confirmed
۲٬۲۰۰
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(←منابع) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
| محل تولد = کوفه | | محل تولد = کوفه | ||
| تاریخ درگذشت = 203 ق | | تاریخ درگذشت = 203 ق | ||
| هم عصر امام = | | هم عصر امام = امام کاظم (علیه‌السلام) |امام رضا(علیه‌السلام) | ||
| اساتید = {{فهرست جعبه افقی |ابان بن عثمان|ابن ابي عمير|ابن محبوب|ابن مسكان|احمد بن سليمان|اسماعيل بن ابي زياد|جميل بن دراج|الحسين بن ابي العلاء|الحسين بن عثمان|حماد بن عثمان|حماد بن عيسي|رفاعة بن موسي|زراره|سدير الصيرفي|السكوني| | | اساتید = {{فهرست جعبه افقی |ابان بن عثمان|ابن ابي عمير|ابن محبوب|ابن مسكان|احمد بن سليمان|اسماعيل بن ابي زياد|جميل بن دراج|الحسين بن ابي العلاء|الحسين بن عثمان|حماد بن عثمان|حماد بن عيسي|رفاعة بن موسي|زراره|سدير الصيرفي|السكوني| | ||
صفوان|عبد الله بن ابي يعفور|عبد الله بن بكير|عبد الله بن سنان|العلاء بن رزين|علي بن ابي حمزة|عمر بن ابان|معاوية بن عمار|موسي بن بكر| | صفوان|عبد الله بن ابي يعفور|عبد الله بن بكير|عبد الله بن سنان|العلاء بن رزين|علي بن ابي حمزة|عمر بن ابان|معاوية بن عمار|موسي بن بكر| | ||
| خط ۱۴: | خط ۱۴: | ||
| شاگردان = {{فهرست جعبه افقی |صفوان بن یحیی|محمّد بن عیسی |محمّد بن خالد برقی|احمد بن محمّد بن خالد برقی| حسن بن سعید اهوازی|علی بن اسماعیل میثمی|محمّد بن ابی عمیر|ابان بن عثمان الاحمر| حماد بن عيسي |ابن ابي نجران|ابن ابي يعفور|العباس بن معروف|علي بن فضال|علي بن مهزيار| | | شاگردان = {{فهرست جعبه افقی |صفوان بن یحیی|محمّد بن عیسی |محمّد بن خالد برقی|احمد بن محمّد بن خالد برقی| حسن بن سعید اهوازی|علی بن اسماعیل میثمی|محمّد بن ابی عمیر|ابان بن عثمان الاحمر| حماد بن عيسي |ابن ابي نجران|ابن ابي يعفور|العباس بن معروف|علي بن فضال|علي بن مهزيار| | ||
}} | }} | ||
| آثار = | | آثار = |کتاب الصلوة|النوادر | ||
}} | }} | ||
'''فضالة بن ایّوب ازدى اهوازى''' | '''فضالة بن ایّوب ازدى اهوازى''' از بزرگان رجال شیعه و محدّثان نامى و معاصر امام کاظم (علیه‌السلام) و امام رضا(علیه‌السلام) بوده و از اصحاب اجماع شمرده می‌شود. | ||
== زندگی‌نامه == | == زندگی‌نامه == | ||
فضالة بن ایّوب ازدى اهوازى از بزرگان اهل حدیث و ثقات آنهاست. صداقت، امانت و پاکى طینت او را دانشمندان علم رجال ستوده و به مرویاتش اعتماد کرده‌اند. گروهى وى را از «اصحاب اجماع» مى‌دانند و به فقاهت او نیز اعتماد دارند. | فضالة بن ایّوب ازدى اهوازى از بزرگان اهل حدیث و ثقات آنهاست. صداقت، امانت و پاکى طینت او را دانشمندان علم رجال ستوده و به مرویاتش اعتماد کرده‌اند. گروهى وى را از «اصحاب اجماع» مى‌دانند و به فقاهت او نیز اعتماد دارند. | ||
فضالة بن ایّوب چون خاستگاهش از قبیله ازد است، به «ازدی» و چون زادگاهش شهر کوفه بود، به «کوفی» و به سبب آنکه در آخر عمر اهواز را برای زندگی برگزید، به «اهوازی» اشتهار دارد. <ref>رجال نجاشی، ص220، چاپ داوری قم، فهرست طوسی، ص136؛ رجال علامه حلی، ص132.</ref> | فضالة بن ایّوب چون خاستگاهش از قبیله ازد است، به «ازدی» و چون زادگاهش شهر کوفه بود، به «کوفی» و به سبب آنکه در آخر عمر اهواز را برای زندگی برگزید، به «اهوازی» اشتهار دارد. <ref>رجال نجاشی، ص220، چاپ داوری قم، فهرست طوسی، ص136؛ رجال علامه حلی، ص132.</ref> | ||
از تاریخ قطعی و دقیق تولّدش آگاهی نداریم، اما به قرائنی می‌توان اظهار نمود که «فضالة بن ایّوب» در اواسط سده دوم پا به عرصه گیتی نهاد. رشد جسمی و فکری وی در کوفه بود و بعد از چند سال برای افزایش دانش و کسب کمال و دستیابی به سرچشمه‌های موّاج علوم اهل بیت به مدینه هجرت کرد تا از محضر حضرت کاظم( | از تاریخ قطعی و دقیق تولّدش آگاهی نداریم، اما به قرائنی می‌توان اظهار نمود که «فضالة بن ایّوب» در اواسط سده دوم پا به عرصه گیتی نهاد. رشد جسمی و فکری وی در کوفه بود و بعد از چند سال برای افزایش دانش و کسب کمال و دستیابی به سرچشمه‌های موّاج علوم اهل بیت به مدینه هجرت کرد تا از محضر حضرت کاظم(علیه‌السلام) و حضرت رضا(علیه‌السلام) بهره برد. این محدّث گران‌قدر چندان در مدینه ماند که از اصحاب آن دو بزرگوار به‌شمار رفت<ref>رجال شیخ طوسی، ص357.</ref>. | ||
ابوالعبّاس نجاشی می‌گوید: | ابوالعبّاس نجاشی می‌گوید: | ||
فضالة بن ایّوب ازدی از نژاد اصیل عرب‌های کوفه بود که مدّت‌ها در شهر اهواز سکونت داشت. او صاحب دو ویژگی و صفت ممتاز و برجسته بود: نخست اینکه در حوزه نشر و فراگیری اخبار امامان معصوم: بسیار پر تلاش و از چهره‌های موفّق و موجّه محدّثان شیعی به‌شمار می‌رود و دوم اینکه همواره در مسیری مستقیم حرکت می‌کرد و علاقه و پیوند خویش را با اهل بیت: تا آخرین لحظه عمر خود حفظ کرد<ref>رجال نجاشی، ص220.</ref>. | فضالة بن ایّوب ازدی از نژاد اصیل عرب‌های کوفه بود که مدّت‌ها در شهر اهواز سکونت داشت. او صاحب دو ویژگی و صفت ممتاز و برجسته بود: نخست اینکه در حوزه نشر و فراگیری اخبار امامان معصوم: بسیار پر تلاش و از چهره‌های موفّق و موجّه محدّثان شیعی به‌شمار می‌رود و دوم اینکه همواره در مسیری مستقیم حرکت می‌کرد و علاقه و پیوند خویش را با اهل بیت: تا آخرین لحظه عمر خود حفظ کرد<ref>رجال نجاشی، ص220.</ref>. | ||
| خط ۳۶: | خط ۳۶: | ||
آیت الله جعفر سبحانی در معرّفی این محدّث می‌نویسد: او یکی از محدّثان بزرگ و فقیهان صاحب نام تاریخ علم حدیث است؛ به گونه‌ای که در حدود 1307 حدیث از وی به یادگار مانده است<ref>رجال کشی، ج2، ص831، تنقیح المقال، ج2، ص6؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج2، ص446.</ref>. | آیت الله جعفر سبحانی در معرّفی این محدّث می‌نویسد: او یکی از محدّثان بزرگ و فقیهان صاحب نام تاریخ علم حدیث است؛ به گونه‌ای که در حدود 1307 حدیث از وی به یادگار مانده است<ref>رجال کشی، ج2، ص831، تنقیح المقال، ج2، ص6؛ موسوعة طبقات الفقهاء، ج2، ص446.</ref>. | ||
== در محضر معصوم == | == در محضر معصوم == | ||
فضالة بن ایوب در «رجال برقى»، از اصحاب امام کاظم( | فضالة بن ایوب در «رجال برقى»، از اصحاب امام کاظم(علیه‌السلام) شمرده شده است<ref>رجال البرقى، ص49.</ref>. | ||
شیخ طوسی در کتاب رجالی خود، او را در شمار اصحاب آن دو بزرگوار محسوب کرده و همچنین نجّاشی، علّامه حلّی و دیگران نگاشته‌اند که او از حضرت موسی بن جعفر( | شیخ طوسی در کتاب رجالی خود، او را در شمار اصحاب آن دو بزرگوار محسوب کرده و همچنین نجّاشی، علّامه حلّی و دیگران نگاشته‌اند که او از حضرت موسی بن جعفر(علیه‌السلام) روایت نقل می‌کرده است <ref>رجال طوسی، ص357 و 385؛ رجال نجاشی؛ ص220؛ رجال علّامه حلّی، ص131؛ جامع الرواة، ج2، ص2.</ref> | ||
== مشایخ و راویان == | == مشایخ و راویان == | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
* موسي بن بكر؛ | * موسي بن بكر؛ | ||
* نعيم بن الوليد؛ | * نعيم بن الوليد؛ | ||
* يحيي الحلبي.<ref>نرم‌افزار جهاز راویان، مؤسسة ولي العصر | * يحيي الحلبي.<ref>نرم‌افزار جهاز راویان، مؤسسة ولي العصر (علیه‌السلام) للدراسات الإسلامية قم،https://hoveyat.valiasr-aj.com/</ref> | ||
=== راویان === | === راویان === | ||
| خط ۱۱۳: | خط ۱۱۳: | ||
* محمد بن جمهور؛ | * محمد بن جمهور؛ | ||
* محمد بن علي بن محبوب؛ | * محمد بن علي بن محبوب؛ | ||
* موسي بن بكر.<ref>نرم‌افزار جهاز راویان، مؤسسة ولي العصر | * موسي بن بكر.<ref>نرم‌افزار جهاز راویان، مؤسسة ولي العصر (علیه‌السلام) للدراسات الإسلامية قم،https://hoveyat.valiasr-aj.com/ | ||
</ref> | </ref> | ||
== روایات و اثار == | == روایات و اثار == | ||
نام شریفش در 417 مورد از اسناد روایات، وارد شده است<ref>أحسن التراجم، ج2، ص15.</ref> | نام شریفش در 417 مورد از اسناد روایات، وارد شده است<ref>أحسن التراجم، ج2، ص15.</ref> و از تعبیر فضالة بن ايوب در اسناد ۴۱۷ روایت آمده و ۹۰۰ روايت هم از فضالة داریم که مجموعا۱۳۱۷ روايت می‌شود. | ||
روایات فضاله بیشتر در سه محورِ کلّی است: | روایات فضاله بیشتر در سه محورِ کلّی است: | ||
1. تبیین حقّانیت و اثبات ولایت و امامت امامان معصوم شیعه، و بیان فضیلت‌ها و منقبت‌ها و مقامات بلند آن بزرگواران؛ | 1. تبیین حقّانیت و اثبات ولایت و امامت امامان معصوم شیعه، و بیان فضیلت‌ها و منقبت‌ها و مقامات بلند آن بزرگواران؛ | ||
| خط ۱۳۱: | خط ۱۳۱: | ||
== منابع == | == منابع == | ||
* علامه حلى، حسن بن يوسف، رجال العلامة الحلي، 1جلد، الشريف الرضي - ايران - قم، چاپ: 2، 1402 ه.ق. | * علامه حلى، حسن بن يوسف، رجال العلامة الحلي، 1جلد، الشريف الرضي - ايران - قم، چاپ: 2، 1402 ه.ق. | ||
* كشى، محمد بن عمر، اختيار معرفة الرجال، 2جلد، موسسة آل البيت | * كشى، محمد بن عمر، اختيار معرفة الرجال، 2جلد، موسسة آل البيت (علیه‌السلام) لإحياء التراث - ايران - قم، چاپ: 1، 1404 ه.ق. | ||
* نجاشى، احمد بن على، رجال النجاشي، 1جلد، جماعة المدرسين في الحوزة العلمية، مؤسسة النشر الإسلامي، قم، 1365ش. | * نجاشى، احمد بن على، رجال النجاشي، 1جلد، جماعة المدرسين في الحوزة العلمية، مؤسسة النشر الإسلامي، قم، 1365ش. | ||
* طوسى، محمد بن حسن، رجال الطوسي(جامعه مدرسين)، 1جلد، جماعة المدرسين في الحوزة العلمية بقم، مؤسسة النشر الإسلامي، قم، چاپ: 3، 1373 ه.ش. | * طوسى، محمد بن حسن، رجال الطوسي(جامعه مدرسين)، 1جلد، جماعة المدرسين في الحوزة العلمية بقم، مؤسسة النشر الإسلامي، قم، چاپ: 3، 1373 ه.ش. | ||
| خط ۱۵۹: | خط ۱۵۹: | ||
* ابن ابی‌طی، یحیی بن حمید، الحاوي في رجال الشيعة الإمامية، جعفریان، رسول، 1379 ش. | * ابن ابی‌طی، یحیی بن حمید، الحاوي في رجال الشيعة الإمامية، جعفریان، رسول، 1379 ش. | ||
* کلباسی، ابوالهدی، سماء المقال في علم الرجال، حسينی قزوينی، محمد، مؤسسة ولي العصر (علیه‌السلام) للدراسات الإسلامية، قم،1419 ق. | * کلباسی، ابوالهدی، سماء المقال في علم الرجال، حسينی قزوينی، محمد، مؤسسة ولي العصر (علیه‌السلام) للدراسات الإسلامية، قم،1419 ق. | ||
* عباسی زنجانی، موسی الجامع في الرجال، حسینی قزوینی، سید محمد، مؤسسة ولي العصر | * عباسی زنجانی، موسی الجامع في الرجال، حسینی قزوینی، سید محمد، مؤسسة ولي العصر (علیه‌السلام) للدراسات الإسلامية قم،1436ق. | ||
* ابن قولویه قمی ، جعفر بن محمد، كامل الزيارات، انتشارات مؤسسه دارالحجة للثقافة قم،۱۳۷۵ ش | * ابن قولویه قمی ، جعفر بن محمد، كامل الزيارات، انتشارات مؤسسه دارالحجة للثقافة قم،۱۳۷۵ ش | ||
* ابن داود، رجال ابن داوود، انتشارات حیدریه، نجف، ۱۳۹۲ق | * ابن داود، رجال ابن داوود، انتشارات حیدریه، نجف، ۱۳۹۲ق | ||
* شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق. | * شوشتری، محمدتقی، قاموس الرجال، قم، جامعه مدرسین، چاپ دوم، ۱۴۱۰ق. | ||
* عسقلانی، ابن حجر، | * عسقلانی، ابن حجر، لسان المیزان، انتشارات مؤسسة الأعلمي للمطبوعات، لبنان،۱۳۹۰ ق. | ||
* تجلیل تبریزی ابوطالب معجم الثقات و ترتیب الطبقات انتشارات مؤسسة النشر الاسلامی قم، ایران۱۳۸۲ ش | * تجلیل تبریزی ابوطالب معجم الثقات و ترتیب الطبقات انتشارات مؤسسة النشر الاسلامی قم، ایران۱۳۸۲ ش | ||
* نوری‌همدانی حسین، معجم الرواه الثقات و ترتیب الطبقات فیضیه1391 | * نوری‌همدانی حسین، معجم الرواه الثقات و ترتیب الطبقات فیضیه1391 | ||
| خط ۱۸۰: | خط ۱۸۰: | ||
* مکتبة آیت‌الله المرعشي النجفي(ره)، قم ، 1410 ق. | * مکتبة آیت‌الله المرعشي النجفي(ره)، قم ، 1410 ق. | ||
* اصحاب اجماع، ناصر باقری بیدهندی، علوم حدیث 1376 شماره 6. | * اصحاب اجماع، ناصر باقری بیدهندی، علوم حدیث 1376 شماره 6. | ||
* نرم‌افزار جهاز راویان، مؤسسة ولي العصر | * نرم‌افزار جهاز راویان، مؤسسة ولي العصر (علیه‌السلام) للدراسات الإسلامية قم،https://hoveyat.valiasr-aj.com/ | ||
* حسن بن محبوب کوفى، | * حسن بن محبوب کوفى، محمدباقر بهبودى،فقه 1376 شماره 11 و 12. | ||
* خامنهاى، على، رهبر جمهورى اسلامى ايران، چهار كتاب اصلى علم رجال،دفتر نشر فرهنگ اسلامى، تهران، چاپ: 3، 1377 ه.ش. | * خامنهاى، على، رهبر جمهورى اسلامى ايران، چهار كتاب اصلى علم رجال،دفتر نشر فرهنگ اسلامى، تهران، چاپ: 3، 1377 ه.ش. | ||
* مهريزى، مهدى، ميراث حديث شيعه، 21جلد، موسسه علمى فرهنگى دار الحديث، سازمان چاپ و نشر، قم، چاپ: 1، 1380 ه.ش. | * مهريزى، مهدى، ميراث حديث شيعه، 21جلد، موسسه علمى فرهنگى دار الحديث، سازمان چاپ و نشر، قم، چاپ: 1، 1380 ه.ش. | ||
* ربانى، محمد حسن، سبک‌شناسی دانش رجال الحديث، 1جلد، مركز فقهى ائمه اطهار (عليهم السلام) ، قم، | * ربانى، محمد حسن، سبک‌شناسی دانش رجال الحديث، 1جلد، مركز فقهى ائمه اطهار (عليهم السلام) ، قم، 1385 ش. | ||
* جستجویی در ترجمه حسن بن محبوب فصلنامه علوم حدیث> شماره 6، محمد زارعی کریانی | * جستجویی در ترجمه حسن بن محبوب فصلنامه علوم حدیث> شماره 6، محمد زارعی کریانی | ||
* طوسى، محمد بن الحسن، تهذيب الأحكام (تحقيق خرسان) - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق. | * طوسى، محمد بن الحسن، تهذيب الأحكام (تحقيق خرسان) - تهران، چاپ: چهارم، 1407 ق. | ||