۶٬۶۱۹
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
(۴ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
}} | }} | ||
''' | '''محمود بن عمر بن محمد خوارزمی زمخشری''' معروف به '''زمخشری''' ملقب به '''جارالله''' مفسر، [[محدّث|محدث]] و ادیب برجسته قرن پنجم و ششم هجری قمری است. | ||
== زندگینامه == | == زندگینامه == | ||
زمخشری در ۲۷ رجب ۴۶۷ ق، در [[خوارزم]] به دنیا آمد و چند بار در طول حیاتش به سفر مکه رفت. وی در بسیاری از شهرهای آن زمان از جمله خوارزم، بخارا، مرو، [[عراق]] و [[مکه]] از ادیبان و محدثان استفادههای علمیکرد. | زمخشری در ۲۷ رجب ۴۶۷ ق، در [[خوارزم]] به دنیا آمد و چند بار در طول حیاتش به سفر مکه رفت. وی در بسیاری از شهرهای آن زمان از جمله خوارزم، بخارا، مرو، [[عراق]] و [[مکه]] از ادیبان و محدثان استفادههای علمیکرد. | ||
زمخشری در یکی از مسافرتهای علمی زمستانی خود در خوارزم یک پای خود را از دست داد و پس از این واقعه از پای چوبی کمک میگرفت با این حال باز هم مسافرتهای طولانی میکرد؛ درحالی که یک پای خود را از دست داده بود به مکه رفت و مدتی را در جوار حرم الهی ساکن گردید؛ به همین سبب به | زمخشری در یکی از مسافرتهای علمی زمستانی خود در خوارزم یک پای خود را از دست داد و پس از این واقعه از پای چوبی کمک میگرفت با این حال باز هم مسافرتهای طولانی میکرد؛ درحالی که یک پای خود را از دست داده بود به مکه رفت و مدتی را در جوار حرم الهی ساکن گردید؛ به همین سبب به '''جارالله''' موسوم شد. | ||
علی اکبر دهخدا مینویسد: وی در ابتدا به پیروی از استاد خویش ابونصر اصفهانی، به مذهب حنفی و طریقه [[معتزله]] گرایید؛ ولی در اواخر عمر [[شیعه]] گردید. | علی اکبر دهخدا مینویسد: وی در ابتدا به پیروی از استاد خویش ابونصر اصفهانی، به مذهب حنفی و طریقه [[معتزله]] گرایید؛ ولی در اواخر عمر [[شیعه]] گردید. | ||
خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
تفسیر کشّاف در ردهبندی تفاسیر در ردیف تفاسیری است که به تفسیر به رأی مشهور هستند. | تفسیر کشّاف در ردهبندی تفاسیر در ردیف تفاسیری است که به تفسیر به رأی مشهور هستند. | ||
[[شهید مطهری]] در کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران درباره این کتاب نوشته است، گستردگی اطلاعات زمخشری، دقت و موشکافی او در مسائل کلامی باعث شده که این کتاب در میان آثار تفسیری از جایگاه بلندی برخوردار باشد. | [[شهید مطهری]] در کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران درباره این کتاب نوشته است، گستردگی اطلاعات زمخشری، دقت و موشکافی او در مسائل کلامی باعث شده که این کتاب در میان آثار تفسیری از جایگاه بلندی برخوردار باشد. به نوشته مطهری تفسیر کشّاف در دنیای [[اسلام]] به سبب موضعگیریهای اعتقادی، کلامی و بررسی جنبههای بلاغی [[قرآن کریم]] در فرهنگ قرآنی و نگارشهای تفسیری، رنسانسی ایجاد کرد و عده زیادی در آن حیطه به پژوهش پرداختند. | ||
گفته میشود: محمود بن عمر بن محمد زمخشری این [[تفسیر]] را در مدت دو سال و سه ماه در کنار خانه خدا نوشته است.برخی از مورخان گفتهاند: زمخشری بیش از 150 اثر تألیف کرده که 120 اثر از آنها به جا مانده است. | |||
بعد از نگارش الکشّاف فی تفسیر قرآن این اثر تأثیر غیر قابل انکاری در علم تفسیر بر جای گذاشت. علاوه بر این محمد قزوینی مصحح دیوان حافظ از تأثیر حافظ شیرازی از کتاب الکشّاف فی تفسیر قرآن سخن گفته است.<ref>[https://hajj.ir/fa/29305 «تفسیر کشّاف»] زمخشری بعد از 9 قرن به فارسی ترجمه شد</ref> به نوشته محمد قزوینی، کمتر کسی توانسته مانند حافظ، لطایف حکمی را با نکات قرآنی در هم آمیزد و تلمیحات و اشارات قرآنی را به کار برد. | |||
بعد از نگارش الکشّاف فی تفسیر قرآن این اثر تأثیر غیر قابل انکاری در علم تفسیر بر جای گذاشت. علاوه بر این محمد قزوینی مصحح دیوان حافظ از تأثیر حافظ شیرازی از کتاب الکشّاف فی تفسیر قرآن سخن گفته است.<ref>[https://hajj.ir/fa/29305 «تفسیر کشّاف»] زمخشری بعد از 9 قرن به فارسی ترجمه شد</ref> | |||
به نوشته محمد قزوینی، کمتر کسی توانسته مانند حافظ، لطایف حکمی را با نکات قرآنی در هم آمیزد و تلمیحات و اشارات قرآنی را به کار برد. | |||
[[حافظ شیرازی]] در بیتی گفته است «بخواه دفتر اشعار و راه صحرا گیر ـ چه جای مدرسه و بحث کشف کشاف است». محمد قزوینی در تعلیقات خود بر دیوان حافظ نوشته است نام اصلی این کتاب الکشف عن مشکلات الکشّاف است که شرحی است بر تفسیر کشاف زمخشری. | [[حافظ شیرازی]] در بیتی گفته است «بخواه دفتر اشعار و راه صحرا گیر ـ چه جای مدرسه و بحث کشف کشاف است». محمد قزوینی در تعلیقات خود بر دیوان حافظ نوشته است نام اصلی این کتاب الکشف عن مشکلات الکشّاف است که شرحی است بر تفسیر کشاف زمخشری. | ||
خط ۷۴: | خط ۶۸: | ||
== مدفن == | == مدفن == | ||
وی در منطقه جرجانیه که در آن زمان از توابع [[خوارزم]] به حساب میآمد و روز عرفهٔ سال ۵۳۸ | وی در منطقه جرجانیه که در آن زمان از توابع [[خوارزم]] به حساب میآمد و روز عرفهٔ سال ۵۳۸ ق (۱۲ ژوئن ۱۱۴۴م) فوت کرد و در همان جا مدفون گردید. جرجانیه(گرگانج) نام شهری باستانی در کنار خرابههای یک قلعه قدیمی در 10 کیلومتری بخش تخته اوراوغلی، سی کیلومتری شهر داش آغوز<ref>[http://pajoohe.ir/%DA%A9%D8%B4%D9%91%D8%A7%D9%81%D8%8C-%D8%AA%D9%81%D8%B3%DB%8C%D8%B1-%D8%AE%D8%B1%D8%AF%DA%AF%D8%B1%D8%A7__a-40843.aspx کشّاف، تفسیر خردگرا]</ref> در شمال شرقی کشور کنونی ترکمنستان و در جنوب مرز ازبکستان است که به زبان محلی به آن «قبر بابای لنگ» میگویند.<ref> لغت نامه دهخدا، علی اکبر دهخدا / مقدمه تفسیر کشاف</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == |