۸۵٬۸۳۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
مذهب حنبلی یکی از پنج مذهب بزرگ [[اسلام]] و یکی از چهار مذهب [[ | مذهب حنبلی یکی از پنج مذهب بزرگ [[اسلام]] و یکی از چهار مذهب [[اهل سنت و جماعت|اهل سنت]] می‌باشد. پیشوای این مکتب فقهی [[احمد بن حنبل|احمد بن حنبل]] است. فقه حنبلی بیش از مذاهب دیگر، به ظاهر احادیث پیامبر(ص) و اقوال [[صحابه]] گرایش دارد. | ||
== احمد بن حنبل == | == احمد بن حنبل == | ||
اباعبدالله احمد بن محمد بن حنبل ابن هلال شیبانی مروزی از خاندان عرب شیبان بن ذهل یا بنی ذهل بن شیبان پیشوای حنبلیان و چهارمین امام اهل سنت و جماعت است. او در سال 164 ق/ 780 م ولادت یافت. زندگی ابن حنبل با فقر و تنگدستی همراه بود ایشان برای امرار معاش بافندگی می‌کرد. او ابتدا قرآن را آموخت و سپس به فراگیری علم فقه پرداخت و بعد هم به فراگیری فن نوشتن و نگارش مشغول شد. او مدتی به خواندن کتاب‌های اهل رای مشغول بود. احمد حنبل از راه‌های مختلف برای به ثبوت رسانیدن حدیث استفاده می‌کرد. زیرا او حدیث را پایه و اساس دین می‌دانست. او از تاریخ 86 ق/802 م در جستجوی علم حدیث به بصره، کوفه، حجاز، یمن و شام سفر کرد. | اباعبدالله احمد بن محمد بن حنبل ابن هلال شیبانی مروزی از خاندان عرب شیبان بن ذهل یا بنی ذهل بن شیبان پیشوای حنبلیان و چهارمین امام اهل سنت و جماعت است. او در سال 164 ق/ 780 م ولادت یافت. زندگی ابن حنبل با فقر و تنگدستی همراه بود ایشان برای امرار معاش بافندگی می‌کرد. او ابتدا قرآن را آموخت و سپس به فراگیری علم فقه پرداخت و بعد هم به فراگیری فن نوشتن و نگارش مشغول شد. او مدتی به خواندن کتاب‌های اهل رای مشغول بود. احمد حنبل از راه‌های مختلف برای به ثبوت رسانیدن حدیث استفاده می‌کرد. زیرا او حدیث را پایه و اساس دین می‌دانست. او از تاریخ 86 ق/802 م در جستجوی علم حدیث به بصره، کوفه، حجاز، یمن و شام سفر کرد. | ||
| خط ۱۵: | خط ۱۴: | ||
== مصادر فقه حنبلی == | == مصادر فقه حنبلی == | ||
این مذهب قرآن و سنت را مبنای اصلی فقه خود به حساب می‌آورد، بزرگان این فرقه فرقی بین قرآن و سنت قائل نیستند و با کسانی که این دو را از هم جدا دانسته‌اند و به خاطر یکی دیگری را فدا می‌کنند به سختی مخالفت می‌ورزند. مشخصه عمومی این مکتب فقهی مخالفت با هر گونه اجتهاد و رای و نیز استناد مطلق به احادیث می‌باشد. قول صحابه و فقها نیز می‌تواند نزد حنابله از حجیت برخوردار باشد. | این مذهب قرآن و سنت را مبنای اصلی فقه خود به حساب می‌آورد، بزرگان این فرقه فرقی بین قرآن و سنت قائل نیستند و با کسانی که این دو را از هم جدا دانسته‌اند و به خاطر یکی دیگری را فدا می‌کنند به سختی مخالفت می‌ورزند. مشخصه عمومی این مکتب فقهی مخالفت با هر گونه اجتهاد و رای و نیز استناد مطلق به احادیث می‌باشد. قول صحابه و فقها نیز می‌تواند نزد حنابله از حجیت برخوردار باشد. | ||
| خط ۲۷: | خط ۲۵: | ||
== شرایط و لوازم مفتی == | == شرایط و لوازم مفتی == | ||
حنبلیان معتقدند مفتی باید شرایط زیر را داشته باشد: | حنبلیان معتقدند مفتی باید شرایط زیر را داشته باشد: | ||
1- مفتی باید صاحب دانش و صبر و وقار باشد. | 1- مفتی باید صاحب دانش و صبر و وقار باشد. | ||
| خط ۳۹: | خط ۳۶: | ||
== دیدگاه فقه حنبلی درباره ادله اثبات دعوی == | == دیدگاه فقه حنبلی درباره ادله اثبات دعوی == | ||
1- درباره اقرار: حنبلیه معتقد است که اقرار به لفظ و نوشتن و اشاره از شخص گنگ واقع می‌شود. | 1- درباره اقرار: حنبلیه معتقد است که اقرار به لفظ و نوشتن و اشاره از شخص گنگ واقع می‌شود. | ||
2- در مورد سوگند: اگر من چیزی علیه کسی ادعا کنم و برای اثبات حرفم دلیلی نداشته باشم، قاضی طرف مقابل را وادار می‌کند تا قسم بخورد که آن حرف علیه او صادق نیست. | 2- در مورد سوگند: اگر من چیزی علیه کسی ادعا کنم و برای اثبات حرفم دلیلی نداشته باشم، قاضی طرف مقابل را وادار می‌کند تا قسم بخورد که آن حرف علیه او صادق نیست. | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۲: | ||
== عقاید دینی و کلامی == | == عقاید دینی و کلامی == | ||
به علت اینکه امام احمد حنبل و طرفدارانش از طرفداران مسلک حدیثی هستند لذا نمی‌توان آنها را بنیان‌گذار نظریه‌ای کلامی دانست و یا اینکه آنها را از مشاهیر کلامی به شمار آورد، لذا هر آنچه در حوزه عقاید به آنها منسوب است حاصل آموزه‌هایی است که از کتاب و سنت پیدا است. | |||
به طور عمومی حنبلیان معتقد به مسلک ارجاء هستند. مثلا آنها در مساله تکفیر دیدگاهی مانند مرجئه را اظهار می‌کنند. در مباحث خداشناسی در شمار صفاتیه می‌باشند و در این زمینه جهمیه، قدریه، معتزله و طرفداران آنها را مورد سرزنش قرار می‌دادند. آنها کلام خدا یعنی قرآن را غیر مخلوق می‌دانند. در باب ایمان قول و عمل را شرط می‌دانند. مساله رویت، برای آنان حق است زیرا در حدیث صحیح از مساله رویت خداوند سخن به میان آمده است. | |||
حنبلیه امروز کمترین پیرو را در میان مذاهب اربعه دارد، البته علمای این فرقه زمینه را به گونه‌ای فراهم کردند که بستر مناسبی برای رشد افکار سلفی و وهابی شد و فرقه‌هایی مانند وهابیت خود را در ریشه به حنابله منتسب می‌کنند. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
1- فقه تطبیقی، سعید منصوری (آرانی) | 1- فقه تطبیقی، سعید منصوری (آرانی) | ||