ذکر: تفاوت میان نسخه‌ها

۱۰۹ بایت اضافه‌شده ،  ۲ مارس
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۵: خط ۵:
== تعریف و انواع ذکر ==
== تعریف و انواع ذکر ==
ذکر به معنای یاد کردن، بر زبان راندن، به یاد‌آوردن، آوازه، ثنا، [[دعا]]، ورد و ... است<ref>سعیدی، گل بابا، فرهنگ اصطلاحات ابن عربی، ص 228، انتشارات شفیعی، چاپ دوم، تهران، 1384.</ref>، و در کلمات عارفان به معنای؛ یاد کردن، مواظبت بر عمل، حفظ، طاعت، [[نماز]]، [[قرآن]] و... آمده است<ref>سجادی، سید جعفر، فرهنگ اصطلاحات عرفانی، ص 402، انتشارات طهوری، چاپ چهارم، تهران، 1378.</ref>.
ذکر به معنای یاد کردن، بر زبان راندن، به یاد‌آوردن، آوازه، ثنا، [[دعا]]، ورد و ... است<ref>سعیدی، گل بابا، فرهنگ اصطلاحات ابن عربی، ص 228، انتشارات شفیعی، چاپ دوم، تهران، 1384.</ref>، و در کلمات عارفان به معنای؛ یاد کردن، مواظبت بر عمل، حفظ، طاعت، [[نماز]]، [[قرآن]] و... آمده است<ref>سجادی، سید جعفر، فرهنگ اصطلاحات عرفانی، ص 402، انتشارات طهوری، چاپ چهارم، تهران، 1378.</ref>.
یکی از زیباترین جلوه‌های ارتباط عاشقانه با خدا و اساسی ‏ترین راه‌‏های [[سیر و سلوک]]، ذکر است؛ ذکر خدا، از یادبردن هستی محدود خویش در رهگذر یاد اسمای الاهی است و تداوم و استمرار آن، زنگار گناهان را از روی دل می‌زداید؛ زیرا غفلت و فراموشی حق تعالی، ساحت دل را مکدر می‌کند. از این جا است که یکی از رسالت‏‌های اولیای الاهی و کتاب‌های آسمانی، برطرف نمودن این کدورت و تاریکی است و به همین علت "ذکر" را از اوصاف پیامبر و از نام‌‏های قرآن شمرده ‏اند. چنان که [[قرآن مجید]] به ذکر بودن [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر (صلی الله علیه) ]] چنین اشاره می‌کند:
یکی از زیباترین جلوه‌های ارتباط عاشقانه با خدا و اساسی ‏ترین راه‌‏های [[سیر و سلوک]]، ذکر است؛ ذکر خدا، از یادبردن هستی محدود خویش در رهگذر یاد اسمای الاهی است و تداوم و استمرار آن، زنگار گناهان را از روی دل می‌زداید؛ زیرا غفلت و فراموشی حق تعالی، ساحت دل را مکدر می‌کند. از این جا است که یکی از رسالت‏‌های اولیای الاهی و کتاب‌های آسمانی، برطرف نمودن این کدورت و تاریکی است و به همین علت "ذکر" را از اوصاف پیامبر و از نام‌‏های قرآن شمرده ‏اند. چنان که [[قرآن|قرآن مجید]] به ذکر بودن [[محمد بن عبد‌الله (خاتم الانبیا)|پیامبر (صلی الله علیه) ]] چنین اشاره می‌کند:
{{متن قرآن |... قد انزل الله الیکم ذکراً رسولاً یتلوا علیکم آیات الله...|سوره = طلاق |آیه = 10 و 11 }}؛ خداوند ذکری (رسولی) را به سوی شما فرستاد تا آیات خدا را بر شما تلاوت کند.
{{متن قرآن |... قد انزل الله الیکم ذکراً رسولاً یتلوا علیکم آیات الله...|سوره = طلاق |آیه = 10 و 11 }}؛ خداوند ذکری (رسولی) را به سوی شما فرستاد تا آیات خدا را بر شما تلاوت کند.
هم‌چنین از نام‌‏های [[قرآن|قرآن مجید]] ذکر است: {{متن قرآن |انّا نحن نزّلنا الذکر و انّا له لحافظون |سوره = حجر |آیه = 9 }}؛ ما ذکر (قرآن) را بر تو نازل کردیم و آن را حفظ خواهیم کرد.
هم‌چنین از نام‌‏های [[قرآن|قرآن مجید]] ذکر است: {{متن قرآن |انّا نحن نزّلنا الذکر و انّا له لحافظون |سوره = حجر |آیه = 9 }}؛ ما ذکر (قرآن) را بر تو نازل کردیم و آن را حفظ خواهیم کرد.
خط ۱۱: خط ۱۱:


== اقسام و درجات ==
== اقسام و درجات ==
از آن جا که ذکر از جمله عبادت‌های خداوند است؛ مانند دیگر عبادت ها به اقسام متعددی تقسیم می‌شود؛ نظیر ذکر عام و ذکر خاص؛ ذکر عام اختصاص به موجود معینی ندارد، بلکه در هر چیزی یافت می‌شود؛ یعنی تمام اشیا با یاد خدا به سر می‌برند. ذکر خاص، ویژۀ نوع معین از مخلوق ها است؛ مانند ذکر خاص فرشته یا خاص انسان. ذکر گاهی قلبی و گاهی زبانی است، البته این چنین تقسیمی مختص انسان نیست؛ زیرا موجودهای دارای شعور دیگر هم گاهی به یاد خدا هستند که همان ذکر قلب آنها است و گاهی به زبان مخصوص خود به نام و یاد خدا به ذکرند که همان ذکر زبانی آنها است.
از آنجا که ذکر از جمله عبادت‌های خداوند است؛ مانند دیگر عبادت ها به اقسام متعددی تقسیم می‌شود؛ نظیر ذکر عام و ذکر خاص؛ ذکر عام اختصاص به موجود معینی ندارد، بلکه در هر چیزی یافت می‌شود؛ یعنی تمام اشیا با یاد خدا به سر می‌برند. ذکر خاص، ویژۀ نوع معین از مخلوق‌ها است؛ مانند ذکر خاص فرشته یا خاص انسان. ذکر گاهی قلبی و گاهی زبانی است، البته این چنین تقسیمی مختص انسان نیست؛ زیرا موجودهای دارای شعور دیگر هم گاهی به یاد خدا هستند که همان ذکر قلب آنها است و گاهی به زبان مخصوص خود به نام و یاد خدا به ذکرند که همان ذکر زبانی آنها است.
[[محمد غزالی|امام محمد غزالی]] در [[کیمیای سعادت (کتاب)|کیمیای سعادت]] می‌گوید:  
[[محمد غزالی|امام محمد غزالی]] در [[کیمیای سعادت (کتاب)|کیمیای سعادت]] می‌گوید:  


خط ۵۸: خط ۵۸:
'''حضرت علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند''':
'''حضرت علی (علیه‌السلام) می‌فرمایند''':
«در میان اندام بدن، عضوی کم سپاس‌تر از چشم نیست. بنابراین، خواسته‌هایش را بجا نیاورید که شما را از ذکر خدا باز می‌دارد<ref>همان، ص190.</ref>».
«در میان اندام بدن، عضوی کم سپاس‌تر از چشم نیست. بنابراین، خواسته‌هایش را بجا نیاورید که شما را از ذکر خدا باز می‌دارد<ref>همان، ص190.</ref>».
== جستارهای وابسته ==
* [[انسان]]
* [[روح]]
* [[جهنم]]
* [[شیطان]]


== پانویس ==
== پانویس ==
confirmed، مدیران
۳۳٬۴۴۱

ویرایش