اغلبیان: تفاوت میان نسخه‌ها

اغلبیان (نمایش مبدأ)

نسخهٔ ‏۱۹ آوریل ۲۰۲۱، ساعت ۱۲:۴۶

۲۹ بایت اضافه‌شده ، ‏۱۹ آوریل ۲۰۲۱

بدون خلاصۀ ویرایش

Ahmadi

Writers

۸۷۱

ویرایش

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 <div class="wikiInfo">
-[[پرونده:قلمرو اغلبیان.png|جایگزین=|بندانگشتی|قلمرو اغلبیان(اغالبه، بنواغلب)]]
+[[پرونده: قلمرو اغلبیان.png|جایگزین=|بندانگشتی|قلمرو اغلبیان (اغالبه، بنواغلب)]]
 {| class="wikitable aboutAuthorTable" style="text-align:Right" |+ |
-! نام!! سلسله اغلبیان(اغالبه، بنواغلب)
+! نام!! سلسله اغلبیان (اغالبه، بنواغلب)
 |-
 |اولین امیر
@@ خط ۱۸: / خط ۱۸: @@
 |-
 |دوره تاریخی
-|800- 909م./ ۱۸۴ -۲۹۶ق.(قرون وسطی)
+|800- 909 م./ ۱۸۴ -۲۹۶ ق.(قرون وسطی)
 |-
 |پایتخت
@@ خط ۳۱: / خط ۳۱: @@
 |}
 </div>
-اغلبیان که با عناوین بنو اغلب و اغالبه نیز شناخته می شوند (۲۹۶ - ۱۸۴ قمری / ۹۰۹ - ۸۰۰ میلادی) دودمانی از امرای عرب [[مسلمان]] ایرانی تبار از [[خراسان]] بودند که در سرزمین‌های افریقیه و صقلیه(سیسیل) فرمانروایی می‌کردند و بیش از یک قرن حکومت  کردند.
+اغلبیان که با عناوین بنو اغلب و اغالبه نیز شناخته می‌شوند (۲۹۶ - ۱۸۴ قمری / ۹۰۹ - ۸۰۰ میلادی) دودمانی از امرای عرب [[مسلمان]] ایرانی تبار از [[خراسان]] بودند که در سرزمین‌های افریقیه و صقلیه (سیسیل) فرمانروایی می‌کردند و بیش از یک قرن حکومت کردند.
-[[علویان]] پس از استقرار حکومت [[ادریسیان]]، در [[مغرب دور]]، به تجهیز لشکری از قبایل [[بربر]] پرداخته، با این لشکر به [[مغرب میانی]] حمله برد و آن را به حکومت خود ضمیمه کرد. با پیشرفت ادریس، [[هارون الرشید]] از ترس طمع ادریس بر افریقیه و تسلط بر آن، تصمیم گرفت حکومتی مستقل در [[مغربِ نزدیک]] تشکیل داده، به کسی واگذارد که بتواند خطر [[ادریسیان]] را دفع کند. ‌هارون برای این مسئولیت، [[ابراهیم بن اغلب]] را برگزید و او را در سال ۱۸۴ق حاکم افریقیه گردانید. ‌
+[[علویان]] پس از استقرار حکومت [[ادریسیان]]، در [[مغرب دور]]، به تجهیز لشکری از قبایل [[بربر]] پرداخته، با این لشکر به [[مغرب میانی]] حمله برد و آن را به حکومت خود ضمیمه کرد. با پیشرفت ادریس، [[هارون الرشید]] از ترس طمع ادریس بر افریقیه و تسلط بر آن، تصمیم گرفت حکومتی مستقل در [[مغربِ نزدیک]] تشکیل داده، به کسی واگذارد که بتواند خطر [[ادریسیان]] را دفع کند. هارون برای این مسئولیت، [[ابراهیم بن اغلب]] را برگزید و او را در سال ۱۸۴ ق حاکم افریقیه گردانید.
-استقلال دولت اغلبی، آخرین تلاش خلافت عباسی جهت حفظ مغرب از سقوط کامل در برابر هجوم شیعه و خوارج و تا حدودی  امویان اندلس  بود.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/04/26/1778700/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86 فرهنگ و تمدن اسلامی در افریقیه در دوران اغلبیان]</ref>
+استقلال دولت اغلبی، آخرین تلاش خلافت عباسی جهت حفظ مغرب از سقوط کامل در برابر هجوم شیعه و خوارج و تا حدودی امویان اندلس بود.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1397/04/26/1778700/%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%88-%D8%AA%D9%85%D8%AF%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%82%DB%8C%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D8%BA%D9%84%D8%A8%DB%8C%D8%A7%D9%86 فرهنگ و تمدن اسلامی در افریقیه در دوران اغلبیان]</ref>
 ==تاریخ==
@@ خط ۴۱: / خط ۴۱: @@
 هارون و ابراهیم به توافق رسیدند که حکومت ابراهیم در مقابل پرداخت سالیانه معین به [[خلیفه]]، ارث خانوادگی او باشد. قیروان مرکز ولایت و حکومت ابراهیم بود. او با ساختن شهری به نام «عباسیه» آن را برای پایتخت دولت خود، معروف به دولت اغلبی‌ها برگزید.<ref>
-ترمانینی، عبدالسلام، رویدادهای تاریخ اسلام، ج۱، ص۴۴۰، شرح حال ابراهیم بن اغلب اول.</ref>
+ترمانینی، عبدالسلام، رویدادهای تاریخ اسلام، ج ۱، ص ۴۴۰، شرح حال ابراهیم بن اغلب اول.</ref>
 در روزگار زیادة الله اول، نوه ابراهیم بن اغلب، استیلا بر جزیره سیسیل به فرماندهی فقیه بزرگ، "اسد بن فرات" به‌طور کامل صورت گرفت و به حکومت اغلبی‌ها ضمیمه شد. حکومت [[ادریسیان]] و اغلبیان تا هنگام استقرار دولت [[فاطمیان]] دوام یافت.
-در سال ۱۸۴ق/۸۰۰م [[هارون‌الرشید]] فرمانروایی ایالت افریقیه([[تونس]] جدید) را در برابر خراج سالانه ۴۰٬۰۰۰ دینار به ابراهیم واگذار کرد.
+در سال ۱۸۴ ق/۸۰۰ م [[هارون‌الرشید]] فرمانروایی ایالت افریقیه ([[تونس]] جدید) را در برابر خراج سالانه ۴۰٬۰۰۰ دینار به ابراهیم واگذار کرد.
 این واگذاری به دلیل دوری فاصله [[شمال آفریقا]] از [[بغداد]] با خودمختاری بسیاری همراه بود.
-در زمان زیادةالله اول اغلبیان، صقلیه(سیسیل) که در تصرف [[بیزانس]] بود را بدست آوردند (۲۱۷ق/۸۲۷م).
+در زمان زیادةالله اول اغلبیان، صقلیه (سیسیل) که در تصرف [[بیزانس]] بود را بدست آوردند (۲۱۷ ق/۸۲۷ م).
 اغالبه ناوگان بزرگی ترتیب دادند که مایه پیروزی آنها در مدیترانه مرکزی گردید.
-در سال ۲۵۵ق / ۸۶۸م [[مالت]] را هم بدست آوردند.
+در سال ۲۵۵ ق / ۸۶۸ م [[مالت]] را هم بدست آوردند.
 ==فرمانروایان==
@@ خط ۷۸: / خط ۷۸: @@
 ==فرهنگ و تمدن==
-نمایی تحلیلی از فرهنگ و [[تمدن اسلامی]] که در کتاب های تاریخ تحلیلی [[مغرب]] و مطالعه تحلیلی فرهنگ و [[تمدن اسلامی]] در عهد اغالبه و شهرهای افریقیه آمده است، نشان می دهد که پدیده توسعه تمدن و فرهنگ اسلامی در عهد اغالبه چهره بخش اصلی افریقیه و [[مغرب ادنی]] را در دوره اغلبه تغییر داده است.
+نمایی تحلیلی از فرهنگ و [[تمدن اسلامی]] که در کتاب‌های تاریخ تحلیلی [[مغرب]] و مطالعه تحلیلی فرهنگ و [[تمدن اسلامی]] در عهد اغالبه و شهرهای افریقیه آمده است، نشان می‌دهد که پدیده توسعه تمدن و فرهنگ اسلامی در عهد اغالبه چهره بخش اصلی افریقیه و [[مغرب ادنی]] را در دوره اغلبه تغییر داده است.
-این دولت نیمه مستقل و نظامی ایرانی و عربی که بدست کارگزاران ایرانی [[خلافت عباسی]] در دهه پایانی قرن دوم هجری تاسیس شد، نمونه ای از دولت محلی است که درخششی از فرهنگ و [[تمدن اسلامی]] را در افریقیه [[قرون وسطی]] به نمایش گذاشت. مسیله انتقال و ترجمه و توسعه علوم در عهد آن ها و اموجی از ترجمه آثار لاتینی و ایرانی به عربی که در دوره اغلبه روی داد، فرضیه تاریخ علم در مورد رابطه مستقیم و افزاینده بین توسعه علوم و دولت محلی را ثابت می کند.
+این دولت نیمه مستقل و نظامی ایرانی و عربی که بدست کارگزاران ایرانی [[خلافت عباسی]] در دهه پایانی قرن دوم هجری تأسیس شد، نمونه‌ای از دولت محلی است که درخششی از فرهنگ و [[تمدن اسلامی]] را در افریقیه [[قرون وسطی]] به نمایش گذاشت. مسئله انتقال و ترجمه و توسعه علوم در عهد آن‌ها و اموجی از ترجمه آثار لاتینی و ایرانی به عربی که در دوره اغلبه روی داد، فرضیه تاریخ علم در مورد رابطه مستقیم و افزاینده بین توسعه علوم و دولت محلی را ثابت می‌کند.
-دولت اغالبه در زمینه های گوناگون فرهنگ و [[تمدن اسلامی]] بویژه در داروسازی و پزشکی و تاسیسات مخصوص ساختمانی بیمارستان، بخش قابل توجه تاریخ پزشکی در شمال آفریقا را رقم زدند.
+دولت اغالبه در زمینه‌های گوناگون فرهنگ و [[تمدن اسلامی]] بویژه در داروسازی و پزشکی و تاسیسات مخصوص ساختمانی بیمارستان، بخش قابل توجه تاریخ پزشکی در شمال آفریقا را رقم زدند.
-چهره های معروف علم طب و صیدله که آثار ماندگاری از خود به جا گذاشتند در دوره اغلبی پدید آمدند. در تشکیلات اداری، آن ها تابع فرهنگ اداری و کلاسیک تشکیلات عباسیان بودند اما در زمینه سازمان اداری نظامی در مورد ناوگان دریایی دارای توسعه مخصوص و جداگانه مناسب با محیط مدیترانه ایجاد کردند و صد سال بر مدیترانه غربی با همین تشکیلات جنگیدند و سلطه کامل داشتند.
+چهره‌های معروف علم طب و صیدله که آثار ماندگاری از خود به جا گذاشتند در دوره اغلبی پدید آمدند. در تشکیلات اداری، آن‌ها تابع فرهنگ اداری و کلاسیک تشکیلات عباسیان بودند اما در زمینه سازمان اداری نظامی در مورد ناوگان دریایی دارای توسعه مخصوص و جداگانه مناسب با محیط مدیترانه ایجاد کردند و صد سال بر مدیترانه غربی با همین تشکیلات جنگیدند و سلطه کامل داشتند.
-فرهنگ قضایی مستقلی براساس [[فقه مالکی]] تاسیس کردند. در شهرسازی و تاسیسات آن دوره اغالبه الگوی مثالی شهرسازی اسلامی است. دوره اغلبه عصر توسعه و حاکمیت [[زبان عربی]] در بخشی از افریقیه است.
+فرهنگ قضایی مستقلی براساس [[فقه مالکی]] تأسیس کردند. در شهرسازی و تاسیسات آن دوره اغالبه الگوی مثالی شهرسازی اسلامی است. دوره اغلبه عصر توسعه و حاکمیت [[زبان عربی]] در بخشی از افریقیه است.
-آثار کلاسیک شعر و ادبیات عرب که همچنان الگوی سبک شناسی شعر و نثر عربی است زمینه های تولید آن در دوره اغالبه شکل گرفت. اگرچه مراحل نهایی شکوه [[تمدن و فرهنگ اسلامی]] در سراسر افریقیه و مغرب در عصر [[فاطمیان]] و [[زیریان]] و [[ادریسیان]] صورت گرفت اما زیرساخت اساسی این شکوه و توسعه در عصر اغلبی بوجود آمد.
+آثار کلاسیک شعر و ادبیات عرب که همچنان الگوی سبک شناسی شعر و نثر عربی است زمینه‌های تولید آن در دوره اغالبه شکل گرفت. اگرچه مراحل نهایی شکوه [[تمدن و فرهنگ اسلامی]] در سراسر افریقیه و مغرب در عصر [[فاطمیان]] و [[زیریان]] و [[ادریسیان]] صورت گرفت اما زیرساخت اساسی این شکوه و توسعه در عصر اغلبی بوجود آمد.
-آن ها دو نوع ویژه از تاسیسات شهری با نام ویژه "دمنه" و "فسقیه" تاسیس کردند.<ref>[https://civilica.com/doc/802859/ مقاله فرهنگ و تمدن اسلامی افریقیه در دوران اغلبیان]</ref>
+آن‌ها دو نوع ویژه از تاسیسات شهری با نام ویژه "دمنه" و "فسقیه" تأسیس کردند.<ref>[https://civilica.com/doc/802859/ مقاله فرهنگ و تمدن اسلامی افریقیه در دوران اغلبیان]</ref>
 ==تثبیت فقه مالکی در آفریقا==
-با آغاز فتوحات در [[مغرب اسلامی]] و فرآیند گسترش [[اسلام]] در آن سـرزمین، زمزمـه هـا ي فراگیـر
+با آغاز فتوحات در [[مغرب اسلامی]] و فرآیند گسترش [[اسلام]] در آن سـرزمین، زمزمه‌های فراگیـر
 شدن اسلام پیش آمد. این امر در فاصله قرن دوم و سوم به اوج خود رسید و این زمانی بود کـه
 مکاتب فقهی نیز در حال تثبیت و تکمیل بودند.
-نخستین این مکاتب فقهی، [[فقه حنفی]] منسـوب به [[امام ابوحنیفه]] (150 - 80ق) بود. اندکی پس از آن [[فقه مالکی]] به ریاست [[مالک بن انس]] (179
+نخستین این مکاتب فقهی، [[فقه حنفی]] منسـوب به [[امام ابوحنیفه]] (150 - 80 ق) بود. اندکی پس از آن [[فقه مالکی]] به ریاست [[مالک بن انس]] (179
-- 93ق) نیز شروع به شکوفایی کرد و سایر مکاتب فقهی، [[شافعی]]، [[ظاهري]] و [[حنبلی]] نیز در همین
+- 93 ق) نیز شروع به شکوفایی کرد و سایر مکاتب فقهی، [[شافعی]]، [[ظاهری]] و [[حنبلی]] نیز در همین
 ایام و در فاصله زمانی قرن سوم و چهارم تثبیت شدند.
 اما [[مغرب اسلامی]] به واسطه تعاملاتش با
-گرایشهاي حدیثی و فقهی موجود در مدینه زمینه هاي گسترش فقـه اهـل حـدیثی کـه بعـدها
+گرایش‌های حدیثی و فقهی موجود در مدینه زمینه‌های گسترش فقـه اهـل حـدیثی کـه بعـدها
 [[فقه مالکی]] نام گرفت، را فراهم آورد.
 این گسترش با فراهم شدن ثبـات سیاسـی در [[مغـرب اسـلامی]]
-بیشتر شد و سرانجام در دوره حکومت اغلبیان (296 - 184ق) روند تثبیـت [[فقـه مـالکی]] فـراهم
+بیشتر شد و سرانجام در دوره حکومت اغلبیان (296 - 184 ق) روند تثبیـت [[فقـه مـالکی]] فـراهم
-گردید.<ref>[http://ensani.ir/file/download/article/20151230151215-9945-66.pdf سیر تثبیت فقه مالکی در دوره اغلبیان]، 1 عبدالواحد قادري و آذر جلیلیان</ref>
+گردید.<ref>[http://ensani.ir/file/download/article/20151230151215-9945-66.pdf سیر تثبیت فقه مالکی در دوره اغلبیان]، 1 عبدالواحد قادری و آذر جلیلیان</ref>
 ==آثار==
-[[پرونده:مخزن آب اغلبیان.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|مخزن آب اغلبیان]]
+[[پرونده: مخزن آب اغلبیان.jpg|جایگزین=|بندانگشتی|مخزن آب اغلبیان]]
 ===مخزن آب اغلبیان، قیروان===
@@ خط ۱۳۲: / خط ۱۳۲: @@
 '''منابع:'''
 * کلیفورد ادموند بوسورث (۱۳۷۱)، سلسله‌های اسلامی، ترجمهٔ فریدون بدره‌ای، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی (پژوهشگاه)
-* عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج۲، ص۴۱.
+* عبدالسلام ترمانینی، رویدادهای تاریخ اسلام، ترجمه پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی، ج ۲، ص ۴۱.