روات در سلسله سند این روایت، امامی عادل هستند و تنها نقصی که در روایت وجود دارد، به لحاظ حضور جناب «عثمان بن عیسی است که از واقفیّه است و اگرچه وثاقت او ثابت است، ولی عدالت نداشته و لذا روایت به سبب حضور ایشان در سند، از صحیحه تبدیل به موثّقه می‌شود، زیرا اعتبار سند یک روایت، تابع اخسّ روات است<ref>ارشاد الطالب الی اسرار المکاسب، جلد 1، صفحه 227؛</ref>
مرحوم کشّی در ترجمه جناب عثمان بن عیسی می‌فرمایند : «جناب عثمان بن عیسی که از وکلای امام کاظم (ع) بود، برای خودداری از پرداخت وجوهات شرعیّه و کنیز هایی که از ایشان در دست داشت، از واقفیّه شده و امامت امام رضا (ع) را نپذیرفت، ولی در پایان عمر، توبه نموده و تمامی اموالی را که از امام کاظم (ع) در دست داشت، به امام رضا (ع) تسلیم نمود».<ref>إختيار معرفة الرجال المعروف بـ رجال الكشي، الشيخ الطوسي، ج2، ص860.</ref>
مرحوم کشّی در ترجمه جناب عثمان بن عیسی می‌فرمایند : «جناب عثمان بن عیسی که از وکلای امام کاظم (علیه‌السلام) بود، برای خودداری از پرداخت وجوهات شرعیّه و کنیز هایی که از ایشان در دست داشت، از واقفیّه شده و امامت امام رضا (علیه‌السلام) را نپذیرفت، ولی در پایان عمر، توبه نموده و تمامی اموالی را که از امام کاظم (علیه‌السلام) در دست داشت، به امام رضا (علیه‌السلام) تسلیم نمود».<ref>إختيار معرفة الرجال المعروف بـ رجال الكشي، الشيخ الطوسي، ج2، ص860.</ref>
باید توجّه داشت که صرف واقفی بودن این افراد اگرچه دلیل بر عدم عدالت آنهاست، ولی دلیل بر عدم وثاقت آنها نخواهد بود، زیرا اصحاب امامیّه روایاتی که این‌گونه روات در زمان صحّت مذهب و عقیده‌شان نقل نموده‌اند را معتبر می‌دانند؛ به عنوان مثال: مرحوم کشّی راجع به ایشان می‌فرمایند : «و لا يتهمون عثمان بن عيسى‌» یعنی اصحاب امامیّه، ایشان را متّهم به کذب نمی‌کرده‌اند<ref>إختيار معرفة الرجال المعروف بـ رجال الكشي، الشيخ الطوسي، ج2، ص860.</ref>، و در جای دیگر بالاتر رفته و می‌فرمایند : «برخی به جای «حسن بن علی بن فضّال»، جناب «عثمان بن عیسی» را به عنوان اصحاب اجماع ذکر نموده‌اند»<ref>إختيار معرفة الرجال المعروف بـ رجال الكشي، الشيخ الطوسي، ج2، ص831.</ref>، یعنی کسانی که امامیّه اجماع دارند از غیر ثقه روایت نقل نمی‌کنند.
باید توجّه داشت که صرف واقفی بودن این افراد اگرچه دلیل بر عدم عدالت آنهاست، ولی دلیل بر عدم وثاقت آنها نخواهد بود، زیرا اصحاب امامیّه روایاتی که این‌گونه روات در زمان صحّت مذهب و عقیده‌شان نقل نموده‌اند را معتبر می‌دانند؛ به عنوان مثال: مرحوم کشّی راجع به ایشان می‌فرمایند : «و لا يتهمون عثمان بن عيسى‌» یعنی اصحاب امامیّه، ایشان را متّهم به کذب نمی‌کرده‌اند<ref>إختيار معرفة الرجال المعروف بـ رجال الكشي، الشيخ الطوسي، ج2، ص860.</ref>، و در جای دیگر بالاتر رفته و می‌فرمایند : «برخی به جای «حسن بن علی بن فضّال»، جناب «عثمان بن عیسی» را به عنوان اصحاب اجماع ذکر نموده‌اند»<ref>إختيار معرفة الرجال المعروف بـ رجال الكشي، الشيخ الطوسي، ج2، ص831.</ref>، یعنی کسانی که امامیّه اجماع دارند از غیر ثقه روایت نقل نمی‌کنند.


خط ۴۹: خط ۴۹:
== در محضر معصوم ==
== در محضر معصوم ==
عثمان بن عیسی از اصحاب امام کاظم<ref>رجال شيخ طوسی ۳۵۵ ر ۲۸.</ref> و امام رضا علیهماالسلام<ref>رجال شيخ طوسی ۳۸۰ ر ۸.</ref>است<ref>رجال النجاشي 2: 156، الفهرست: 206، نضد الايضاح: 206. رجال الشيخ الطوسي: 355.</ref>
عثمان بن عیسی از اصحاب امام کاظم<ref>رجال شيخ طوسی ۳۵۵ ر ۲۸.</ref> و امام رضا علیهماالسلام<ref>رجال شيخ طوسی ۳۸۰ ر ۸.</ref>است<ref>رجال النجاشي 2: 156، الفهرست: 206، نضد الايضاح: 206. رجال الشيخ الطوسي: 355.</ref>
برقى در رجالش وی را از اصحاب امام صادق و امام كاظم (ع) دانسته است<ref>رجال البرقي: ص 119.</ref>  
برقى در رجالش وی را از اصحاب امام صادق و امام كاظم (علیه‌السلام) دانسته است<ref>رجال البرقي: ص 119.</ref>  


شیخ طوسی گفته ایشان از ابي جعفر ثاني يعني امام جواد عليه السلام هم نقل روایت دارند<ref>تهذيب شيخ طوسی ۹ / ۱۲۶ ح ۵۴۶.</ref>.  
شیخ طوسی گفته ایشان از ابي جعفر ثاني يعني امام جواد عليه السلام هم نقل روایت دارند<ref>تهذيب شيخ طوسی ۹ / ۱۲۶ ح ۵۴۶.</ref>.  
confirmed
۲٬۱۹۰

ویرایش